Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2014r.

Sąd Rejonowy w Oleśnicy I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR Barbara Polak

Protokolant Ewelina Grudzień-Wuczkowska

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2014r. w Oleśnicy

przy udziale stron:

powód Fundacja (...) z/s w J.

pozwany V. Ł., A. Ł.

o naruszenie posiadania

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego A. Ł. kwotę 173,00zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Z./

1. kal. 21 dni.

08.05.2014r.

Sygn. akt I C 1585/13

UZASADNIENIE

Powód – Fundacja (...) z/s w J. domagał się przywrócenia posiadania szeregu ruchomości utraconych w skutek naruszenia tegoż posiadania przez pozwanych – V. i A. małż. Ł.. Powód stwierdził, że pozwani samowolnie naruszyli posiadanie wskazanych w pozwie ruchomości gdyż po rozstrzygnięciu przez sąd rejestrowy o nieważnym powołaniu ich do organów powoda, pozwani odmówili członkom zarządu powoda wydania samochodów osobowych, z których pozwani wciąż korzystają w celach prywatnych. Odmówili też wydania kluczy do siedziby powoda oraz wywieźli wskazane w pozwie ruchomości w nieznane powodowi miejsce, które pozostaje dla niego niedostępne. Ponadto powód wskazał, iż naruszenie przez pozwanych jego posiadania naraża powoda na znaczne szkody, które polegają na niewywiązaniu się przez powoda z ciążących na nim zobowiązań tj. obowiązku zwrotu części ruchomości powodowi oraz obowiązku wydania pozostałej części komornikowi egzekwującemu zobowiązania powoda.

W odpowiedzi na pozew pozwani – V. i A. małż. Ł. wnieśli o oddalenie powództwa. Wskazali, że zgodnie z uchwałą Rady Fundacji (...) z/s w J. zostali powołani do pełnienia funkcji członków Zarządu oraz Rady Fundacji. Mimo, iż postanowieniem z dnia 23 lipca 2013 r. Sąd Rejestrowy odmówił dokonania wpisu nowych członków Zarządu i Rady Fundacji w osobach pozwanych przywracając poprzedni skład ze względu na zakwestionowanie ważności uchwał, to pozwani działali z przeświadczeniem, że uchwały o ich powołaniu są ważne i skuteczne. Pozwani wyjaśnili, iż od dnia wydania w/w postanowienia Sądu Rejestrowego zaprzestali pełnienia swoich funkcji i dokonywania różnych czynności w ramach Fundacji. Pozwani wskazali, iż nie mają wiedzy o tym, co działo się z majątkiem Fundacji po 23 lipca 2013 r. i kto nim dysponował a wszelkie ruchomości będące własnością Fundacji (...) znajdują się w jej siedzibie. Pozwani zaprzeczyli twierdzeniom powoda, w zakresie w jakim twierdził, iż jest właścicielem i posiadaczem ruchomości wymienionych w pozwie a ponadto wskazali, iż w okresie od 26 września 2012 r. do 23 lipca 2013 r. pełnili funkcję w Zarządzie Fundacji i dokonywali w tym czasie różnych czynności na jej rzecz.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Uchwałą z dnia 26.09.2012 r. pozwani powołani zostali do pełnienia funkcji członków zarządu Fundacji (...) z/s w J.. Pismem z dnia 25.09.2012 r. J. B. i G. S., ówcześni członkowie zarządu Fundacji oświadczyli, iż dnia 26.09.2012 r. przekażą nowym członkom organów Fundacji dokumentację związaną z dotychczasowym pełnieniem funkcji w tych organach, dostęp do rachunku bankowego i złożą sprawozdanie z dotychczasowej działalności nowym członkom zarządu.

/dowód:

uchwała Rady Fundacji z dnia 26.09.2012 r. – k. 26 – 27;

oświadczenie J. B. i G. S. z dnia 25.09.2012 r. – k. 25;

Pozwani pełnili funkcję członków zarządu Fundacji (...) z/s w J. od dnia podjęcia uchwały o ich powołaniu tj. 26.09.2012 r. do dnia 23 lipca 2013 r., kiedy to Sąd Rejestrowy dla W. w sprawie o sygn. akt WR.IX.Ns.Rej.KRS. (...) wydał postanowienie odmawiające dokonania wpisu nowych członków Zarządu i Rady Fundacji - w osobach pozwanych - przywracając poprzedni skład tych organów. Sąd ten uznał, iż uchwała powołująca pozwanych na członków Zarządu Fundacji jest nieważna, gdyż powinny zostać podjęte przez członków organu osobiście a nie przez dwóch członków Zarządu i trzech poprawnie umocowanych pełnomocników.

/ okoliczności bezsporne

Dnia 30.06.2013 r. pozwani działając w imieniu własnym i w imieniu Fundacji jako członkowie Zarządu zawarły umowę świadczenia w miejsce spełnienia obejmującą zwolnienie ze zobowiązania do zapłaty należności z tytułu zwrotu poniesionych nakładów i umowy zlecenia i kary umownej przez przeniesienie na wierzyciela prawa własności ruchomości. Na mocy tej umowy ustalono, iż ruchomości (przedmioty i sprzęty wyposażenia restauracji), które wymienione zostały w załączniku nr 1 do niniejszej umowy, należące do Fundacji (...), z dniem podpisania niniejszej umowy przejdą na własność pozwanych i zostaną przez nich zabrane i przewiezione do wskazanego przez siebie miejsca na koszt Fundacji do dnia 15.08.2013 r. Strony umowy ustaliły nadto, iż rozliczenia ujęte w umowie mogą obejmować zobowiązania do dnia 15.08.2013 r. i ujęte zostały w załączniku nr 2.

