Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSO Krzysztof Górski

Sędziowie: SO Piotr Sałamaj (spr.)

SR del. Anna Górnik

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Witkowska

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2014 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z wniosku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zmianę wpisu w rejestrze przedsiębiorców

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie dnia 21 marca 2014 r., sygnatura akt Sz XIII Ns-Rej. KRS (...)

uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu Szczecin – Centrum w Szczecinie.

SSR del. Anna Górnik SSO Krzysztof Górski SSO Piotr Sałamaj

Sygn. akt VIII Ga 142/14

UZASADNIENIE

W dniu 24.07.2013 r. wnioskodawca (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. złożył wniosek o zmianę wpisu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego poprzez wpisanie (...). Wniosek został wniesiony na urzędowym formularzu i prawidłowo opłacony.

Zarządzeniem z dnia 14 października 2013 r. referendarz sądowy wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia braku wniosku rejestrowego w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu wniosku poprzez przedłożenie oryginału tub urzędowo (notarialnie) poświadczonego odpisu umowy najmu lokalu użytkowego z dnia 1.07.2013 r. podpisanej przez obie strony.

W dniu 25.11.2013 r. pełnomocnik wnioskodawcy w uzupełnieniu wniosku z 24.07.2013 r. dołączył do niego uwierzytelnioną przez radcę prawnego kopię umowy najmu lokalu z 1.07.2013 r.

Zarządzeniem z dnia 9 grudnia 2013 r. referendarz sądowy uchylił zarządzenie z dnia 14 października 2013 r. w przedmiocie wezwania do uzupełnienia braków wniosku i zwrócił przedmiotowy wniosek z uwagi na to, że wniosek nie został prawidłowo wypełniony. W uzasadnieniu referendarz wskazał, iż w urzędowym formularzu KRS-Z3 w polu 39 nie wskazano numeru domu, a pole to jest obligatoryjne. Ponadto referendarz wskazał, że składając ponownie wniosek należy dołączyć pełnomocnictwo procesowe dla radcy prawnego G. K., podpisane przez J. R. (zarząd Spółki), bowiem prokurent nie jest uprawniony do działania przed sądem rejestrowym.

Na powyższe zarządzenie pełnomocnik wnioskodawcy złożył skargę zarzucając naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 19 ust. 2 i 3 w zw. z art. 38 pkt 1c ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz art. 3 pkt 1 ustawy Prawo pocztowe, poprzez wadliwe uznanie, iż wskazanie numeru domu w ramach adresu przedsiębiorcy w rejestrze KRS jest obligatoryjne w sytuacji, kiedy budynek siedziby wnioskodawcy numeru nie posiada, a adres wskazany we wniosku (ul. (...)) jest prawidłowo dookreślony i daje podstawę do skutecznego doręczenia korespondencji przez operatora publicznego. W związku z powyższym pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o zmianę zarządzenia referendarza z dnia 9 grudnia 2013 r., uwzględnienie wniosku w całości i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu skarżący wskazał, że brak jest przepisu, który wskazywałby na obligatoryjne wypełnienie pola 39 w formularzu KRS-Z3. Na podstawie art. 38 pkt 1c ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym w rejestrze przedsiębiorców zamieszcza się siedzibę i adres podmiotu. Zgodnie zaś z art. 3 pkt 1 ustawy Prawo pocztowe adres to oznaczenie miejsca doręczenia przesyłki pocztowej lub kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym wskazanego przez nadawcę albo oznaczenie miejsca ich zwrotu do nadawcy. W ocenie skarżącego z tej definicji adresu nie wynika, aby adres musiał w swym zakresie posiadać numer domu. Wystarczające jest określenie adresu, które daje podstawę określenia miejsca doręczenia przesyłki. Takim adresem w ocenie skarżącego jest ul. (...) (stadion) w S., a wnioskodawca tak kierowane przesyłki otrzymuje od listonoszy publicznego operatora pocztowego.

