Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2014 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. O.

przeciwko (...) Bank S.A. we W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Ostrołęce

z dnia 8 stycznia 2014 r. sygn. akt I C 431/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powódki M. O. na rzecz pozwanego 2.700 złotych tytułem kosztów procesu za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Powódka M. O. wystąpiła przeciwko (...) Bank S.A. we W. z pozwem o pozbawienie wykonalności w całości w stosunku do niej bankowego tytułu wykonawczego wydanego na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Przasnyszu w sprawie ICo 1501/12 z dnia 26 października 2012r.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i na koszt powódki.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce wyrokiem z dnia 8 stycznia 2014r. oddalił powództwo i zasądził od powódki na rzecz pozwanego 3617zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Orzeczenie to zostało oparte o następujące ustalenia faktyczne i ocenę prawną.

W dniu 27 listopada 2009 r. strony zawarły umowę pożyczki na kwotę 149.090, 05 zł. Powódka zobowiązała się do spłaty umowy pożyczki w 60 ratach płatnych miesięcznie zgodnie z harmonogramem. Integralną częścią umowy był regulamin udzielania pożyczek i kredytów przez (...) Bank S.A. Jednocześnie powódka przystąpiła do umowy ubezpieczenia zawartej pomiędzy pozwanym, a Towarzystwem (...) S.A. obejmującej swym zakresem ryzyko zgonu i inwalidztwa i medical assistance oraz czasowej niezdolności do pracy i wskazała pozwanego, jako osobę uprawnioną do otrzymania świadczenia w razie jej śmierci, inwalidztwa lub czasowej niezdolności do pracy. Wraz z umową kredytową powódka otrzymała regulamin, zgodnie z którym przedmiotem ubezpieczenia jest życie i zdrowie ubezpieczonego. Odpowiedzialnością Towarzystwa objęty jest m. innymi zgon, inwalidztwo a w odniesieniu do osób prowadzących własną działalność gospodarczą czasowa niezdolność do pracy ubezpieczonego. W odniesieniu do wydarzenia polegającego na wystąpieniu czasowej niezdolności do pracy ubezpieczonego odpowiedzialność Towarzystwa ograniczona jest do wypłaty 6 rat kredytu w ciągu całego okresu ochrony danego ubezpieczonego. W razie wystąpienia u ubezpieczonego poważnego zachorowania Towarzystwo wypłaca świadczenie w wysokości do 10 rat kredytu. Natomiast wystąpienie inwalidztwa stwierdza lekarz lub lekarze orzekający Towarzystwa na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS. Wystąpienie czasowej niezdolności do pracy stwierdza Towarzystwo na podstawie doręczonego przez ubezpieczającego lub ubezpieczonego orzeczonego przez lekarza okresu czasowej niezdolności do pracy potwierdzonego wystawionym drukiem (...).

W niniejszej sprawie powódka, jako dowód spełnienia przesłanek do skorzystania z ochrony ubezpieczeniowej przedłożyła dwa orzeczenia o niepełnosprawności stopnia lekkiego, które zostały wydane do 31 stycznia 2015r. Orzeczenie wydano na podstawie przepisów ustawy z 27 sierpnia 1997r o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych ( Dz U 2011, 127, 721).

Pozwany przekazał dokumentację lekarską jaką powódka złożyła do niego wraz z wnioskiem do ubezpieczyciela o wypłatę świadczenia z tytułu całkowitego trwałego inwalidztwa kredytobiorcy. Pismem z dnia 24 stycznia 2012 r. poinformował powódkę o przekazaniu roszczenia z tytułu inwalidztwa do ubezpieczającego oraz zażądał orzeczenia lekarza orzecznika ZUS lub KRUS. Powódka nie dostarczyła wymaganych dokumentów do banku. Dnia 19 marca 2012r. ubezpieczyciel podjął decyzję odmowną z powodu nie dostarczenia dokumentów ZUS oraz kolejną na skutek odwołania.

W dniu 11 października 2012 r. bank wystąpił bankowy tytuł egzekucyjny na kwotę 161.337,40 zł na podstawie umowy pożyczki, któremu Sąd nadał klauzulę wykonalności w dniu 26 października 2012r.

Sąd Okręgowy zważył, iż powództwo było nieuzasadnione w świetle art. 840§1 pkt.1 k.p.c., albowiem powódka nie wykazała, by w sprawie zaistniały przesłanki ujęte w tym przepisie. W ocenie Sądu powódka nie kwestionowała istnienia samego długu, jak również nie wykazała, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie wskutek którego zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane. W istocie M. O. kwestionowała odmowę udzielenia ochrony ubezpieczeniowej przez ubezpieczyciela, który w stosunku do umowy pożyczki jest osobą trzecią, nie odpowiedzialną za dług. Zdaniem Sądu podnoszone przez powódkę w pozwie twierdzenia mogły być zgłoszone w ewentualnym procesie przeciwko ubezpieczycielowi o wypłatę sumy wynikającej z umowy ubezpieczenia czy też w procesie odszkodowawczym przeciwko bankowi.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Powódka zaskarżyła ten wyrok nieformalną apelacją zarzucając obrazę przepisów prawa materialnego, przepisów postępowania oraz błędy w ustaleniach faktycznych. Podnosiła, że Sąd Okręgowy w trakcie procesu bezkrytycznie uznał postępowanie pozwanego nie uwzględniając powoływanych przez powódkę w toku postępowania dowodów. W oparciu o powyższe zarzuty domagała się „uchylenia i zmiany zaskarżonego wyroku”.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest uzasadniona i podlegała oddaleniu.

