Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 października 2014r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 07 października 2014r. w O.

sprawy z odwołania E. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wartość kapitału początkowego

na skutek odwołania E. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 03.04.2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjmuje E. T. wynagrodzenie osiągnięte w Zespole Adwokackim nr (...) w W. w styczniu 1990 roku w kwocie 852.920 zł i we wrześniu 1992 roku w kwocie 230.144 zł,

2.  w pozostałym zakresie postępowanie w sprawie umarza.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 03.04.2013r. ZUS przeliczył E. T. wartość kapitału początkowego.

W odwołaniu od powyższej decyzji E. T. wnosiła o uwzględnienie przy ustalaniu wartości kapitału początkowego wynagrodzenia osiągniętego z okresu pracy w Zespole Adwokackim Nr (...) w W. w styczniu 1990r. i we wrześniu 1992r. oraz zaliczenie do stażu okresu pracy w gospodarstwie rolnym od 18.01.1969r. do 01.09.1971r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując, że do ustalenia wartości kapitału początkowego nie uwzględniono zarobków osiągniętych w Zespole Adwokackim Nr (...) w W. w styczniu 1990r. i we wrześniu 1992r., ponieważ odwołująca nie przedłożyła dokumentu wskazującego wysokość tych zarobków. ZUS wskazał również, że okresu pracy w gospodarstwie rolnym nie zalicza się do ustalenia wysokości kapitału początkowego.

W toku postępowania E. T. cofnęła odwołanie w części dotyczącej zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Przedmiotem odwołania w niniejszej sprawie jest decyzja ZUS z dnia 03.04.2013r., dotycząca ustalenia wartości kapitału początkowego.

Kwestionując tę decyzję E. T. domagała się uwzględnienia wynagrodzenia osiągniętego w okresie pracy w Zespole Adwokackim Nr (...) w W. w styczniu 1990r. i we wrześniu 1992r. oraz zaliczenia do stażu okresu pracy w gospodarstwie rolnym od 18.01.1969r. do 01.09.1971r.

Ponieważ w toku postępowania E. T. cofnęła odwołanie w części dotyczącej zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym, postępowanie w tym zakresie zostało umorzone w oparciu o art. 355 kpc w zw. z art. 203 kpc i w zw. z art. 469 kpc. Cofnięcie to nie narusza usprawiedliwionego interesu odwołującej, gdyż zgodnie z art. 174 ust. 1 i 2 ustawy z dnia z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy tylko okresy składkowe i nieskładkowe, zaś okres pracy w gospodarstwie rolnym nie podlega zaliczeniu, bowiem jest okresem uzupełniającym (art. 10 w/w ustawy).

W ocenie Sądu odwołanie jest natomiast zasadne w zakresie żądania zaliczenia zarobków z okresu pracy w Zespole Adwokackim Nr (...) w W. w styczniu 1990r. i we wrześniu 1992r.

Zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Zgodnie zaś z art. 174 ust. 1 w/w ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999r. (art. 174 ust. 3).

Poza sporem jest fakt zatrudnienia E. T. w Zespole Adwokackim Nr (...) w W. w okresie od 01.09.1979r. do 31.12.1992r.

Na okoliczność wynagrodzeń osiąganych w Zespole Adwokackim odwołująca złożyła do ZUS zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 16.01.2007r.(k. 7-8 akt kap. pocz.). Wprawdzie zaświadczenie to zawiera kwoty wynagrodzeń m.in. za 1990r. i 1992r., lecz faktycznie nie ujęto w nim kwot wypłaconych odwołującej w styczniu 1990r. i we wrześniu 1992r., bowiem w Okręgowej Radzie Adwokackiej w W. nie zachowały się dokumenty określające wysokość tych kwot.

E. T. podnosiła, że wysokość należnych i wypłaconych jej kwot można ustalić w oparciu o inne zachowane dokumenty. Podnosiła, że co do stycznia 1990r. kwotę można ustalić w oparciu o kwotę zasiłku macierzyńskiego, otrzymanego po urodzeniu syna M. w dniu 30.04.1990r. Kwotę za wrzesień 1992r. można zaś ustalić w oparciu o informację PIT 11 o dochodach uzyskanych w okresie od 01.01.1992r. do 31.12.1992r. oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy. Odwołująca złożyła taką informację do akt sprawy, dokument ten został wystawiony przez Zespół Adwokacki nr (...) w W. (k. 21a.s.).

W toku postępowania Sąd zebrał także inne dokumenty źródłowe, pomocne do ustalenia spornych kwot. Były to akta osobowe, karty wynagrodzeń oraz akta ZUS, dotyczące kontroli przeprowadzonej w Zespole Adwokackim Nr (...) w W. w 1994r. a dotyczącej m.in. prawidłowości naliczania w okresie od 01.01.1992r. do 30.09.1992r. składek na ubezpieczenie społeczne oraz prawidłowości wypłat zasiłków z ubezpieczenia społecznego na wypadek choroby i macierzyństwa. Z powyższych akt kontroli wynikało, iż ZUS stwierdził nieprawidłowości w naliczaniu składek na ubezpieczenie społeczne min. adwokatów w miesiącach styczeń – wrzesień 1992r. a nieprawidłowości wynikały z naliczenia składki od wynagrodzenia netto (po odliczeniu podatku dochodowego).