Postanowieniem z dnia 21 marca 2014 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie oddalił wniosek oraz zwrócił wnioskodawcy kwotę 250 zł uiszczoną tytułem opłaty za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

W uzasadnieniu Sąd wskazał, że skarga wniesiona przez (...) spółkę z o.o. w S. okazała się niezasadna. Na podstawie art. 38 pkt 1c ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym w rejestrze przedsiębiorców zamieszcza się siedzibę i adres podmiotu. Przepis ten nie zawiera definicji legalnej adresu. Adres podmiotu podlegającego wpisowi do rejestru przedsiębiorców jest konkretyzacją siedziby tego podmiotu. W art. 3 pkt 1 ustawy Prawo pocztowe zawarta została definicja adresu jako oznaczenie miejsca doręczenia przesyłki pocztowej lub kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym wskazanego przez nadawcę albo oznaczenie miejsca ich zwrotu do nadawcy. W przepisie tym, jak wskazał skarżący, nie wskazano, że adres musi w swym zakresie posiadać numer domu. Jednakże przepis ten nie zawiera również wyliczenia żadnych innych elementów, które powinny być zawarte w adresie, takich jak miejscowość czy ulica, co nie oznacza, że w konkretnym przypadku nie są to dane konieczne do oznaczenia adresu.

Adres spółki powinien być miejscem doręczenia przesyłki oznaczonym w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości dla uczestników obrotu gospodarczego. Niewątpliwie powszechnie stosowanym sposobem oznaczenia adresów jest nadawanie numerów. Nietypowe oznaczenie adresu poprzez wskazanie określonego obiektu znajdującego się w pobliżu powinno być oznaczeniem dodatkowym, stosowanym w wyjątkowych wypadkach i tylko w sytuacji kiedy nie istnieje możliwość określenia adresu w inny, powszechnie przyjęty sposób. Oczywistym jest bowiem, że dla podmiotów, które nie posiadają wiedzy na temat położenia danego obiektu w miejscowości oznaczenie takie nie daje podstawy do określenia miejsca doręczenia przesyłki.

W niniejszej sprawie wnioskodawca podając nowy adres spółki wpisał w formularzu miejscowość, ulicę i dodatkowe określenie (...)”. Okolicznością notoryjną jest, iż stadion o którym mowa powyżej położony jest przy ulicy (...) oznaczonej numerem 1. Jeżeli więc lokal spółki znajduje się na terenie tego stadionu, to również adres spółki powinien zawierać nazwę ulicy i numer, ewentualnie dodatkowe określenie (...)”.

Ponadto, na marginesie, Sąd Rejonowy zaznaczył, że sąd nie jest związany treścią orzeczeń zapadłych w innych sprawach rejestrowych.

O kosztach orzeczono na podstawie w art. 80 ust. 1 u.k.s.c.

Wnioskodawca wniósł apelację od powyższego postanowienia, zaskarżając je w całości oraz zarzucając mu naruszenie przepisów procedury, tj. art. 19 ust. 2 i 3 w zw. z art. 38 pkt 1c ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz art. 3 pkt 1 ustawy Prawo pocztowe poprzez wadliwe uznanie, iż wskazanie numeru domu w ramach adresu przedsiębiorcy w rejestrze KRS jest obligatoryjne w sytuacji, kiedy budynek siedziby wnioskodawcy numeru nie posiada, a adres wskazany we wniosku (ul. (...)) jest prawidłowo dookreślony i daje podstawę do skutecznego doręczania korespondencji przez operatora publicznego.

Wskazując na powyższe wnioskodawca wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu wskazał, że ponownie zaakcentowania wymaga, iż adres wskazany we wniosku funkcjonuje faktycznie w obrocie i korespondencja tam kierowana jest doręczana przez Pocztę Polską. Brak jest przy tym przepisu, który wskazywałby na obligatoryjne wypełnianie pola 39 w formularzu KRS-Z3. W przepisie art. 38 pkt lc ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym wynika bowiem jedynie, iż w dziale 1 rejestru przedsiębiorców zamieszcza się następujące dane: dla każdego podmiotu: jego siedzibę i adres. Zgodnie zaś z treścią art. 3 pkt 1 ustawy Prawo pocztowe adres to oznaczenie miejsca doręczenia przesyłki pocztowej lub kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym wskazanego przez nadawcę albo oznaczenie miejsca ich zwrotu do nadawcy. Jest to wszak definicja legalna (ustawowa) adresu. Z definicji tej nie wynika, aby adres musiał w swym zakresie posiadać numer domu. Wystarczające jest takie określenie adresu, które daje podstawę do określenia miejsca doręczenia przesyłki. Takim adresem jest ul. (...) (stadion) w S., a wnioskodawca tak kierowane przesyłki otrzymuje od listonoszy publicznego operatora pocztowego.

