Sygn. akt IV Cz 665/14
Dnia 23 października 2014r.
Sąd Okręgowy w Słupsku, Wydział IV Cywilny Odwoławczy
w następującym składzie:
Przewodniczący: SO Jolanta Deniziuk
Sędziowie SO: Wanda Dumanowska (spr.)
Mariusz Struski
po rozpoznaniu w dniu 23 października 2014r., w S.
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa E. B.
przeciwko A. S.
o zapłatę
na skutek zażalenia powódki
na postanowienie Sądu Rejonowego w Słupsku zawarte w punkcie 3 wyroku
z dnia 1 kwietnia 2014r., sygn. akt IC 573/10
postanawia:
1- zmienić rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zawarte w punkcie 3 wyroku Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 1 kwietnia 2014r., sygn. akt IC 573/10, w ten sposób, że ustalić, iż powódka wygrała spór w 100%;
2- zasądzić od pozwanego A. S. na rzecz powódki E. B. kwotę 60 (sześćdziesiąt) zł wraz z należnym podatkiem od towarów i usług tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
Sygn. akt IV Cz 665/14
Postanowieniem zawartym w punkcie 3 wyroku z dnia 1 kwietnia 2014r. Sąd Rejonowy w Słupsku Rozstrzygnięcie o kosztach procesu pozostawił Referendarzowi Sądowemu według zasady odpowiedzialności za wynik procesu z tym ustaleniem, że powódka wygrała spór w 85%. Z uzasadnieniu tego wyroku wynika, iż na ustalenie tych proporcji miało wpływ oddalanie wniosku o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.
Zażalenie na powyższe postanowienie (zawarte w pkt 3 wyroku) złożyła powódka, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika ustanowionego z urzędu. Wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i ustalenie, iż wygrała ona spór w 100%, bowiem jej roszczenie pieniężne o zasądzenie kwoty 70 000 zł zostało uwzględnione w całości. Zarzuciła naruszenie art. 100 kpc.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W wypadku gdy roszczenie zostało uwzględnione jedynie w części art. 100 kpc pozwala na stosunkowe rozdzielenie tych kosztów.
Ogólną zasadą rządzącą orzeczeniem o kosztach jest tzw. odpowiedzialność za wynik procesu, którą wprowadza art. 98 § 1 k.p.c. Oznacza ona, że strona, która przegrała spór zobowiązana jest zwrócić stronie przeciwnej koszty niezbędne do celowego dochodzenia jej praw. Kryteria zaliczania kosztów procesu do niezbędnych wprowadza § 2 i 3 tegoż przepisu
i koszty zasądzone przez Sąd w zaskarżonym postanowieniu mieszczą się w nich.
Co do zasady, stroną przegrywającą jest powód, którego żądanie nie zostało uwzględnione lub pozwany, którego obrona okazała się nieskuteczna.
W sytuacji procesowej zaistniałej w niniejszej sprawie, Sąd Rejonowy ustalając proporcje stosunkowego rozdzielania kosztów procesu na 85:15, wskazał w lakonicznym uzasadnieniu, iż obliczył je biorąc pod uwagę oddalenie wniosku o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Konkretne rozliczenie kosztów procesu Sąd pozostawił Referendarzowi Sądowemu.
Analizując uzasadnienie Sądu Rejonowego uznać należy, iż nie wyjaśnia ono w jaki sposób obliczono proporcję 85:15. Z takim stanowiskiem Sądu I-ej instancji nie można się zgodzić, skoro w aktach sprawy brak jest jakichkolwiek ustaleń, jak szacunkowo kształtowałoby się przyszłe roszczenie powódki, gdyby odpowiedzialność pozwanego na przyszłość została ustalona.
Podkreślić należy, iż z utrwalonej praktyki sądów powszechnych wynika, iż roszczenie o ustalenie odpowiedzialności na przyszłość, ma charakter niemajątkowy i zgłoszone obok innych roszczeń, w tym samym procesie, nie podlega opłacie i nie wpływa na wartość przedmiotu sporu. Taka praktyka nie została nigdy zakwestionowana i zapewne aprobuje ja ustawodawca skoro w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nie przewidział opłaty od takiego roszczenia a w art. 3 ust. 1 ustawy stanowi, iż opłacie podlega pismo, jeżeli przepis ustawy przewiduje jej pobranie.
Wobec powyższego należy uznać, iż rozstrzygnięcie takiego wniosku, nie może mieć wpływu na rozstrzygnięcie o kosztach procesu, w którym, obok innych roszczeń, zostało to roszczenie zgłoszone.
Zatem należy uznać, iż wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie wynosiła 70 000 zł a rozstrzygnięcie Sądu I-ej instancji, w tym zakresie nie jest prawidłowe. Powódce, jako stronie wygrywającej proces w całości, przysługuje zwrot 100 % kosztów procesu.
Z uwagi na powyższe, na mocy art. 386 § 1 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzeczono jak w sentencji postanowienia.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 108 § 1 i 98 k.p.c. oraz § 19 w zw. z § 12 ust. 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia MS z dnia 28 września 2002r., przy uwzględnieniu jego wyniku, zasądzając od pozwanego na rzecz powódki 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym wraz z należnym podatkiem od towarów i usług.