Podniesione w niej zarzuty nie mogą odnieść oczekiwanego przez powódkę skutku. Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia faktyczne i prawne poczynione w niniejszej sprawie przez Sąd pierwszej instancji i przyjmuje je za własne. Analiza zgromadzonego materiału dowodowego została przeprowadzona przez Sąd I instancji wnikliwie, wszechstronnie i z zachowaniem reguł określonych w art. 233 § 1 k.p.c. co pozwoliło na wyciągnięcie trafnych wniosków i w konsekwencji wydanie prawidłowego rozstrzygnięcia. W przedmiotowej sprawie strona powodowa domagając się pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, oparła swoje powództwo na treści art. 840 k.p.c. Istotą zaś powództwa opozycyjnego z art. 840 k.p.c., jak zasadnie to wskazał Sąd Okręgowy jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy. Powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności nie prowadzi jednak do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym lub natychmiast wykonalnym orzeczeniem sądowym. Zasadność roszczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądowym może być rozpatrywana tylko na podstawie zdarzeń, które nastąpiły po wydaniu orzeczenia sądowego. Słusznie wywiódł Sąd Okręgowy, że takie zdarzenia w niniejszej sprawie nie wystąpiło. Nie negując w żaden sposób trudnej sytuacji materialno – bytowej czy też zdrowotnej skarżącej, okoliczności te nie mogą być brana pod uwagę przy ocenie przesłanek z art. 840 k.p.c. Podstawą powództwa przeciwegzekucyjnego z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. są bowiem zdarzenia (okoliczności, fakty), z którymi pozytywne przepisy prawa materialnego łączą wygaśnięcie zobowiązań, albo które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego. Istnienie tych zdarzeń sprawia, że powódka - dłużnik może skutecznie w drodze procesu żądać pozbawienia wykonalności w całości lub w części albo ograniczenia tytułu wykonawczego. Aktualna trudna sytuacja finansowa dłużnika, czyli aktualny brak środków materialnych (finansowych) na spełnienie zobowiązania, z którego wynika obowiązek świadczenia pieniężnego, nigdy nie zwalnia dłużnika z zobowiązania. Istnieje ono nadal jako możliwe do spełnienia, a dłużnik odpowiada za dług całym majątkiem nie tylko teraźniejszym, ale i przyszłym.

Jak słusznie wskazał Sąd Okręgowy M. O. nie kwestionowała w istocie istnienia wymagalności długu, którego bezsprzecznie nie spłaciła, lecz nie zgadzała się z odmową udzielenia jej ochrony ubezpieczeniowej przez ubezpieczyciela – T.U. (...) SA, który de facto w niniejszym procesie jest osobą trzecią, nie odpowiedzialną za zobowiązania strony powodowej.

Wypada również zauważyć, że wykupione przez powódkę ubezpieczenie dotyczyło śmierci lub trwałej niezdolności do pracy, natomiast dołączone przez powódkę dowody w postaci dwóch orzeczeń o stopniu niepełnosprawności, w tym ostatnie z dnia 31 stycznia 2013 r., które zalicza powódkę do lekkiego stopnia niepełnosprawności do dnia 31 stycznia 2015r. ( k.16, 17) nie dowodzą utraty przez powódkę całkowitej zdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji. W ocenie Sądu Apelacyjnego okoliczności przytaczane przez powódkę zarówno w pozwie jak i w apelacji mogą stanowić podstawę do ewentualnego wytoczenia powództwa przeciwko ubezpieczycielowi o wypłatę odszkodowania, w żadnym zaś wypadku nie dają podstaw do uwzględnienia powództwa opartego na treści art. 840 §1 pkt.1 lub 2 k.p.c.

Nie można też zgodzić się ze skarżącą, że działania pozwanego, który udzielił powódce kredytu miały charakter „ przestępczy”, gdyż udzielił kredytu osobie nie posiadającej zdolności kredytowej, opierając się sfałszowanych przez centralę banku dochodach powódki. Po pierwsze M. O. w żaden sposób nie wykazała tej okoliczności, natomiast jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego pozwany udzielił powódce pożyczki w oparciu o przedłożone przez nią oświadczenia i dokumenty, zaś analiza tych informacji pozwoliła na stwierdzenie, iż skarżąca posiada zdolność kredytową.

Podsumowując należy wskazać, że podnoszone przez stronę powodową okoliczności uzasadniające w jej ocenie pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, nie należą do tych, które powodują wygaśnięcie zobowiązania lub niemożność jego egzekwowania, a tylko takie uzasadnią pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego na podstawie punktu 2 § 1 art. 840 k.p.c. Podzielić w tej sytuacji należy stanowisko Sądu Okręgowego, że w niniejszej sprawie powództwo przeciwegzekucyjne wniesione przez powódkę nie zostało oparte na żadnej z ustawowych przesłanek, o których mowa w art. 840 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c.

Mając na względzie powyższe, Sąd Apelacyjny uznał apelację za nieuzasadnioną i orzekł o jej oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą orzeczono na mocy art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 6) w zw. z § 13 ust. 1 pkt 2) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013 poz. 490), zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.