Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Magdalena Balion – Hajduk (spr.)

Sędzia SO Krystyna Hadryś

Sędzia SR del. Marcin Rak

Protokolant Iwona Reterska

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2014 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa L. R.

przeciwko W. R.

o alimenty

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 29 listopada 2013r., sygn. akt V RC 729/12

1  oddala obie apelacje;

2  znosi wzajemnie pomiędzy stronami koszty postępowania odwoławczego.

SSR del. Marcin Rak SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Krystyna Hadryś

Sygn. akt III Ca 271/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 listopada 2013r. Sąd Rejonowy Gliwicach zasądził od pozwanego W. R. na rzecz małoletniej L. R. alimenty w wysokości po 650zł miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniej powódki –H. U. do dnia 10- go każdego miesiąca, poczynając od dnia 13 listopada 2012r., z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, oddalił powództwo w pozostałej części i orzekł o kosztach procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że małoletnia L. R. urodzona (...) pochodzi ze związku (...). Od dnia 9 listopada 2012r. małoletnia wraz z matką zamieszkuje w G. w mieszkaniu babki macierzystej, która jest osobą czynną zawodową.

Matka małoletniej ma 26 lata, z zawodu jest teatrologiem. W okresie od 10 września 2013r. do 31 grudnia 2012r. zatrudniona była w Teatrze (...)w W. na 1/2 etatu jako specjalista do spraw wydawnictw i internetu. Jej średnie miesięczne wynagrodzenie w okresie od 1 października 2012r. do 31 grudnia 2013r. wynosiło 1069zł miesięcznie, a w okresie od 1 marca 2013r. do 31 sierpnia 2013r. 1294,78zł. Matka małoletniej świadczyła prace do dnia 30 września 2013r. Umowa o pracę rozwiązana została z upływem czasu na który była zawarta. W październiku 2013r. matka małoletniej ponownie zatrudniona została przez Teatr (...)w W.. Obecnie pracuje trzy razy w miesiącu i oprowadza wycieczki. W październiku otrzymała z tego tytułu 100 zł, w listopadzie 300zł. W okresie od stycznia do maja 2013r. w ramach współpracy z Wydawnictwem (...) otrzymała wynagrodzenie w łącznej kwocie 600 zł . Nadto do września 2013r. studiowała zaocznie w szkole charakteryzacji i wizażu. Zajęcia odbywały się dwa razy w miesiącu w weekendy. Małoletnia podczas pracy matki pozostawała pod opieką opiekunki od 3 do 4 dni w tygodniu po 5,6 godzin. Za godzinę opieki nad małoletnią otrzymywała 10 zł. Małoletnia w dniu 28 marca 2013 roku zapisana została do klubu maluszków. Czesne za pobyt wynosi 920zł. W marcu, kwietniu, maju, czerwcu matka małoletniej pokryła pełną opłatę, w lipcu kwotę 580zł, w październiku kwotę 610zł, w listopadzie kwotę 350zł. Matka małoletniej we wrześniu 2013 roku obroniła dyplom technika charakteryzatora i wizażysty. Obecnie w W. przebywa przez tydzień w skali miesiąca, co jest związane w wyrobieniem praktyk. Małoletnia przebywa natomiast w żłobku od 8.00 do 14.00-15.00.

Na koszty utrzymania małoletniej składają się wydatki za wyżywienie ok. 400 zł miesięcznie, na pieluchy 100 zł, na środki czystości 50 zł, na odzież 100 zł, z tym, że na zakup odzieży zimowej H. U. wydała 500-600 zł. Na lekarstwa witaminy kwotę 30 zł miesięcznie. Opłata za czynsz za mieszkanie, w którym zamieszkuje małoletnia, wynosi 650 zł miesięcznie, opłata za prąd 150 zł co dwa miesiące, gaz 50 zł co dwa miesiące, abonament telewizyjny i internetowy 150 zł miesięcznie.

Pozwany ma 24 lata. Obronił dyplom na wydziale aktorskim. Jednak do września 2013 roku nie napisał pracy magisterskiej.

