Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 sierpnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 sierpnia 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa małoletnich: M. S. (1), W. S. reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową K. S. (1)

przeciwko M. S. (2)

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 16 kwietnia 2014 roku, sygn. akt III RC 459/13

oddala apelację.

Sygn. akt II Ca 394/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie III RC 459/13 Sąd Rejonowy w Bełchatowie podwyższył alimenty od pozwanego M. S. (2) na rzecz małoletnich powodów M. S. (1), W. S. z kwot po 350,00 zł do kwoty po 400,00 zł miesięcznie. W pozostałym zakresie powództwo, w którym powodowie domagali się podwyższenia alimentów do kwot po 600 zł, oddalił.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

Na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Pabianicach w dniu 27.05.2009 r. w sprawie III RC 98/09 M. S. (2) zobowiązał się do łożenia tytułem alimentów kwot po 350 zł na rzecz małoletnich M. i W. rodz. S..

Przedstawicielka ustawowa K. S. (1) ma 29 lat. Z wykształcenia jest licencjatem administracji. Aktualnie nie pracuje. Zarejestrowana jest w PUP jako bezrobotna. W okresie od 15.04.2013 r. do 14.10.2013 r. zatrudniona była w firmie (...) w ramach stażu na stanowisku referenta. Przedstawicielka ustawowa nie posiada majątku, nie ma oszczędności. Nie jest również zadłużona.

K. S. (1)pozostaje w nieformalnym związku z A. K.. Partnerzy wychowują wspólne dziecko - J. K.1. 2 oraz małoletnich M.i W.rodz. S.. Razem z dziećmi mieszkają w domu rodziców przedstawicieli ustawowej. Na koszty utrzymania domu składają się : rachunki za prąd ok. 400-700 zł co dwa miesiące, opłata za gaz ok. 50 zł miesięcznie, wywóz nieczystości ok. 60 zł miesięcznie, wodę ok. 60 zł za dwa miesiące, za internet ok. 50 zł miesięcznie. Na zakup opału w sezonie grzewczym przeznaczana jest kwota ok. 3000 zł. A. K.pracuje poza granicami kraju. Na utrzymanie rodziny przekazuje K. S. (1)kwotę ok. 600 euro miesięcznie.

Małoletni powód M. S. (1) ma 11 lat, jest uczniem IV klasy szkoły podstawowej. Natomiast powód W. S. ma 9 lat, jest uczniem 3 klasy szkoły podstawowej. Małoletni uczęszczają na nieodpłatne sportowe zajęcia pozaszkolne.

Małoletni M. nadal pozostaje pod kontrolą kardiologa. Kolejna wizyta wyznaczona została w 2015 r., ostatnia odbyła się w maju 2013 r. Małoletni W. został skierowany do poradni ortopedycznej z uwagi na wadliwą budowę klatki piersiowej. Wizyta została wyznaczona na maj br.

Powodowie poza alimentami nie otrzymują dodatkowych środków pieniężnych od pozwanego. Miesięczne usprawiedliwione potrzeby małoletnich, na które składają się wydatki na żywność, odzież, środki higieniczne, książki i przybory szkolne, leczenie matka oszacowała na kwotę po ok. 900 zł. Na rzecz małoletnich K. S. (1) pobiera zasiłki rodzimie i dodatki do nich wypłacane przez (...) w L..

Pozwany M. S. (2) ma 33 lata. Z zawodu jest malarzem- tapeciarzem. Od dnia 09.03.2010 r. zatrudniony jest w firmie (...) Sp. z o.o. na stanowisku operatora linii. Umowa o pracę została zawarta na czas określony do dnia 31.12.2014 r. Wynagrodzenie wynosi ok. 1333 zł netto miesięcznie. Poza pensją pozwany uzyskuje dochód z prac dorywczych w postaci montażu anten satelitarnych oraz komputerów. W ubiegłym roku zarobił z tego tytułu ok. 400 zł. Pozwany nie ma majątku, oszczędności, pożyczek, kredytów.

M. S. (2) w dniu 03.09.2011 r. zawarł związek małżeński. Z tego związku w dniu (...) urodził się małoletni K. S. (2). Dziecko jest zdrowe. Żona pozwanego z wykształcenia jest administratywistą aktualnie nie pracuje.

Pozwany razem z rodziną mieszka w mieszkaniu o powierzchni ok. 64 m2, które należy do jego teściowej. Miesięczne koszty utrzymania mieszkania stanowią kwotę ok.1400 zł. W ich ponoszeniu pomagają rodzice pozwanego oraz teściowa. Rodzice M. S. (2) przekazują mu kwotę ok. 1000 zł.

Pozwany widuje się z dziećmi, kiedy małoletni przyjeżdżają do B.. Ostatni raz spotkał się z synami w czasie ferii zimowych.

Podstawą prawną roszczenia jest przepis art. 138 kro, w myśl którego każda ze stron może domagać się zmiany orzeczenia o alimentach w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumieć należy istotne zwiększenie bądź zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też możliwości zarobkowych, majątkowych zobowiązanego do alimentacji w związku z czym zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga zmiany.

