Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Gz 218/14

POSTANOWIENIE

Dnia 4 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki (spr.)

Sędziowie: SO Barbara Frankowska

SO Anna Harmata

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 4 września 2014 r. w Rzeszowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku D. S.

z udziałem: (...) Sp. z o.o. Sp. K. w R.

o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku

na skutek zażalenia dłużnika na postanowienie Sądu Rejonowego w Rzeszowie Wydziału V Gospodarczego – Sekcja do spraw Upadłościowych i Naprawczych z dnia 4 czerwca 2014 r., sygn. akt V GU 71/13

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w Rzeszowie Wydziałowi V Gospodarczemu – Sekcja do spraw Upadłościowych i Naprawczych do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Wierzycielka D. S. wniosła o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika (...) Sp. z o.o. Sp. k. w R.. Podniosła, że dłużnik znajduje się w stanie niewypłacalności
w rozumieniu art. 11 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego i nie wykonuje zobowiązań pieniężnych, w tym m.in. nie wypłacił wynagrodzenia należnego wierzycielowi. Opóźnienie w wykonywaniu wymagalnych zobowiązań przekroczyło okres 3 miesięcy, co powoduje, biorąc pod uwagę art. 12 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego, że wniosek jest zasadny do rozpoznania przez Sąd upadłościowy. Po doręczeniu dłużnikowi odpisu wniosku, w piśmie z dnia 26 lutego 2014 r. wniósł on o przedłużenie terminu sądowego do wykonania wezwania Sądu z dnia 30 stycznia 2014 r., w którym to był wzywany do merytorycznego ustosunkowania się do jego treści oraz złożenia wyjaśnień i informacji szczegółowo wskazanych w przedmiotowym wezwaniu (k. 44). Podał przy tym, że prezes zarządu w chwili otrzymania wezwania przebywał poza granicami kraju, a ilość wymaganych do przeanalizowania dokumentów uzasadnia zwrócenie się do biura księgowego
o przekazanie stosownych informacji.

Sąd Rejonowy ustalił w trakcie postępowania, że dłużnik jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Rzeszowie XII Wydział Gospodarczy KRS pod nr (...). Miejscem siedziby spółki jest R. 2B, komplementariuszem jest firma (...) Spółka z o.o. w R., którą reprezentuje prezes zarządu W. K.. Komandytariuszami spółki są wspólnicy Spółki z o.o. (...) w osobach: S. S. P. - wartość wkładu wniesionego pieniężnego – 3.000 zł, wartość wkładu wniesionego niepieniężnego – 8.382.791,04 zł. Wysokość sumy komandytowej – 3.000 zł, oraz G. W. F. – wartość wkładu umówionego – 1.000.000,00 zł, wysokość sumy komandytowej – 3.000 zł. Głównym przedmiotem działalności spółki jest świadczenie usług hotelarskich, świadczenie usług gastronomicznych, działalność związana z organizacją targów, wystaw
kongresów, działalność rozrywkowa i rekreacyjna. Spółka posiada, w związku z prowadzoną działalnością, kompleks nieruchomości gruntowych zabudowanych budynkiem hotelowo restauracyjnym składającym się z dwóch połączonych ze sobą obiektów, tj. budynku hotelowo restauracyjnego
z zapleczem biurowo socjalnym, hotelu z małą gastronomią wraz z parkingiem przyhotelowym. Przedmiotowe nieruchomości objęte są księgami wieczystymi prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Rzeszowie VII Wydział Ksiąg Wieczystych.

W związku z przedmiotowym wnioskiem wierzyciela Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 13 maja 2014 r. dopuścił dowód z opinii biegłego na okoliczność ustalenia stanu niewypłacalności w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 2 oraz sytuacji majątkowej spółki pod kątem art. 13 ust. 1 i 2, art. 345 ust. 1 zd. 2 prawa upadłościowego i naprawczego (k, 54). Opinia sporządzona w formie pisemnej została złożona przez zbiegłego w dniu 3 czerwca 2014 r. i zalega w aktach sprawy na karcie od 59 do 105.

