Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 329/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Kośka (spr.)

Sędziowie: SSO Sławomir Buras

SSO Teresa Strojnowska

Protokolant: protokolant sądowy Agnieszka Baran

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lipca 2014 r. w Kielcach

sprawy z powództwa B. Ż.

przeciwko A. D.

o zapłatę i wydanie rzeczy

na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 5 grudnia 2013 r., sygn. VIII C 2037/12

oddala apelację.

Sygn. akt II Ca 329/14

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Kielcach wyrokiem z dnia 5 grudnia 2013 r. w sprawie z powództwa B. Ż.przeciwko A. D.o zapłatę i wydanie rzeczy uwzględnił powództwo w części przez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 1252,54 zł wraz z odsetkami ustawowymi w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 14 grudnia 2012 r. do dnia 5 grudnia 2013 r. i dalszymi każdorazowymi odsetkami do dnia zapłaty. W punkcie II wyroku Sąd nakazał pozwanemu, aby wydał powódce świadectwo zgodności zamontowania zgodnie z obowiązującymi przepisami piecyka gazowego w lokalu przy ulicy (...)w terminie 14 dni od uprawomocnienia się wyroku. Nadto Sąd zasądził od A. D.na rzecz B. Ż.kwotę 30,00 zł tytułem zwrotu opłaty od uwzględnionej części powództwa oraz nakazał pobrać zarówno od powódki jak i od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 485,46 zł tytułem nieuiszczonych wydatków. W pozostałej części Sąd powództwo oddalił i odstąpił od obciążania powódki wydatkami, które nie zostały uiszczone.

Sąd Rejonowy ustalił, że w sierpniu 2012 r. pomiędzy powódką B. Ż.a pozwanym A. D.zawarta została ustna umowa o dzieło dotycząca wykonania przez pozwanego w należącym do powódki lokalu mieszkalnym remontu łazienki obejmującego ułożenie płytek, dokonanie montażu urządzeń sanitarnych, piecyka gazowego, grzejnika łazienkowego. A. D.otrzymał od B. Ż.łącznie kwotę 3500,00 zł na zakup materiałów. Z tych środków dokonał zakupu piecyka gazowego i grzejnika. Faktury wystawiono na firmę A. D.. Powódka odmówiła przyjęcia dzieła po zakończeniu prac jako niezgodnego z zasadami sztuki budowlanej, z czym nie zgodził się pozwany, obciążając ją obowiązkiem zapłaty kwoty 7570,00 zł netto tytułem wynagrodzenia za prace remontowe (faktura Vat z 11 października 2012 r.). B. Ż.pismem z dnia 15 października 2012 r. złożyła reklamację, w której zarzuciła pozwanemu nieprawidłowe położenie płytek. Zleciła również sporządzenie opinii rzeczoznawcy budowlanemu J. W., który stwierdził, że prace w łazience wykonano wadliwie. Pismem z dnia 29 listopada 2012 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 4214, 40 zł tytułem zwrotu kosztów prac mających na celu poprawę wykonanych przez niego robót oraz opinii rzeczoznawcy, wydania oryginału faktury Vat na zakup piecyka gazowego i grzejnika oraz wydania oryginału dokumentu potwierdzającego, że montażu piecyka dokonała osoba ze stosownymi uprawnieniami. Te żądania powódka zawarła następnie w pozwie.

Sąd Rejonowy uwzględniając powództwo w części oparł swe rozstrzygnięcie na opinii biegłego z zakresu budownictwa ogólnego P. R., który stwierdził, że roboty wykonane przez pozwanego pozbawione są wad i usterek natomiast występują w nich niedoróbki, które wpływają na walory estetyczne, a nie użytkowe dzieła. Niedoróbki te nie determinowały według biegłego wymiany płytek, a ewentualnie tylko ich części tj. ok. 7,5 m 2, co stanowiło koszt 1252,54 zł. Taką kwotę zasądzono od pozwanego na rzecz powódki w oparciu o atr. 471 k.c. w zw. z art. 627 k.c. W pozostałej części powództwo oddalono. Sąd Rejonowy nie oparł swojego rozstrzygnięcia na prywatnej opinii rzeczoznawcy, zleconej przez powódkę. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481§1 i 2 k.c., a o kosztach procesu na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. Nadto Sąd Rejonowy rozstrzygnął o wydatkach związanych ze sporządzeniem opinii przez biegłego stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz art. 98§1 k.p.c. Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd odstąpił od obciążania powódki wydatkami, które nie zostały uiszczone.

Pismem z dnia 24 stycznia 2014 r. apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniosła strona powodowa. Zaskarżyła ona orzeczenie w części oddalającej powództwo ponad kwotę 1252,54 zł oraz rozstrzygnięcie o kosztach postępowania. Wyrokowi zarzuciła naruszenie przepisów kodeksu postępowania cywilnego:

- art. 233§1 przez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów

- art. 227 w zw. z art. 224 przez przedwczesne zamknięcie rozprawy mimo niedostatecznego wyjaśnienia sprawy

- art. 232 przez niedopuszczenie dowodu z urzędu polegającego na dodatkowej opinii innego biegłego

- art. 328§2 przez powołanie się przez Sąd w uzasadnieniu wyroku na dowody, które nie zostały formalnie dopuszczone i przeprowadzone w toku rozprawy.

Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie dodatkowo od pozwanego na rzecz powódki kwoty 2961,86 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 14 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty, nadto zasądzenie dodatkowo 70,00 zł tytułem kosztów postępowania w I instancji oraz o orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów apelacji wraz z kosztami zastępstwa procesowego. Ewentualnie strona skarżąca domagała się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania – przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego. Ponadto wniosła o uzupełnienie materiału dowodowego przez dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Jedną z naczelnych zasad procesu cywilnego w jego obecnym kształcie jest zasada kontradyktoryjności. Stosownie do niej to strony gromadzą materiał procesowy i dostarczają go Sądowi. Regułą jest, że Sąd cywilny nie działa z urzędu. Podstawowe znaczenie ma art. 6 k.c., który stanowi, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zgodnie z art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Należy wskazać, że przepis ten adresowany jest do stron, które kierują wnioski dowodowe do Sądu. Jeżeli strona powodowa miała poczucie, że sprawa jest niedostatecznie wyjaśniona i że nie dokonanie odkrywek w łazience uniemożliwia ustalenie rozmiaru prac niezbędnych do poprawy dzieła i ich kosztu, to należało zgłosić odpowiednie wnioski w postępowaniu przed Sądem I instancji. Stosownie do art. 224 k.p.c. przewodniczący zamyka rozprawę po przeprowadzeniu dowodów i udzieleniu głosu stronom. Sąd nie poszukuje samodzielnie faktów i dowodów. Zamknięcie rozprawy ma miejsce po udzieleniu głosu stronom właśnie po to, aby strony miały możliwość ostatecznego wyrażenia swojego stanowiska, sprecyzowania wniosków. Należy podkreślić, że to strony dostarczają Sądowi fakty i dowody, a Sąd rozstrzyga problem prawny.

Art. 232 k.p.c., którego naruszenie strona powodowa podnosi w apelacji, stanowi potwierdzenie powyższych rozważań Sądu Okręgowego. Zdanie pierwsze tego przepisu wyraża regułę, zgodnie z którą strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Zdanie drugie to wyjątek od reguły, który daje sądowi możliwość dopuszczenia dowodu nie wskazanego przez stronę. Należy podkreślić, że jest to jedynie możliwość, a nie obowiązek Sądu. W przedmiotowej sprawie Sąd nie dopuścił dowodu z urzędu, bo nie musiał. Przyjął, że opinia biegłego P. R. jest wystarczająca, rzetelna i to na niej oparł swe rozstrzygnięcie. Nie zastosował więc art. 232 zd. 2 k.p.c., co nie stanowi oczywiście naruszenia tego przepisu, bo jak wskazano daje on Sądowi możliwość, a nie kreuje dla niego obowiązku działania z urzędu. To strona powodowa powinna była wystąpić z odpowiednim wnioskiem skoro nie zgadzała się z opinią biegłego (czemu jednak nie dała wyrazu zgłaszając choćby zastrzeżenia do opinii biegłego). Wniosek strony powodowej o uzupełnienie materiału dowodowego przez dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa zawarty w apelacji jest spóźniony. Stosownie bowiem do art. 381 k.p.c. Sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Przepis ten jest przejawem zasady koncentracji materiału procesowego. Ze stanu faktycznego nie wynika, by strona powodowa nie zgadzała się z opinią P. R.. Gdyby tak było, to już w postępowaniu przed Sądem I instancji winny być zgłoszone stosowne wnioski. Z zasadą koncentracji materiału procesowego ma również związek zarzut naruszenia przez Sąd art. 328§2 k.p.c. Strona powodowa podnosi, że Sąd Rejonowy w uzasadnieniu wyroku powołał się na dowody, które nie zostały formalnie przeprowadzone i dopuszczone w toku rozprawy. Jeżeli do pism procesowych były dołączone załączniki np. faktury, pisemne oświadczenia to nie było już potrzeby roztrząsania tego w trakcie rozprawy ze względu na ekonomię procesową, co nie znaczy że Sąd nie mógł oprzeć się na tych dowodach dostarczonych mu przez strony.

Należy podkreślić także, że prywatna opinia sporządzona przez biegłego na zlecenie strony nie jest tożsama z dowodem z opinii biegłego w rozumieniu k.p.c. regulowanym w przepisach art. 278 i n. Ma ona dla Sądu pewien walor dowodowy aczkolwiek jak wskazano nie jest tożsama z dowodem z opinii biegłego. Jeżeli rozstrzygnięcie sprawy wymaga wiedzy specjalnej, sąd powołuje biegłego. Opinia prywatna nie jest dowodem wystarczającym do ustalenia okoliczności wymagających wiedzy specjalnej, które mogą być ustalone wyłącznie w oparciu o opinię biegłego powołanego przez sąd. Zgodnie z art. 233§1 Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Mając opinię specjalisty, biegłego sądowego P. R. Sąd przyjął, że została ona sporządzona w sposób fachowy, pełny. Zgodnie z oceną swobodnej oceny dowodów miał takie prawo, tym bardziej, że Sąd nie jest specjalistą z zakresu budownictwa. W interesie strony było w tym wypadku podniesienie w postępowaniu przed Sądem I instancji, że z opinią biegłego nie zgadza się.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania oraz podzielając ustalenia i wnioski Sądu I instancji i przyjmując je za własne na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy apelację oddalił.

SSO. M. Kośka SSO T. Strojnowska SSO S. Buras