Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Toruniu - IX Wydział Karny - Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący - SSO Mirosław Wiśniewski

Sędziowie - SSO Rafał Sadowski

- SSO Andrzej Walenta ( spr. )

Protokolant - st. sek. sąd. Anna Ryłow

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Toruniu Bożeny Mentel,

po rozpoznaniu w dniu 05 grudnia 2013r.,

sprawy J. G. oskarżonej o przestępstwo z art. 178a§1 kk, art. 244 kk w zw. z art.11§2 kk,

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżoną J. G. od wyroku Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 07 sierpnia 2013r., sygn. akt IIK 611/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że :

a. na podstawie art. 69§1 i §2 kk, art. 70§1 pkt. 1 kk wykonanie orzeczonej w punkcie „1” wyroku kary 1 ( jednego ) roku pozbawienia wolności, warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 4 ( cztery ) lata;

b. na podstawie art. 72§1 pkt. 5 kk zobowiązuje oskarżoną J. G. do powstrzymania się od nadużywania alkoholu;

II.  w pozostałym zakresie utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

III.  zwalnia J. G. od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za II instancję, zaś wydatkami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IXKa 609/13

UZASADNIENIE

J. G. została oskarżona o to, że w dniu 1 listopada 2008r. w G. na ul. (...), kierowała na drodze publicznej samochodem marki D. (...) o nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości z wynikiem 2,25 promila, 1,81 promila, 1,62 promila alkoholu we krwi, a tym samym naruszyła zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w okresie od 7 października 2005r. do 7 października 2009r. orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego w G., sygn. akt (...) oraz naruszyła zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w okresie od 9 lutego 2006r. do 9 lutego 2011r. orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego w G., sygn. akt (...)

- tj. o czyn z art. 178a§1 kk w zw. z art. 244 kk, w zw. z art. 11§2 kk;

Wyrokiem z dnia 7 sierpnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Grudziądzu, sygn. akt IIK 611/13, uznał oskarżoną za winną popełnienia czynu zarzucanego jej aktem oskarżenia, to jest występku z art. 178a§1 kk w zw. z art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk i za to, w myśl art. 11§3 kk i na podstawie art. 244 kk, wymierzył jej karę 1 roku pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 42§2 kk i art. 43§1 pkt 1 kk orzekł wobec oskarżonej zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 6 lat.

Zwolnił oskarżoną od opłat, wydatkami obciążył Skarb Państwa.

Wyrok ten zaskarżyła w części dotyczącej orzeczenia o karze oskarżona, zarzucając rażącą niewspółmierność orzeczenia o karze, wynikającą z orzeczenia kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, mimo, że za zastosowaniem środka probacyjnego przemawiała okoliczność, że po popełnieniu czynu przypisanego jej zaskarżonym wyrokiem diametralnie zmieniła ona swoje postępowanie, przestała nadużywać alkoholu, który był czynnikiem sprzyjającym naruszaniu przez nią porządku prawnego i nie narusza prawa. Podkreślając, że orzeczenie kary bezwzględnej będzie miało dolegliwe skutki dla jej rodziny, która obecnie jest dla niej najważniejsza, skarżąca zwróciła się o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zastosowanie środka probacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżonej okazała się zasadna, a wskutek uwzględnienia postawionego w niej zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczenia o karze zaskarżony wyrok został zmieniony.

Aprobując w całości ustalenia faktyczne leżące u podstaw zaskarżonego wyroku, wymierzoną nim oskarżonej bezwzględną karę 1 roku pozbawienia wolności rzeczywiście uznać należy w realiach sprawy za rażąco surową w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk.

Zastrzeżeń nie budzi - jako ukształtowana zgodnie z regułami określonymi w art. 53 kk - sama jej wysokość. Kara ta została należycie wyważona, we właściwym stopniu uwzględnia nie tylko okoliczności dotyczące osoby oskarżonej, w szczególności te mające negatywną wymowę, związane z jej dotychczasowym trybem życia, ale także okoliczności samego zdarzenia.

