Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze II Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

PrzewodniczącySSO Wojciech Damaszko /spr/

SędziowieSSO Jadwiga Kwapiszewska, SSO Maria Lechowska

ProtokolantMagdalena Rybak

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2014 r. w Jeleniej Górze

na rozprawie

sprawy z powództwa K. W.

przeciwko S. W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bolesławcu

z dnia 26 lutego 2014 r., sygn. akt I C 679/13

apelację oddala.

Sygn. akt II Ca 297/14

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Bolesławcu zaskarżonym wyrokiem oddalił powództwo K. W. skierowane przeciwko S. W. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Lesznie z dnia 30 marca 2006 roku wydanego w sprawie I C 405/05/3 w części, co do kwoty 4.900 zł.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy w Lesznie z dnia 11 lipca 2005 r. (I Nc 102/05/1) zasądzono na rzecz S. W. od (...) Spółki z o.o. z siedzibą w L. kwotę 16.494,15 zł z ustawowymi odsetkami oraz kosztami postępowania. Nakaz ten uprawomocnił się w dniu 16 sierpnia 2005 roku. Egzekucja przeciwko spółce (...) okazała się bezskuteczna i ostatecznie umorzono postępowanie egzekucyjne postanowieniem z dnia 31 października 2005 r.

Na skutek pozwu S. W. skierowanego przeciwko K. W. opartemu na przepisie art. 299 k.s.h. jako prezesowi zarządu spółki (...) wyrokiem z dnia 30 marca 2006 r. Sąd Rejonowy w Lesznie zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 20.470,66 zł wraz ze stosownymi odsetkami i kosztami procesu. W procesie tym K. W. brał udział i wnosił o oddalenie powództwa. Orzeczenie uprawomocniło się z 31 maja 2006 r., i w dniu 8 czerwca 2006 r. nadano temu wyrokowi klauzulę wykonalności. Na podstawie tego tytułu wykonawczego S. W. w dniu 8 września 2006 roku złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bolesławcu G. K. wniosek o wszczęcie egzekucji które postanowieniem z dnia 24 listopada 2006 r. umorzono postępowanie wobec bezskuteczności egzekucji.

W tak ustalonych okolicznościach sprawy Sąd Rejonowy ocenił powództwo za nieuzasadnione. Przede wszystkim sąd ten zwrócił uwagę, że w żadnym z pism składanych w sprawie powód nie wskazał wprost, na jakiej konkretnie przesłance zawartej w art. 840 k.p.c. opiera swoje żądanie. Z analizy stanowiska powoda można było jedynie wysnuć wniosek, że podstawą żądania jest przepis art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c., który stanowi, że dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście. Zwracał jednak uwagę sąd, że w sytuacji kiedy tytuł egzekucyjny korzysta z powagi rzeczy osądzonej, dłużnik nie może zmierzać do wzruszenia tego prawomocnego rozstrzygnięcia.

Co prawda powód przedstawił twierdzenia, że jego żądanie dotyczy tylko wykonalności tytułu wykonawczego i że nie ma to nic wspólnego z ewentualnym wzruszeniem prawomocnego orzeczenia bowiem powód oczekuje, że w wyniku przedmiotowego postępowania zostanie stwierdzone, że należność zasądzona wyrokiem Sądu Rejonowego w Lesznie nie może być egzekwowana. W istocie jednak K. W. opiera swoje żądanie na podniesieniu zarzutu braku legitymacji czynnej po stronie S. W. w zakończonym prawomocnie postępowaniu I C 405/05/3 co obecnie nie było już dopuszczalne.

Sąd Rejonowy oceniał również zasadność powództwa na gruncie przepisu art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Przepis ten upoważnia do pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo ograniczenia, jeśli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane. Do zdarzeń takich nie można jednak zaliczyć uświadomienia sobie przez dłużnika faktu, że w postępowaniu zakończonym prawomocnym rozstrzygnięciem Sądu nie skorzystał on z przysługującego mu środka obrony w postaci podniesienia zarzutu prowadzącego do oddalenia powództwa. Ostatecznie skutkowało to oddaleniem powództwa.