Co więcej, zaskarżone orzeczenie pozostaje niespójne z dotychczasowym dorobkiem tut. sądu rejestrowego, skoro taki sam adres siedziby ujawniono:

- w rejestrze stowarzyszeń dotyczącym Klubu sportowego (...) w S. pod numerem KRS (...),

- w rejestrze przedsiębiorców dotyczącym spółki z grupy kapitałowej wnioskodawcy, tj. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w S., której taki sam wniosek o zmianę danych (adresu) został uwzględniony.

Wnioskodawca jako przedsiębiorca uczestniczący w obrocie faktycznie nie może w zaistniałej sytuacji oczekiwać od sądu rejestrowego pewności i jednolitości orzecznictwa, a postępowanie rejestrowe trwające tak długo (wniosek złożony 24.07.2013 r.) i do tego kończące się w dwóch takich samych sprawach diametralnie różnie nie jest stanem pożądanych dla przedsiębiorcy słusznie oczekującego od sądu rejestrowego stabilizacji w stosowaniu prawa.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja okazała się uzasadniona, prowadząc do wydania orzeczenia o charakterze kasatoryjnym.

Sąd odwoławczy zgadza się z Sądem pierwszej instancji, że legalna definicja adresu zamieszczona w art. 3 pkt 1 ustawy Prawo pocztowe nie zawiera nie tylko wskazania, że adres musi posiadać w swym zakresie numer domu, ale nie zawiera żadnych innych elementów, które powinny być zawarte w adresie, takich jak miejscowość czy ulica, co nie oznacza, że w konkretnym przypadku nie są to dane konieczne do oznaczenia adresu. Zresztą pomimo tak ogólnej definicji adresu powszechnie przyjmuje się, że adres to nazwa miejscowości, ulica (o ile takowa jest w miejscowości), numer budynku i lokalu (ewentualnie tylko budynku).

Tak też definicja adresu postrzegana jest w komentarzu do art. 38 ustawy o KRS (A. M., (...) Prawnej LEX), gdzie wskazuje się, że adresem podmiotu podlegającego wpisowi do rejestru przedsiębiorców jest konkretnie oznaczone miejsce, pod które należy mu doręczać korespondencję. Adres zawierać musi zatem nie tylko nazwę miejscowości, lecz także numer budynku i lokalu.

W konsekwencji uzasadniona jest konstatacja Sądu Rejonowego, że adres spółki powinien być miejscem doręczenia przesyłki oznaczonym w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości dla uczestników obrotu gospodarczego i niewątpliwie powszechnie stosowanym sposobem oznaczenia adresów jest nadawanie numerów. Natomiast oznaczenie adresu poprzez wskazanie określonego obiektu znajdującego się w pobliżu powinno być oznaczeniem dodatkowym, stosowanym w wyjątkowych wypadkach i tylko w sytuacji kiedy nie istnieje możliwość określenia adresu w inny, powszechnie przyjęty sposób.

Pomimo akceptacji co do zasady stanowiska Sądu rejestrowego Sąd Okręgowy stwierdza, że w realiach tej sprawy nieusprawiedliwione było żądanie podania przez wnioskodawcę w formularzu KRS-Z3 w ramach adresu jego siedziby obok miejscowości (S.) i ulicy (A.) z dodatkowym określeniem (...)”, także numeru domu w polu 39.