W 2012 r. współpracował ze (...) (...) w W., dla której świadczył pracę jako aktor dubbingowy, z czego uzyskał łącznie 1449 zł . Związany był również z (...). Pracował na planie serialu S. na G. . Dochód pozwanego za 2012 roku uzyskanych w ramach współpracy z (...) wyniósł 2362,50 zł. Do listopada 2012 roku pozwany pracował jako barman, a jego zarobki wraz z napiwkami wynosiły miesięcznie ok. 1500 zł miesięcznie

Pozwany poszukiwał pracy. Od sierpnia 2013r. do końca września 2013r. przygotowywał role w próbach do spektakli teatralnych dla dzieci i dorosłych w Teatrze (...) w K.. W tym okresie nie otrzymywał wynagrodzenia. W październiku otrzymał kwotę 360 zł netto. Pozwany zawarł z Teatrem (...) umowę o dzieło w ramach której w okresie od 2 listopada 2013r. do 30 czerwca 2013r. za wykonanie ról otrzyma wynagrodzenie brutto w wysokości 17440 zł brutto, płatne po 2180zł gotówką na podstawie wystawionego rachunku. Pozwany w W. wynajmuje mieszkanie. Za mieszkanie płaci 760zł miesięcznie. Na wyżywienie wydaje ok. 600zł, na odzież około 50zł, na środki czystości pielęgnacyjne 100zł. Od swoich rodziców otrzymywał do listopada 2013r. miesięcznie kwotę około 1300zł miesięcznie. Pozwany od grudnia 2012r. nie widział małoletniej. Na utrzymanie małoletniej w grudniu 2012r. przekazał kwotę 500zł, w styczniu 2013r. kwotę 300zł, w marcu kwotę 500 zł, w kwietniu 400 zł, w czerwcu 2013r. za pośrednictwem komornika egzekwowana została kwota 2207,23 zł oraz kwoty 134,72 zł, w sierpniu kwota 40,74zł, w listopadzie kwota 40,19zł . W utrzymaniu małoletniej pomaga babka macierzysta i jej mąż, wspierając H. U. kwotą około 1000-1100zł miesięcznie. Urzędy Pracy w G., W., G., Z. nie dysponowały ofertami pracy dla mężczyzn z zawodem aktora oraz kobiet z zawodem teatrologa. Urzędy dysponowały ofertami dla osób bez kwalifikacji z wynagrodzeniem 1600 zł brutto w pełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd Rejonowy w oparciu o art. 133 § 1, 135 k.r.o. wskazał, że małoletnia ma obecnie rok i siedem miesięcy. Pozwany nie uczestniczy na co dzień w wychowaniu małoletniej córki, która rośnie, rozwija się i potrzebuje środków na utrzymanie. Koszt utrzymania małoletniej powódki obejmuje udział w kosztach utrzymania mieszkania tj. kwotę 274 zł, zakup środków czystości 50 zł, pieluch ok. 100 zł, lekarstw ok. 30 zł. Pozwany kwestionował w kosztach utrzymania małoletniej wydatki na opiekunkę. Uznał za usprawiedliwiony wydatek na żłobek prywatny w części, w której matka małoletniej ze względu na obowiązki służbowe nie może sprawować pieczy nad małoletniej, co aktualnie odpowiada 35 godzinom w skali miesiąca, a do października 2013 roku obejmowało około 84 godzinom w skali miesiąca. Z przedłożonej umowy wynika, że usprawiedliwiony jest wydatek na żłobek w kwocie 330 zł miesięcznie, a do października 2013 roku w wysokości 580 zł miesięcznie. Usprawiedliwiony koszt utrzymania małoletniej wynosi aktualnie ok. 1284 zł i kształtował się do kwoty ok. 1500 zł w toku procesu.

Sąd Rejonowy podkreślił, że zakres obowiązku alimentacyjnego limitowany jest zawsze możliwościami zarobkowymi i majątkowymi osoby zobowiązanej. Pozwany obecnie zarabia 2180 zł netto. W 2012 roku pozwany miesięcznie utrzymywał się z prac dorywczych, które pozwalały mu uzyskać kwotę ok. 1800zł miesięcznie, alimenty w kwocie po 650zł miesięcznie odpowiadają możliwościom zarobkowym pozwanego. Po zapłaceniu alimentów pozostanie pozwanemu kwota 1530 zł. Kwota ta jest adekwatna do jego potrzeb obejmujących koszty utrzymania mieszkania tj. 760 zł miesięcznie, wyżywienia 600zł, odzieży 50 zł, środków pielęgnacyjnych ok. 100 zł.

