Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 2436/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant – st. sekr. sądowy Jolanta Bieniaszewska

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2014 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania T. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 8 lipca 2013 r., znak: (...)

w sprawie T. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

I zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu T. F. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 kwietnia 2012r. do 31 stycznia 2015r. ,

II stwierdza odpowiedzialność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akr VI U 2436/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 lipca 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. – po rozpoznaniu wniosku T. F. z dnia 14 lutego 2012r. – odmówił wnioskodawcy ( ubezpieczonemu) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 kwietnia 2012r., powołując się na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 3 lipca 2013r., którym nie został on uznany za niezdolnego do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy ubezpieczony T. F., domagając się zmiany tej decyzji poprzez przyznanie mu renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 kwietnia 2012r.

W uzasadnieniu swego żądania ubezpieczony zarzucał wadliwość orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS na którym organ rentowy oparł zaskarżoną decyzję i podniósł, że:

1)  z informacji o przebytej rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS z dnia 7 kwietnia 2007r. wynika zakaz dźwigania przez niego ciężarów powyżej 5 kg,

2)  z informacji o przebytej rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS z dnia 29 stycznia 2011r. wynika, że nie rokuje on odzyskania zdolności do pracy na dotychczasowym stanowisku bez jego przystosowania do profilu schorzenia (co wskazuje na częściową jego niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych),

3)  karta informacyjna leczenia szpitalnego wskazuje na rozpoznania: dusznicy bolesnej stabilnej, nadciśnienia tętniczego, hiperlipidemii mieszanej, choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa z przewlekłym zespołem bólowym,

4)  zaświadczenie lekarza neurologa z dnia 21 stycznia 2009r. oraz opinia profesora neurochirurga z dnia 26 czerwca 2013r. jednoznacznie wskazują, że przeciwwskazana jest dla niego praca fizyczna.

Ubezpieczony powoływał się także na orzeczenie lekarskie zespołu biegłych sądowych z dnia 21 stycznia 2013r. wydane w sprawie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy o sygn. akt VI U 2889/12, zgodnie z którym jest on nadal częściowo niezdolny do pracy.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje:

Ubezpieczony T. F. ( urodz. (...) ) w okresie od 1 września 2010r. do 31 marca 2011r. uprawniony był do renty z tytułu niezdolności do pracy. W dniu 14 lutego 2012r. złożył on wniosek o przyznanie mu prawa do renty na dalszy okres. Decyzją z dnia 10 kwietnia 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 kwietnia 2012r., a w wyniku wniesionego przez ubezpieczonego odwołania Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z dnia 25 marca 2013r. (sygn. akt VIU 2889/12) uchylił tę decyzję, przekazał sprawę do rozpoznania organowi rentowemu i umorzył postępowanie.

(okoliczność niesporna, potwierdzona dowodami i dokumentów zebranych w aktach organu rentowego oraz w aktach sprawy tut. Sądu o sygn. VI U 2889/12).

Decyzję tę zaskarżył w niniejszej sprawie ubezpieczony, a w celu zweryfikowania stanowiska organu rentowego Sąd dopuścił dowód z opinii zespołu biegłych sądowych w składzie: neurolog, okulista, kardiolog i laryngolog.

Biegli sądowi rozpoznali u ubezpieczonego następujące schorzenia:

- chorobę zwyrodnieniową stawów i kręgosłupa,

- wielopoziomową dyskopatię szyjną i lędźwiową,

- przewlekły zespół bólowy szyjno-barkowy i lędźwiowo-krzyżowy objawowy z okresami zaostrzeń i obecnymi objawami ubytkowymi,

- przewlekłą chorobę niedokrwienną serca z objawami dławicy piersiowej wysiłkowej,

- nadciśnienie tętnicze IIº ,

-prawostronne przytępienie słuchu i lewostronne osłabienie typu odbiorczego,

- przerost gruczołu krokowego,

- uchyłkowatość jelita grubego.

Po przeprowadzonych badaniach sądowo-lekarskich i zapoznaniu się z dokumentacją leczniczą znajdującą się w aktach sprawy oraz dostarczoną przez ubezpieczonego biegli sądowi stwierdzili, iż stan jego zdrowia czyni go obecnie nadal okresowo, częściowo niezdolnym do pracy. Przyczyną tej niezdolności do pracy jest choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa, wielopoziomowa dyskopatia szyjna i lędźwiowa, przewlekły zespół bólowy szyjno-barkowy i lędźwiowo-krzyżowy objawowy z okresami zaostrzeń i obecnymi objawami ubytkowymi, przewlekła choroba niedokrwienna serca z objawami dławicy piersiowej wysiłkowej, nadciśnienie tętnicze IIº, prawostronne przytępienie słuchu i lewostronne osłabienie typu odbiorczego oraz przerost gruczołu krokowego. Schorzenia te skutkują u ubezpieczonego bólami i zawrotami głowy, zaburzeniami równowagi i przytępieniem słuchu, ograniczeniem ruchomości kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego oraz stawów (głównie barkowego prawego), przewlekłym zespołem bólowo szyjno-barkowym i lędźwiowo- krzyżowym z częstymi zaostrzeniami, bólami dławicowymi w klatce piersiowej i obniżeniem tolerancji wysiłku fizycznego, jak również zaburzeniami ze strony przewodu pokarmowego. Ponadto u ubezpieczonego współistnieje nadciśnienie tętnicze, nasilające objawy choroby wieńcowej.

Analizując wpływ powyższych schorzeń z punktu widzenia możliwości wykonywania przez ubezpieczonego pracy zgodnej z poziomem posiadanych przez niego kwalifikacji ( w wyuczonym i wykonywanym zawodzie murarza) biegli podnieśli, iż praca fizyczna, dźwiganie ciężarów, długotrwała praca w pozycji wymuszonej praca w złych warunkach atmosferycznych nasilają u badanego dolegliwości i niekorzystny postęp schorzeń. Schorzenia te powodują istotne upośledzenie sprawności fizycznej ustroju i zdolności do zatrudnienia, a przeciwwskazana jest dla niego ciężka praca fizyczna, dźwiganie ciężarów, długotrwała praca w pozycji wymuszonej, praca w złych warunkach atmosferycznych oraz praca wymagająca pełnej sprawności psychofizycznej.

W konkluzji swojej opinii powołany zespół biegłych sądowych stwierdził, iż ubezpieczony jest okresowo, częściowo niezdolny do pracy do stycznia 2015r., przy czym niezdolność ta istnieje od daty zakończenia uprzednio orzeczonej niezdolności do pracy, to jest od 1 kwietnia 2012r. i spowodowana jest przede wszystkim schorzeniami układu kostno stawowego z objawami neurologicznymi oraz układu krążenia. Stan jego zdrowia nie uległ od tego czasu istotnej poprawie.

Dodatkowo biegli sądowi wyjaśnili, iż do oceny stanu zdrowia i uznania przez nich częściowej niezdolności do pracy za podstawę mieli te same dowody, którymi dysponował organ rentowy w postępowaniu administracyjnym.

(protokół badań sądowo- lekarskich i orzeczenie lekarskie z dnia 23 stycznia 2014r. - k. 25-26 akt sprawy).

Organ rentowy nie wniósł zastrzeżeń medycznych do powyższej opinii (pismo procesowe – k. 42 akt sprawy).

Rozważając istotę sporu w pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm., dalej: „ustawa emerytalna") renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy; 2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy; 3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 1 l-l2, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Ostatniej przesłanki (powstanie niezdolności do pracy w określonym czasie) nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W myśl art. 12 ustawy emerytalnej niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym za całkowicie niezdolną do pracy uznaje się osobę, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Zgodnie natomiast z treścią art. 13 ust. 1 tej ustawy przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: 1) stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, 2) możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył tego czy ubezpieczony T. F. jest niezdolny do pracy. Spełnienie przez niego pozostałych warunków nabycia prawa do renty nie było przez organ rentowy kwestionowane.

Dowód z opinii powołanego w sprawie zespołu biegłych sądowych w sposób jednoznaczny- zdaniem Sądu Okręgowego - potwierdził częściową, okresową niezdolność do pracy ubezpieczonego w okresie od 1 kwietnia 2012r. do 31 stycznia 2015r. Biegli sądowi swoją opinię szczegółowo uzasadnili, przedstawiając zgodnie z posiadaną przez nich wiedzą specjalistyczną oraz zasadami logiki i doświadczenia medycznego, swoje stanowisko co do dalszej okresowej, częściowej niezdolności ubezpieczonego do pracy. Dodatkowo wskazać należy, iż częściową okresową niezdolność do pracy ubezpieczonego ( od 1.04.2012r. do 31 .03.2014r.) potwierdziła opinia zespołu biegłych sądowych z dnia 21 stycznia 2013r. sporządzoną w sprawie toczącej się uprzednio przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy o sygn. akt VI U 2889/12, w której rozpoznawany był ten sam co w niniejszej sprawie wniosek o rentę z dnia 14 lutego 2012r. W opinii z dnia 21 stycznia 2013r. biegli sądowi przyczyn tej niezdolności również upatrywali w wielopoziomowej dyskopatii szyjnej i lędźwiowej z przewlekłym zespołem bólowym oraz w chorobie wieńcowej z nadciśnieniem tętniczym i obustronnym przytępieniem słuchu ( k. 50 i 52 akt sprawy VI U 2889/12, z których przeprowadzono dowód na rozprawie).

Wyeksponować w tym miejscu można również, że biegli sądowi wydający opinię w niniejszej sprawie zasadniczej przyczyny niezdolności do pracy upatrywali w schorzeniach układu kostno stawowego z objawami neurologicznymi oraz układu krążenia.

Okolicznością niesporną między stronami było to, iż ubezpieczony od 1970r. pracował zgodnie z wyuczonym zawodem i posiadanymi kwalifikacjami w zawodzie murarza. Z wywiadu zawodowego z dnia 10.09.2010r. ( k. 4 akt rentowych z wniosku ubezpieczonego z 10.09.2010r.) wynikało, iż jego praca w zawodzie murarza charakteryzowała się przewagą wysiłku fizycznego i była pracą ciężką, wymagającą sprawności obu rąk, dłuższego stania, schylania się, podnoszenia ciężarów, przebywania na wysokości i wykonywana była w narażeniu na zmienne warunki atmosferyczne, hałas, wibracje, wilgoć i zapylenie.

Dowód z opinii zespołu biegłych sądowych (przeprowadzony w niniejszej sprawie) uwzględniał powyższe uwarunkowania oraz posiadane przez ubezpieczonego kwalifikacje zawodowe. Dowód ten ze względu na swoją moc i wiarygodność pozwalał na wydanie w niniejszej sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia.

Powyższe motywy uzasadniały zatem zmianę zaskarżonej decyzji na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. w związku z powołanymi wyżej przepisami prawa materialnego poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie orzeczonym przez zespół biegłych sądowych.

W punkcie II wyroku Sąd Okręgowy stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Podstawę prawną tego rozstrzygnięcia stanowi art. 118 ust. 1a ustawy emerytalno-rentowej. Zgodnie z opinią biegłych sądowych dysponowali oni tym samym materiałem dowodowym, który był znany organowi rentowemu i jego lekarskim organom orzeczniczym w postępowaniu administracyjnym. W tej sytuacji organ rentowy ponosi odpowiedzialność za wadliwe orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 3 lipca 2012r., na którym oparł zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzję. Zwrócić należy także uwagę, iż także w sprawie o sygn. VI U 2889/12 jedna z opinii biegłych sądowych potwierdziła częściową niezdolność do pracy ubezpieczonego, co daje podstawę do obciążenia odpowiedzialnością organu rentowego także za poprzednie wadliwe orzeczenie Lekarza Orzecznika i Komisji Lekarskiej ZUS wydane w tamtej sprawie.

Na oryginale właściwy podpis.