Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 września 2014 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Niewiadomska

Sędziowie: SO Ewa Błesińska (spr.)

SR del. do SO Leszek Wojtuń

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Niedzielska

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2014 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego M. J. (1) reprezentowanego przez ustawową przedstawicielkę M. R.

przeciwko M. J. (2)

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bartoszycach VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w Lidzbarku Warmińskim

z dnia 17 lutego 2014 roku

sygn. akt VIII RC 190/13

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że ustalone tam alimenty obniża do kwoty po 700 zł (siedemset złotych) miesięcznie.

2.  W pozostałej części apelację oddala.

3.  Koszty procesu za drugą instancję wzajemnie znosi.

Sygn. akt VI RCa 122/14

UZASADNIENIE

Małoletni M. J. (1) reprezentowany przez matkę M. R. pozwem z dnia 15 lipca 2013r. zwrócił się o podwyższenie alimentów od pozwanego ojca M. J. (2) z kwoty 550 zł do kwoty 1200 zł miesięcznie.

Powód uzasadnił swoje żądanie podając, że od momentu ustalenia alimentów na poziomie 550 zł miesięcznie minęło 6 lat, jego potrzeby znacznie wzrosły, zaś pozwany w żaden sposób nie uczestniczy w jego życiu, nie przyczynia się osobistymi staraniami do jego wychowania i utrzymania. Wskazał, że jego utrzymanie wymaga wydatkowania kwoty co najmniej 1200 zł miesięcznie, dlatego też oczekuje takich alimentów od pozwanego.

Pozwany w odpowiedzi wniósł o oddalenie pozwu ze względu na brak możliwości przekazywania na utrzymanie syna oczekiwanej kwoty. Podał, że zasadne jest rozsądne gospodarowanie środkami przekazywanymi na utrzymanie syna i w tej sposób umożliwienie zabezpieczenie jego usprawiedliwionych potrzeb. Żądanie łożenia kwoty 1200 zł miesięcznie uznał za dążenie do uzyskania środków na utrzymanie również drugiego dziecka matki powoda. Wskazał, że jego kondycja finansowa nie pozwala mu na przekazywanie wyższej kwoty niż aktualnie obowiązująca, albowiem z prowadzonego gospodarstwa rolnego utrzymuje rodzinę składającą się z jego żony oraz czworga dzieci.

Sąd Rejonowy w Bartoszycach wyrokiem z 17 lutego 2014r. w sprawie VIII RC 190/13 orzekł o podwyższeniu alimentów od pozwanego na rzecz powoda do kwoty 800 zł miesięcznie od 1 lipca 2013r. W pozostałym zakresie oddalił powództwo.

Sąd uznał, że zaistniały przesłanki wskazane w art. 138 k.r.o. jako podstawa do zmiany wysokości alimentów. Sąd uznał, że zmiana stosunków obejmuje znacznie zwiększone potrzeby powoda wynikające z upływu czasu. Przyjął jednocześnie, że wygórowane było żądanie ustalenia alimentów na poziomie 1200 zł miesięcznie. Za adekwatne do sytuacji stron uznał zobowiązanie pozwanego do przekazywania na utrzymanie powoda kwoty 800 zł miesięcznie. W ocenie Sądu dochody pozwanego pozwalają mu na taki udział w kosztach utrzymania powoda. Za istotne uznał również dostrzeżenie całkowitej bierności pozwanego w obowiązku poczynienia osobistych starań o wychowanie i utrzymanie dziecka.

Wyrok ten zaskarżył pozwany zarzucając mu sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez przyjęcie, że od 27 listopada 2007r. doszło do istotnej zmiany stosunków majątkowych i dochodowych pozwanego oraz usprawiedliwionych potrzeb powoda, a nadto przyjęcie, że możliwości zarobkowe pozwanego uzasadniają zmianę orzeczenia w przedmiocie alimentów na utrzymanie powoda.

W konsekwencji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa, ewentualnie i uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Skarżący uzasadnił swoje stanowisko podając, że doszło do błędnych wyliczeń w zakresie przychodów i dochodów pozwanego oraz ponoszonych kosztach. Pozwany wskazał, że Sąd błędnie wskazywał w uzasadnieniu uzyskiwane i wydatkowane przez niego kwoty, nadto wskazał, że dochód uzyskiwany z gospodarstwa nie jest wyłącznie jego dochodem, ale również dochodem jego żony, która ma na utrzymaniu niesamodzielne dzieci. Za istotne uznał również dostrzeżenie uprawnienia dzieci do życia na zbliżonym standardzie, podczas gdy zwiększanie zakresu alimentacji powoda znacząco poprawia jego komfort życia w porównaniu z poziomem życia jego pozostałych dzieci.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na częściowe uwzględnienie.

