Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2014 r. w Lublinie na rozprawie sprawy

z powództwa Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

przeciwko (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 28 stycznia 2014r., sygn. akt IX Gc 331/11

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. na rzecz pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwotę 6.283,86 (sześć tysięcy dwieście osiemdziesiąt trzy 86/100) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

I ACa 344/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 stycznia 2014r. Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił powództwo Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T., która w pozwie wniesionym przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R. domagała się zasądzenia kwoty 346.490,59zł tytułem kar umownych za zwłokę pozwanej w usunięciu wad wagi najazdowej.

Wyrok Sądu Okręgowego został oparty na następujących ustaleniach:

W dniu 23 listopada 2009r. strony zawarły umowę w której pozwany jako wykonawca zobowiązał się do wykonania na rzecz powoda robót budowlanych w ramach inwestycji pod nazwą (...). Przedmiotem umowy była m.in. dostawa i montaż fabrycznie nowej samochodowej wagi najazdowej. W specyfikacji istotnych warunków zamówienia określono pomost i konstrukcję wagi jako stalową.

W art. 10 umowy ustalono kary umowne m.in. za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze lub w okresie gwarancji i rękojmi w wysokości 0,2% wynagrodzenia umownego brutto za każdy dzień zwłoki. Zwłoka miała być liczona od następnego dnia po terminie ustalonym na usunięcie wad.

W tym samym dniu pomiędzy powodem jako podwykonawcą, a pozwanym jako generalnym wykonawcą została zawarta druga umowa której przedmiotem było m.in. wykonanie nawierzchni z kostki betonowej na podsypce cementowo-piaskowej.

Pismem z 30 listopada 2009r. skierowanym do powoda, architekt K. P., który przygotowywał dokumentację projektową obiektu, zalecił zmianę wagi najazdowej ze stalowej na betonową w związku ze zmianą w zakresie komunikacji wewnętrznej na obszarze realizowanej stacji segregacji odpadów komunalnych i strony zgodnie ustaliły, że nastąpi zamiana wagi stalowej na wagę betonową.

Prace zostały zakończone przez pozwanego w czerwcu 2010r. i 1 czerwca 2010r. sporządzono protokół odbioru wagi, który podpisał kierownik budowy. W dniu 2 lipca 2010r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w T. wydał decyzję o pozwoleniu na użytkowanie bazy segregacji odpadów w tym płyty fundamentowej pod wagę, stwierdzając wykonanie robót zgodnie z pozwoleniem na budowę;

Pismem z 16 sierpnia 2010r. powód poinformował pozwanego o awarii wagi najazdowej z prośbą o podjęcie odpowiednich działań.

Pozwany zawiadomił o powyższym producenta wagi spółkę jawną (...), która w odpowiedzi pismem z 20 sierpnia 2010r. poinformował go, że 19 sierpnia 2010r. wysłała serwis do usunięcia awarii. Stwierdzono, że jej przyczyną jest dopieranie bocznych ścian wagi do jej pomostu. Wskazano, że może to być spowodowane tym, że podczas układania kostki dookoła wagi nie zostały zamontowane kliny miedzy wagą, a ścianami bocznymi albo pod kostką okalającą wagę wykonano za słabe przygotowanie gruntu i wskazał jakie prace należy wykonać.

Pismem z 8 września 2010r. powód poinformował pozwanego, że awaria wagi nie została usunięta i ponownie wezwał go do podjęcia jak najszybszych działań .

Pismem z 9 września 2010r. pozwany zwrócił się do powoda jako podwykonawcy odpowiedzialnego za wykonanie nawierzchni z prośbą o przystąpienie do prac naprawczych.

Pismem z 8 listopada 2010r. powód wezwał pozwanego do demontażu wagi i montażu wagi stalowej zgodnie z projektem budowlanym w terminie do 19 listopada 2010r. i w kolejnym piśmie z 6 grudnia 2010r. podtrzymał żądanie. Podobnie w pismach z 13 i 28 grudnia 2010r.

Pozwany zaproponował spotkanie, które ostatecznie odbyło się 16 lutego 2011r. Na spotkaniu powód zgodził się na usuniecie wad. Wady zostały usunięte w dniu 19 marca 2011r.

W dniu 1 czerwca 2011r. powód wystawił notę księgową na kwotę 1.005.667,81zł stanowiącą karę umowną za zwłokę w usunięciu wad i wezwał pozwanego do zapłaty.

W niniejszym sporze powód dochodził części kar umownych w kwocie 346.490,59zł za 41 dni zwłoki liczonej od 19 listopada 2010r. do 30 grudnia 2010r. i stanowiącej 0,2% wynagrodzenia umownego brutto (4.225.494,80zł).

W ocenie Sądu Okręgowego powództwo jest niezasadne.

Powód zgodził się na zamianę wagi ze stalowej na betonową. Doszło do realizacji prac i ich odbioru. W dacie sporządzenia protokołu odbioru żaden z przedstawicieli zamawiającego nie zgłosił zastrzeżeń do typu wagi posiadając wiedzę o montażu wagi betonowej. Stosownie do art. 563 § 1 i 2 kc , mającego zastosowanie odpowiednio do umów o roboty budowlane, następuje utrata uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy, jeżeli kupujący nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie o dostrzeżonej wadzie.

