Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Beata Łapińska

Protokolant stażysta Bożena Sobczyk

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku W. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z udziałem zainteresowanych K. G. i (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

o obowiązkowe uregulowanie składek na ubezpieczenie społeczne

na skutek odwołania W. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 15 listopada 2012r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 48/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 listopada 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że wnioskodawca W. G. jako wiceprezes zarządu spółki z o.o. (...) z siedzibą w S. odpowiada za zobowiązania tejże spółki z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w łącznej kwocie 92.982,06 złotych, w tym:

- składek na ubezpieczenia społeczne za lipiec 2008 roku, oraz okres od września 2008 roku do stycznia 2009 roku w kwocie 32.622,03 złote i odsetek za zwłokę od powyższych składek wyliczonych na dzień 15 listopada 2012 roku w kwocie 15.928 złotych;

- składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od czerwca 2008 roku do stycznia 2009 roku w kwocie 19.389,47 złotych i odsetek za zwłokę od powyższych składek wyliczonych na dzień 15 listopada 2012 roku w kwocie 9.923 złote;

- składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od sierpnia 2008 roku do stycznia 2009 roku w kwocie 10.205,56 złotych i odsetek za zwłokę od powyższych składek wyliczonych na dzień 15 listopada 2012 roku w kwocie 4.914 złotych.

W ocenie organu rentowego decyzja znajdowała uzasadnienie w treści art. 116 § 1, 2 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja Podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w związku z art. 31 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), albowiem W. G. był członkiem zarządu w okresie, którego dotyczą nieopłacone składki, egzekucja tych należności od spółki (...) w S. okazała się bezskuteczna i nie wystąpiły okoliczności, które zwalniałyby go od odpowiedzialności za nieopłacone składki.

W odwołaniu od powyższej decyzji złożonym w dniu 27 grudnia 2012 roku W. G. wniósł o jej uchylenie i umorzenie postępowania w sprawie podnosząc, że nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki nastąpiło bez jego winy, albowiem dokonał sprzedaży swoich praw na rzecz M. K..

Postanowieniami z dnia 10 kwietnia 2013 roku i 18 marca 2014 roku Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanych K. G. oraz (...) Spółkę z o.o. w S..

Postanowieniem z dnia 5 lutego 2014 roku Sąd wyznaczył dla nieznanego z miejsca pobytu K. G. kuratora w osobie S. F. celem reprezentowania jego praw w niniejszym postępowaniu.

Reprezentujący zainteresowanego K. G. kurator przyłączył się do odwołania.

(...) Spółka z o.o. w S. nie zajęła stanowiska procesowego w sprawie.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

(...) Spółki z o.o. w S. z tytułu zaległych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych powstały w okresie od czerwca 2008 roku do stycznia 2009 roku.

(dowód: stany należności dla płatnika k. 44-43 w aktach ZUS)

We wskazanym wyżej okresie W. G. był członkiem zarządu (...) Spółki z o.o. w S. – I wiceprezesem. Oprócz niego w skład zarządu wchodził wówczas jeszcze jego syn K. G., który był prezesem spółki. W. G. i K. G. do dnia dzisiejszego figurują w KRS jako członkowie zarządu (...) Spółki z o.o. w S.. Każdy z członków zarządu jest uprawniony do samodzielnego składania oświadczeń woli i podpisywania dokumentów w imieniu spółki.

(dowód: informacje z KRS k. 7, k. 1-2 w aktach ZUS)

W stosunku do zainteresowanego K. G. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał w dniu 15 listopada 2012 roku tożsamą, jak w stosunku do wnioskodawcy, decyzję, którą ustalił, że odpowiada on za zobowiązania (...) Spółki z o.o. w S. w łącznej kwocie 92.982,06 złotych. Decyzja ta nie została zaskarżona przez K. G..

(dowód: ww. decyzja k. 47-45 w aktach ZUS)

W dniu 30 grudnia 2009 roku W. G. zawarł umowę sprzedaży z M. K., na mocy której sprzedał mu wszystkie posiadane przez siebie udziały w G. Fabryka (...)” Spółce z o.o. w S..

