Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 września 2014 roku

Sąd Rejonowy w Trzebnicy VII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w M.

w składzie :

Przewodniczący: SSR Dominik Flunt

Protokolant: Katarzyna Gembarowska

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2014 roku i 11 września 2014 roku w M.

sprawy

z powództwa

R. O. (1)

przeciwko

V. O.

o zmianę orzeczeń w zakresie alimentów

I.  obniża alimenty od powoda R. O. (1) wynikające z wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu z dnia 15 listopada 2012r. w sprawie III RC 34/12 na rzecz V. O. ur. (...) z kwoty po 500 (pięćset) złotych miesięcznie do kwoty po 300(trzysta) złotych miesięcznie płatnej z góry do rąk V. O. do 15-go dnia każdego miesiąca poczynając od 01.09.2014r. z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat;

II.  dalej idące powództwo oddala;

III.  odstępuje od obciążania stron kosztami postępowania, obciążając nimi w całości Skarb Państwa;

IV.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności

Sygn. akt VII RC 47/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7.04.2014 roku powód R. O. (1) wniósł o zwrot od pozwanej V. O. nadpłaconych alimentów w kwocie 3500 zł wraz z należnymi odsetkami, obniżenie alimentów do kwoty po 200 zł oraz zwolnienie z kosztów procesowych w całości. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że regularnie płaci zasądzone alimenty w kwocie 500 zł. Dowiedział się jednak, że córka ukończyła studia w lutym 2013 roku. Przysłała mu zaświadczenie, że od października 2013 roku jest studentką Politechniki (...), w związku z czym jego zdaniem przez 7 miesięcy nie studiowała i nie powinna pobierać alimentów. Ponadto wniósł o obniżenie obciążenia alimentacyjnego wskazując, że przebywa na zwolnieniu lekarskim i nie będzie mógł podjąć pracy. Jego zadłużenie sięga 30000 zł.

W odpowiedzi na pozew złożonej 4.06.2014 V. O. wniosła o jego odrzucenie. Wskazała, że studia na Uniwersytecie Ekonomicznym ukończyła 27.06.2013r., co oznacza, że alimenty pobierała zgodnie z prawem. Obecnie podjęła studia (...) stopnia na Politechnice (...). Mieszka w mieszkaniu matki we W. na ulicy (...). Załączyła wydruki i rachunki dokumentujące jej wydatki na utrzymanie. Na rozprawie w dniu 7.08.2014r. zadeklarowała, że może zgodzić się na obniżenie kwoty alimentów do 400 zł miesięcznie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 15 listopada 2012 roku w sprawie o sygn. III RC 34/12 Sąd Rejonowy dla Wrocławia Krzyków we Wrocławiu podwyższył alimenty od pozwanego R. O. (1) na rzecz powódki V. O. z kwoty po 100 zł miesięcznie ustalonych ugodą zawartą przez strony przed Sądem Rejonowym w Krotoszynie 02.10.2003r. w sprawie IIIRC 253/03 do kwoty po 500 zł miesięcznie, poczynając od dnia 15.01.2012r., płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w ich płatności, do rąk powódki, umorzył postępowanie w części ograniczonej, nie obciążył pozwanego kosztami sądowymi, a wyrokowi nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

W uzasadnieniu Sąd wskazał, że w czasie zawierania ugody w przedmiocie alimentów powódka chodziła do szkoły podstawowej, natomiast w czasie trwania sprawy była studentką IV roku (...) Ekonomicznego w systemie dziennym. Rozpoczęła kurs prawa jazdy, za który zapłaciła 729 zł oraz kurs języka angielskiego, którego łączny koszt wynosił 5001 zł, w 20 ratach po 250,05 zł. Pozostawała na utrzymaniu matki prowadzącej gospodarstwo rolne w O.. Koszt utrzymania powódki Sąd ustalił na kwotę 1500 zł miesięcznie na który składał się czynsz na mieszkanie 500 zł, opłata za media 50 zł, wyżywienie 450 zł, Internet i telefon 100 zł, ubrania i buty 200 zł, kosmetyki i środki czystości 150 zł, ksiązki i czasopisma, pomoce naukowe 150 zł, bilety autobusowe 100 zł.

R. O. (1) zamieszkiwał w K. w nieruchomości, której własność przeniósł w 2009 roku na rzecz swojej siostry M. P. (1). Na koszt utrzymania mieszkania składały się: opłata za energię elektryczną ok. 130 zł, woda 20 zł, ogrzewanie 1200 zł rocznie. Oprócz tego wydawał miesięcznie ok. 70 zł na środki czystości, 80 zł za telefon i 35 zł za internet. Sąd stwierdził, że nie cierpiał wówczas na żadne poważne choroby. R. O. (1) był zatrudniony w firmie (...) w K.. Otrzymywał wynagrodzenie w kwotach od 2244,04 zł do 2640,64 zł netto. Sąd uznał, że w porównaniu do poprzedniego uregulowania kwestii alimentów nastąpiła zmiana stosunków, która uzasadniała podwyższenie alimentów. Usprawiedliwione potrzeby V. O. Sąd ustalił na kwotę 1500 zł miesięcznie. Sytuację majątkową R. O. (1) Sąd uznał na bardzo dobrą, mając na uwadze podział majątku wspólnego oraz dokonanie darowizny nieruchomości na rzecz siostry. Uwzględnił więc powództwo w całości w zakresie, w jakim było objęte zmodyfikowanym żądaniem pozwu. Wyrok uprawomocnił się 27.12.2012 roku.

Dowód:

Dokumenty z akt Sądu Rejonowego dla Wrocławia Krzyków sygn. III RC 34/12

Obecnie powód R. O. (1) orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z 19.05.2014 roku został uznany za niezdolnego do pracy. W związku z tym decyzją z 23.05.2014 roku przyznano mu prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres 18.06.2014r. do 15.09.2014r. w wysokości 90% podstawy wymiaru a od 16.09.2014r. do 14.12.2014r. w wysokości 75% podstawy wymiaru. Przebywając na zasiłku chorobowym w okresie od listopada 2013r. do maja 2014r. otrzymywał (...),12 – 2084,49 zł netto. W 2013 roku R. O. (1) osiągnął dochód 40449,16 zł brutto.

W maju 2014 roku komornik przy Sądzie Rejonowym w Ostrowie Wielkopolskim umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec R. O. (1) w zakresie alimentów – na wniosek wierzycieli. Alimenty na syna i córkę płaci w jego imieniu jego siostra M. P. (2). Powód w dalszym ciągu nie korzysta z działki, jaka została mu przyznana w podziale majątku. Wystawił ją w Internecie sprzedaż, ale nie było chętnych do jej kupna.

Powód mieszka w tym samym miejscu, co podczas poprzedniej sprawy. Na koszt utrzymania mieszkania składają się: koszt energii elektrycznej 223,83 zł miesięcznie, opłata za wodę 38,50 zł miesięcznie, opłata na rzecz przedsiębiorstwa gospodarki komunalnej 64,56 zł miesięcznie, opłata za Internet 35 zł. Na lekarstwa wydaje 50 zł miesięcznie. Powód został zwolniony z pracy, z przyczyn zdrowotnych nie może pracować, a po zakończeniu zasiłku rehabilitacyjnego okaże się, czy dostanie rentę. Ostatnie wynagrodzenie otrzymał z firmy (...) we wrześniu 2014 roku.

Dowód:

Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 19.05.14 – k. 60

Odpis postanowienia z 6.05.20-14 – k. 56

Kopia PIT 11 za 2013 rok – k. 57

Raporty miesięczne w przedmiocie wynagrodzenia – k. 6-9, 58-59

Decyzja z 23.05.2014 – k. 61

Dowody przelewów – k. 66-73

Przesłuchanie powoda – k. 75-77

Pozwana V. O. w dniu 27.06.2013 roku obroniła na Uniwersytecie (...) pracę dyplomową i uzyskała tytuł inżyniera na studiach I stopnia. Obecnie studiuje zarządzanie na studiach (...) stopnia na Wydziale Informatyki i (...) na studiach dziennych. Planowany termin zakończenia studiów przypada na 30.09.2015r. Mieszka wraz z bratem R. O. (2) w mieszkaniu należącym do ich matki we W.. Na koszt utrzymania mieszkania składa się należność za gaz, która w czerwcu 2014 roku wyniosła 22,17 zł opłata za energię elektryczną 116,94 zł miesięcznie, opłata na rzecz wspólnoty mieszkaniowej 166,77 zł, fundusz remontowy 43,71 zł. Opłaty za telefon i Internet wynoszą ok. 100 zł miesięcznie. Na żywność wydaje ok. 400-500 zł miesięcznie. Na notatki, zeszyty i pomoce naukowe wydaje ok. 40 zł miesięcznie. Na bilety komunikacji miejskiej wydaje 47 zł miesięcznie. Od swojej matki otrzymuje 700 zł miesięcznie na utrzymanie.

Dowód:

Zaświadczenia o stanie studiów – k. 32-33

Dowody przelewów – k. 34-39

Przesłuchanie pozwanej – k. 76

Sąd Rejonowy zważył, co następuje

Powództwo jest częściowo zasadne i należało je częściowo uwzględnić .