Nie zostało zresztą stwierdzone aby waga była wadliwa nieprawidłowe wskazania wagi, jak stwierdził biegły, powstały na skutek błędnego zaprojektowania otoczenia wagi i niewykonania murków oporowych lub innych działań zmniejszających napór gruntu na ścianki wagi, co nie wchodziło w zakres montażu wagi.

Powód jako zamawiający odpowiadający za sporządzenie projektu budowlanego i projektów zamiennych uzyskał akceptację projektanta na zamianę wagi bez projektu zastępczego i zmiany technologii jej montażu. Uznać zatem należy, że żądanie wymiany wagi zgłoszone było nieskutecznie. Ponadto skrzywienie ścianek bocznych wagi powstało na skutek parcia gruntu na nie, a nie z przyczyn tkwiących w zamontowanym urządzeniu. Brak jest podstaw do przyjęcia, że powodowej Spółce służyło uprawnienie do żądania wymiany wagi na wolną od wad, które było podstawą wystawienia noty obciążeniowej.

Od tego wyroku powód złożył apelację zarzucając

- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego;

- naruszenia art. 233 § 1 kpc poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego;

- naruszenie art. 139 ust. 1 i 2 i art. 144 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. prawo zamówień publicznych w związku z (...)umowy poprzez ich niezastosowanie;

- naruszenie art. 647 kc poprzez błędną interpretację;

- naruszenie art. 656 kc w zw. z art. 637 § 1 kc przez jego niezastosowanie;

- naruszenie art. 577 kc w związku z (...) umowy;

- naruszenie nart. 471 kc w zw. z art. 474 kc i(...) umowy poprzez błędną interpretacje i przyjęcie, że w stanie faktycznym sprawy pozwany nie ponosi odpowiedzialności z tytułu nienależytego wykonania umowy, co rodzi dalej idące konsekwencje w przedmiocie roszczeń o zapłatę kary umownej.

Wskazując na powyższe powód wnosił o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania ewentualnie zmianę i uwzględnienie powództwa.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja jest niezasadna.

W ocenie Sądu Apelacyjnego okoliczność, czy powód wyraził zgodę na zamontowanie wagi betonowej w miejsce stalowej, czy też nie jest w istocie bez znaczenia dla oceny jego roszczeń. Nawet bowiem gdyby przyjąć że powód zgody takiej nie wyraził, to i tak utracił uprawnienia z rękojmi w tym prawo żądania wymiany wagi betonowej na stalową jako wadliwej z powodu jej niezgodności z projektem.

Powód dokonał odbioru wagi bez żadnych zastrzeżeń. Nie było wprawdzie formalnego odbioru, albowiem protokół z 1 czerwca 2010r. został sporządzony pomiędzy podwykonawcą wagi, a kierownikiem budowy, nie mniej jednak powód otrzymał pozwolenie na użytkowanie bazy, w tym wagi i przystąpił do jej użytkowania. Faktycznie zatem odbiór został dokonany i powód już wówczas mógł stwierdzić, iż nie była to waga stalowa lecz betonowa. Jeżeli zatem powód nie wyraził, jak twierdzi, zgody na zamontowanie wagi betonowej powinien niezwłocznie złożyć reklamację, czego jednak nie uczynił. Odbiór miał miejsce w czerwcu 2010r. reklamacja zaś została złożona dopiero w sierpniu po awarii wagi. Na skutek nie dochowania aktów staranności nastąpiła utrata uprawnień z rękojmi w tym prawa domagania się wymiany wagi betonowej na stalową (art. 563 § 2 kc).

Z opinii biegłego wynika, iż sama waga nie miała wad uniemożliwiających jej użytkowanie, lecz bezpośrednią przyczyną jej awarii było przemieszczenie poziome i odkształcenie ścianek bocznych, co uniemożliwiło swobodne ruchy pomostu wagi podczas jej pracy. Przyczyną tego było obciążenie nawierzchni tj. ruchu pojazdów, który odbywał się wokół wagi.

Pomijając kwestię kto był odpowiedzialny za taki stan rzeczy, czy pozwany jako generalny wykonawca, czy też powód jako podwykonawca, który wykonał nawierzchnię, powód jako inwestor mógł ewentualnie domagać się od pozwanego usunięcia jej wad. Należy jednak zauważyć, iż powód w korespondencji kierowanej do pozwanego nigdy w ten sposób nie sformułował swojego roszczenia lecz konsekwentnie domagał się wymiany wagi betonowej na stalową.

Pomimo tego nota księgowa została wystawiona za zwłokę w usunięciu wad i podobnie w niniejszym sporze powód domagał się zasądzenia kary umownej z tego tytułu. Zwłoka ta zgodnie z umową miała być liczona od następnego dnia terminu ustalonego na usunięcie wad. Powód jednak nie tylko nie domagał się usunięcia wad, ale również nigdy nie wyznaczył żadnego terminu.

W tej sytuacji domaganie się od pozwanego kary umownej za zwłokę w usunięciu wad nie znajduje żadnego uzasadnienia.

Z tych względów i na podstawie art. 385 kpc i art. 108 § 1 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.