(dowód: umowa sprzedaży z dnia 30 grudnia 2009 roku k. 37 w aktach ZUS, zeznania wnioskodawcy k. 98, 99 w zw. z k. 34 w aktach sprawy)

W dniu 30 grudnia 2009 roku M. K. zobowiązał się do dokonania zmiany dotychczasowej nazwy spółki na nazwę (...) Spółkę z o.o. oraz zmiany siedziby spółki na siedzibę mieszczącą się przy ulicy (...), (...)-(...) B., w terminie do 30 stycznia 2010 roku. Zobowiązania tego M. K. nie wykonał.

(dowód: zobowiązanie k. 18 w aktach ZUS, zeznania wnioskodawcy k. 98, 99 w zw. z k. 34 w aktach sprawy)

Do dnia dzisiejszego nie został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości (...) Spółki z o.o. w S..

(dowód: pismo Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. V Wydziału Gospodarczego Sekcji ds. Upadłościowych i Naprawczych k. 8 w aktach ZUS, zeznania wnioskodawcy k. 98, 99 w zw. z k. 34 w aktach sprawy)

Egzekucja prowadzona z majątku (...) Spółki z o.o. w S. okazała się bezskuteczna.

Prowadzona od lutego 2009 roku przez Dyrektora Oddziału ZUS wT.egzekucja administracyjna należności z tytułu składek z rachunku bankowego ww. spółki prowadzonego przez Bank (...) S.A. okazała się nieskuteczna. W pismach z dnia 25 lutego 2009 roku oraz z dnia 9 marca 2009 roku bank (...) S.A. poinformował organ egzekucyjny, iż brak możliwości realizacji zajęć z powodu braku środków na rachunku, natomiast w dniu 18 sierpnia 2009 roku wpłynęło pismo Banku informujące zbiegu egzekucji administracyjnej z sądową.

Postanowieniem z dnia 13 października 2009 roku, wydanym w sprawie I Co 1634/2009 Sąd Rejonowy w Radomsku umorzył postępowanie w sprawie o wyznaczenie organu do łącznego prowadzenia egzekucji, z. uwagi na ustanie zbiegu egzekucji do rachunku bankowego, na sutek zakończenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Radomsku, z uwagi na całkowitą spłatę zadłużenia na rzecz wierzyciela (...) Spółki z o.o.

W dniu 10 listopada 2009 roku Bank (...) S.A. wypowiedział umowę o prowadzenie rachunku dla Spółki z o.o. (...), w związku ze stałym brakiem obrotów na rachunku uniemożliwiającym realizację tytułów wykonawczych oraz powstawaniem zaległości wobec banku z tytułu prowadzenia rachunku.

W dniu 2 lutego 2010 roku ZUS przekazał tytuły wykonawcze obejmujące należności wskazane w osnowie decyzji, do realizacji przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w R..

(okoliczności niesporne)

Egzekucja administracyjna prowadzona przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. okazała się nieskuteczna. W piśmie z dnia 18 stycznia 2012 roku organ egzekucyjny poinformował wierzyciela, iż nie dokonał żadnych czynności egzekucyjnych, ponieważ spółka została sprzedana i pod wskazanym adresem nie prowadzi działalności gospodarczej.

(dowód: ww. pismo k. 6 w aktach ZUS)

W okresie objętym zaskarżoną decyzją spółka (...) Spółki z o.o. w S. była zobowiązana do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Z tego obowiązku spółka się nie wywiązała.

(okoliczność niesporna)

(...) Spółki z o.o. w S. z tytułu zaległych składek na ubezpieczenia społeczne za lipiec 2008 roku oraz za okres od września 2008 roku do stycznia 2009 roku wyniosły 32.622,03 złote (plus odsetki w kwocie 15.928 złotych), z tytułu zaległych składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od czerwca 2008 roku do stycznia 2009 roku wyniosły 19.389,47 złotych (plus odsetki w kwocie 9.923 złote), a z tytułu zaległych składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od sierpnia 2008 roku do stycznia 2009 roku wyniosły 10.205,56 złotych (plus odsetki w kwocie 4.914 złotych).