Na podstawie przedmiotowej opinii Sąd dokonał szczegółowych ustaleń w zakresie wartości majątku dłużnika, jego zobowiązań i wierzytelności.
Z ustaleń tych wynika, że na dzień 30 kwietnia 2014 r. kwota zobowiązań wynosiła 5.388.017,82 zł, przy czym na kwotę tą składają się zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczki, zobowiązania wobec zakładu ubezpieczeń, z tytułu podatków wobec II Urzędu Skarbowego w R., zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości wobec Urzędu Miasta i Gminy w G., zobowiązania wobec wspólnika W. G. oraz pracowników z tytułu wynagrodzeń, a także zobowiązania wobec dostawców, towarów i usług. Majątek w postaci nieruchomości obciążony jest hipotekami umownymi łącznymi kaucyjnymi i umownymi, a także hipotekami przymusowymi. Łączna wartość majątku, na którym dokonano zabezpieczeń hipotecznych wynosi 4.203.091,02 zł, co stanowi 41,40% wskaźnika obciążenia rzeczowego majątku. Z bilansu sporządzonego na dzień 31 grudnia 2013 r. zobowiązania (stan bierny) wynoszą 5.462.335,69 zł i nie przewyższają wartości księgowej majątku dłużnika (stan czynny), która wynosi 14.054.147,54 zł.
W zakresie stanu majątkowego Sąd ustalił, że dłużnik dysponuje majątkiem o szacunkowej wartości 10.152.338,76 zł. Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy w Rzeszowie postanowieniem z dnia 4 czerwca 2014 r. ogłosił upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika (pkt I), wyznaczył sędziego komisarza (pkt II), wezwał wierzycieli upadłego do zgłoszenia swych wierzytelności, w terminie 3 miesięcy liczonych od dnia obwieszczenia niniejszego postanowienia w Monitorze Sądowym
i Gospodarczym (pkt IV), oraz wezwał osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione przez wpis w księdze wieczystej do ich zgłoszenia w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym
i Gospodarczym pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie
w postępowaniu upadłościowym. Uzasadniając wyrok Sąd wskazał na treść
art. 10 oraz art. 11 ust.1 i 2 prawa upadłościowego uznając, iż
w okolicznościach niniejszej sprawy spełnione zostały przesłanki do uwzględnienia wniosku wierzyciela. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w ocenie Sądu pozwolił na stwierdzenie, że wierzyciel uprawdopodobnił i udowodnił swą wierzytelność, a zatem nie zachodzą w stosunku do niego negatywne przesłanki z art. 20 ust. 1 i art. 24 prawa upadłościowego i naprawczego. Na znacznej części majątku (41,40%) ustanowione są co prawda zabezpieczenia, niemniej jednak, biorąc pod uwagę ogólną jego wartość istnieje możliwość zaspokojenia kosztów postępowania zarówno ze sprzedaży majątku nie obciążonego, jak i przy zastosowaniu art. 345 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego. Brak jest zatem podstaw do oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości ze względu na treść art. 13 ust. 1 w/w ustawy.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł upadły domagając się jego uchylenia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Skarżący zarzucił w pierwszej kolejności, że po otrzymaniu odpisu wniosku o ogłoszenie upadłości zwracał się do Sądu i przedłużenie terminu do ustosunkowania się do niego oraz przedstawienia szeregu dokumentów, których skompletowanie wymagało znacznego czasu. Upadły oczekiwał stanowiska Sądu w związku z tym wnioskiem i dlatego też nie składał dalszych pism. Tymczasem Sąd Rejonowy nie odniósł się do w/w wniosku, nie pozwalając zająć dłużnikowi stanowiska w sprawie i ogłosił upadłość likwidacyjną. Skarżący zarzucił dalej, że w odpowiedzi na wniosek zamierzał zakwestionować zasadność roszczeń wnioskodawczyni, tym bardziej, że na skutek nienależytego wywiązywania się przez nią z obowiązków prowadzenia dokumentacji księgowej Spółki współpraca z nią została zerwana co naraziło upadłego na szereg komplikacji związanych z usuwaniem błędów, które powstały w jego księgowości oraz spowodowało konieczność przekazania prowadzenia jego księgowości nowej firmie. Upadły podniósł ponadto, że po jego stronie występują pewne problemy finansowe, jednakże wszelkie zaległości w stosunku do osób trzecich były regularnie spłacane, natomiast postępowania egzekucyjne prowadzone były skutecznie i kończone na skutek dobrowolnych spłat upadłego. Również kredyt bankowy spłacany jest regularnie na warunkach banku. Żaden z wierzycieli upadłego nie złożył wniosku o ogłoszenie upadłości, natomiast w jego ocenie wierzycielka, a jednocześnie wnioskodawczyni uczyniła to z chęci zemsty za zerwaną współpracę. Podał ponadto, że funkcjonowanie firmy pozwalało spłacać zaległości i dawać zatrudnienie 15 pracownikom zatrudnionym na stałe oraz 10 stale współpracującym. Dłużnik wyraził również pogląd, iż nawet gdyby uwzględnić wniosek o ogłoszenie upadłości, to Sąd winien rozważyć kwestię ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu. Na skutek działania Sądu dłużnikowi uniemożliwiono obronę swych praw, poprzez nieustosunkowanie się do wniosku o wydłużenie terminu do zajęcia stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy rozpoznając przedmiotowe zażalenie uznał, iż zasługuje ono na uwzględnienie z następujących przyczyn.