W apelacji powód zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w całości zarzucając mu naruszenie norm prawa materialnego to jest art. 840 § 1 pkt 1 i 2 kpc poprzez błędną jego wykładnię i zastosowanie oraz naruszenie norm prawa procesowego art. 328 § 2 kpc przez brak jego zastosowania.

Na tej podstawie powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa i obciążenie pozwanego kosztami procesu za obie instancje, ewentualnie uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja nie jest uzasadniona.

Sąd Rejonowy w oparciu o przedstawione przez strony dokumenty zwłaszcza nakaz zapłaty z dnia 11 lipca 2005 r. sygn. akt I Nc 102/05/1 i wyrok Sądu Rejonowego w Lesznie z dnia 30 marca 2006 r. sygn. akt I C 405/5/3 poczynił w sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne akceptowane przez Sąd Odwoławczy. Z ustaleń tych przy subsumcji art. 840 § 1 kpc sąd ten wyprowadził trafne wnioski o bezzasadności powództwa.

Wbrew zarzutowi zawartemu w apelacji Sąd pierwszej instancji sporządzając uzasadnienie nie naruszył treści art. 328 § 2 kpc. Uzasadnienie to zawiera bowiem wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku. Skarżący zarzuca, że uzasadnienie nie wymienia wprost, który z punktów art. 840 kpc został zastosowany przy oddaleniu powództwa. Zarzut ten jest o tyle nietrafny, że powód reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika nie przytoczył podstawy prawnej żądania pozwu. Z tego względu Sąd Rejonowy analizował podstawy powództwa opozycyjnego zawarte w pkt 1 i 2 art. 840 § 1 kpc. W apelacji powód nadal podtrzymywał twierdzenia, że jego roszczenie mogło podlegać uwzględnieniu na podstawie obydwu tych przepisów.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do powództwa przeciwegzekucyjnego, którego podstawą jest art. 840 § 1 pkt 1 kpc należy przede wszystkim wskazać, że dłużnik nie może w nim kwestionować orzeczenia, które ma moc wiążącą – a zatem prawomocnego wyroku (art. 365 § 1 kpc). Przepis ten umożliwia podważenie tytułów egzekucyjnych, które nie korzystają z przymiotu prawomocności i powagi rzeczy osądzonej np. akt notarialny, ugoda sądowa czy bankowy tytuł egzekucyjny. Powód natomiast w sposób niedopuszczalny starał się podważyć treść prawomocnego wyroku zasądzającego od niego świadczenie pieniężne. Słusznie podnosił Sąd Rejonowy, że okoliczność czy S. W. posiadał legitymację czynną w sprawie I C 405/05/3 Sądu Rejonowego w Lesznie mogła być podnoszona tylko w tamtym procesie, a obecnie zarzuty te nie podlegają już uwzględnieniu.

Natomiast przepis art. 840 § 1 pkt 2 kpc umożliwia pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zdarzenie wygasło lub nie może być egzekwowane. Zdarzeniami, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane są przedawnienie roszczenia stwierdzonego tytułem egzekucyjnym, odroczenie spełnienia świadczenia oraz rozłożenie świadczenia na raty. Z kolei do zdarzeń, wskutek których zobowiązanie wygasło zalicza się przede wszystkim wykonanie zobowiązania. Powołany przepis dotyczy jednak wyłącznie zdarzeń o charakterze materialnoprawnym, które nastąpiły po powstaniu tytułu egzekucyjnego, bądź po zamknięciu rozprawy w przypadku orzeczenia sądowego.

Żadna z powyższych przesłanek w przypadku powództwa K. W. nie została spełniona. Skarżący bowiem jedynie twierdził, że S. W. nie był uprawniony do wystąpienia z roszczeniem w sprawie I C 405/05/3, a co zostało już prawomocnie przesądzone.

Z tych względów apelacja jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu (art. 385 kpc).