(dowód: stany należności dla płatnika k. 44-43 w aktach ZUS)

Sąd Okręgowy ocenił i zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Organ rentowy wskazał jako podstawę zaskarżonej decyzji art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2012r. poz. 749 z późn. zm.). Jednoznaczne odesłanie do odpowiedniego stosowania tej normy w kwestiach dotyczących należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne zawierają przepisy art. 31 i 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.)

Zgodnie z art. 116 ust. 1 Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1)  nie wykazał, że:

a)  we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo

b)  niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;

2)  nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Odpowiedzialność członków zarządu, określona w § 1, obejmuje zaległości podatkowe (składkowe) z tytułu zobowiązań, które powstały w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu (art. 116 § 2). Ponadto zgodnie z art. 116 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa Przepisy § 1-3 stosuje się również do byłego członka zarządu oraz byłego pełnomocnika lub wspólnika spółki w organizacji.

Analiza treści przepisu art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej pozwala stwierdzić, iż określone są w nim zarówno przesłanki pozytywne odpowiedzialności członka zarządu spółki za zaległości spółki, jak i wyłączające taką odpowiedzialność.

Ciężar wykazania przesłanek pozytywnych w postaci pełnienia przez daną osobę obowiązków członka zarządu w czasie powstania zobowiązania, które przerodziło się w zaległość składkową, oraz bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce ciąży na ZUS, natomiast ciężar dowodu w zakresie istnienia uwalniających od tej odpowiedzialności – spoczywa na odwołującym.

W ocenie Sądu Okręgowego obie przesłanki, które udowodnić winien organ rentowy zostały wykazane.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje jednoznacznie, iż w okresie objętym zaskarżoną decyzją W. G. był członkiem zarządu (...) Spółki z o.o. w S. – I wiceprezesem. Oprócz niego w skład zarządu wchodził wówczas jeszcze jego syn K. G., który był prezesem spółki. Wskazać przy tym należy, że W. G. i K. G. do dnia dzisiejszego figurują w KRS jako członkowie zarządu (...) Spółki z o.o. w S..

Materiał dowodowy sprawy dostarcza także zdaniem Sądu Okręgowego dostateczne podstawy do uznania, iż w sprawie wystąpiła druga z przesłanek, ciężar wykazania której leżał po stronie organu rentowego, a mianowicie „bezskuteczność egzekucji”.

Lektura akt sprawy wykazała, że prowadzona od lutego 2009 roku przez Dyrektora Oddziału ZUS w T. egzekucja administracyjna należności z tytułu składek z rachunku bankowego ww. spółki prowadzonego przez Bank (...) S.A. okazała się nieskuteczna. W pismach z dnia 25 lutego 2009 roku oraz z dnia 9 marca 2009 roku bank (...) S.A. poinformował organ egzekucyjny, iż brak możliwości realizacji zajęć z powodu braku środków na rachunku, natomiast w dniu 18 sierpnia 2009 roku wpłynęło pismo Banku informujące zbiegu egzekucji administracyjnej z sądową. Z akt sprawy wynika także, postanowieniem z dnia 13 października 2009 roku, wydanym w sprawie I Co 1634/2009 Sąd Rejonowy w Radomsku umorzył postępowanie w sprawie o wyznaczenie organu do łącznego prowadzenia egzekucji, z. uwagi na ustanie zbiegu egzekucji do rachunku bankowego, na sutek zakończenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Radomsku, z uwagi na całkowitą spłatę zadłużenia na rzecz wierzyciela (...) Spółki z o.o. Ponadto w dniu 10 listopada 2009 roku Bank (...) S.A. wypowiedział umowę o prowadzenie rachunku dla Spółki z o.o. (...), w związku ze stałym brakiem obrotów na rachunku uniemożliwiającym realizację tytułów wykonawczych oraz powstawaniem zaległości wobec banku z tytułu prowadzenia rachunku. W dniu 2 lutego 2010 roku ZUS przekazał tytuły wykonawcze obejmujące należności wskazane w osnowie decyzji, do realizacji przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w R..

