Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 maja 2014 r.

Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Dobrawa Michałowska

Protokolant starszy sekretarz sądowy Aneta Wcisło

po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2014 r. w Kędzierzynie - Koźlu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. M.

przeciwko małoletnim D. M. i M. M. reprezentowanych przez B. M.

o obniżenie alimentów

oraz

z powództwa małoletnich D. M. i M. M. reprezentowanych przez B. M.

przeciwko A. M.

o podwyższenie alimentów

1.  oddala powództwo A. M. przeciwko małoletnim D. M. i M. M. o obniżenie alimentów,

2.  oddala powództwo małoletnich D. M. i M. M. reprezentowanych przez matkę B. M. przeciwko A. M. o podwyższenie alimentów,

3.  odstępuje od obciążania małoletnich D. M. i M. M. reprezentowanych przez matkę B. M. opłatą sądową w zakresie oddalonego powództwa,

4.  w pozostałym zakresie koszty procesu wzajemnie znosi.

UZASADNIENIE

III RC 390/13

W dniu 30 września 2013 r. wpłynął do tutejszego Sądu pozew A. M. przeciwko małoletnim D. M. i M. M. reprezentowanym przez B. M. o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 23 października 2012 r. z kwoty 1000 zł na każdego z małoletnich powodów do kwoty 400 zł miesięcznie na każde z powodów poczynając od marca 2013 r., tj. z datą wsteczną.

Na uzasadnienie powyższego roszczenia powód wskazał, iż w momencie uznawania przez niego kwoty alimentów otrzymywał on na terenie Niemiec świadczenia rodzinne wypłacane na rzecz małoletnich dzieci. Obecnie jednak, z uwagi, iż małoletni nie tworzą wraz z nim gospodarstwa domowego, powyższe świadczenia już im nie przysługują.

W reakcji na pozew B. M. reprezentująca interesy małoletnich pozwanych wniosła o oddalenie powództwa, a także o zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów procesu wg norm przepisanych. Nadto wniosła ona powództwo wzajemne, w którym zażądała podwyższenia świadczenia alimentacyjnego na każde z małoletnich z kwoty 1000 zł do kwoty 1100 zł, płatnej do dnia 15-go każdego miesiąca z góry, do jej rąk jako przedstawicielki ustawowej małoletnich wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

Strona pozwana/powodowa w uzasadnieniu podała, iż od momentu wydania poprzedniego orzeczenia koszty utrzymania małoletnich wzrosły. W jej mniemaniu nieuzasadnionym pozostawało żądanie powoda-pozwanego wzajemnie oparte li tylko na okoliczności wstrzymania wypłaty zasiłku rodzinnego otrzymywanego przez A. M. na małoletnie dzieci. B. M. podkreśliła także, iż to na niej ciąży obecnie obowiązek sprawowania osobistej pieczy nad małoletnimi w związku z czym obowiązek przekazywania środków finansowych na ich rzecz powinien być w większym zakresie pokrywany przez A. M..

A. M. na posiedzeniu w dniu 2 kwietnia 2014 r. wniósł o oddalenie powództwa wzajemnego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 23 października 2012 r. w sprawie I RC 173/12 zasądzono od A. M. na rzecz małoletniego D. M. alimenty w kwocie po 1000 zł miesięcznie i na rzecz małoletniej M. M. alimenty w kwocie po 1000 zł miesięcznie, płatne z góry do 15-go każdego miesiąca, do rąk B. M. z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.

A. M. otrzymywał wówczas wynagrodzenie w wysokości 1033 euro miesięcznie pracując jako monter meblowy. Od czerwca 2009 r. pobierał na każde z małoletnich pozwanych-powodów wzajemnych kwoty 164 euro z tytułu zasiłku rodzinnego, później powyższe kwoty wzrosły do 184 euro miesięcznie.

