Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Elżbieta Kala

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2014 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa: M. W. (1)

przeciwko: (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 18 grudnia 2013 r. sygn. akt VIII GC 1330/13 upr

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 300 zł.. (trzysta złotych ) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego

Sygn. Akt VIII Ga 53/14

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 26 czerwca 2013 r. powódka M. W. (1) domagała się zasądzenia od pozwanej (...) sp. z o.o. w W. kwoty 2402,57 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30.06.2013 r. oraz kosztów procesu.

Nakazem zapłaty z dnia 8 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana sprzeciwem zaskarżyła nakaz w całości, wniosła o oddalenie powództwa i obciążenie kosztami powoda, podniesiono zarzut niewłaściwości miejscowej sądu z uwagi, że w sprawie nie znajduje zastosowania art. 454 k.c.

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 2.402, 57 zł z ustawowymi odsetkami od 30 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 717 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, iż powódka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonała na rzecz pozwanej usługi transportowe na trasie P. - Ś., S. u N. J.-Ś., V.-Ś. i z tego tytułu wystawiła faktury obciążające pozwaną:

- (...) na kwotę 2833,18 zł,

- (...) na kwotę 2844,49 zł,

- (...) na kwotę 2741,04 zł.

Pozwana obciążyła natomiast powódkę notą obciążeniową nr (...) z dnia 13.06.2012 r. na kwotę 2402,57 zł tytułem odszkodowania za niewywiązanie się z warunków umowy (w ocenie pozwanej powódka przyjęła od pozwanej zlecenie transportowe nr (...) z załadunkiem zaplanowanym na dzień 21.05.2012 r. w firmie (...)u N. J." wobec czego doszło do zawarcia umowy przewozu, a powódka nie podstawiła pojazdu i nie wykonała przewozu, wobec czego pozwanej przysługuje kara umowna), a następnie pozwana w dniu 27.06.2012 r. złożyła oświadczenie o potrąceniu przysługującej jej w jej ocenie wierzytelności względem powódki w kwocie 2402,57 zł z tytułu noty obciążeniowej nr (...) z wierzytelnością powódki przysługującą względem pozwanej w wysokości 8418,71 zł z tytułu faktur VAT nr (...) i dokonała wpłaty na rzecz powódki w kwocie 6016,14 zł na poczet pozostałej, zdaniem pozwanej, do zapłaty należności wynikającej z powyższych faktur. Powódka skierowała do pozwanej wezwanie do zapłaty z dnia 13.09.2012 r. kwoty dochodzonej pozwem wskazując, że termin zapłaty upłynął w dniu 15.05.2012 r. Sąd I instancji wskazał, iż spór w sprawie sprowadzał się do rozstrzygnięcia czy doszło do zawarcia pomiędzy stronami umowy przewozu (zgodnie ze zleceniem transportowym pozwanej nr (...)). Zdaniem Sądu I instancji pozwana nie udowodniła tej okoliczności. W szczególności Sąd I instancji wskazał, iż pozwana nie udowodniła, aby doszło do zgodnego złożenia oświadczeń woli w zakresie umowy przewozu, a zwłaszcza, iż strony umówiły się na karę umowną w przypadku braku podstawienia pojazdu, otóż rozmowy pracowników stron nie obejmowały wszystkich elementów koniecznych umowy przewozu, jak choćby kwestii wynagrodzenia. Ponadto pozwana nie wykazała, aby powódka przyjęła zlecenie pisemne, które zawierało elementy konieczne umowy przewozu oraz zapis dotyczący kary umownej na podstawie którego to zapisu dokonała potrącenia. W tym stanie rzeczy w ocenie Sąd I instancji pozwana nie miała podstaw do wystawienia noty obciążeniowej i dokonania potrącenia. Ponadto Sąd zważył, iż także złożone oświadczenie o potrąceniu nie mogłoby być uznane za skuteczne. W tym kontekście Sąd wskazał, iż dokument zawierający oświadczenie o potrąceniu został opatrzony parafą z pieczątką dyrektora finansowego, głównego księgowego A. D., zaś z przedłożonego odpisu z KRS nie wynikało, iż osoba ta jest uprawniona do reprezentacji pozwanej. Co więcej, potrącenie jest bezskuteczne gdyż dotyczyć miało niewymagalnego roszczenia. Ostatecznie Sąd I instancji podstawie art. 774 k.c. zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 2402,57 zł. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 99 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Od powyższego wyroku apelację wywiodła pozwana, zaskarżając go w całości.

