Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Barbara Frankowska

Sędziowie: SO Renata Bober (spr.)

SO Anna Walus – Rząsa

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2014 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółka Jawna w S.

przeciwko: (...) S.A. V. (...) w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Przemyślu
V Wydziału Gospodarczego z dnia 23 grudnia 2013 r., sygn. akt V GC 251/13

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz powoda (...) Spółka Jawna
w S. kwotę 600 zł (sześć złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt VI Ga 156/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 24 lipca 2014 r.

Wniesionym pozwem powód (...) spółka jawna w S. domagał się od pozwanego (...) S.A. zapłaty kwoty 11.955,60 zł z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu.Na uzasadnienie wniesionego pozwu powód podał, iż jest właścicielem samochodu (...)o nr rej. (...), który w dniu 10 kwietnia 2012 r. uległ uszkodzeniu w wypadku drogowym. Jak wskazał powód, sprawcą kolizji był K. K. kierujący pojazdem marki (...)o nr. rej. (...), na który wystawiona była polisa OC. Powód podał, iż likwidację szkody powierzył Towarzystwu (...) S.A. w W., w którym posiadał polisę AC. Nadmienił, iż w sprawie o sygn. akt V GC 158/12 Sąd Rejonowy w Przemyślu zasądził zwrot kosztów związanych z naprawą uszkodzonego samochodu (...), nie rozpoznając jednak żądania związanego z wynajmem samochodu zastępczego i kosztami garażowania uszkodzonego pojazdu. W dniu 26 września 2012 r. powód wezwał pozwanego do wyrównania szkody związanej z poniesionymi kosztami wynajmu pojazdu zastępczego na czas naprawy uszkodzonego samochodu oraz do zwrotu części kosztów za garażowanie uszkodzonego pojazdu. Pozwany otrzymał wówczas po raz kolejny wszelką dokumentację związaną ze szkodą i żądaniem powoda w postaci faktur za wynajem pojazdu zastępczego oraz za garażowanie uszkodzonego samochodu. Dnia 7 marca 2013 r. pozwany uznał za uzasadnione żądanie zapłaty kwoty 600 zł tytułem kosztów garażowania uszkodzonego pojazdu przez 30 dni tj. od dnia 9 kwietnia 2012 r. do dnia 10 maja 2012 r. (po 20 zł netto za dzień), odnośnie kwestii wynajmu pojazdu zastępczego pozwany podniósł, iż powód powinien wystąpić na drogę sądową. Powód wskazał, iż wezwał pozwanego do zapłaty należności pismem z dnia 4 czerwca 2012 r., pismem z dnia 7 maja 2012 r. jednakowoż pozwany podtrzymywał swoje stanowisko.