Ustalając stan faktyczny Sąd dał wiarę przedłożonym przez strony dokumentom, nie znajdując przyczyn dla odmówienia im wiarygodności oraz twierdzeniom stron wyrażonym w ich przesłuchaniu.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może zajść zarówno w razie zwiększenia się potrzeb uprawnionego do alimentów, jak i zmiany możliwości zarobkowych i stanu majątkowego zobowiązanego (por. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – komentarz pod red. K. Piaseckiego, Warszawa 2011, str. 985). Z tą ostatnią sytuacją mamy do czynienia niewątpliwie w niniejszej sprawie, gdzie powód nie otrzymuje już wynagrodzenia, a będzie otrzymywał zasiłek rehabilitacyjny i nie sposób przewidzieć, czy po zakończeniu jego otrzymywania w grudniu 2014 roku otrzyma rentę. Obiektywnie nie jest więc w stanie wywiązywać się z obowiązku alimentacyjnego w ustalonej uprzednio wysokości. Stąd należało od nowa ustalić wysokość alimentów, przyjmując jako datę ich obowiązywania 1.09.2014r. – a zatem początek miesiąca od którego R. O. (1) pozostaje bez pracy i rozpoczęcia otrzymywania przez niego zasiłku rehabilitacyjnego w obniżonej wysokości. Sam powód żądał obniżenia alimentów do kwoty 200 zł miesięcznie. Pozwana wskazała, że może zgodzić się na obniżenie alimentów do kwoty 400 zł miesięcznie. Jej koszty utrzymania należy oszacować na kwotę nie mniejszą niż 1000 zł miesięcznie – przy założeniu, że obecnie połowę kosztów utrzymania mieszkania powinien ponosić mieszkający obecnie z nią brat. Sąd uznał, że w zakresie wydatków na żywność, ubrania, kosmetyki i środki czystości koszty te w przypadku dorosłej osoby nie ulegają istotnemu obniżeniu w tak krótkim czasie, jaki upłynął od ostatniego orzeczenia. Mniejsze są natomiast koszty pomocy naukowych, które pozwana zadeklarowała na ok. 40 zł miesięcznie, biletów komunikacji miejskiej – 47 zł, pozwana nie wydaje już także pieniędzy na kurs języka angielskiego.

Zauważyć w tym miejscu należy, że obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka kończy się z momentem, w którym dziecko – z reguły po uzyskaniu wykształcenia i przygotowania do określonego zawodu – jest w stanie utrzymać się samodzielnie. (por. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – komentarz pod red. K. Piaseckiego, Warszawa 2011, str. 958 i powołane tam orzecznictwo). Pozwana nie jest jeszcze w stanie się samodzielnie utrzymać, może jedynie dorabiać, pracując dorywczo. Sąd uznał zatem, że powód winien pokrywać w połowie koszty jej wyżywienia, przypadających na nią opłat za mieszkanie i pomocy naukowe pozwanej, natomiast w pozostałym zakresie ciężar jego utrzymania spoczywać winien na matce pozwanej. Również pozwana swoje potrzeby może pokrywać pracując np. dorywczo.

W zakresie możliwości powoda do pokrywania takiej kwoty zważyć należy na spodziewane dochody w czasie otrzymywania zasiłku rehabilitacyjnego (ok. 1300-1400 zł netto) i stosunkowo niski koszt utrzymania zajmowanego przez niego mieszkania, który od ostatniego ustalenia alimentów w 2012 roku zmienił się w niewielkim stopniu. Nie jest kwestią przesądzoną, czy powód otrzyma rentę i w jakiej wysokości, tak jak w chwili obecnej niewiadomym jest stan jego zdrowia po 14 grudnia 2014 roku i jego ewentualna zdolność do pracy. Wciąż może również znaleźć kupca na wystawioną na sprzedaż działkę, co pozwoliłoby uregulować np. jego zadłużenie wobec siostry. Obecnie nie jest prowadzona wobec niego egzekucja komornicza, zatem nie pokrywa jej kosztów. Stąd wysokość alimentów na pozwaną należało określić na kwotę 300 zł miesięcznie, jako pozostającą w zakresie możliwości majątkowych powoda.

Żądanie pozwu w zakresie zwrotu kwoty 3500 zł nie znajduje uzasadnienia. Pozwana kontynuuje naukę, a przerwa w niej wynika jedynie z rozdzielenia studiów I od II stopnia, powód nie żądał jednak w pozwie jednocześnie uchylenia obowiązku alimentacyjnego, ani w żaden sposób nie został on innym orzeczeniem uchylony. Brak jest zatem jakichkolwiek podstaw faktycznych i prawnych dla uwzględnienia powództwa w tym zakresie. Stąd w takim zakresie pozew należało w całości oddalić.

Sąd uznał, że jego stan majątkowy stron uzasadnia zwolnienie ich od ponoszenia kosztów sądowych w całości, orzeczenie w tym zakresie oparto o uregulowanie art. 102 k.p.c..

Wobec treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd orzekł o natychmiastowej wykonalności wyroku w punkcie I, uznając, że zasądzenie alimentów na skutek uwzględnienia powództwa o ich obniżenie, mieści się również w dyspozycji tego przepisu.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w kontrolce uzasadnień

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć powodowi z pouczeniem o apelacji

3.  kal. 14 dni

4.  [op prawomocności: zwrócić akta III RC 34/12 do SR Wrocław Krzyki

M., 25.09.2014