Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI Ka 475/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA w SO Tamara Pawlak/spr./

Sędziowie: SO Elżbieta Kowalska

SO Ewa Bogusz-Patyra

Protokolant: st. protokolant Dominika Karasek-Raczyńska

przy udziale Prokuratora Urszuli Komor

po rozpoznaniu w dniu 8 lipca 2014 roku

sprawy W. B.

oskarżonego z art.178a § 4 kk i in.

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Puławach

z dnia 7 marca 2014 r. II K 700/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że podstawę prawną orzeczenia o środku karnym uzupełnia o przepis art. 91 § 1 kk;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia oskarżonego od wydatków postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

XI Ka 475/14

UZASADNIENIE

W. B. oskarżony został o to, że:

I.  w dniu 6 czerwca 2013 roku w godzinach rannych w B. gm. (...) woj. (...), prowadził w ruchu lądowym ciągnik rolniczy m-ki M. (...) nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości wynoszącym I-0,78 mg/l, II -0,76 alkoholu w wydychanym powietrzu, będąc uprzednio prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości wyrokiem Sądu Rejonowego w Puławach II Wydział Karny z dnia 8 kwietnia 2013 r. – sygn. akt II K 1090/12 – za który to czyn został orzeczony zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres dwóch lat, obowiązujący od 31 lipca 2012 r. do 31 lipca 2014 r. nie stosując się również do w/w zakazu, tj. o czyn z art. 178a § 4 kk w zw. z art. 178a § 1 kk.

II.  w dniu 6 czerwca 2013 r. w godzinach popołudniowych w K., gm. (...), woj. (...), prowadził w ruchu lądowym samochód osobowy m-ki H. (...) o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości wynoszącym I-1,12 mg/l, II- 1,11 mg/l i III-1,08 mg/l alkoholu w wydychanym powietrz, będąc uprzednio prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości wyrokiem Sądu Rejonowego w Puławach II Wydział Karny z dnia 8 kwietnia 2013 r. sygn. akt II K 1090/12, za który to czyn został orzeczony zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres dwóch lat, obowiązujący od 31 lipca 2012 r. do 31 lipca 2014 r., nie stosując się również do w/wymienionego zakazu, tj. o czyn z art. 178a § 4 kk w zw. z art. 178a § 1 kk.

Wyrokiem z dnia 7 marca 2014 roku Sąd Rejonowy w Puławach oskarżonego W. B. uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, z których każdy wyczerpuje dyspozycję art. 178a § 4 kk w zw. z art. 178a § 1 kk i za to na podstawie art. 91 § 1 kk w zw. z art. 178a § 4 kk wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności; na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat; na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności; zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 złotych tytułem opłaty oraz kwotę 542 złote tytułem zwrotu wydatków postępowania.

Apelację od powyższego wyroku złożył prokurator.

Na podstawie art. 425 § 1 i 2 kpk oraz art. 444 kpk zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze, na niekorzyść oskarżonego.

W oparciu o przepisy art. 427 § 1 i 2 kpk oraz art. 438 pkt 2 i 4 kpk, wyrokowi temu zarzucił:

I. rażącą niewspółmierność kary, orzeczonej wobec W. B., w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości zarzucanych mu czynów, polegającą na wymierzeniu mu za ciąg dwóch przestępstw, wyczerpujących dyspozycję art. 178a § 1 kk w zw. z ART. 178a § 4 kk, kary roku pozbawienia wolności oraz zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres lat 3, podczas gdy ustalone przez Sąd okoliczności dotyczące czynów oraz sprawcy, przemawiały za surowszym jego potraktowaniem oraz powodują, że tak orzeczona kara nie spełnia swojej funkcji wychowawczej i zapobiegawczej w stosunku do wymienionego i nie kształtuje świadomości prawnej społeczeństwa,

II. obrazę przepisów postępowania art. 4, 167, 366 § 1 kpk, mający wpływ na treść orzeczenia, poprzez zaniechanie wezwania na rozprawę i przesłuchania biegłych lekarzy psychiatrów, celem ustalenia podstawy, do orzeczenia wobec W. B., środka zabezpieczającego z art. 96 § 1 kk w postaci umieszczenia go w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego, z uwagi na popełnienia przez wymienionego przestępstw w związku z uzależnieniem od alkoholu, przy istnieniu wysokiego prawdopodobieństwa popełnienia przestępstwa związanego z tym uzależnieniem,

III. obrazę przepisów postępowania art. 413 § 2 kpk, mającą wpływ na treść wyroku, poprzez wymierzenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych za przestępstwa składające się na ciąg przestępstw wyczerpujących dyspozycję art. 178a § 1 kk w zw. z art. 178 § 4 kk, bez wskazania przy podstawie orzeczenia tego środka – art. 91 § 1 kk.