D. M. uczęszczał w tamtym czasie do przedszkola, natomiast M. M. pozostawała pod opieką matki. Małoletni zamieszkiwali wspólnie z matką. B. M. nie pracowała w trakcie małżeństwa, pozostając na utrzymaniu obecnie byłego już męża.

dowód:

- akta Sądu Okręgowego w Opolu o sygn. IRC 173/12,

- przesłuchanie A. M., k. 93-94

- przesłuchanie B. M., k. 103

M. M. ma obecnie 5 lat. Uczęszcza do przedszkola i z tego tytułu wzrosły też koszty jej miesięcznego utrzymania, w porównaniu do poprzednich ustaleń, o opłaty w kwocie ok. 160 zł miesięcznie. Dodatkowo należy uwzględnić roczny koszt ubezpieczenia w kwocie 38,80 zł, a także opłaty za wyjście do kina, czy też dodatkowe zajęcia przedszkolne.

Małoletni D. M. ma 8 lat i uczęszcza do I klasy szkoły podstawowej. Jego miesięczne koszty utrzymania wzrosły o kwotę niezbędną do zakupu wyprawki oraz podręczników szkolnych, nadto o koszty ubezpieczenia w kwocie 38 zł rocznie.

B. M. ma obecnie 35 lat i otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. 1000-1200 zł miesięcznie (9 zł brutto za godzinę) pracując na podstawie umowy zlecenia. Pracę podjęła w lutym bieżącego roku. (...) bywa wspomagana przez ojca, jednak jest to pomoc warunkowa i ostatecznie będzie musiała zwrócić przekazane kwoty. Jako jedyna spłaca kredyt zaciągnięty wraz z powodem-pozwanym wzajemnym. Sama pokrywa również koszty napraw sprzętu AGD wchodzącego w skład majątku dorobkowego stron.

Małoletni pozwani-powodowie wzajemni zamieszkują wspólnie z matką i jej partnerem. Ponosi on ¼ kosztów utrzymania mieszkania, zakupu żywności, czy też środków czystości. Obecnie nie pracuje wspomagany finansowo przez rodziców, ma zamiar założyć działalność gospodarczą. Koszty utrzymania wspólnego mieszkania to odpowiednio: 622 zł za czynsz (wzrost od poprzedniej sprawy o 50 zł), 112 zł za telewizję i (...), 111 zł za ubezpieczenie mieszkania, ok. 100 zł za gaz (wzrost o 20 zł), ok. 170 zł za energię elektryczną.

dowód:

-

zaświadczenia dotyczące M. M. i D. M. k. 44-45,

-

faktury dotyczącej opłat za telewizję i (...) k. 46,

-

informacja o odnowieniu umowy ubezpieczenia k.47,

-

faktury VAT dotyczące opłat ponoszonych przez B. M. k. 48-50,

-

informacja Wspólnoty Mieszkaniowej w K. k.66-67,

-

umowa zlecenia zawarta między B. L., a B. M. k. 90-92,

-

zeznania D. Ż., k. 93

-

przesłuchanie A. M., k. 93-94

-

przesłuchanie B. M., k. 103

A. M. ma obecnie 33 lata i pobiera średnie wynagrodzenie miesięczne w wysokości 1400 euro pracując jako stolarz-modelarz. Do pracy dojeżdża ok. 36 km w jedną stronę. Do lutego 2013 r. pobierał on zasiłek rodzinny na małoletnich pozwanych-powodów wzajemnych. Stwierdzono jednak, iż z uwagi na to, że małoletni nie pozostają z powodem we wspólnym gospodarstwie domowym i jednocześnie ich rodzice mają orzeczony rozwód, powyższy zasiłek wypłacany jest nienależnie.

Powód-pozwany wzajemnie pozostaje w posiadaniu samochodu osobowego marki T. (...) z 2003 r., wchodzącego w skład majątku dorobkowego małżeńskiego.