Powód podkreślił, iż nie z własnej winy lecz z winy pozwanego uszkodzony samochód musiał być garażowany od dnia wypadku tj. od dnia 9 kwietnia 2012 r. do dnia 30 września 2012 r. ponieważ towarzystwo ubezpieczeń nie podjęło żadnych kroków wskazujących, co powód ma zrobić z uszkodzonym pojazdem. Dopiero Sąd Rejonowy w Przemyślu w sprawie o sygn. akt V GC 158/12 stwierdził, iż z dniem 30 września 2012 r., zapadła ostateczna decyzja o likwidacji szkody, a do tej pory powód miał obowiązek przechowywać uszkodzony pojazd dla potrzeb postępowania likwidującego szkodę. Powód wskazał także, iż jest przedsiębiorcą a uszkodzony samochód służył do prowadzenia działalności gospodarczej jako pojazd przeznaczony dla zaopatrzenia sklepów i baru oraz jako środek transportu na prowadzone zadania inwestycyjne. Poniesione koszty wynajęcia pojazdu zastępczego powód udokumentował fakturą VAT nr (...) z dowodem zapłaty za wskazaną fakturę. Nie ma zatem żadnej wątpliwości zdaniem powoda, iż wynajęcie samochodu zastępczego było bezpośrednio związane z uszkodzeniem samochodu powoda.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Na uzasadnienie powyższego pozwany podał, iż neguje roszczenia zgłaszane przez powoda w niniejszym postępowaniu co do zasady i co do wysokości oraz okoliczności faktyczne podane przez powoda, w szczególności zawarcie umowy najmu pojazdu zastępczego, wyliczenie wysokości roszczeń powoda oraz twierdzenia powoda dotyczące wysokości czynszu najmu pojazdu i poniesienie przez poszkodowanego kosztów najmu i kosztów parkowania, czas przez który poszkodowany korzystał z wynajętego pojazdu zastępczego oraz związek przyczynowy między zdarzeniem wywołującym szkodę a okresem najmu przez poszkodowanego pojazdu zastępczego oraz okresem parkowania pojazdu. Pozwany wskazał, iż koszt najmu pojazdu zastępczego obejmować może tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu. Nie można zatem rozciągać takich kosztów na cały faktyczny okres naprawy pojazdu. Pozwany podkreślił również, iż odszkodowanie tytułem szkody w pojeździe stanowiącym własność powoda, w związku z uszkodzeniami do których doszło w wyniku wypadku z dnia 9 kwietnia 2012 r., zostało ustalone według zasad właściwych dla szkody całkowitej co nie ma znaczenia dla ustalenia odpowiedzialności pozwanego. Okoliczność, iż powyższe ustalenie dokonane zostało przez ubezpieczyciela powoda zgodnie z zawartą przez powoda umową ubezpieczenia, nie może mieć wpływu na zakres odpowiedzialności pozwanego. Na zakres odpowiedzialności pozwanego wpływu mieć nie może także okoliczność przedłużania przez ubezpieczyciela powoda postępowania likwidacyjnego. Ponadto w ocenie pozwanego, fakt naprawienia bądź nie pojazdu, zależy wyłącznie od woli poszkodowanego i nie ma wpływu na zakres jego odpowiedzialności. Fakt, iż odszkodowanie z tytułu szkody w pojeździe stanowiącym własność powoda, ustalone zostało metodą szkody całkowitej w związku z brakiem ekonomicznego uzasadnienia naprawy pojazdu nie ma wpływu na uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego. Metoda ustalenia odszkodowania nie przesądza o fakcie naprawy uszkodzonego pojazdu ani nie wyklucza możliwości przeprowadzenia takiej naprawy. Pozwany wskazał dalej, iż odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia majątkowego nie może być wyższe od poniesionej szkody, naprawienie szkody ma wyrównać ubytek majątkowy poszkodowanego, ale nie może prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego. Pozwany zaprzeczył iżby wysokość odszkodowania w kwocie zgłaszanej przez powoda, a ustalonej na podstawie załączonej do pozwu faktury VAT odpowiadało wysokości poniesionej szkody.

W odpowiedzi na stanowisko pozwanego, powód wniósł o zasądzenie kwoty 8.356,20 zł tj. kwoty 1.156,20 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 września 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 7.200 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty. Powód stwierdził, iż kwota 1.156,20 zł stanowi poniesione przez powódkę koszty garażowania samochodu wynikające z faktur VAT nr (...) z dnia 31 lipca 2012 r. i(...)z dnia 31 sierpnia 2012 r. w łącznej kwocie 2.900 zł netto po pomniejszeniu o dokonane przez ubezpieczyciela wpłaty. Kwota 7.200 zł stanowi poniesione przez powoda koszty wynajmu pojazdu zastępczego wynikające z faktury VAT nr (...) z dnia 31 lipca 2012 r. Jak podkreślił powód skonkretyzowanie jego roszczeń wynikało z faktu przyjęcia kwot w wysokości brutto zamiast netto i nieuwzględnienia w pozwie dokonanych przez ubezpieczyciela wpłat. Powód wskazał, iż pozwany domagał się oddalenia powództwa w całości chociaż uznał zasadność roszczeń powoda w zakresie garażowania samochodu wobec dokonania częściowej zapłaty kosztów z tego tytułu. Powód podał dalej, iż jest przedsiębiorcą, a uszkodzony samochód służył do zaopatrywania sklepów i baru oraz jako środek transportu przeznaczony na działania inwestycyjne. Nie mając innego samochodu był zmuszony do wynajmu pojazdu zastępczego i poniósł z tego tytułu dodatkowe koszty zgodnie z przedłożonymi fakturami VAT. Jak wskazał powód, koszt wynajmu samochodu zastępczego oraz koszt jego parkowania jest rzeczywistą, zapłaconą przez powoda ceną, poniżej przyjmowanej ceny rynkowej. Wynosiła ona 80 zł netto za 1 dzień najmu pojazdu i 20 zł za 1 dzień garażowania. Powód zrezygnował z wynajmu pojazdu zastępczego z chwilą nabycia w drodze leasingu innego samochodu, tj. z dniem 10 lipca 2012 r. jednakże uszkodzony samochód wymagał nadal garażowania.