W świetle powyższych ustaleń faktycznych należało przyznać organowi rentowemu, że pomimo tego, że do dnia wydania zaskarżonej decyzji Naczelnik Urzędu Skarbowego w R. nie umorzył postępowania egzekucyjnego zasadne jest przyjęcie, że egzekucja prowadzona z majątku (...) Spółki z o.o. w S. okazała się bezskuteczna.

Wbrew zarzutom wnioskodawcy podniesionym w piśmie procesowym z dnia 12 września 2013 roku postępowanie egzekucyjne względem Spółki (...) nie było prowadzone wadliwie. W odniesieniu do tych zarzutów prawidłowo organ rentowy wskazał, że nie zostały przez niego podjęte działanie egzekucyjne wobec spółki z nową siedzibą w B., albowiem zadłużenie za okres od czerwca 2008 roku do stycznia 2009 roku, za które orzeczono odpowiedzialność członków zarządu powstało na koncie (...) Spółki z o.o. z siedzibą w S..

Przy stwierdzeniu bezskuteczności egzekucji i faktu powstania zobowiązań składkowych w okresie, gdy wnioskodawca działał jako prezes zarządu, skarżący dla uwolnienia się od odpowiedzialności przewidzianej w art. 116 Ordynacji podatkowej winien był w toku sprawy wykazać, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy. Mógł też wskazać mienie spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości z tytułu składek w znacznej części.

Takich okoliczności w toku postępowania w niniejszej sprawie wnioskodawca nie wykazał.

Analiza akt sprawy wskazuje, że ani wnioskodawca, ani też zainteresowany K. G., jako członkowie zarządu, nie złożyli do dnia dzisiejszego wniosku o ogłoszenie upadłości (...) Spółki z o.o. w S.. O tym, że nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki nastąpiło bez winy wnioskodawcy nie może w żaden sposób stanowić fakt, że w dniu 30 grudnia 2009 roku zawarł on umowę sprzedaży z M. K., na mocy której sprzedał mu wszystkie posiadane przez siebie udziały w G. Fabryka (...)” Spółce z o.o. w S., jak i to, że M. K. zobowiązał się do dokonania zmiany dotychczasowej nazwy spółki oraz zmiany siedziby spółki. Przepis art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej jednoznacznie, że odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości składkowe z tytułu zobowiązań, które powstały w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu. Sprzedaż spółki (...) nastąpiła zaś w dniu 30 grudnia 2009 roku, a więc już po powstaniu zaległości składkowych objętych zaskarżoną decyzją. Do tego W. G. i K. G. do dnia dzisiejszego figurują w KRS jako członkowie zarządu (...) Spółki z o.o. w S..

Wobec precyzyjnego zapisu w art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej Sąd oddalił jako bezprzedmiotowy wniosek skarżącego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. K. na okoliczności wykazania przyczyn nie zgłoszenia przez niego wniosku o ogłoszenie upadłości spółki oraz terminu podjęcia uchwał o zmianie zarządu, siedziby i nazwy spółki. W okresie objętym zaskarżoną decyzją wnioskodawca był bowiem członkiem zarządu (...) Spółki z o.o. w S., czego nie zmienia fakt, że w dniu 30 grudnia 2009 roku, a więc już po powstaniu zaległości składkowych zbył posiadane przez siebie udziały w spółce (...). W ocenie Sądu powyższy wniosek zmierzał przy tym jedynie do przedłużenia postępowania w sprawie dostatecznie wyjaśnionej do jej ostatecznego rozstrzygnięcia.

Wnioskodawca nie wskazał także w toku postępowania mienia spółki, z którego egzekucja umożliwiłaby zaspokojenie zaległości z tytułu składek w znacznej części.

W tej sytuacji uznać należało, że nie zostały spełnione przesłanki z art. 116 ust. 1 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej, które pozwoliłyby na zwolnienie wnioskodawcy od odpowiedzialności za składki (...) Spółki z o.o. w S..

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, uznał odwołanie za nieuzasadnione, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.