A. M. zamieszkuje samotnie i poza małoletnimi nie posiada nikogo innego na utrzymaniu. Na terenie Niemiec wynajmuje mieszkanie za miesięczną opłatą 372 euro, do tego dochodzi jeszcze opłata za energię elektryczną w wysokości 51 euro, za Internet i telefon w wysokości 90 euro, a także koszty dojazdów do pracy na miesięczną kwotę 250 euro, opłata za ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 11,93 euro miesięcznie, opłata od ochrony prawnej w kwocie 18 euro miesięcznie, koszty przyjazdów do Polski w kwocie 220 euro miesięcznie, nadto opłaty związane z utrzymaniem samochodu takie jak koszt przeglądu auta w kwocie 100 zł, jego ubezpieczenia na ponad 600 zł, także koszty napraw mogące jednorazowo przekraczać 1000 zł. Na wyżywienie i odzież powód-pozwany wzajemnie wydaje w skali miesiąca od 350 do 450 euro.

Na dzień 15 sierpnia 2013 r. powód-pozwany wzajemny posiada zaległości w spłacie alimentów w wysokości 6400 zł. W marcu 2013 r. przekazał jeszcze na rzecz małoletnich łączną kwotę 2000 zł, natomiast od kwietnia 2013 r. uiszcza na ich rzecz kwoty po 400 zł. Ze strony B. M. zostało zainicjowanie postępowanie egzekucyjne co do zaległych alimentów.

Powód-pozwany wzajemny średnio raz w miesiącu przyjeżdża do Polski, spotyka się wówczas z małoletnimi. Dostarcza im również ubrań, zabawek, słodyczy itp. Sfinansował też wyprawkę szkolną dla syna w kwocie 500 zł. Co roku spędza z małoletnimi urlop.

dowód:

-

zaświadczenie o wynagrodzeniu powoda-pozwanego k. 7,

-

informacja dotycząca opłat za mieszkanie powoda-pozwanego A. M. k.8,

-

informacja o zasiłku rodzinnym k.10,

-

zaświadczenie o zarobkach A. M. k.79,

-

informacja o zaległościach z tytułu obowiązku alimentacyjnego k. 9,86,

-

zeznania D. Ż., k. 93

-

przesłuchanie A. M., k. 93-94

-

przesłuchanie B. M., k. 103

-

faktury VAT z dnia 23 i 26 maja 2014 r., k. 99-100

Sąd zważył, co następuje:

Żadne z powództw nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podniesione przez powoda-pozwanego wzajemnego oraz przez małoletnich pozwanych-powodów wzajemnych żądanie zmiany wysokości należnych świadczeń alimentacyjnych swoją podstawę prawną znajduje w treści art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej: k.r.o.). Przepis ten stanowi, iż w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego . Celem analizy, czy przedmiotowa przesłanka - zmiany stosunków - miała miejsce, Sąd, na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, poddał rozwadze sytuację materialną i osobistą obu stron jak również zmiany w nich zachodzące w okresie od ustalenia wysokości dotychczasowych świadczeń alimentacyjnych do czasu wyrokowania w niniejszej sprawie.

W myśl art. 133 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dziecko nie będące w stanie utrzymać się samodzielnie korzysta z prawa do alimentacji bez względu na to, czy znajduje się w niedostatku. Natomiast zgodnie z przepisem art. 135 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek alimentacyjny każdego z rodziców wobec dziecka zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a nadto kształtowany jest wedle ich możliwości zarobkowych i majątkowych, przy czym zobowiązany swój obowiązek alimentacyjny względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może częściowo lub w całości spełnić poprzez osobiste starania o utrzymanie lub wychowanie dziecka.

Rozpoczynając więc od ustalenia uzasadnionych potrzeb małoletnich należy stanąć na stanowisku, iż w przeciągu niespełna dwóch lat wzrosły one nieznacznie. Wzrost ten spowodowany jest głównie przejściem uprawnionych na następny etap kształcenia, w przypadku M. M. do przedszkola, a w przypadku D. M. do szkoły podstawowej. W związku z powyższym potrzebne są odpowiednie kwoty przeznaczane na opłatę przedszkola, a także na zakup podręczników i przyborów szkolnych. Inne uzasadnione koszty utrzymania małoletnich pozostają na tym samym poziomie, a niewielki wzrost opłat mieszkaniowych nie wpływa znacząco na podwyższenie owych kosztów.