Wyrokiem z dnia 23 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Przemyślu V Wydział Gospodarczy zasądził od pozwanego (...) S.A V. (...) w W. na rzecz powoda (...) Spółka Jawna w S. kwotę 8.356,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami (pkt I), umorzył postępowanie w pozostałym zakresie (pkt II) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.815,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt III).

Zgodnie z ustaleniami dokonanymi przez Sąd I instancji, bezspornie dnia 9 kwietnia 2012 r. w miejscowości H. doszło do kolizji drogowej w wyniku której uszkodzony został samochód osobowy marki (...)o nr rej. (...) należący do powoda - (...) Spółka jawna w S.. Sprawcą kolizji drogowej był K. K. kierujący pojazdem marki (...), który posiadał ubezpieczenie OC w (...) S.A. V. (...) w W.. Powód zgłosił powstałą szkodę do ubezpieczyciela (...). S.A. w W., z którym miał zawartą umowę ubezpieczenia AC w dniu 11 kwietnia 2012 r., wnosząc o jej likwidację. Po pierwszym zgłoszeniu powód kilkakrotnie zwracał się do tego ubezpieczyciela o podjęcie czynności likwidacyjnych zarzucając mu opieszałość. (...) S.A. w W. pismem z dnia 31 maja 2012 r. poinformowało powoda o wypłacie odszkodowania z tytułu powstania szkody z polisy AC w kwocie 13.250 zł, przyjmując, iż szkoda w pojeździe powoda miała charakter szkody całkowitej. W lipcu 2012 r. powód zgłosił również powstałą szkodę do pozwanego towarzystwa ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia sprawcy szkody OC. Pismem z dnia 26 września 2012 r. powód zwrócił się zarówno do (...) w W. jak i do (...) S.A. V. (...) w W. o zapłatę tytułem odszkodowania na które składały się należności związane z likwidacją szkody w zakresie zwrotu kosztów parkowania uszkodzonego auta oraz z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego, załączając kopie faktur z tego tytułu. Pismami z dnia 17 listopada 2012 r. i z dnia 24 listopada 2012 r. powód wzywał pozwane towarzystwo ubezpieczeń z ponagleniami w zakresie likwidacji szkody dotyczącej zwrotu kosztów wynajmu samochodu zastępczego oraz parkowania uszkodzonego auta. Dopiero w dniu 7 marca 2013 r. pozwany wydał decyzję, w którym uznał powstałą w pojeździe powoda szkodę jako całkowitą i przyznał powodowi kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów parkowania uszkodzonego pojazdu za okres 30 dni przy przyjęciu kwoty 20 zł netto za jeden dzień parkowania. Odmawiając zarazem przyznania odszkodowania w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego. Powyższe stanowisko pozwany podtrzymał w piśmie z dnia 2 czerwca 2013 r.

Powód w sprawie o sygn. akt V GC 158/12 toczącej się przed Sądem Rejonowym w Przemyślu domagał się od (...)w W. dopłaty odszkodowania z tytułu powstałej szkody oraz zwrotu kosztów parkowania auta i najmu pojazdu zastępczego w ramach ubezpieczenia AC. Wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2012 r. Sąd Rejonowy w Przemyślu Wydział V Gospodarczy zasądził od (...)w W. na rzecz powoda kwotę 57.042 zł oddalając roszczenia powoda w zakresie zwrotu kosztów parkowania auta i najmu pojazdu zastępczego. W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia Sąd stwierdził, iż zaistniała szkoda miała charakter szkody całkowitej, zaś roszczenia dotyczące zwrotu kosztów parkowania auta i najmu pojazdu zastępczego mogą być dochodzone w ramach ubezpieczenia OC sprawcy szkody. Apelacja (...) w W. została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 10 października 2013 r. w sprawie o sygn. akt VI Ga 192/13.

