Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 lipca 2014 r .

Sąd Okręgowy w Słupsku Wydział IV Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym

Przewodniczący: SSO Andrzej Jastrzębski

Sędziowie: SO Dorota Curzydło (spr.)

SO Mariola Watemborska

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2014 r. w Słupsku na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. G.

przeciwko Skarbowi Państwa Nadleśnictwu P.

o uzgodnienie treści księgi wieczystej

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 13 marca 2014 r. sygn. akt I C 235/09

p o s t a n a w i a :

1.  zmienić zaskarżone postanowienie i oddalić wniosek o zabezpieczenie,

2.  oddalić wniosek pozwanego o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.

Sygn. akt IV Cz 361/14

UZASADNIENIE

Powód J. G. domaga się uzgodnienia treści księgi wieczystej nr (...) poprzez odłączenie z niej działek nr (...). (...), (...), (...) i założenia dla ww. działek nowej księgi wieczystej z wpisem jak współwłaścicieli J. G., A. S. i K. B. . Jednocześnie wniósł o zabezpieczenie powództwa poprzez: nakazanie wpisania w dziale III księgi wieczystej nr (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Chojnicach, ostrzeżenia o roszczeniu będącym przedmiotem pozwu, ( orzeczenie zakazu zbywania przez pozwanego wszystkich działek opisanych powyżej, orzeczenie zakazu dokonywania przez pozwanego jakichkolwiek czynności związanych z zagospodarowaniem zasobami leśnymi, znajdującymi się na działkach opisanych powyżej. W tym orzeczenie zakazu wyrębu drzewostanu stanowiącego część składową tych nieruchomości – poza czynnościami nakazanymi przepisami prawa.

Postanowieniem z dnia 16 marca 2010 roku Sąd Rejonowy w Chojnicach orzekł o zabezpieczeniu powództwa na czas procesu zgodnie z wnioskiem powoda.

Postanowieniem z dnia 24 marca 2011 r. Sąd Okręgowy w Słupsku zmienił w części ww. postanowienie i oddalił wniosek o zabezpieczenie w części w jakiej powód domagał się orzeczenia zakazu dokonywania przez pozwanego jakichkolwiek czynności związanych z gospodarowaniem zasobami leśnymi.

Pismem z dnia 10 marca 2014 r powód złożył wniosek o dalsze zabezpieczenie powództwa poprzez orzeczenie zakazu dokonywania przez pozwanego jakichkolwiek czynności związanych z gospodarowaniem zasobami leśnymi , znajdującymi się na działkach nr (...), r (...), opisanych w księdze wieczystej nr (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Chojnicach, w tym orzeczenie zakazu wyrębu drzewostanu, stanowiącego część składową tych nieruchomości – poza niezbędnymi zabiegami zmierzającymi do zachowania lasu, wynikającymi z przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 roku o lasach (Dz. U. nr 101. Poz. 444) . Na wypadek nieuwzględnienia takiego sposobu zabezpieczenia wniósł o dokonanie zabezpieczenia poprzez orzeczenie zakazu dokonywania przez pozwanego wyrębu drzewostanu, stanowiącego część składową nieruchomości, położonej na działkach nr (...), opisanych w księdze nieczystej nr (...), prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Chojnicach, poza takim wyrębem, który jest niezbędny dla prawidłowej gospodarki leśnej, ze szczególnym uwzględnieniem zakazu wyrębu drzewostanu w celach gospodarczych.

Postanowieniem z dnia 13 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w Chojnicach zabezpieczył powództwo poprzez zakazanie pozwanemu dokonywania jakichkolwiek czynności związanych z gospodarowaniem zasobami leśnymi , a w szczególności dokonywaniem wyrębu drzewostanu znajdującego się na działkach nr (...) – opisanych w Kw. Nr SLlC/ (...) prowadzonej przez SR w Chojnicach, poza niezbędnymi zabiegami zmierzającymi do zachowania lasu wynikającymi z przepisów ustawy z dnia 28 09 1991 r. o lasach (Dz. U. nr 101, poz. 444). Uzasadniając swoje stanowisko Sad pierwszej instancji przytoczył treść przepisów art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c. praz art. 755 § 1 k.p.c. . Wskazał, że dokonywana przez pozwanego wycinka i trzebież lasów nie stanowi pielęgnacji lasu i jej kontynuowanie spowoduje, że nieruchomość zostanie pozbawiona części składowych przez co obniży się jej wartość.

