Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt III RC 639/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2014 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w następującym składzie:

Przewodniczący SSR Marzena Studzińska

Protokolant Karina Kostyra

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2014 roku w Kłodzku

na rozprawie sprawy

z powództwa D. K.

przeciwko K. K.

o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny ustał

I. ustala, że obowiązek alimentacyjny powoda D. K. wobec pozwanej K. K. wynikający z punktu I wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Kłodzku z 22 września 2009 roku wydanego w sprawie sygn akt III RC 537/09 w kwocie po 400 zł miesięcznie ustał z dniem 1 lipca 2013 roku,

II. zasądza od pozwanej K. K. na rzecz powoda D. K. kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powód D. K. wniósł o ustalenie, że jego obowiązek alimentacyjny wobec pozwanej K. K., wynikający z wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku z 22 września 2009 roku, ustał z dniem 1 lipca 2013 roku oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu podniósł, że jego córka – K. K. kończąc studia i otrzymując dyplom magistra uzyskała warunki do rozpoczęcia samodzielnego życia na własny rachunek. Wskazał także, iż zdobycie przez pozwaną wykształcenia stanowi przesłankę stanowiącą zmianę stosunków uzasadniającą uchylenie jego obowiązku alimentacyjnego.

W odpowiedzi na pozew pozwana K. K. wniosła o oddalenie powództwa. Przyznała, że ukończyła studia i uzyskała tytuł magistra. Podniosła jednak, że sam fakt ukończenia studiów nie zwalnia automatycznie powoda z obowiązku alimentacyjnego /k. 20-22/.

Na marginesie dodać należy, iż już po ogłoszeniu wyroku w niniejszej sprawie do Sądu wpłynęło pismo pozwanej z 29 maja 2014 roku, w którym zawarła oświadczenie, iż z dniem 1 września 2014 roku rezygnuje z alimentów zasądzonych od powoda /k. 106-107/.

Wnioskiem zawartym w pozwie powód wniósł o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie na czas trwania postępowania w niniejszej sprawie jego obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej. W uzasadnieniu podał, że brak zabezpieczenia, w razie uznania przez sąd jego żądania za usprawiedliwione, uniemożliwi mu faktyczne odzyskanie nadpłaconych alimentów. Wskazał także, iż przewidywany termin zakończenia studiów przez pozwaną minął 30 czerwca 2013 roku.

Postanowieniem z 4 października 2013 wydanym w sprawie sygn. akt III RC 639/13 Sąd Rejonowy w Kłodzku zabezpieczył powództwo w ten sposób, że zawiesił na czas trwania niniejszego procesu (poczynając od 4 października 2013 roku) obowiązek alimentacyjny powoda wynikający z wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Kłodzku z 22 września 2009 roku w sprawie sygn. akt III RC 537/09 w kwocie po 400 zł miesięcznie /k. 14/.

Wnioskiem zawartym w odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o przekazanie sprawy do Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieście we Wrocławiu jako właściwego wg miejsca jej zamieszkania. W uzasadnieniu wskazała, że od pięciu lat mieszka, studiuje i pracuje we W. /k. 20-22/.

Postanowieniem z 12 grudnia 2013 roku wydanym w sprawie sygn. akt III RC 639/13 Sąd Rejonowy w Kłodzku oddalił wniosek pozwanej /k. 43/.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła pozwana, która wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy według właściwości miejscowej do Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieście we Wrocławiu /k. 49-50/.

Sąd Okręgowy w Świdnicy postanowieniem z 20 marca 2014 roku odrzucił zażalenie pozwanej /k. 66-67/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w Kłodzku wyrokiem zaocznym z 22 września 2009 roku wydanym w sprawie sygn. akt III RC 537/09 zasądził od powoda D. K. alimenty na rzecz pozwanej K. K. w kwocie po 400 złotych miesięcznie.

/ dowód: wyrok zaoczny z 22 września 2009 roku zawarty w aktach Sądu Rejonowego w Kłodzku o sygn. akt III RC 537/09/

Wówczas pozwana K. K. była studentką studiów stacjonarnych pierwszego stopnia na kierunku (...) w (...) Szkole Wyższej.

/ dowód: zaświadczenie (...) Szkoły Wyższej we W. z 25 maja 2009 roku zawarte w aktach Sądu Rejonowego w Kłodzku o sygn. akt III RC 537/09/

Powód pracuje jako nauczyciel i zarabia po około 3400 zł miesięcznie (uwzględniono trzynastą pensję). D. K. pełni także funkcję radnego i otrzymuje z tego tytułu dietę w kwocie po 900 zł miesięcznie.

D. K. mieszka sam w należącym do niego mieszkaniu. Miesięcznie na utrzymanie tegoż mieszkania powód wydaje po około 500 zł.