Po powstaniu szkody w dniu 9 kwietnia 2012 r. w pojeździe stanowiącym własność powoda, auto z uwagi na znaczny zakres uszkodzeń, między innymi rozbite szyby i uszkodzone drzwi, zostało odholowane przez R. S. - prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą F.w N.. Z tytułu odpłatnego parkowania samochodu R. S. wystawił na rzecz powoda w dniu 31 lipca 2012 r., za okres parkowania uszkodzonego auta od dnia 9 kwietnia 2012 r. do dnia 31 lipca 2012 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.280,00 zł netto przy przyjęciu stawki 20 zł za jeden dzień parkowania. W dniu 31 sierpnia 2012 r. również z tego tytułu R. S. wystawił na rzecz powoda fakturę VAT nr (...) na kwotę 620 zł netto. Obie faktury zostały przez powoda zapłacone. Po uiszczeniu przez ubezpieczycieli częściowo należności z tytułu parkowania auta do zapłaty w zakresie wystawionych z tego tytułu faktur pozostała kwota 1.156,20 zł netto.

Mając na uwadze, że powód prowadził działalność gospodarczą a auto było mu niezbędne do prowadzenia tejże działalności, w związku z koniecznością zaopatrzenia sklepów i baru, po powstaniu szkody powód wynajął u A. H. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. H. w D., auto zastępcze marki (...) na okres 90 dni tj. do dnia 31 lipca 2012 r. Z tego tytułu dnia 31 lipca 2012 r. na rzecz powoda została wystawiona faktura VAT nr (...) na kwotę 7.200 zł, która została przez powoda zapłacona. Powód wzywał pozwanego do dobrowolnej zapłaty należności objętej pozwem pismem z dnia 4 czerwca 2013 r. co okazało się bezskuteczne.

Uzasadniając motywy swego rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy stwierdził, iż pozwany wbrew zajętemu stanowisku w pisemnej odpowiedzi na pozew - uznał, co do zasady z tytułu umowy ubezpieczenia OC szkodę zgłoszoną przez powoda, a wynikającą ze zdarzenia drogowego z dnia 9 kwietnia 2012 r. i decyzją z dnia 7 marca 2013 r. (przy czym zgłoszenie szkody pozwanemu miało miejsce w lipcu 2012 r.), przyznał za okres parkowania uszkodzonego pojazdu kwotę 600 zł za okres 30 dni, nie uznając zarazem roszczenia powoda w zakresie zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Z takim stanowiskiem w ocenie Sądu Rejonowego nie można się zgodzić albowiem powód celem niezakłóconego i sprawnego kontynuowania prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej dokonał wynajęcia pojazdu zastępczego na okres 90 dni. Zdaniem Sądu I instancji okres ten był w pełni uzasadniony albowiem obejmował czas od powstania szkody do dnia, gdy powód nie mając możliwości dalszego korzystania z auta zastępczego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej nabył w ramach umowy/leasingu inne auto, tym samym przyczyniając się do zmniejszenia szkody nie wynajmując w dalszym okresie auta w innej firmie. W przedmiotowej sprawie zdaniem Sądu potrzeba najmu pojazdu zastępczego za przyjętą kwotę zasługiwała na miano wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalając tym samym na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób. Dodatkowo poszkodowany wykorzystywał pojazd do prowadzonej działalności gospodarczej. W ocenie Sądu Rejonowego poniesienie przez poszkodowanego kosztów wynajęcia samochodu zastępczego do kontynuowania działalności gospodarczej w kwocie 7.200 zł pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym i stanowi stratę określoną w art. 361 par 2. k.c. Ponadto pozwany wykazał się w toku postępowania dotyczącego likwidacji szkody w pojeździe powoda daleko idącą niekonsekwencją. Z jednej strony twierdził, iż szkoda była likwidowana w ramach ubezpieczenia AC przez inne towarzystwo ubezpieczeń, z drugiej zaś strony wydał w ramach własnego postępowania likwidacyjnego decyzję w której przyznał powodowi odszkodowanie za 30 dni parkowania uszkodzonego pojazdu. Ponieważ pozwanemu towarzystwu ubezpieczeń została zgłoszona powstała szkoda w ramach odpowiedzialności OC, pozwany był zobowiązany na podstawie art. 34 ust 1 i 36 ust 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych do jej likwidacji. Ponieważ pozwany nie podjął przed dniem 7 marca 2013 r. żadnej decyzji odnośnie uszkodzonego auta to zdaniem Sądu Rejonowego powodowi należy się zwrot przed tym dniem powstałych rzeczywiście kosztów, tj. pozostałych kosztów parkowania oraz najmu pojazdu zastępczego.

Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 361 § 2 k.c. w zw. z art. 363 § 1 k.c. W kwestii odsetek Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. Przy czym Sąd Rejonowy umorzył postępowanie w części ponad kwotę 8.356,20 zł albowiem wydanie wyroku w tej części stało się zbędne zgodnie z art. 203 § 1 k.p.c. w zw. z art. 355 § 1 k.p.c. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

Od powyższego wyroku apelację wniosła strona pozwana, zaskarżając przedmiotowy wyrok w części, co do pkt I zasądzającego od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.356,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami oraz co do punktu III obciążającego pozwanego kosztami procesu w kwocie 1.815,00 zł. Pozwany wniósł jednocześnie o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów sądowych w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji przy uwzględnieniu kosztów dotychczasowego postepowania.

Zaskarżonemu rozstrzygnięciu skarżący zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego, a mianowicie:

a)  art. 363 § 1 k.c. poprzez błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, iż ubezpieczyciel zobowiązany jest do naprawienia szkody w zakresie przekraczającym normalne następstwa działania z którego szkoda wynikła, tj. na zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela sprawy zdarzenia wpływa sposób likwidacji szkody przez ubezpieczyciela powoda, zgodnie z umową ubezpieczenia łączącą powoda i wybranego przez niego ubezpieczyciela w zakresie auto casco.

b)  art. 6 k.c. oraz prawa procesowego oraz przepisu art. 232 k.p.c., poprzez błędne zastosowanie polegające na zwolnieniu powoda z obowiązku wykazania wszystkich przesłanek uzasadniających roszczenie a w szczególności koniecznego i niezbędnego czasu najmu pojazdu zastępczego oraz koniecznego i niezbędnego czasu parkowania pojazdu uszkodzonego.

c)  naruszenie prawa procesowego, a to przepisu art. 217 k.p.c., poprzez błędne zastosowanie polegające na pominięciu wniosków dowodowych pozwanego zawartych w odpowiedzi na pozew bez wskazania uzasadnionej odstawy takiego rozstrzygnięcia i wobec błędnej oceny, iż w postępowaniu likwidacyjnym prowadzonym przez pozwanego ustalono szkodę całkowitą co doprowadziło do naruszenia art. 227 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie w sytuacji w której zgłoszone przez pozwanego wnioski dowodowe mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

d)  błąd w ustaleniach faktycznych, na skutek naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c., polegający na niezgodności ustaleń Sądu z materiałem dowodowym zebranym w sprawie, poprzez błędne przyjęcie że:

1. ustalenia poczynione w trakcie likwidacji szkody przez ubezpieczyciela powoda, zgodnie z umową ubezpieczenia łączącą powoda i wybranego przez niego ubezpieczyciela w zakresie auto casco, wiążą ubezpieczyciela sprawcy i wyznaczają zakres odpowiedzialności sprawcy - mimo tego, że zobowiązanie każdego z tych ubezpieczycieli oparte jest na odrębnej podstawie prawnej, 2. pozwany ustalił, iż odszkodowanie z tytułu uszkodzenia pojazdu powinno zostać ustalone według zasad właściwych dla szkody całkowitej podczas gdy ustalenia te zostały poczynione przez ubezpieczyciela powoda a pozwany nie prowadził w tym zakresie żadnych własnych ustaleń.