Przedmiotowemu rozstrzygnięciu pozwana zarzuciła:

1. naruszenie prawa procesowego w postaci art. 229 k.p.c. poprzez wybiórczą ocenę materiału dowodowego, polegającą na pominięciu zawartego w uzasadnieniu pozwu twierdzenia powódki, iż otrzymała ona od pozwanej zlecenie transportowe nr (...) z terminem załadunku w miejscowości S. u N. J. w dniu 21 maja 2012 r., co skutkowało sprzecznością istotnych ustaleń faktycznych z treścią materiału dowodowego zebranego w sprawie

2. naruszenie prawa procesowego w postaci art. 233 § 1 k.p.c. poprzez sprzeczną z zasadami logiki oraz doświadczeniem życiowym ocena wydruku z systemu TRANS, co polegało na niepodzieleniu stanowiska pozwanej, iż wydruk ten potwierdza fakt zawarcia spornej umowy przewozu co skutkowało sprzecznością istotnych ustaleń faktycznych z treścią materiału dowodowego zebranego w sprawie:

- poprzez uznanie za wiarygodne zeznania świadka D. P., podczas gdy z jednej strony potwierdził treść jego rozmowy z I. W., zawartej na wydruku z systemu TRANS, po czym na rozprawie złożył zeznania zupełnie sprzeczne z treścią tej rozmowy, co skutkowało sprzecznością istotnych ustaleń faktycznych z treścią materiału dowodowego zebranego w sprawie

- poprzez ocenę zeznań świadków w oparciu o nierówne kryteria, ze względu na usprawiedliwienie niepamięci upływem czasu jedynie D. P. z jednoczesnym rygorystycznym, albowiem nieuwzględniającym upływu czasu podejście do zeznań świadka M. W. (2), co miało wpływ na ocenę dowodów z zeznań świadków i w efekcie skutkowało sprzecznością istotnych ustaleń faktycznych z treścią materiału dowodowego zebranego w sprawie

3. naruszenie prawa procesowego w postaci art. 230 k.p.c.:

- poprzez nieuznanie za milcząco przyznaną przez powódkę bezspornej treści zlecenia transportowego nr (...), m.in. w zakresie określenia przewoźnego oraz kary umownej wobec jej niezakwestionowania przez powódkę, co skutkowało błędami w ustaleniach faktycznych

- poprzez nieuznanie za milcząco przyznany przez powódkę bezspornego faktu przesłania przez pozwaną powodowi faksem zlecenia transportowego nr (...), wobec niekwestionowania tego faktu przez powódkę, co skutkowało błędnymi ustaleniami faktycznymi

- poprzez nieuznanie za milcząco przyznany przez powódkę bezspornego faktu złożenia powodowi przez pozwanego oświadczenia o potrąceniu przez umocowanego do tej czynności pracownika pozwanego, wobec niekwestionowania tego faktu przez powoda, co skutkowało błędnymi ustaleniami faktycznymi

- poprzez nieuznanie za przyznane przez powódkę bezspornych okoliczności umownego przez fakty konkludentne potrącenia wierzytelności wzajemnych w sytuacji, gdy reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika powódka zakwestionowała wyłącznie istnienie wynikającej z kary umownej wierzytelności pozwanej, nie zaś sposób jej potrącenia z wierzytelnościami powódki

4. naruszenie prawa materialnego w postaci art. 498 §1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie jako przepisu dyspozytywnego w sytuacji uregulowania przez fakty konkludentne umownego sposobu potrącenia wzajemnych wierzytelności stron procesu.