W przedmiotowej sprawie wskazana zmiana stosunków nastąpiła, przede wszystkim wzrosły usprawiedliwione potrzeby małoletnich wobec ich dorastania. Ponadto powodowie rozpoczęli naukę w szkole z czym wiąże się wzrost wydatków na edukację.

Biorąc pod uwagę wiek powodów, ich stan zdrowia, koszt wyżywienia, nauki, mieszkania Sąd określił miesięczne usprawiedliwione potrzeby rodz. S. po około 700 zł. Podkreślił , że leczenie kardiologiczne małoletniego M. S. (1) nie jest nową okolicznością. Fakt ten był już uwzględniany w trakcie w wcześniejszych postępowań w przedmiocie alimentów.

Na zakres obowiązku alimentacyjnego istotny wpływ mają możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego (art. 135 kro). Wyznacznikiem możliwości zarobkowych M. S. (2) jest aktualnie uzyskiwane przez niego wynagrodzenie za pracę oraz dochód z prac dorywczych. Zdaniem sądu pozwany obowiązany jest obecnie do łożenia alimentów w po 400zł na każdego z powodów.

Ustalone w nowej wysokości świadczenie alimentacyjnie odpowiada zaistniałej zmianie stosunków. Realizuje również zasadę prawa do równej stopy życiowej dzieci i rodziców oraz leży w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Sad podkreślił, że poza małoletnimi powodami pozwany posiada na utrzymaniu syna z małżeństwa. Istotnym jest także to, że obowiązek alimentacyjny ciąży na obojgu rodzicach, dlatego pozostałą część usprawiedliwionych potrzeb powodów pokrywać winna ich matka. Zaznaczył, że K. S. (1) posiada możliwości zarobkowe bowiem nie legitymuje się orzeczeniem o uznaniu jej za osobę za całkowicie niezdolną do pracy. Ponadto przedstawicielka ustawowa szuka pracy skoro jest zarejestrowana w PUP jako osoba bezrobotna.

Od powyższego wyroku w części oddalającej powództwo do kwoty po 500 zł apelację złożyli powodowie. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucili:

1.  błędne ustalenie stanu faktycznego, poprzez przyjęcie, że wydatki na małoletnich powodów wynoszą jedynie po 700 zł na każdego z nich, a także błędne ustalenie możliwości zarobkowych pozwanego,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj., art. 135 § 1 w zw. z art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego poprzez przyjęcie, że usprawiedliwione potrzeby każdego z małoletnich Powodów, wzrosły od dnia 27 maja 2009 roku (data zawarcia ugody w sprawie III RC 98/09) o kwotę usprawiedliwiającą podwyższenie alimentów jedynie o 50 zł miesięcznie,

3.  naruszenie przepisów prawa procesowego, tj., art. 233 § KPC poprzez dowolną ocenę dowodu w postaci zeznań pozwanego w zakresie jego możliwości zarobkowych.

Występując z powyższymi zarzutami wnosili o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez podwyższenie alimentów do kwoty po 500zł miesięcznie na każdego z powodów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest uzasadniona, a podniesione w niej zarzuty są chybione.

Wbrew twierdzeniom skarżącego sąd pierwszej instancji prawidłowo określił zakres usprawiedliwionych potrzeb powodów na kwoty po 700 zł na rzecz każdego z nich. Jest to kwota odpowiednia zarówno do ich wieku, stanu zdrowia, jak też i do standardu życia rodziców, w tym matki, która nie pracuje zarobkowo i nie ma własnych środków utrzymania.

Sąd pierwszej instancji podwyższając alimenty do kwoty po 400zł na rzecz każdego z powodów nie naruszył także przepisu art. 133§1 krio w związku z art.138 krio. Stosownie do pierwszego z nich zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego. Zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, z drugiej strony zaś możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Współzależność między tymi dwoma czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego (por. wyr. SN z 10.10.1969 r., III CRN 350/69, OSNPG 1970, Nr 2, poz. 15). Dopiero więc ustalenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, następnie zaś porównanie tych wartości umożliwia ustalenie, czy i w jakim zakresie (w całości bądź w części) potrzeby uprawnionego mogą być zaspokojone przez zobowiązanego.

Sąd pierwszej instancji w pisemnym uzasadnieniu wyroku nie określił kwotowo możliwości zarobkowych pozwanego. Zgodzić się należy ze stanowiskiem pełnomocnika powodów wyrażonym na rozprawie przed Sądem Okręgowym, że wynoszą one około 2000 zł miesięcznie. Mając na uwadze, że w okresie od poprzedniego określenia alimentów stan rodziny pozwanego uległ powiększeniu i ma na utrzymaniu, oprócz powodów, jeszcze jedno dziecko, urodzone z obecnego jego związku małżeńskiego, podwyższenie alimentów na rzecz powodów tylko do 400 zł nie może być uznane za zaniżone. Po odliczeniu alimentów na rzecz powodów pozwanemu pozostaje na utrzymanie jego trzy osobowej rodziny tylko 1200 zł. Nie można także nie dostrzec, że matka małoletnich powodów otrzymuje na nich zasiłki rodzinne, które w sumie wynoszą 212 zł miesięcznie.

Dlatego też akceptując rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji Sąd Okręgowy apelację powodów, jako pozbawioną uzasadnionych podstaw oddalił - art. 385 k.p.c.