W uzasadnieniu powyższego, skarżący podniósł, iż przedmiotowy wyrok jest wadliwy i jako taki powinien ulec zmianie. Pozwany wskazał, iż z uwagi na to, że likwidacja szkody w zakresie uszkodzonego pojazdu nastąpiła na podstawie umowy ubezpieczenia auto casco to jedynie treść tej umowy mogła po dacie 31 maja 2012 r. określać dalsze postępowanie z uszkodzonym pojazdem. Powód przechowywał ten uszkodzony pojazd jedynie z tego powodu, że prowadzi spór ze swoim ubezpieczycielem o dalszą kwotę odszkodowania. Nie było jednak zdaniem skarżącego, jakiejkolwiek potrzeby przechowywania pojazdu dla potrzeb roszczeń kierowanych wobec pozwanego a dotyczących jedynie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz kosztów parkowania pojazdu. W żadnym wypadku zdaniem skarżącego, na zakres odpowiedzialności sprawcy nie może wpływać treść umowy zawartej przez poszkodowanego z podmiotem trzecim. Pozwany wskazał, iż ubezpieczyciel zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jeżeli ubezpieczony jest zobowiązany do zapłaty odszkodowania za wyrządzoną szkodę, a ta okoliczność powinna być zdaniem skarżącego w pierwszym rzędzie wykazana przez powoda a nie okoliczność, iż ubezpieczyciel, bezzasadnie zwlekał z wypłatą odszkodowania. Skarżący podkreślił, iż na zakres odpowiedzialności nie może wpływać fakt, że ubezpieczyciel powoda przedłużał postępowanie likwidacyjne. Z kolei fakt naprawienia lub nie pojazdu zależał wyłącznie od woli poszkodowanego i nie ma także wpływu na zakres odpowiedzialności pozwanego. Ponadto okoliczność, iż odszkodowanie z tytułu szkody w pojeździe stanowiącym własność powoda ustalone zostało metodą szkody całkowitej nie wpływa na uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego.
Powyższe okoliczności zdaniem skarżącego zostały w całości pominięte przez Sąd I instancji co doprowadziło do błędnego rozstrzygnięcia. Ponadto Sąd Rejonowy uniemożliwił jednocześnie poczynienie ustaleń zmierzających do wykazania uzasadnionego czasu najmu pojazdu zastępczego bowiem bezzasadnie oddalił wnioski dowodowe pozwanego na tą okoliczność.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego w tym z tytułu zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. Odnosząc się do zarzutów wywiedzionych w apelacji pozwanej, powód podniósł, iż są one pozbawione jakichkolwiek podstaw prawnych i faktycznych a cała apelacja jest wyłącznie polemiką z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego w Przemyślu. W dalszej części uzasadnienia odpowiedzi na apelację, powód odniósł się do poszczególnych zarzutów apelacji wskazując na ich bezzasadność.

Sąd Okręgowy mając na uwadze powyższe zważył co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, iż zasadność odszkodowania w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego a także kosztów garażowania pojazdu uszkodzonego była przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego a poglądy i stanowiska odnoszące się do tej kwestii są co do zasady znane a także przyjęte i stosowane w wieloletniej praktyce sądów. Stanowisko wskazujące, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, za uszkodzenie lub zniszczenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego oraz okoliczność, iż poniesienie przez poszkodowanego kosztów wynajęcia pojazdu zastępczego do kontynuowania działalności gospodarczej, pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym i stanowi stratę w myśl art. 361 § 2 k.c., wyrażone zostało m. in. w słusznie przywołanych przez Sąd I instancji judykatach takich jak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 1999 r. II CKN 109/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2003 r., IV CKN 1916/2000 wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2004 r., IV CK 672/2003 czy też uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/2011..

W okolicznościach niniejszej sprawy powód likwidację szkody związanej z zaistniałym wypadkiem komunikacyjnym, powierzył (...)w W., w którym posiadał polisę AC na swój samochód. Postępowanie likwidacyjne w ramach polisy auto casco miało decydujący wpływ na sposób postępowania powoda z uszkodzonym pojazdem, m. in. na okres najmu pojazdu zastępczego czy też okres garażowania. Jednakże w niniejszej sprawie powód domagał się odszkodowania w ramach polisy OC sprawcy uszkodzenia pojazdu stanowiącego własność powoda tj. w ramach umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Mając na uwadze całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, niewątpliwym jest, iż postępowanie likwidacyjne prowadzone w ramach polisy AC trwało zbyt długo co skutkowało tym, iż koszty najmu pojazdu zastępczego i garażowania uszkodzonego samochodu rosły. Odnosząc się jednakże do zasadności poniesienia kosztów najmu pojazdu zastępczego czy też garażowania pojazdu uszkodzonego obejmujących czasookres do daty 30 września 2012 r., to w ocenie Sądu Okręgowego, bezsprzecznie, żaden poszkodowany w związku ze szkodą zaistniałą w drodze wypadku komunikacyjnego, nie ma obowiązku wykonywania jakichkolwiek czynności dopóty, dopóki wierzyciel nie zajmie stanowiska w przedmiocie odszkodowania, między innymi po to, aby móc zabezpieczyć dowody w postaci konkretnego, uszkodzonego pojazdu na potrzeby postępowania sądowego czy też innych dróg odwoławczych. Mając na uwadze powyższe, brak jest powodów aby obciążać poszkodowanego (powoda) obowiązkiem dbania o interesy ubezpieczyciela poprzez dokonanie zakupu nowego pojazdu czy też zawarcia umowy leasingu innego samochodu w sytuacji gdy poszkodowany nie ma informacji, w jakiej wysokości odszkodowanie otrzyma, jak również gdy nie ma wiedzy jaka będzie ostateczna decyzja ubezpieczyciela w postepowaniu likwidacyjnym. Powód taką decyzję otrzymał dnia 30 września 2012 r., a zatem do tego dnia był on w pełni uprawniony m. in. do garażowania uszkodzonego pojazdu. Warto zaznaczyć, iż w realiach niniejszej sprawy, powód nie przyczynił się do zwiększenia wysokości szkody czy też jej rozmiaru. Wskazuje na to zachowanie poszkodowanego, który nie mając możliwości dalszego korzystania z auta zastępczego wynajmowanego u A. H. na okres 90 dni, nabył w ramach umowy leasingu inne auto, tym samym przyczynił się do zmniejszenia szkody nie wynajmując auta w innej firmie. Powyższe wskazuje, ze poszkodowany zadbał o interes ubezpieczyciela a zatem kwestia ta, powinna przesądzać co do zasady, iż należne jest mu odszkodowanie w tym zakresie.