W ocenie Sądu odwoławczego rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego wymagało nieznacznej korekty, która wynikła z dostrzeżenia i uznania za istotne wykazania przez pozwanego, że jego przedsiębiorstwo przechodzi przejściowe problemy. Zgodzić się należy z ustaleniem, że pozwany uzyskuje przychody w wysokości około 10 000 zł miesięcznie, jednak uwzględnić należy również ponoszone koszty i niezbędne do prowadzenia przedsiębiorstwa wydatki. Istotne jest natomiast wskazanie i udokumentowanie przez pozwanego problemów gospodarstwa związanych z chorobami zwierząt. Problemy te wydają się być przejściowymi, niemniej w sposób istotny obciążają finanse przedsiębiorstwa. Z tego względu Sąd odwoławczy uznał, że ustalona na 800 zł kwota alimentów jest zbyt wysoka. W ocenie Sądu odwoławczego adekwatna do wszystkich ujawnionych w toku postępowania okoliczności jest kwota 700 zł alimentów od pozwanego na utrzymanie powoda.

Wskazać należy pozwanemu natomiast, że utrzymanie powoda winno być priorytetem w jego wydatkach. Tymczasem pozwany wskazuje jako argument przeciwko zwiększeniu zakresu alimentowania powoda fakt utrzymywania dzieci swojej żony, co do których pozwany nie jest zobowiązany alimentacyjnie. Nie sposób również zgodzić się ze stanowiskiem pozwanego wskazującym na wystarczający jego udział w kosztach utrzymania powoda w sytuacji przekazywania kwoty 550 zł miesięcznie. Pozwany w żaden sposób, jak wynika ze zgodnych twierdzeń stron, nie uczestniczy w życiu powoda, w żaden sposób nie realizuje obowiązku alimentacyjnego osobistymi staraniami. Konsekwencją takiego zachowania jest proporcjonalne zwiększenie udziału pozwanego w finansowych kosztach utrzymania powoda.

W ocenie sądu odwoławczego utrzymanie powoda wymaga wydatkowania kwoty około 900 zł miesięcznie. Kwestionowanie przez pozwanego zwiększenia się potrzeb powoda nie znajduje odzwierciedlenia ani w przeprowadzonych dowodach, ani też w zasadach doświadczenia życiowego. Pozwany sprawuje opiekę nad dziećmi i ponad wszelką wątpliwość ma świadomość ponoszonych wydatków. W niniejszej sprawie natomiast wykazane zostało, że powód podjął naukę w liceum, co w naturalny sposób zwiększa zapotrzebowanie na wydatki edukacyjne związane z zapewnieniem materiałów edukacyjnych, przyborów szkolnych, a także rozwijaniem zainteresowań. Porównanie wieku powoda w czasie obecnym i w czasie ustalania alimentów na poziomie 550 zł miesięcznie prowadzi do wniosku, że zwiększone są również potrzeby podstawowe, obejmujące wyżywienie i ubranie. Nie sposób więc podzielić stanowiska pozwanego zarzucającego brak ustaleń w kwestii zwiększenia się potrzeb powoda.

Znamienne jest również wskazanie przez pozwanego, że wspiera dorosłe, pracujące dorywczo córki przekazując im kwoty po 400 zł miesięcznie. Na utrzymanie natomiast syna, który z racji wieku nie ma możliwości podjęcia pracy zarobkowej chce nadal przekazywać kwotę 550 zł miesięcznie. Nie sposób zaakceptować takich proporcji udziału pozwanego w kosztach utrzymania dzieci.

W konsekwencji Sąd odwoławczy uznał, że ze względu na przejściowe problemy w prowadzonej przez pozwanego działalności gospodarczej alimenty od pozwanego na utrzymanie powoda należy ustalić na poziomie 700 zł miesięcznie. W ten sposób więc na podstawie art. 386§1 k.p.c. w zw. z art. 133§1 k.r.o. i art. 135§1 i 2 k.r.o. zmienił zaskarżony wyrok. W pozostałym zakresie apelację oddalił.

Na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd zniósł koszty procesu pomiędzy stronami.