Zmiana zaszła jednak po stronie B. M., która obecnie wykonuje pracę zarobkową otrzymując z tego tytułu wynagrodzenie na poziomie 1000-1200 zł miesięcznie. Powyższy dochód łącznie z rzeczywiście uzyskiwanymi alimentami w kwocie 800 zł, pomniejszony o przypadające na nich 3/4 kosztów mieszkaniowych tj. ok. 840 zł musi wystarczyć na bieżące utrzymanie dwójki małoletnich oraz B. M.. W tym też zakresie koszty mieszkaniowe uległy odpowiedniemu zmniejszeniu z uwagi na pokrywanie ich części przez partnera B. M., który zamieszkuje wraz z nimi. Podkreślić należy także, iż przedstawicielka ustawowa małoletnich wciąż czyni osobiste starania na ich rzecz.

Odnosząc się więc do podnoszonego przez stronę pozwaną-powodową wzrostu uzasadnionych potrzeb małoletnich Sąd ostatecznie stanął na stanowisku, iż w rzeczywistości uległy one zwiększeniu, jednakowoż wzrost ten powinien obciążać B. M. w zakresie w jakim zmniejszone zostały koszty mieszkaniowe, a także wobec wzrostu uzyskiwanych przez nią dochodów.

W dalszej kolejności odnosząc się już do aktualnej sytuacji majątkowej i zarobkowej powoda-pozwanego wzajemnie należy przypomnieć, iż granicę zaspokojenia potrzeb bytowych osoby uprawnionej do alimentacji stanowią możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do łożenia alimentów. Możliwości te określają zarobki i dochody, jakie dłużnik alimentacyjny uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody-tak Sąd Najwyższy w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNP 1988, nr 4, poz. 42.

Ustalona przez Sąd sytuacja materialna A. M. pozostaje niemal na jednakowym poziomie. Podnoszona przez niego zmiana stosunków opierająca się na wstrzymaniu zasiłku rodzinnego pozostaje zdaniem Sądu nieuzasadniona i nie powinna wpływać na obecną wysokość zasądzonych alimentów. To A. M. powinien zadbać o swoją sytuację finansową upewniając się uprzednio o wymaganych warunkach otrzymywania zasiłku rodzinnego. W ocenie Sądu niewiarygodne pozostają zeznania powoda-pozwanego wzajemnie w tym zakresie, w którym twierdzi, iż zasięgnął odpowiednich informacji w niemieckim urzędzie odnośnie uzyskiwanych świadczeń. Ponadto obecnie otrzymywane przez niego wynagrodzenie uległo wzrostowi otrzymując poziom 1400 euro.

Przy uwzględnieniu zmian jakie zachodziły w otrzymywanych i wykazanych przez rodziców małoletniego dochodach należy stwierdzić, iż dotychczasowe rozłożenie obowiązku alimentacyjnego pomiędzy stronami pozostaje jak najbardziej adekwatne do ich możliwości finansowych i zarobkowych. Znamienny w tym zakresie jest fakt, iż tak naprawdę nie zaszła żadna znacząca zmiana sytuacji finansowej uprawnionych, jak i zobowiązanego. Dochody pozwanego, jak i przedstawicielki ustawowej uległy odpowiedniemu zwiększeniu. Biorąc więc pod uwagę powyższe rozważania Sąd uznał, iż żadne z powództw nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pkt 3 wyroku Sąd odstąpił od obciążenia strony powodowej kosztami procesu w oparciu o art. 102 k.p.c.

W pkt 4 wyroku Sąd zniósł koszty procesu pomiędzy stronami na podstawie art. 100 k.p.c.