Sygn. akt III AUa 1174/13
Dnia 17 lipca 2014 r.
Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Zofia Rybicka - Szkibiel |
Sędziowie: |
SSA Jolanta Hawryszko (spr.) SSA Urszula Iwanowska |
Protokolant: |
st. sekr. sądowy Katarzyna Kaźmierczak |
po rozpoznaniu w dniu 17 lipca 2014 r. na rozprawie
sprawy Przedsiębiorstwa Budowlanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. i S. O.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.
przy udziale zainteresowanych A. D., A. C., M. B., D. G., B. Z.
o objęcie ubezpieczeniem społecznym i składki
na skutek apelacji organu rentowego
od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 18 września 2013 r. sygn. akt VII U 1215/11
p o s t a n a w i a :
uchylić zaskarżony wyrok, znieść postępowanie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Szczecinie VII Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.
SSA Urszula Iwanowska SSA Zofia Rybicka - Szkibiel SSA Jolanta Hawryszko
III AUa 1174/13
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w sprawie płatnika składek (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. i ubezpieczonych M. B., A. C., A. D., D. G., B. Z. i S. O. wydał 16 decyzji o podleganiu ubezpieczonych obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz zobowiązujących płatnika do opłacania za ubezpieczonych składek na Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP); M. B. trzy decyzje nr: (...); A. D. dwie decyzje nr: (...), S. O. trzy decyzje nr: (...), D. G. dwie decyzje nr: (...), A. C. trzy decyzje nr: (...), B. Z. trzy decyzje nr: (...).
W aktach sprawy są odwołania od wszystkich tych decyzji, które wywiódł płatnik (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. oraz dodatkowo ubezpieczeni A. C. k.22 w sprawie o podleganie ubezpieczeniom społecznym (VII U 1216/11), B. Z. k.83 w sprawie o podleganie ubezpieczeniom społecznym (VII U 1230/11), S. O. k.369 w sprawie o podleganie ubezpieczeniom społecznym (VII U 1379/11).
Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołań oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 120,00 zł.
Sąd Okręgowy w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu odwołań S. O. i Przedsiębiorstwa Budowlanego (...) Spółki z ograniczona odpowiedzialnością z udziałem wymienionych wyżej ubezpieczonych, od wskazanych wyżej decyzji i dodatkowo od decyzji nr (...) (którego to odwołania nie było w aktach) wyrokiem z 18 września 2013 r. w sprawie o objęcie ubezpieczeniem społecznym zmienił zaskarżone decyzje i stwierdził, że S. O., M. B., A. C., A. D., D. G., B. Z. nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym za okresy wskazane w wyżej wymienionych decyzjach oraz że płatnik nie jest zobowiązany do opłacania składek za wyżej wymienione osoby oraz orzekł o kosztach procesu należnych płatnikowi.
Apelację od wyroku złożył organ rentowy formułując zarzuty merytoryczne, ale też zarzut nieważności postępowania, z uwagi na brak zawiadomienia o terminach rozpraw pełnomocników organu rentowego.
Sąd apelacyjny rozważył sprawę i uznał, że postępowanie przed sądem okręgowym było nieważne.
Po analizie akt sprawy sąd apelacyjny stwierdził, że sąd okręgowy naruszył przepisy procedury w zakresie czynności łączenia spraw do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia, co doprowadziło do wyjątkowego zagmatwania sprawy w zakresie przedmiotu rozpoznania oraz do wydania wyroku nie odpowiadającego, tak faktycznemu, jak i procesowemu stanowi sprawy. W istocie sąd okręgowy przedmiotem postępowania objął 17 spraw dotyczących 6 ubezpieczonych, co wynika z treści wyroku, w tym jedną sprawę, co do której brak w aktach odwołania tj. decyzji nr (...). Natomiast proceduralnie sprawa pod sygnaturą VII U 1215/11 nie obejmuje wszystkich wymienionych, ponieważ sąd okręgowy nie zarządził ich połączenia. Czynności procesowe sądu okręgowego, w tym zakresie były następujące:
- najpierw połączył sprawy 1215/11 (C. o składki na FP) i 1229/11 (Z. o składki na FGŚP) pod niższą sygnaturą k.37,
- dalej dołączył do sprawy 1215/11, sprawę 1231/11 (Z. o składki na FP) k.122.