W konsekwencji pozwana wniosła o:

1.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów wskazanych w pozwie

2.  zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie powództwa, ewentualnie o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

3.  zasądzenie kosztów procesu za obie instancje

Odpowiedź na apelację złożyła powódka, która wniosła oddalenie apelacji oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania przed Sądem II instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego, w realiach niniejszej sprawy nie było żadnych racji, które przemawiałyby za koniecznością zmiany zaskarżonego orzeczenia lub jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Podkreślić trzeba, że organ pierwszoinstancyjny przeprowadził postępowanie dowodowe zgodnie z dyspozycją art. 233 k.p.c, nie przekraczając zarazem zasady swobodnej oceny dowodów.

Sąd Okręgowy podziela przy tym ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i w związku z tym, wobec braku konieczności ich powtarzania przyjmuje je jako własne.

Stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy nie naruszył przepisów prawa materialnego i procesowego wskazanych w apelacji.

Sąd Okręgowy pragnie zaznaczyć w pierwszej kolejności, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej - niż przyjął sąd - wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie przez skarżącego (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2003 r., II CK 293/02, LEX nr 151622). W judykaturze powszechnie przyjmuje się, że zarzucenie naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów nie może polegać na przedstawieniu przez stronę alternatywnego stanu faktycznego, a tylko na podważeniu podstaw tej oceny z wykazaniem, że jest ona rażąco wadliwa lub oczywiście błędna (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2001 r., II CKN 588/99, LEX nr 52347; z dnia 2 kwietnia 2003 r., I CKN 160/01, LEX nr 78813; z dnia 15 kwietnia 2004 r., IV CK 274/03, LEX nr 164852; z dnia 29 czerwca 2004 r., II CK 393/03, LEX nr 585758). Jeżeli bowiem z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona ocena dowodów może być skutecznie podważona (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, OSNC 2000/7-8/139).

Zdaniem Sądu Okręgowego, apelacja pozwanego nie zawiera zarzutów, które mogłyby stanowić skuteczne podważenie oceny materiału dowodowego dokonanej przez Sąd Rejonowy. Wbrew bowiem twierdzeniom pozwanego zawartym w apelacji, powódka w pozwie nie potwierdziła przyjęcia zlecenia nr (...) do realizacji, a jedynie stwierdziła, że pozwany próbował zlecić jej usługę transportową objętą tym zleceniem. Za zbyt daleko idące należy zdaniem sądu ocenić wnioski pozwanego, że przyznanie, iż do powódki takie zlecenie wpłynęło, stanowi potwierdzenie zawarcia między stronami umowy. Powódka w pozwie jednoznacznie stała na stanowisku, iż nie przyjęła do realizacji zlecenia pozwanego nr (...).

Ponadto, stwierdzić należy, że Sąd pierwszej instancji, w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazał motywy rozstrzygnięcia i dokonał oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, podając argumenty jakimi kierował się przy tej ocenie. Sąd Okręgowy nie dopatrzył się zaś uchybień w zakresie tej oceny, a w szczególności nie można zdaniem Sądu Okręgowego przyjąć aby ocena ta była dowolna i sprzeczna z treścią art. 233 k.p.c, a to z przyczyn wskazanych powyżej.

Sąd Okręgowy podziela też dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę zgłoszonego przez pozwanego zarzutu potrącenia. W szczególności Sąd nie podziela stanowiska pozwanego, iż powódka w sposób milczący uznała za skutecznie złożone przez pozwanego oświadczenie o potrąceniu. Powódka już bowiem w pozwie zakwestionowała potrącenie dokonane przez pozwanego, uznając je za bezskuteczne. Jak zaś słusznie wskazał Sąd Rejonowy, zgodnie z art. 498 k.c, obie wierzytelności przedstawione do potrącenia muszą być przede wszystkim w chwili składania oświadczenia o potrąceniu wymagalne. Sąd Rejonowy zasadnie stwierdził niespełnienie tego wymogu.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe okoliczności na podstawie art. 385 kpc Sąd Okręgowy oddalił apelację pozwanego i orzekł o kosztach postępowania odwoławczego.