Powód posiada oszczędności w kwocie 35.000 zł. Zaciągnął także pożyczkę w zakładzie pracy w kwocie 10.000 zł.

D. K. choruje na nadciśnienie i alergię. W związku z tym przyjmuje stale leki.

/ dowód: przesłuchanie stron – zeznania powoda, k. 87, 87v; zaświadczenia o zarobkach z 2 września 2013 roku i 5 maja 2014 roku, k. 7, 77/

Pozwana ma 24 lata. W czerwcu 2013 roku ukończyła studia na kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna -epiar oraz uzyskała tytuł magistra. K. K. ukończyła studia magisterskie drugiego stopnia w systemie zaocznym. W trakcie tych studiów pozwana pracowała dorywczo, między innymi jako kasjerka. Bezpośrednio po ukończeniu studiów (...) pracowała dorywczo jako sprzedawca i zarabiała od 600 do 900 zł miesięcznie. Następnie w okresie od sierpnia 2013 roku do 15 grudnia 2013 roku odbywała staż w Urzędzie Miasta we W. jako pracownik biurowy i otrzymywała z tego tytułu stypendium w kwocie po około 850 zł miesięcznie. Po czym od 3 stycznia 2014 roku do 17 lutego 2014 roku była zarejestrowana jako bezrobotna bez prawa do zasiłku. Od 17 lutego 2014 roku pozwana ponownie odbywa staż zawodowy w Urzędzie Miasta we W. i otrzymuje z tego tytułu stypendium w kwocie po 988,40 zł brutto (844,44 zł netto).

W roku podatkowym 2013 pozwana osiągnęła dochód w kwocie 15.649, 93 zł.

K. K. nie podejmuje prac dorywczych.

Pozwana mieszka w wynajętym mieszkaniu. Na miesięczny koszt utrzymania tegoż mieszkania składają się następujące kwoty: 650 zł - czynsz najmu oraz około 150 zł -opłaty eksploatacyjne.

Pozwana pozostaje pod kontrolą następujących lekarzy: dermatologa, pulmonologa, ginekologa, proktologa oraz kardiologa. K. K. leczy się w prywatnej przychodni we W., a miesięczny abonament za tą przychodnię pokrywa jej chłopak. Pozwana ponosi natomiast stałe wydatki na zakup lekarstw.

Od lipca 2013 roku pozwana spłaca kredyt studencki - w kwocie po ok. 317 zł miesięcznie. K. K. będzie spłacała ten kredyt jeszcze przez pięć lat. W czerwcu 2013 roku pozwana zaciągnęła kredyt gotówkowy w kwocie 1000 roku na okres 2 lat.

Pozwana korzysta z pomocy finansowej matki M. K., która przekazuje na jej rzecz kwotę od 800 do 1000 zł miesięcznie.

/ dowód: przesłuchanie stron – zeznania pozwanej, k. 88v, 89; zeznania świadka M. K., k. 87v, 88; zaświadczenie o odbyciu stażu, k. 90; decyzje Prezydenta W. z 24 stycznia 2014 roku i 17 lutego 2014 roku, k. 80, 81; wydruk z rachunku bankowego, k. 82; zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2013 - PIT-37, k. 91, 92; zaświadczenie lekarskie, k. 24; umowa o pobieraniu nauki i odpłatności za studia z 1 października 2011 roku wraz z złącznikiem, k. 25,26; umowa preferencyjnego kredytu studenckiego, k. 27-31; potwierdzenia wpłat gotówkowych, k. 83; harmonogramy spłat kredytu, 84, 85/

Powiatowy Urząd Pracy we W. w okresie ostatnich sześciu miesięcy nie dysponował ofertami pracy w zawodzie dziennikarza. Dysponował natomiast ofertami pracy dla osób bez kwalifikacji, m. in. na stanowisku montera za wynagrodzeniem brutto od 1680 zł miesięcznie oraz pracownika produkcji za wynagrodzeniem 1700 zł brutto miesięcznie.

/ dowód : pismo Powiatowego Urzędu Pracy we W. z 27 maja 2014 roku, k. 97/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Art. 133 § 1 kro stanowi, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Z treści art. 133 § 2 kro stanowi, że poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajdzie się w niedostatku.

Z definicji obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka wynika, że obowiązek ten ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co najczęściej jest powiązane z podjęciem pracy zarobkowej. Uzyskanie przez dziecko faktycznej, realnej zdolności do utrzymania się samodzielnie pociąga za sobą wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego uregulowanego w art. 133 § 1 kro. Jeżeli dziecko następnie znajduje się w niedostatku, jego uprawnienia alimentacyjne w stosunku do rodziców kształtuje art. 133 § 2 kro.

Zarówno w judykaturze, jak i orzecznictwie powszechny jest pogląd, że obowiązek alimentacyjny rodziców względem pełnoletniego dziecka istnieje w przypadku pobierania przez nie nauki odpowiedniej ze względu na jego możliwości i zdolności celem przygotowania do przyszłej pracy (vide: wyrok SN z 14 listopada 1997, III CKN 257/97 OSNC 1998/4/70). Dodać przy tym należy, iż zamiar podwyższenia kwalifikacji zawodowych przez pełnoletnie dziecko nie zawsze będzie rodzić obowiązek dostarczenia mu środków utrzymania przez rodziców. Istotne znaczenie powinna tu mieć okoliczność, czy dotychczasowe przygotowanie zawodowe i nabyte wcześniej kwalifikacje pozwalają w pełni na samodzielne, regularne zarobkowanie, a więc na pokrycie własnych środków utrzymania (vide: Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Praktyczny komentarz. Orzecznictwo. Piśmiennictwo. Wzory pism, Zakamycze 2006, wyd. II).

W przedmiotowej sprawie alimenty od powoda na rzecz pozwanej zostały zasądzone wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Kłodzku z 22 września 2009 roku wydanym w sprawie sygn. akt III RC 537/09.

K. K. ukończyła w czerwcu 2013 roku studia na kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna -epiar oraz uzyskała tytuł magistra. Bezpośrednio po ukończeniu studiów (...) pracowała dorywczo jako sprzedawca i zarabiała od 600 do 900 zł miesięcznie. Następnie w okresie od sierpnia 2013 roku do 15 grudnia 2013 roku odbywała staż w Urzędzie Miasta we W. jako pracownik biurowy i otrzymywała z tego tytułu stypendium w kwocie po około 850 zł miesięcznie. Po czym od 3 stycznia 2014 roku do 17 lutego 2014 roku była zarejestrowana jako bezrobotna bez prawa do zasiłku. Od 17 lutego 2014 roku pozwana ponownie odbywa staż zawodowy w Urzędzie Miasta we W. i otrzymuje z tego tytułu stypendium w kwocie po 988,40 zł brutto (844,44 zł netto).

Nie sposób przyjąć przy tak ustalonym stanie faktycznym, że pozwana jest osobą, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. K. K. obecnie odbywa staż zawodowy. Jednakże w ocenie Sądu, nabyte przez pozwaną kwalifikacje zawodowe pozwalają jej na podjęcie pracy zarobkowej (którą wykonywała także w przeszłości), a co za tym idzie na pokrycie swoich usprawiedliwionych potrzeb. K. K. jest bowiem pełnoletnia, zdrowa (nie posiada orzeczenia o stopniu niepełnosprawności) oraz posiada wyuczony zawód (dziennikarz) i nic nie stoi na przeszkodzie by go wykonywała. Jakkolwiek Powiatowy Urząd Pracy we W. w ciągu ostatnich sześciu miesięcy nie dysponował ofertami pracy w zawodzie pozwanej, jednakże posiadał oferty pracy dla osób bez kwalifikacji zawodowych z miesięcznym wynagrodzeniem od 1680 zł brutto miesięcznie.

Fakt, że w chwili obecnej pozwana odbywa staż zawodowy i otrzymuje jedynie stypendium nie ma wpływu na ustalenie jej możliwości zarobkowych. Sąd wziął bowiem pod uwagę zasadę, że możliwości te nie zależą od jej faktycznych dochodów, ale od jej możliwości zarobkowych i majątkowych. Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż pozwana mogłaby od stycznia 2014 roku zarabiać po co najmniej 1680 zł brutto miesięcznie. Natomiast w 2013 roku pozwana pracowała i jak wynika z przedłożonego przez nią zeznania o wysokości osiągniętego dochodu średnio miesięcznie zarabiała po 1304 zł netto.

W tej sytuacji Sąd uznał, że obowiązek alimentacyjny powoda względem pozwanej, oparty na treści art. 133 § 1 kro i wynikający z wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Kłodzku z 22 września 2009 roku wydanego w sprawie sygn. akt III RC 537/09 ustał z dniem ukończenia przez pozwaną studiów zaocznych, tj. 1 lipca 2013 roku. Od tego czasu (a nawet wcześniej – z uwagi na to, że K. K. pracowała w trakcie studiów zaocznych drugiego stopnia) pozwana posiada realną zdolność do samodzielnego utrzymania, a co za tym idzie sama ma możliwość zaspokajania swoich usprawiedliwionych potrzeb i to nie tylko takich, które zapewnią jej minimum egzystencji. Przy przyjęciu innego poglądu powód byłby nadmiernie obciążony świadczeniem na rzecz dorosłej córki

Orzeczenie o kosztach procesu (pkt II wyroku) oparto na podstawie art. 98 kpc i § 6a pkt 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (DZ. U. z 2005 r., Nr 219, poz. 1872 ze zm.).