- połączył sprawy 1282/11 (G. o składki na FGŚP) i 1283/11 (G. o objęcie ubezpieczeniem) pod niższą sygnaturą k.210,
- połączył sprawy 1284/11 (B. o składki na FGŚP) i 1285/11 (B. o objęcie ubezpieczeniem) pod niższą sygnaturę k.250.
- do sprawy 1282/11 dołączył sprawę 1286/11 (B. o składki na FP) k.271,
- sprawę 1282/11 dołączył do 1215/11, k. 306.
- połączył sprawy 1349/11 (D. o składki na FGŚP) i 1350/11 (D. o objęcie ubezpieczeniem) k.343 pod niższą sygnaturą,
- do sprawy 1349/11 dołączył sprawę 1380/11 (O. o składki na FGŚP) k.403,
- sprawę 1349/11 dołączył do sprawy 1215/11, k.434.
Tak więc formalnie poza zakresem rozpoznania sądu zostały sprawy:
1216/11 (C. o objęcie ubezpieczeniem),
1217/11 (C. o składki na FGŚP),
1230/11 (Z. o objęcie ubezpieczeniem),
1278/11 (O. o składki na FP),
1279/11 (O. o objęcie ubezpieczeniem),
1284/11 (B. o składki na FGŚP i o objęcie ubezpieczeniem).
Niemniej z treści wyroku wynika, że wszystkie wymienione sprawy zostały objęte rozpoznaniem, z wyjątkiem dwóch spraw: z odwołania ubezpieczonych C. i Z. o objęcie ubezpieczeniem społecznym, jakkolwiek sprawy te zostały rozpoznanie jako skutek odwołania płatnika.
Z treści wyroku wynika również, że sąd okręgowy rozpoznał odwołanie, którego nie było w aktach sprawy, dotyczące ubezpieczonego G. i decyzji nr (...).
Jednocześnie sąd apelacyjny zauważa, że w faktycznie połączonych i rozpoznawanych sprawach organ rentowy reprezentowało trzech radców prawnych, radca prawny H. S. w sprawach Z. (1229, 1230, 1231) i B. (1284, 1285, 1286), radca prawny I. U. w sprawach D. (1349, 1350) i O. (1378, 1379) i w pozostałych sprawach
radca prawny Ł. G. - C. (1215, 1216, 1217), G. (1282, 1283).
W toku postępowania przed sądem okręgowym o terminach rozpraw nie byli zawiadamiani pełnomocnicy H. S. i I. U., chociaż zostali ustanowieni do prowadzenia wskazanych wyżej spraw. Przy czym istotne jest, że w rozpoznawanej sprawie, w odniesieniu do ubezpieczonych, istniało współuczestnictwo formalne, nie materialne.
Zgodnie z art. 379 pkt 5 k.p.c. nieważność postępowania zachodzi jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw. Organ rentowy został pozbawiony możliwości obrony swych praw ponieważ sąd zaniechał powiadamiania o terminach rozpraw pełnomocników radców prawnych H. S. i I. U.. To skutkuje oceną nieważności postępowania, koniecznością zniesienia dotychczasowego postępowania i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania zgodnie z art. 386 §2 k.p.c..
Ponownie prowadząc postępowanie sąd okręgowy uporządkuje proceduralnie sprawę podejmując stosowne czynności procesowe w zakresie współuczestnictwa formalnego. Będzie też miał na uwadze że w sprawie oprócz płatnika, co do decyzji o objęciu ubezpieczeniem społecznym odwołania złożyli ubezpieczeni O., C. i Z..
Mając na uwadze przedstawiony stan sprawy sąd apelacyjny orzekł na podstawie art.386 § 2 k.p.c.