Przede wszystkim nieuprawnione i dowolne było przyjęcie przez Sąd Rejonowy, że okolicznością notoryjną jest, iż stadion, o którym mowa we wniosku położony jest przy ulicy (...) oznaczonej numerem 1. Do okoliczności notoryjnych – w rozumieniu art. 228 § 1 k.p.c., a więc powszechnie znanych - nie sposób zaliczyć numeru ewidencyjnego danego obiektu (budynku). Może to być co najwyżej wiedza znana sądowi z urzędu (przy rozpoznawaniu innych spraw rejestrowych), ale na takową Sąd rejestrowy się nie powołał.

W tej sytuacji, a więc przy twierdzeniu apelującego, że obiekt – stadion przy ul. (...) w S., nie posiada nadanego numeru ewidencyjnego ( vide zarzut apelacji i oświadczenie pełnomocnika wnioskodawcy złożone na rozprawie apelacyjnej, karta 45, nagranie od 00:06:07), Sąd Okręgowy zwrócił się do Urzędu Miejskiego w S. o podanie informacji, czy budynek znajdujący się na stadionie przy ul. (...) posiada nadany administracyjnie numer, a jeśli tak to jaki. W pisemnej odpowiedzi z dnia 17.06.2014 r. (karta 50 akt) Biuro Geodety Miasta Urzędu Miasta S. poinformowało, że zgodnie z zapisem ewidencji gruntów i budynków Miasta S. nieruchomość, w obrębie której zlokalizowany jest stadion, stanowi działkę nr (...) z obrębu ewidencyjnego nr(...)( (...)) i nie posiada nadanego w sposób urzędowy numeru porządkowego. Tak więc żaden z budynków zlokalizowanych w obrębie ww. nieruchomości nie posiada przypisanego numeru porządkowego.

Powyższe ustalenia wskazują, że rozpatrywanej sprawie zachodzi wyjątkowy wypadek, o którym wspomniał Sąd Rejonowy, a więc nie istnieje możliwość określenia adresu siedziby Spółki wnioskodawcy w powszechnie przyjęty sposób, tj. przez podanie nazwy ulicy i numeru. W rezultacie nieuprawnione było uzależnianie przez Sąd rejestrowy wpisania do rejestru przedsiębiorców zmiany siedziby wnioskodawcy od wskazania przez Spółkę numeru budynku i za wystarczające należy uznać podanie nazwy ulicy z dookreśleniem (...)”.

W taki zresztą sposób zarejestrowana została siedziba i adres stowarzyszenia Klub Sportowy (...) (nr KRS (...)), co podnosiła apelująca Spółka nie tylko w apelacji, ale i wcześniej w skardze na zarządzenie referendarza o zwrocie wniosku ( vide informacja z KRS, k. 24), a więc okoliczność ta powinna być znana Sądowi pierwszej instancji z urzędu. I chociaż Sąd Okręgowy zgadza się co do zasady, że sąd nie jest związany treścią orzeczeń zapadłych w innych sprawach rejestrowych, to jednakże w analogicznym stanie faktycznym, jak i prawnym, zachowana być powinna jednolitość orzecznictwa, tak istotna z punktu widzenia obrotu prawnego i gospodarczego.

Zgodnie z art. 694 ⁷ k.p.c. w razie uwzględnienia środka odwoławczego od orzeczenia wydanego w postępowaniu rejestrowym, dotyczącego wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, sąd drugiej instancji uchyla zaskarżone orzeczenie i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania sądowi rejestrowemu. Rozpoznając ponownie sprawę, sąd rejestrowy uwzględnia wskazania sądu drugiej instancji oraz aktualny stan rejestru.

Uchylając zaskarżone orzeczenie w całości i przekazując sprawę do ponownego rozpoznania Sąd Okręgowy wyraża pogląd, że przy braku numeru danego obiektu (budynku) będącego siedzibą przedsiębiorcy wpisanego do KRS, możliwe jest wpisanie do rejestru przedsiębiorców adresu dookreślonego przez podanie określonego obiektu, w tym wypadku „stadionu”.

SSR del. Anna Górnik SSO Krzysztof Górski SSO Piotr Sałamaj