Z postanowieniem nie zgodził się pozwany, który wniósł o jego uchylenie w całości zarzucił, że dokonywane przez niego wycinka drzew stanowi czynność gospodarczą realizowaną zgodnie z obowiązującym Planem Urządzania L. i nie spowoduje obniżenia wartości nieruchomości. Zwrócił nadto uwagę na fakt, że po przekroczeniu wieku rębności drzewostan nie tylko nie zyskuje na wartości ale zaczyna na wartości tracić . Wskazał, że nawet jeżeli prowadzony jest wyrąb lasu do pozostały po nim teren jest zalesiany. Zarzucił, że obecny dobry stan lasu jest wynikiem prawidłowo prowadzonej przez niego przez okres ostatnich 70 lat gospodarki leśnej.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem sprawy o uzgodnienie treści księgi wieczystej nie jest roszczenie pieniężne, zatem do jego zabezpieczenia ma zastosowanie art. 755 k.p.c., który nakazuje sądowi udzielić zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych do zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. Mimo takiego brzemienia art. 755 k.p.c. nie każdy wskazany przez stronę sposób zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego jest dopuszczalny.

Badając dopuszczalność wskazanego przez stronę sposobu zabezpieczenia ( którym sąd zgodnie z art. 738 k.p.c. jest związany) Sąd winien mieć na względzie zawartą w art. 730 ¹ 3 k.p.c. dyrektywą nakazującą uwzględnienie interesów obu stron w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę. Sąd winien nadto badać czy wskazany przez stronę sposób zabezpieczenia jest odpowiedni do istoty roszczenia podlegającego zabezpieczeniu.

Powód domaga się uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym twierdząc iż jest współwłaścicielem spornych nieruchomości. Nie ulega wątpliwości iż na obecnym etapie postępowania powód uprawdopodobnił, że jego roszczenie jest zasadne. Z uwagi na treść art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r., poz. 707 ze zm.) uprawdopodobnienie roszczenia jest wystarczające dla dokonania zabezpieczenia. Oceniając przez pryzmat ww. dyrektyw wskazane przez powoda dodatkowe sposoby zabezpieczenia mieć na uwadze należy, że zabezpieczenie interesów powoda wymaga podjęcia takich działań, które zachowają nieruchomość będącą przedmiotem sporu w stanie niepogorszonym. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy, gdy przedmiotem własności jest nieruchomość leśna podlegająca przepisom ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2011, Nr 12, poz. 59 ze zm.), nie sposób przyjąć iż ochrona interesów powoda wymaga zachowania nieruchomości w stanie nienaruszonym. Obowiązkiem właścicieli lasów (i to zarówno wtedy, gdy las stanowi własność Skarbu Państwa jak i wtedy gdy właścicielem lasu jest osoba fizyczna – art. 2 ustawy) jest bowiem prowadzenie w sposób trwały zrównoważonej gospodarki leśnej z uwzględnieniem szeregu celów w ustawie o lasach określonych (art. 7 ust. 1 ) oraz według zasad: powszechnej ochrony lasów, trwałości lasów, ciągłości i zrównoważonego wykorzystania funkcji lasów, powiększanie zasobów leśnych. Z przedłożonego przez pozwanego Planem Urządzania L. wynika, że pozwany na spornych nieruchomościach prowadzi planową i zrównoważoną gospodarkę leśną, której elementem jest również wycinka drzew. Zatem działania polegające na wycince drzew, mimo że na pierwszy rzut oka wydają się działaniami na szkodę powoda, w rzeczywistości , jako element gospodarki leśnej są działaniami w interesie powoda, gdyż zapewniają utrzymanie lasów we właściwym stanie. Z powyższych względów w ocenie Sądu Okręgowego wnioskowane przez powoda sposoby zabezpieczenia są niedopuszczalne z uwagi na zbyt ogólne sformułowanie zakazu podejmowania czynności przez pozwanego. Orzeczenie zakazu dokonywania czynności, które stanowią element gospodarki leśnej możliwe byłoby jedynie wówczas, gdyby powód wskazał jakie konkretne czynności obejmować ma zakaz i nadto wykazał (uprawdopodobnił), że są one sprzeczne ze zrównoważoną gospodarką leśną – czego w rozpoznawanej sprawie nie uczynił.

Wobec powyższego Sąd uznając zażalenie za zasadne na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie i wniosek o dodatkowe zabezpieczenie oddalił

Wniosek pozwanego o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym jako przedwczesny należało oddalić. Zgodnie bowiem z treścią art.108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach dopiero w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji.