Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Barbary Chodorowskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

rozpoznawał sprawę A. M.

oskarżonego z art. 280 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

z dnia 5 grudnia 2013 roku , sygnatura akt II K 636/12

I.  uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. L. z Kancelarii Adwokackiej w W. 516, 60 złotych tytułem kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Sygnatura akt IV Ka 312/14

UZASADNIENIE

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Wałbrzychu oskarżył A. M. o to, że:

w dniu 18 marca 2012 roku W B.w woj. (...), używając wobec S. Ł.przemocy w postaci uderzania pięściami po twarzy i kopaniu nogami po całym ciele zabrał w celu przywłaszczenia słuchawki do telefonu komórkowego marki S.o wartości 30 złotych oraz jeden banknot o nominale 100 złotych o łacznej wartości 130 złotych na szkodę S. Ł., przy czym swoim działaniem spowodował obrażenia ciała pokrzywdzonego w postaci wybicia jednego zęba górnego, sińców nosa, lewego oczodołu, prawej małżowiny usznej, prawego ramienia, powierzchownego urazu głowy, klatki piersiowej i brzucha, oraz okolicy lędźwiowej, które naruszyły czynności narządów jego ciała na okres poniżej dni siedmiu, przy czyn zarzucanego czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 21.06.2007 r., sygn.akt II K 467/07, za czyny z art. 278§1 kk przy zastosowaniu art. 91§1 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 14.12.2009 r. do dnia 14.12.2010 r.,

to jest o przestępstwo określone z art. 280§1 kk i art. 157§2 kk w zw. z art. 11§2 kk i w zw. z art. 64§1 kk.

Wyrokiem z dnia 05 grudnia 2013r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, w sprawie o sygn. akt II K 636/12, uznał A. M.za winnego tego, w dniu 18 marca 2012 roku w B.w woj. (...), używając wobec S. Ł.przemocy w postaci uderzania pięściami po twarzy i kopania nogami po całym ciele spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci wybicia jednego zęba górnego, sińców nosa, lewego oczodołu, prawej małżowiny usznej, prawego ramienia, powierzchownego urazu głowy, klatki piersiowej i brzucha, oraz okolicy lędźwiowej, które naruszyły czynności narządów jego ciała na okres poniżej dni siedmiu tj. winnego czynu z art. 157§2 kk i za to na podstawie art. 157 §2 k.k. wymierzył mu karę 9 (dziewięciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającego na wykonywaniu nieodpłatnie, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie.

Zasądził tenże Sąd od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej w W. adw. A. L. koszty nieopłaconej pomocny prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w kwocie 1239,84 zł oraz zwolnił oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych poniesionych w sprawie, wydatki zaliczając na rachunek Skarbu Państwa.

Z rozstrzygnięciem tym nie pogodził się Prokurator Prokuratury Rejonowej w Wałbrzychu, który zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego, zarzucając na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k.:

I.  obrazę przepisów prawa karnego procesowego a mianowicie art. 7 kpk poprzez brak lub dowolną ocenę zgromadzonych w sprawie dowodów w postaci zeznań świadków i wyjaśnień oskarżonego z pominięciem zasad prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego i w konsekwencji uznanie, A. M. dopuścił się jedynie występku uszkodzenia ciała pokrzywdzonego, podczas gdy prawidłowa ocena zeznań świadków i pokrzywdzonego oraz wyjaśnień oskarżonego prowadzi do wniosku, że oskarżony dopuścił się zarzuconego jemu czynu,

II.  obrazę przepisów prawa karnego procesowego, a mianowicie art. 167 kpk, mającą wpływ na treść wyroku, poprzez zaniechanie przeprowadzenia z urzędu dowodów mających na celu sprawdzenie wiarygodności wyjaśnień A. M., złożonych na rozprawie dniu 6 września 2012 r., poprzez zaniechanie wezwania i przesłuchania jako świadków funkcjonariuszy Policji wykonujących czynności związane z zatrzymaniem i przesłuchaniem podejrzanego oraz zeznań świadka S. M., poprzez zaniechanie wezwania i przesłuchania na rozprawie funkcjonariusza Policji, który bezpośrednio po zdarzeniu brał udział w patrolowaniu ulic, miał kontakt ze świadkiem, przeprowadzał jego kontrolę osobistą i rozpytywał co do zdarzenia, a nastepnie sporządził notatkę zawartą na k. 9 akt, co miało istotny wpływ na ocenę zeznań świadka i wyjaśnień oskarżonego złożonych na rozprawie, decydujących o przypisaniu mu jedynie popełnienia czynu z art. 157§2 kk, zamiast prawidłowo – wnioskowanego aktem oskarżenia,

III.  obrazę przepisów prawa karnego procesowego, a mianowicie art. 391§1 kpk, mającą wpływ na treść wyroku, poprzez zaniechanie odczytania na rozprawie zeznań pokrzywdzonego złożonych przed prokuratorem i zawartych na k. 32, oraz zeznań zawartych na k. 40-41, wobec postanowienia odczytania zeznań na rozprawie w dniu 3 grudnia 2013 r. i z tego powodu przeprowadzenie oceny wiarygodności zeznań tego świadka jedynie na podstawie części protokołów, co skutkowało uznaniem ich za niewiarygodne, z uwagi na stan nietrzeźwości podczas zdarzenia i składania pierwszych zeznań, podczas gdy pokrzywdzony przesłuchiwany czterokrotnie, w różnym czasie stale i konsekwentnie, spójnie i logicznie opisywał przebieg zdarzenia, co wskazuje na jego dokładne zapamiętanie i wiarygodność zeznań,