Należy jednakże zauważyć, iż pozwane towarzystwo ubezpieczeń nie miało wpływu na postępowanie likwidacyjne prowadzone przez ubezpieczyciela powoda tj. (...)w W.. Pomimo tego, w/w okoliczność, nie może obciążać poszkodowanego. W ocenie Sądu, może ona stanowić podstawę kierowania roszczeń pomiędzy ubezpieczycielami albowiem mając na uwadze materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, ubezpieczyciela powoda (...) w W., można potraktować jako sprawcę zwiększenia rozmiaru szkody ponad normę przewidzianą postępowaniem likwidacyjnym tj. powyżej 30 dni w których to ubezpieczyciel powinien zakończyć proces likwidacji szkody, a czego nie uczynił, na co wskazuje zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.
W przedmiocie wysokości zaistniałej szkody związanej z uszkodzeniem pojazdu stanowiącego własność powoda, w postępowaniu przed Sądem I instancji składane były przez pozwanego wnioski dowodowe, w tym dowód z opinii biegłego dotyczący dwóch aspektów. Pierwszym z nich było ustalenie czasu niezbędnego na naprawę uszkodzonego pojazdu. W ocenie Sądu Okręgowego, wniosek ten nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy z uwagi na datę 30 września 2012 r. jako datę graniczną w której zapadła ostateczna decyzja w przedmiocie likwidacji pojazdu (odszkodowania), a do której to daty, poszkodowany był w pełni uprawniony do garażowania pojazdu jak i do najmu pojazdu zastępczego. Przedmiotem kolejnego wniosku dowodowego w postaci dowodu z opinii biegłego, było określenie wysokości stawek stosowanych na terenie województwa (...) dotyczących najmu pojazdów tego samego rodzaju co pojazd zastępczy powoda. Odnosząc się do powyższego, z uwagi na mnogość spraw rozpoznawanych przez Sąd a dotyczących kwestii zasadności najmu pojazdu zastępczego, Sąd dysponuje niejako z urzędu wiedzą w przedmiocie stawek stosowanych na terenie województwa (...) odnoszących się do analogicznych pojazdów. W związku z powyższym, należy wskazać, iż stawki stosowane przez profesjonalne firmy są dwukrotnie wyższe od stawek, które obowiązywały powoda, dlatego też, Sąd Okręgowy, bazując na swojej wiedzy i doświadczeniu życiowym stwierdził, że mimo, iż zarzut ten mógł zostać uwzględniony, to jednak przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na tą okoliczność było zbędne albowiem Sąd w związku z wielokrotną stycznością z przedmiotowym tematem posiadł wiedzę, iż stawka obowiązująca powoda nie była wygórowana.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił apelację po myśli art. 385 k.p.c. o czym orzekł w pkt I wyroku. W przedmiocie kosztów orzeczono stosownie do wyniku sprawy, jak w pkt II sentencji.