Od wyroku apelacje wniosły obie strony.

Pozwany w swojej apelacji zarzucił naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez dowolną ocenę materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu, że kwota 1284zł stanowi zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniej oraz naruszenie art. 135 k.r.o. przez ustalenie alimentów w wysokości przekraczającej zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniej ponad kwotę 400zł i błędne ustalenie możliwości zarobkowych pozwanego. Pozwany wniósł o zmianę wyroku i zasądzenie na rzecz małoletniej alimentów po 400zł miesięcznie, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki w apelacji zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że możliwości zarobkowe pozwanego pozwalają na zaspokojenie potrzeb małoletniej w zasądzonej wysokości, naruszenie art. 135 § 2 k.r.o. przez jego niezastosowanie i przyjęcie, że pozwany i matka powódki winni ponosić koszty utrzymania małoletniej w częściach równych, choć z materiału dowodowego wynika, że pozwany nie sprawuje osobistych starań o utrzymanie i wychowanie córki oraz błędne przyjęcie, że żądanie kwoty 900zł jest nadmiernie wygórowane. Skarżąca wniosła o zmianę wyroku i zasądzenie na rzecz małoletniej alimentów po 900zł miesięcznie, ewentualnie o uchylenie wyroku w części oddalającej powództwo i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje nie mogły odnieść skutku.

Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy i przyjęte za podstawę rozstrzygnięcia są prawidłowe i w pełni znajdują potwierdzenie w zgromadzonych dowodach. Zostały one poddane wnikliwej ocenie, zgodnej z wypływającymi z treści art. 233 k.p.c. dyrektywami. Z tych to przyczyn Sąd Okręgowy podzielił je i przyjął za własne.

Należy zwrócić przede wszystkim uwagę na fakt, iż oboje rodzice mają obowiązek utrzymania małoletniego dziecka. Powódka ma dopiero dwa lata, wymaga więc codziennych czasochłonnych osobistych starań, co przy podjęciu przez oboje rodziców obowiązków zawodowych rodzi wysokie koszty żłobka – 330zł miesięcznie czy wynagrodzenia opiekunki. Oceniając jednak usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej, nie można abstrahować od możliwości zarobkowych obojga rodziców i ich poziomu życia. Jest oczywistym, iż stopa życiowa rodziców i dziecka powinna być równa, a zatem koszt utrzymania zdrowego dwuletniego dziecka nie może przewyższać kosztów utrzymania ojca - dorosłego mężczyzny. Rodzice winni dzielić się ze swymi dziećmi nawet skromnymi dochodami, ale sami także muszą mieć za co się utrzymać. Sąd Rejonowy prawidłowo wskazał, że przy dochodach pozwanego 2180zł, po odliczeniu alimentów w wysokości 650zł, pozostała kwota 1530 zł wystarcza pozwanemu na pokrycie wykazanych przez niego w toku procesu kosztów utrzymania. Jest faktem, iż pozwany na co dzień nie wykonuje swoich obowiązków rodzicielskich przez zapewnienie bieżącej pieczy i podejmowanie starań o wychowanie córki i cały ciężar opieki i wychowania w tej chwili spoczywa na matce, ale przyjmując iż wskazany przez matkę koszt wyżywienia powódki – 400zł miesięcznie jest nieco zawyżony, usprawiedliwione potrzeby powódki w sytuacji majątkowej rodziców muszą zmieścić się w kwocie 1100zł miesięcznie, a zatem zgodnie z art. 135 § 2 k.r.o. kwota alimentów po 650zł miesięcznie uwzględnia także osobiste starania i nakłady finansowe matki powódki.

Podzielając zatem motywy leżące u podstaw zaskarżonego orzeczenia, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do uwzględnienia apelacji pozwanego jak i przedstawicielki ustawowej powódki w jakimkolwiek zakresie i w oparciu o art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji, o kosztach postępowania odwoławczego orzekając na mocy art. 100 i 108 k.p.c.

SSR del. Marcin Rak SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Krystyna Hadryś