Po zebraniu materiału dowodowego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłej z zakresu rachunkowości H. G. celem wskazania, czy w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy i aktach ZUS możliwe jest wyliczenie wynagrodzenia odwołującej stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w styczniu 1990r. i we wrześniu 1992r. a jeśli tak, to biegła miała wyliczyć to wynagrodzenie.

W opinii z dnia 14.05.2014r. biegła H. G. wyliczyła przedmiotowe wynagrodzenie.

Wskazała, że przy uwzględnieniu dokumentów załączonych do akt sprawy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne odwołującej się w miesiącu styczniu 1990r. wynosi 852.920zł a we wrześniu 1992r. wynosi 230.144zł.

Biegła w opinii wskazała, że stosownie do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne adwokatów stanowił w tym okresie dochód z tytułu pracy w zespole adwokackim będący podstawą opodatkowania podatkiem od wynagrodzeń lub podatkiem dochodowym, pomniejszony o ten podatek. Według art. 24 ustawy z dnia 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze adwokaci - członkowie zespołów mieli na równi z pracownikami prawo do świadczeń z tytułu ubezpieczenia na wypadek choroby, macierzyństwa i ubezpieczenia rodzinnego. Zgodnie z art. 58 ustawy z dnia 17 grudnia 1974r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa przepisy ustawy stosowało się odpowiednio do adwokatów z tytułu pracy w zespołach adwokackich.

Stosownie zaś do postanowień Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 czerwca 1983r. w sprawie zasad obliczania zasiłków z ubezpieczenia społecznego oraz pokrywania wydatków na te zasiłki przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustalało się przez podzielenie wynagrodzeń osiągniętych przez pracownika w okresie 3 miesięcy przez liczbę miesięcy, w których pracownik wynagrodzenia te osiągnął.

Biegła wskazała, że od dnia 23.04.1990r. ustalono odwołującej zasiłek macierzyński a jego podstawę stanowi co do zasady wynagrodzenie wypłacone w okresie trzech poprzedzających miesięcy, tj. styczeń-marzec 1990r. Zasiłek macierzyński za 1 dzień wynosił 27.788zł. Podstawa przeciętna wymiaru zasiłku macierzyńskiego za jeden miesiąc wynosiła 833.640zł. Podstawa za trzy poprzedzające miesiące tj. styczeń – marzec 1990 roku wynosi 2.500.920zł. Ponieważ podstawa za luty wynosiła 536.000zł a za marzec wynosiła 1.112.000zł, podstawa za miesiąc styczeń 1990r. wynosiła 852.920zł.

Obliczając kwotę za wrzesień 1992r. biegła wskazała, że z akt kontroli przeprowadzonej za okres styczeń-grudzień 1992r. w Zespole Adwokackim Nr (...) w W. wynika, że ZUS stwierdził nieprawidłowości w naliczaniu składek na ubezpieczenie społeczne min. adwokatów w miesiącach styczeń – wrzesień 1992r. Z wykazu różnic w naliczaniu składek wynika zaś, że nieprawidłowości w okresie od stycznia do września 1992r. wynikały z naliczenia składki od wynagrodzenia netto (po odliczeniu podatku dochodowego). Biegła dodała, iż przyjmując za prawidłową kwotę składek na ubezpieczenie społeczne podaną w informacji PIT 11 oraz składki ustalone od wypłat wykazanych na załączonych listach płac według zasady ustalania składek, jakie stosowne były w 1992r. w Zespole Adwokackim w W. (stwierdzone w protokole z kontroli ZUS), podstawa wymiaru składek we wrześniu wynosiłaby 230.144zł, tj. składki podlegające odliczeniu podane w PIT -11 w wysokości 9.545.500zł minus składki wyliczone od wynagrodzeń wynikających z załączonej list płac według zasad stwierdzonych przez ZUS w trakcie kontroli 9.441.935zł = składka od podstawy za wrzesień 1992r., tj. 103.565zł. Przyjmując, że we wrześniu 1992r. naliczano składkę od wynagrodzenia netto, wynosiłoby ono 230.144r. Wynagrodzenie w kwocie 230.144zł netto biorąc pod uwagę obowiązującą skalę podatkową w tym czasie nie podlegałoby opodatkowaniu i stanowiłoby równocześnie wynagrodzenie brutto.

Biegła zaznaczyła, że ustalenia powyższe zostały dokonane przy przyjęciu zasad naliczania jakie stwierdził ZUS w trakcie kontroli oraz podanej w PIT 11 kwoty składek na ubezpieczenie społeczne.

Do powyższej opinii żadna ze stron nie zgłosiła zastrzeżeń. Także zdaniem Sądu może ona stanowić podstawę rozstrzygnięcia. Biegła swoje wyliczenia oparła na całości materiału dowodowego, w tym aktach kontroli ZUS i złożonej przez odwołującą informacji PIT 11 o dochodach uzyskanych w okresie od 01.01.1992r. do 31.12.1992r. oraz w oparciu o nadesłane listy płac. Biegła uwzględniła też stosowne przepisy, dotyczące zasad wypłacania świadczeń w razie choroby i macierzyństwa, zasad obliczania zasiłków oraz wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając powyższe na uwadze Sąd zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 14.02.2012r. i do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjął E. T. wynagrodzenie osiągnięte w Zespole Adwokackim nr (...) w W. w styczniu 1990r. w kwocie 852.920 zł i we wrześniu 1992r. w kwocie 230.144 zł.

Z tych względów w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 2 kpc Sąd orzekł, jak w sentencji.