Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Klara Łukaszewska

Protokolant Jolanta Kopeć

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze Zbigniewa Jaworskiego

po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2013r.

sprawy E. D.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 13 sierpnia 2013 r. sygn. akt II K 643/13

I. zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego E. D. w ten sposób, że:

- na podstawie art. 45 § 1 kk orzeka od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa przepadek kwoty 200 (dwustu) złotych,

- na podstawie art. 46 § 1 kk orzeka od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego (...) Finanse S.A. we W. obowiązek naprawienia w części szkody poprzez zapłatę kwoty 500 (pięciuset) złotych,

II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III. zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 527/11

UZASADNIENIE

E. D. oskarżony był o to, że w dniu 24 V 2012 roku w J. działając w celu uzyskania korzyści majątkowej doprowadził (...) Finanse SA do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że w celu wprowadzenia w błąd pracownika (...) G. B. w J. ul. (...) co do swojego zatrudnienia i uzyskiwanych dochodów posłużył się jako autentycznym podrobionym zaświadczeniem o swoim zatrudnieniu i wysokości zarobków uzyskiwanych w (...) – Serwis (...) w J. ul. (...) przez co wprowadził pracownika (...)w błąd co do autentyczności zaświadczenia oraz możliwości i zamiaru wywiązania się ze spłaty rat, po czym zawarł umowę kredytu konsumenckiego na zakup towarów i usług nr (...) w wysokości 21.521, 08 złotych w celu zakupu pojazdu nr (...) wartości 18.900 złotych, czym działał na szkodę (...) Finanse SA (...)-(...) W., ul. (...), tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt IIK 643/13:

I.  oskarżonego E. D. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w części wstępnej wyroku przy przyjęciu, iż działał on wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami oraz, że posłużył się zaświadczeniem podrobionym wcześniej przez inną osobę, to jest występku z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to, na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 5 lat,

III.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 4 kk zobowiązał oskarżonego w okresie próby do podjęcia stałej pracy zarobkowej,

IV.  na podstawie art. 230 § 2 kpk zwrócił (...) Finanse SA we W. umowę, znajdującą się w aktach sprawy na k. 7,

V.  na podstawie art. 44 § 2 kk orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa zaświadczenia k. 7a akt sprawy,

VI.  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Apelację od powyższego wyroku złożył prokurator, który zarzucił:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego – art. 46 § 1 kk – wskutek nie orzeczenia środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody w kwocie 21.521, 08 zł na rzecz pokrzywdzonego (...) Finanse SA z/s w W. w sytuacji kiedy orzeczenie tego obowiązku było obligatoryjne, gdyż pokrzywdzony złożył wniosek o orzeczenie takiego obowiązku, a oskarżony nie naprawił szkody wyrządzonej przestępstwem,

2.  obrazę przepisów prawa materialnego – art. 45 § 1 kk – wskutek nie orzeczenia środka karnego w postaci przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej w kwocie 200 zł jaką uzyskał oskarżony pośrednio od innej osoby za popełnione przestępstwo, choć orzeczenie tego środka było obligatoryjne.

Stawiając powyższy zarzut, jak też opierając się o treść przepisu art. 437 § 1 i § 2 kpk prokurator wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze sygn. akt IIK 643/13 z dnia 13 sierpnia 2013 r. przez:

a) orzeczenie na podstawie art. 46 § 1 kk obowiązku naprawienia szkody przez oskarżonego M. D. przez zapłatę kwoty 21.521, 08 zł na rzecz pokrzywdzonego (...) Finanse SA z/s w W. w razie uwzględnienia zarzutu zawartego w pkt 1 części wstępnej niniejszej apelacji,

b) lub orzeczenie na podstawie art. 45 § 1 kk przepadku na rzecz Skarbu Państwa równowartości korzyści majątkowej w kwocie 200 zł jaką uzyskał oskarżony pośrednio od innej osoby za popełnione przestępstwo w razie uwzględnienia zarzutu zawartego w pkt 2 części wstępnej niniejszej apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja Prokuratora co do istoty jest zasadna.

Słusznie bowiem skarżący zarzucił Sądowi Rejonowemu obrazę prawa materialnego. Obraza prawa materialnego polega bowiem na wadliwym jego zastosowaniu (lub niezastosowaniu) w orzeczeniu opartym na prawidłowych ustaleniach faktycznych. W niniejszej sprawie Sąd I instancji ustalił, iż E. D. za popełnienie przestępstwa z art. 286 § 1 kk na szkodę (...) Finanse S.A. otrzymał pieniądze w kwocie 200 zł. Stosownie do art. 45 § 1 kk jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa, chociażby pośrednio, korzyść majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów wymienionych w art. 44 § 1 lub 6 kk, Sąd orzeka przepadek takiej korzyści albo jej równowartości. Przepadku nie orzeka się w całości lub w części, tylko wówczas jeżeli korzyść lub jej równowartość podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi. Zważywszy zatem, że E. D. osiągnął korzyść majątkową z popełnienia przestępstwa to obowiązkiem Sądu Rejonowego było orzeczenie jej przepadku, co musiało skutkować zmianą zaskarżonego orzeczenia.

Rację ma także skarżący kwestionując nieorzeczenie wobec oskarżonego stosownie do art. 46 § 1 kk obowiązku nienaprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, pomimo złożonego w tym zakresie wniosku pokrzywdzonego. Jeśli tylko wina sprawcy została udowodniona, sąd nie może odmówić orzeczenia tego środka, powołując się na przykład na niemożność lub trudności w zakresie udowodnienia rozmiaru szkody. W tym przypadku sąd musi przeprowadzić postępowanie dowodowe w celu ustalenia wysokości szkody wyrządzonej przestępstwem, ewentualnie zasądzić obowiązek naprawienia szkody w tej części, która została udowodniona. Środek karny nie musi zatem obejmować pełnego odszkodowania; sąd karny może ograniczyć się jedynie do określonego sposobu naprawienia szkody (np. restytucja) lub jej naprawienia jedynie w części. W takiej sytuacji do dochodzenia pełnego odszkodowania pozostaje droga powództwa cywilnego. W przypadku jednak, gdy wysokość szkody w sposób bezsporny została udowodniona w ramach postępowania karnego, wybór orzekania odszkodowania w części zamiast w całości stanowi naruszenie art. 46 k.k. (Wróbel, Zoll, s. 463). W niniejszym postępowaniu Sąd Rejonowy zaniechał orzeczenia obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego, podnosząc że zabezpieczono pojazd, który został nabyty na podstawie zawartej umowy kredytowej, a zatem właściciel odzyskał swoją rzecz. Jednakże uwadze Sądu I instancji uszło, że pokrzywdzona (...) Finanse S.A. nie była właścicielem wskazanego pojazdu, a nawet nie stanowił on w jakiejkolwiek formie zabezpieczenia zawartego zobowiązania. Należy także zauważyć, iż wartość pojazdu jest niższa od wysokości szkody wyrządzonej przestępstwem. W tym stanie rzeczy zasadnym było zasądzenie obowiązku naprawienia szkody w części od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego, co skutkowało kolejną zmianą zaskarżonego orzeczenia.

Stąd też orzeczono jak w pkt. I wyroku. Skoro zaskarżony wyrok nie był ponadto dotknięty uchybieniami, o których mowa w art. 439 § 1 k.p.k., jak również nie był rażąco niesprawiedliwy, to w pozostałej części podlegał on na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. utrzymaniu w mocy.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 624§1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. kierując się zasadami słuszności.