Zgodzić się należy z poglądem skarżącego co do tego, że po złożeniu przez dłużnika wniosku o przedłużenie terminu (który w tym przypadku zakreślił Sąd) Przewodniczący zobligowany był zająć w tej kwestii jednoznaczne stanowisko wydając stosowne zarządzenie. Zaniechanie wykonania tej czynności spowodowało, że dłużnik mógł rzeczywiście pozostawać w błędnym przekonaniu, iż ma na to przedłużenie terminu domniemaną zgodę Sądu. Biorąc pod uwagę okoliczności niniejszej sprawy, a zwłaszcza fakt, że z wnioskiem o ogłoszenie upadłości wystąpił wierzyciel przedstawiając na okoliczność nieregulowania zobowiązań przez dłużnika jedynie faktury wystawione przez siebie oraz to, że wartość majątku dłużnika przekracza znacznie wartość zadłużenia, zasadnym było umożliwienie dłużnikowi przedstawienia swego stanowiska w sprawie odnośnie twierdzeń zawartych we wniosku i przyczyn nieregulowania należności na rzecz wnioskodawczyni.

Również po przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłego, Sąd I instancji powinien doręczyć dłużnikowi odpis tej opinii zakreślając mu stosowny termin do wniesienia ewentualnych zastrzeżeń, bądź wyjaśnień. Jak wynika z akt sprawy, opinia złożona została w dniu 3 czerwca 2014 r. o godzinie 13.00
(k. 58), a już w dniu 4 czerwca 2014 r. wydane zostało postanowienie przez Sąd Rejonowy o ogłoszeniu upadłości. W ocenie Sądu Okręgowego nie wydając stosownego zarządzenia co do wniosku dłużnika o przedłużenie terminu, oraz nie doręczając mu odpisu opinii, Sąd Rejonowy dopuści się uchybień proceduralnych, uniemożliwiając tym samym dłużnikowi przedstawienie stanowiska w sprawie. Powyższe daje podstawę do stwierdzenia, że zaskarżone postanowienie wydane zostało co najmniej przedwcześnie, tj. bez dokonania oceny stanowiska zarówno wierzyciela, jak i dłużnika. W związku z powyższym Sąd Okręgowy, działając na podstawie art. 386 § 4 kpc, w związku
z art. 397 § 2 kpc uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Rzeszowie Wydziałowi V Gospodarczemu - Sekcja do spraw Upadłościowych i Naprawczych do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego.

Sąd Rejonowy ponownie rozpoznając sprawę wezwie raz jeszcze dłużnika, jak w zarządzeniu z dnia 30 stycznia 2014 r., zakreślając mu stosowny termin, zarządzi doręczenie odpisu opinii biegłego, zakreślając mu termin na ustosunkowanie się do jej treści, a także rozważy kwestie wskazane przez dłużnika w zażaleniu (których Sąd Okręgowy z uwagi na uchybienia proceduralne Sądu I instancji nie oceniał merytorycznie). Dopiero po tak uzupełnionym postępowaniu, a szczególnie umożliwieniu dłużnikowi zajęcia stanowiska odnośnie zarzutów podniesionych we wniosku o ogłoszenie upadłości będzie możliwa obiektywna ocena jego zasadności i wydanie orzeczenia w sprawie.