W ocenie sądu odwoławczego, w realiach sprawy, nie jest natomiast zasadnym przyjęcie, że efektywne wykonanie tej kary konieczne jest do zapobiegnięcia popełnieniu przez nią przestępstwa w przyszłości. Faktem jest, że oskarżona była w przeszłości trzykrotnie karana, za każdym razem za przestępstwa z art. 178a§1 kk, a zastosowane wobec niej kary nie powstrzymały jej przed popełnieniem kolejnego przestępstwa tego samego rodzaju, mimo, że obowiązywał ją dodatkowo zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Powyższe nie wyklucza jednak – zdaniem sądu odwoławczego - przyjęcia, że do osiągnięcia celów zapobiegawczych i wychowawczych wystarczające będzie wymierzenie jej obecnie za czyn popełniony w listopadzie 2008 roku kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Z twierdzeń oskarżonej zawartych w apelacji, których nie ma podstaw kwestionować, wynika wszak, że jej sytuacja życiowa i postawa od tego czasu uległy zasadniczej zmianie. Oskarżona prowadzi obecnie ustabilizowany tryb życia. Pięć lat temu wyjechała do Wielkiej Brytanii, gdzie wraz z mężem wychowuje dwójkę małoletnich dzieci. Zdając sobie sprawę z tego, że przyczynę jej konfliktów z prawem stanowiło uzależnienie od alkoholu, podjęła walkę ze swoją chorobą i od 2010 roku zachowuje abstynencję. Brak jakichkolwiek informacji o tym, by przez okres 5 lat, jaki upłynął od popełnienia czynu przypisanego jej zaskarżonym wyrokiem, naruszyła ona ponownie prawo. Skoro zaś pomimo nieprzeprowadzenia postępowania w przedmiotowej sprawie i niewydania wyroku oskarżona poprawiła się, surowe karanie jej obecnie za ten czyn karą bezwzględną, skutkującą jej izolacją więzienną, byłoby niecelowe. Faktycznie ukrywała się ona przez pewien czas przed wymiarem sprawiedliwości, uchylając od odbycia kar stanowiących konsekwencję dopuszczenia się przez nią przestępstw. Sąd odwoławczy przekonany jest jednak, że pobyt w izolacji więziennej, którego oskarżonej nie udało się ostatecznie uniknąć, powodujący zakłócenie „nowego”, z takim trudem zbudowanego życia, sprawił, że zrozumiała ona, iż popełnianie przestępstw nie popłaca. Obecnie krytycznie ocenia ona swoją postawę. W ocenie sądu odwoławczego groźba zarządzenia wykonania kolejnej, tzn. tej wymierzonej jej w przedmiotowej sprawie, kary pozbawienia wolności, oznaczającej dalszą rozłąkę z rodziną, stanowić będzie wystarczającą gwarancję, że oskarżona, która po przetransportowaniu do Polski dobitnie przekonała się, z jak dolegliwymi konsekwencjami dla niej i dla jej najbliższych nieuchronnie wiąże się naruszanie prawa, nie popełni więcej przestępstwa.

Dając wiarę wynikającym z apelacji zapewnieniom oskarżonej, że mimo niewykonania kary będzie przestrzegała porządku prawnego, sąd odwoławczy zmienił zatem zaskarżony wyrok zgodnie z jej wnioskiem i warunkowo zawiesił na 4 lata wykonanie kary 1 roku pozbawienia wolności wymierzonej jej w pkt I tego wyroku. Okres próby w tym wymiarze konieczny jest w ocenie sądu odwoławczego do należytej weryfikacji postawy oskarżonej, która w przeszłości wchodziła już w konflikt z prawem.

W celu wzmocnienia oddziaływań resocjalizacyjnych został nadto nałożony na nią – przy skorzystaniu z możliwości przewidzianej w art. 72§1 pkt 5 kk obowiązek ukierunkowany na walkę z czynnikiem jednoznacznie jawiącym się jako sprzyjający naruszaniu przez nią porządku prawnego, tzn. zobowiązanie do powstrzymania się od nadużywania alkoholu. Oskarżona oświadczyła wprawdzie, że od kilku lat zachowuje abstynencję, a w zakładzie karnym, w którym przebywa, uczestniczy dodatkowo w terapii odwykowej przeciwalkoholowej i brak jest jakichkolwiek podstaw, by powątpiewać w prawdziwość jej słów. Niemniej jednak, z uwagi na fakt, że dalsze utrwalenie pozytywnej postawy w tym względzie jest jak najbardziej pożądane, nałożenie w/w zobowiązania - podniesionego do rangi obowiązku próby z sankcją w postaci możliwości fakultatywnego zarządzenia wykonania kary - uznać należy, jako stanowiące dodatkowy czynnik motywacyjny, za celowe.

Sąd odwoławczy nie doszukał się natomiast podstaw do złagodzenia wymiaru orzeczonego zaskarżonym wyrokiem środka karnego. Podstawowym czynnikiem decydującym o określeniu długości czasookresu stosowania zakazu z art. 42§2 kk jest ocena stopnia niebezpieczeństwa wiążącego się z uczestnictwem sprawcy w ruchu w charakterze osoby prowadzącej pojazd. Sąd meriti słusznie uznał, że w świetle przesłanek z art. 53 kk i art. 42 kk niezbędne jest nałożenie obecnie na oskarżoną zakazu surowszego, niż ostatnio stosowany wobec niej, naruszony czynem przypisanym jej zaskarżonym wyrokiem. Obecnie krytyczna postawa oskarżonej, ani jej deklaracje, że nie jeździ już samochodem, nie stanowią wystarczającej przesłanki do uznania, że adekwatne będzie orzeczenie łagodnego środka karnego. W świetle całokształtu okoliczności związanych z jej osobą (uprzednia trzykrotna karalność za czyny z art. 178a§1 kk, zignorowanie obowiązujących zakazów prowadzenia pojazdów, uzależnienie od alkoholu) oraz samym popełnionym przez nią czynem (motywacja, znaczny stopień nietrzeźwości, sposób prowadzenia pojazdu) - dających jej miarodajny obraz jako uczestnika ruchu drogowego - zakazu prowadzącego do wyeliminowania jej z tego ruchu na okres 6 lat żadną miarą nie sposób uznać za zbyt surowy.

Zdaniem sądu odwoławczego kara pozbawienia wolności w wysokości 1 roku z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, w połączeniu z dolegliwością wynikającą z nałożonego obowiązku i zastosowanego środka karnego, wystarczająca będzie do zabezpieczenia realizacji celów zapobiegawczych i wychowawczych wobec oskarżonej.

Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też w pozostałym zakresie należało utrzymać go w mocy.

Na podstawie art. 624§1 kpk w zw. z art. 634 kpk sąd zwolnił oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych za drugą instancję, obciążając wydatkami postępowania odwoławczego Skarb Państwa, albowiem przemawia za tym jej sytuacja materialna.