Stawiając powyższe zarzuty na zasadzie art. 437 § 2 kpk wniósł o:

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu II Wydział Karny w Puławach. Na rozprawie odwoławczej prokurator zmodyfikował apelację w ten sposób, że poparł jedynie zarzut z pkt III i wniósł o zmianę wyroku w tym zakresie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie w części, gdzie skarżący podnosi zarzut obrazy przepisów postępowania, tj. art. 413 § 2 kpk i niewskazanie w podstawie prawnej orzeczenia środka karnego art. 91 § 1 kk. Nie sposób się jednak zgodzić z wnioskiem prokuratora o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Wobec jednak stanowiska Prokuratora Okręgowego zgłoszonego na rozprawie odwoławczej nie zachodzi konieczność szczegółowego i obszernego ustosunkowania się do pozostałych zarzutów.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że wina oskarżonego nie jest w sprawie kwestionowana i nie budzi wątpliwości. Wyrok znajduje oparcie w prawidłowo dokonanej ocenie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego i ujawnionego w postępowaniu- art. 410 k.p.k., zaś ocena tego materiału dowodowego przez Sąd I instancji została dokonana z uwzględnieniem reguł zawartych w art. 4, 5 i 7 k.p.k., a więc nie ma podstaw do jej podważenia i kwestionowania wyroku w tym zakresie. Również kwalifikacja prawna czynu przypisanego oskarżonemu oraz orzeczona kara są prawidłowe.

Słusznie podnosi skarżący, że Sąd Rejonowy wymierzając środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych za dwa przestępstwa wyczerpujące dyspozycję art. 178a § 1 kk w zw. z art. 178a § 4 kk, popełnione w warunkach ciągu przestępstw, pominął przy jego wymiarze, przepis art. 91 § 1 kk. Zgodnie z art. 91 § 1 kk aby przyjąć konstrukcję ciągu przestępstw muszą być spełnione określone w tym przepisie przesłanki. Są to: tożsamość kwalifikacji każdego z przestępstw składających się na ciąg, podobny sposób popełnienia tych przestępstw, krótkie odstępy czasu pomiędzy poszczególnymi przestępstwami oraz brak wyroku, chociażby nieprawomocnego co do któregokolwiek z nich, który zapadł w okresie między pierwszym a ostatnim z przestępstw. W niniejszej sprawie wszystkie te warunki zostały spełnione. A więc Sąd uwzględniając art. 91 § 1 kk powinien na podstawie art. 91 § 1 kk w zw. z art. z art. 42 § 2 kk wymierzyć wobec oskarżonego W. B. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Ponadto orzeczenie środka karnego w wyroku skazującym oskarżonego za więcej niż jedno przestępstwo bez wskazania, za które wymierza się środek karny narusza przepis art. 413 § 2 kpk.

Jednocześnie Sąd Okręgowy jako niezasadny ocenił sformułowany w punkcie I apelacji zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec W. B. kary. Wymierzając karę roku pozbawienia wolności i środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat Sąd I instancji uwzględnił zarówno okoliczności łagodzące jak i obciążające. Orzeczona kara jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu oraz do stopnia zawinienia. Uwzględnia ona zarówno okoliczności przedmiotowe jak i podmiotowe i w pełni zaspokaja poczucie sprawiedliwości społecznej. Zdaniem Sądu Okręgowego kara ta spełni również należycie swoje cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec oskarżonego W. B. stanowiąc dla niego jednocześnie wystarczającą dolegliwość.

Sąd odwoławczy nie zgadza się również z zarzutem, iż Sąd I instancji powinien orzec wobec oskarżonego W. B. środek zabezpieczający z art. 96 § 1 kk w postaci umieszczenia go w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego, z uwagi na popełnienie przez niego przestępstw w związku z uzależnieniem od alkoholu. Rozstrzygnięcie o takim charakterze ma charakter fakultatywny a nie obligatoryjny. Sąd po bezpośrednim kontakcie z oskarżonym nie uznał za konieczne umieszczenie oskarżonego w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego; wniosku takiego nie zgłaszał również prokurator w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji /k. 104/. Ponadto z zeznań ojca oskarżonego S. B. wynika, iż oskarżony W. B. chce się leczyć, chodzić na „mitingi” w związku z uzależnieniem od alkoholu /k. 103v/.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że podstawę prawną orzeczenia o środku karnym uzupełnił o przepis art. 91 § 1 kk.

Z przytoczonych względów, nadto wobec braku okoliczności, o których mowa w art. 439 § 1 kpk oraz art. 440 kpk, zaskarżony wyrok, poza wskazaną zmianą, w pozostałym zakresie jest trafny, należało na podstawie art. 437 § 1 kpk utrzymać w mocy.

Wobec tego, że dokonana zmiana wyroku jest skutkiem uchybienia Sądu Rejonowego, względy słuszności /art. 624 § 1 kpk/ uzasadniają zwolnienie oskarżonego od wydatków postępowania odwoławczego i obciążenie nimi Skarbu Państwa.