Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2012 r. w Lublinie

sprawy J. K.

z udziałem następcy prawnego M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do renty od wcześniejszej daty

na skutek apelacji M. K. następcy prawnego J. K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach

z dnia 16 maja 2012 r. sygn. akt IV U 191/12

oddala apelację.

III AUa 649/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 maja 2012 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach zmienił decyzję pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. i ustalił J. K. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 czerwca 2011 r. do dnia 26 października 2011 r.

Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach i rozważaniach prawnych:

Wnioskodawca J. K., ur. dnia (...), złożył w dniu 8 czerwca 2011 r. wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Na podstawie złożonych dokumentów organ rentowy uznał za udowodnione 29 lat 8 miesięcy i 7 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Lekarz Orzecznik orzeczeniem z dnia 27 grudnia 2010r. stwierdził, że J. K. jest całkowicie niezdolny do pracy i niezdolny do samodzielnej egzystencji od 30 października 2010 r.

W dniu 26 października 2011 r. wnioskodawca zmarł, toteż postanowieniem z dnia 16 listopada 2011 r. Sąd Okręgowy zawiesił postępowanie w sprawie a następnie podjął je i prowadził z udziałem M. K. – następcy prawnego zmarłego.

W oparciu o poczynione, niesporne ustalenia Sąd Okręgowy uwzględnił odwołanie, przywołując przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach

i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r. , nr 153, poz. 1227). Zgodnie z treścią art. 12 ust. l i 2 tej ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

W świetle art. 57 ust. 1 w związku z art. 58 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, co najmniej 5 lat, jeżeli niezdolność powstała w wieku powyżej 30 lat, niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych bądź nieskładkowych wymienionych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Ustęp 2 cytowanego art. 57 stanowi zaś, iż przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Spór w sprawie niniejszej sprowadzał się do przeciwstawnej oceny prawnej warunków uprawniających do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Dokonując ustaleń w tym zakresie Sąd Okręgowy podzielił pogląd Sądu Najwyższego, w świetle którego renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (art. 57 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS), bez potrzeby wykazywania przewidzianego w art. 58 ust. 2 tej ustawy pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego przypadającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy (uchwała podjęta w składzie 7 sędziów z dnia 23 marca 2006 r., sygn. akt I UZP 5/05).

Sąd Okręgowy zważył, iż w sprawie niniejszej niewątpliwym jest, że ubezpieczony był całkowicie niezdolny do pracy i legitymował się co najmniej 25 letnim okresem ubezpieczenia, co musiało prowadzić do ustalenia mu prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od dnia 1 czerwca 2011 r. (miesiąc złożenia wniosku o rentę) do dnia 26 października 2011 r. (data zgonu wnioskodawcy).

Z tych względów i na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję.

Apelację od powyższego wyroku złożył M. K. zaskarżając wyrok w części ustalającej datę nabycia prawa do renty i zarzucając sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na błędnym ustaleniu, że wniosek o ustalenie prawa do renty został złożony w czerwca 2011 r. a nie w grudniu 2010 r.

Wskazując na powyższy zarzut apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie J. K. prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 grudnia 2010 r.

W uzasadnieniu apelacji skarżący wskazał, że J. K. złożył wniosek o rentę w dniu 16 grudnia 2010 r. i na skutek tego wniosku Lekarz Orzecznik w dniu 27 grudnia 2010 r. wydał orzeczenie wskazane przez Sąd Okręgowy. Tym samym na mocy art. 129 ust. 1 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do renty winno być ustalone od dnia 1 grudnia 2010 r.

Z tych względów skarżący uznawał apelację za uzasadnioną.

Opierając się na ustaleniach faktycznych jak i rozważaniach prawnych poczynionych przez Sąd I instancji Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i podlega oddaleniu. Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń i wydał trafne, odpowiadające prawu rozstrzygnięcie. Sąd Apelacyjny akceptuje w całości ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd pierwszej instancji jak i wskazaną przez ten Sąd podstawę prawną rozstrzygnięcia, zatem nie zachodzi konieczność ich powtarzania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 1998 r. II CKN 923/97, OSNC 1999/3/60).

Zarzut apelacji sprowadzający się do błędnych ustaleń Sądu Okręgowego co do daty złożenia wniosku o rentę a tym samym nieprawidłowo ustalonej daty nabycia prawa do świadczenia jest bezzasadny.

Z akt rentowych wynika, że w dniu 16 grudnia 2010 r. J. K. złożył do pozwanego organu rentowego wniosek o przyznanie renty. Rozpoznając ten wniosek organ rentowy decyzją z dnia 19 stycznia 2011 r. odmówił prawa do renty, wskazując w uzasadnieniu, że J. K. w 10-leciu przed zgłoszeniem wniosku legitymował się stażem ubezpieczeniowym wynoszącym 1 rok 9 miesięcy i 3 dni. Decyzja ta nie została zaskarżona i jest prawomocna.

W dniu 28 lutego 2011 r. J. K. złożył wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku. Decyzją z dnia 29 marca 2011 r. Prezes ZUS odmówił przyznania świadczenia.

W dniu 8 czerwca 2011 r. J. K. złożył kolejny wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy i po jego rozpoznaniu organ rentowy wydał zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzję.

Analiza akt rentowych wskazuje, iż Sąd Okręgowy nie popełnił błędu ustalając J. K. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 czerwca 2011 r., gdyż zaskarżona decyzja wydana została w wyniku rozpoznania wniosku złożonego w dniu 8 czerwca 2011 r. Stosownie do treści art. 129 ust. 1 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek (…). Skoro wniosek został zgłoszony w czerwcu 2011 r. to zasadnie Sąd Okręgowy ustalił prawo do świadczenia od dnia 1 czerwca 2011 r.

Jednocześnie nie jest możliwe ustalenie prawa do renty od wcześniejszej daty tj. d dnia 1 grudnia 2010 r., gdyż zaskarżona decyzja wydana została nie na skutek wniosku złożonego w dniu 16 grudnia 2010 r. ale na skutek wniosku złożonego w dniu 8 czerwca 2011 r. Wniosek złożony w dniu 16 grudnia 2010 r. został rozpoznany przez organ rentowy, który wydał decyzję w dniu 11 stycznia 2011 r. Decyzja ta nie została zaskarżona przez J. K., zatem nie jest możliwe ustalenie prawa do renty od daty wniosku, który został już wcześniej rozpoznany. Powołanie się przez organ rentowy w niniejszym postępowaniu na orzeczenie Lekarza Orzecznika wydane na skutek wniosku z dnia 16 grudnia 2010 r. nie oznacza, że wniosek ten był ponownie rozpoznawany.

Postępowanie poprzedzone wdaniem zaskarżonej decyzji zostało wszczęte na wniosek z dnia 8 czerwca 2011 r., zatem prawo do renty nie mogło być ustalone wcześniej niż od dnia 1 czerwca 2011 r.

W ocenie Sądu Apelacyjnego wyrok wydany przez Sąd Okręgowy jest prawidłowy i zgodny z obowiązującymi przepisami, zaś apelacja jako bezzasadna podlega oddaleniu w trybie art. 385 k.p.c.