IV.  obrazy przepisów prawa karnego procesowego, a mianowicie art. 424§1 kpk pkt 1, mającą wpływ na treść wyroku, poprzez sporządzenie uzasadnienia orzeczenia w sposób ogólnikowy i niejasny, bez indywidualnej oceny poszczególnych dowodów w postaci zeznań i wyjaśnień bez wskazania konkretnie którym zeznaniom i w jakiej części dał wiarę, a którym i w jakim zakresie waloru wiarygodności odmówił i w ten sposób uniemożliwienie prześledzenia procesu myślowego Sądu, który to doprowadził do uznania, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił jedynie znamiona występku z art. 157§2 kk.

W konsekwencji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna.

Słusznie zarzuca Prokurator, że wydając zaskarżony wyrok, Sąd orzekający nie brał pod uwagę całego zgromadzonego materiału dowodowego, w tym zeznań pokrzywdzonego, które dwukrotnie – acz częściowo - odczytywał (k. 279 i 309). Istotnie pominął tenże Sąd protokoły przesłuchania S. Ł.z k. 32 i 40 - 42, kiedy to pokrzywdzony szczegółowo przedstawił okoliczności zdarzenia, w tym opisał osoby, które towarzyszyły oskarżonemu oraz to, że „ pozostały nieco z tyłu” oraz wskazał napastnika i tło zajścia (k.42).

Także wybiórczo i tendencyjnie przeanalizowane zostały wyjaśnienia samego A. M., który wszak pierwotnie potwierdził, że zabrał banknot 100 - złotowy oraz słuchawki (k. 20), choć negował, by w tym celu plądrował odzież pokrzywdzonego. Niemniej w treści uzasadnienia próżno szukać oceny zmiany wersji wydarzeń i wskazania odmiennych okoliczności.

Rację ma apelujący i co do tego, że szczegółowa analiza akt sprawy, w tym notatki urzędowej (k. 9), pozwalała powziąć wątpliwość co do prawdomówności S. M., który na rozprawie 21.11.2012r. zeznał, że „zrobił to (zabrał rzeczy S. Ł.) jak pokrzywdzony już leżał” (k. 174), a potem sprzedał komuś. Znamienne przy tym jest, że w zeznaniach K. B. i N. K., w odniesieniu do tego, co relacjonowały w postępowaniu przygotowawczym, również nastąpiła zmiana, której Sąd a quo ani nie dostrzegł, ani nie poddał ocenie.

Rekonstruując stan faktyczny, Sąd Rejonowy wyprowadził wnioski, które nie tylko nie przystają do relacji świadków, ale ocenić je należy jako nielogiczne. Przyjął, że A. M. bił i kopał pokrzywdzonego, a w tym czasie S. M. zabrał z kieszeni banknot 100 zł oraz słuchawki „czego nie widział oskarżony” (k. 318).

O takim przebiegu zajścia z zeznań świadków czy wyjaśnień oskarżonego nie można wnioskować. Skoro jednakże zabrakło oceny poszczególnych dowodów we wzajemnym powiązaniu, nie dziwi, że pozbawiał się Sąd możliwości dostrzeżenia sprzeczności w tych relacjach, a w konsekwencji nie powziął jedynie słusznej w tych okolicznościach decyzji o uzupełnieniu postępowania dowodowego – jak słusznie wskazał apelujący – o przesłuchanie autor notatki urzędowej (k.9) – funkcjonariusza Komisariatu Policji w B. J. C.na okoliczność informacji, które uzyskał od S. M.bezpośrednio po zdarzeniu.

Kwestii tych Sąd meriti w ogóle nie poddał ocenie, zaś uzasadnienie zaskarżonego wyroku jest nie tylko wewnętrznie sprzeczne, ale i nader ogólnikowe, a świadczące o tym, że wbrew zasadzie wyrażonej w art. 7 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k., podstawą wydania wyroku był materiał dowodowy niekompletny i oceniony wybiórczo oraz sprzecznie z zasadami prawidłowego rozumowania.

Sąd nadmiernie skoncentrował się na ocenie stanu nietrzeźwości S. Ł.z momentu złożenia zawiadomienia o przestępstwie, a uszło uwagi, to że w toku następnych przesłuchań – które pominął – pokrzywdzony był trzeźwy i wówczas także przedstawiał szczegółowo przebieg zdarzenia.

Z tych też względów rację ma Prokurator, że zaskarżony wyrok jest niesłuszny, a postępowanie dowodowe winno być powtórzone i uzupełnione o przesłuchanie funkcjonariuszy Policji, którzy podjęli czynności bezpośrednio po zgłoszeniu zawiadomienia o przestępstwie, by zweryfikować choćby twierdzenia S. M. oraz nową wersję zdarzenia, którą przedstawił sam oskarżony.

Dlatego też orzeczono, jak na wstępie.