Ruchomości, ujęte w pozwie częściowo pokrywają się z przedmiotami wymienionymi w załączniku nr 1 do wyżej wskazanej umowy.

/dowód:

umowa świadczenia w miejsce spełnienia z dnia 30.06.2013 r. wraz z załącznikami – k. 45 – 48;

Sąd zważył:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości ze względu na nieudowodnienie twierdzeń powoda.

W niniejszej sprawie należy przede wszystkim mieć na względzie treść art. 344 § 1 k.c., który stanowi podstawę prawną zgłoszonego w pozwie żądania. Stanowi on, że „przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba, że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem”. Roszczenie posesoryjne jest specyficznym środkiem prawnym. Co do zasady ochronie sądowej podlegają bowiem prawa podmiotowe, natomiast w wypadku roszczenia z art. 344 k.c., ochronie podlega określony stan faktyczny, polegający na władaniu rzeczą (posiadaniu).

Należy stanowczo podkreślić, że roszczenie posesoryjne przysługuje osobie, której posiadanie zostało naruszone, bez względu na to, czy ma ona jakiekolwiek prawo do rzeczy, a roszczenie to może być skutecznie skierowane nawet przeciwko właścicielowi. Funkcją tego roszczenia jest ochrona szeroko rozumianego porządku prawnego przed samowolnym „wymierzaniem sprawiedliwości”. Jest to konsekwencja zasady sądowej ochrony praw podmiotowych, która przesądza, że w razie naruszenia uprawnień podmiotu prawa cywilnego powinien on przede wszystkim skierować odpowiednie żądanie do sądu powszechnego. Samowolne dochodzenie i egzekwowanie swoich roszczeń jest okolicznością z wielu względów niepożądaną. W odniesieniu do posiadania zasadę te wzmacnia treść art. 342 k.c., który stanowi, że „nie wolno naruszać samowolnie posiadania, chociażby posiadacz był w złej wierze”. Ustawodawca chroni, więc spokojny stan posiadania przed jakimikolwiek samowolnymi naruszeniami.

Konsekwencją wskazanych założeń jest treść art. 478 k.p.c., zgodnie z którym „w sprawach o naruszenie posiadania Sąd bada jedynie ostatni stan posiadania i fakt jego naruszenia, nie rozpoznając samego prawa ani dobrej wiary strony powodowej”.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania wskazać należy, iż w okolicznościach niniejszej sprawy spór sprowadzał się do kwestii, czy strona powodowa faktycznie posiadała wymienione w pozwie składniki majątkowe, a jeśli tak to czy wszystkie czy tylko te z nich, które nie stały się przedmiotem umowy świadczenia w miejsce spełnienia z dnia 30.06.2013 r. W tym miejscu podkreślić także należy, iż zgodnie ze wskazanym wyżej art. 478 k.p.c., sąd nie jest zobowiązany do badania, czy przedłożona przez stronę powodową umowa była ważna i czy strony tej umowy były umocowane do jej zawarcia, gdyż zobowiązany jest badać tylko ostatni stan posiadania wskazanych w pozwie ruchomości. Wynika z tego, iż nie ma tutaj znaczenia własność określonych pozwem przedmiotów ani też fakt i ważność jej przeniesienia a jedynie ostatni stan ich posiadania. Po za powyższym sporne między stronami było także to czy nastąpiło naruszenie posiadania ruchomości objętych pozwem.

Zdaniem sądu strona powodowa, na której spoczywał w tym przypadku obowiązek udowodnienia okoliczności, na które się powoływała czyli zarówno faktu posiadania wskazanych ruchomości, jak i naruszenia ich posiadania przez stronę pozwaną - nie udowodniła ich. Warto tutaj podkreślić, ze w obecnym kształcie procesu cywilnego mocno akcentuje się jego kontradyktoryjny charakter, czego wyrazem jest przede wszystkim dyspozycja art. 232 k.p.c., określająca obowiązek stron do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, co z kolei jest potwierdzeniem reguły zawartej w art. 6 k.c., wyznaczającej sposób rozłożenia ciężaru dowodu. Przepis art. 6 k.c. ma charakter generalny, jednak podkreślić należy, iż ciężar dowodu w procesie cywilnym wiąże się z obowiązkiem twierdzenia i obowiązkiem dowodzenia tych wszystkich okoliczności, które mogą być, stosownie do art. 227 k.p.c., przedmiotem dowodu. Wynika stąd, iż strona powodowa musi udowodnić fakty tworzące jej prawo - w niniejszej sprawie zwłaszcza fakt posiadania ruchomości objętych pozwem jak i fakt naruszenia tegoż posiadania przez pozwanych.

Zasadę kontradyktoryjności (sporności) potwierdza też norma art. 3 k.p.c., w związku z art. 227 k.p.c. zgodnie, z którą strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody, a na podstawie art. 232 k.p.c. strony są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, przy czym Sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę. Podkreślić należy, iż zasady art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane muszą być przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na tej stronie spoczywał.

Odnosząc poczynione uwagi do okoliczności rozpoznawanej sprawy, należy stwierdzić, że to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia faktu posiadania przez stronę powodową wskazanych w pozwie ruchomości oraz naruszenia tego posiadania przez stronę pozwaną. Tymczasem powód ograniczył się do stwierdzenia, iż wskazane w pozwie ruchomości były w jego posiadaniu, którego to posiadania został pozbawiony przez pozwanych oraz, że pozwani zawierając umowę świadczenia w miejsce spełnienia z dnia 30.06.2013 r. nie byli do tego prawnie umocowani – co nie miało dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy większego znaczenia dowodowego, gdyż nie dowodzi posiadania przez Fundację wskazanych w wyżej wymienionej umowie ruchomości a jedynie ich własność, co nie zawsze jest tożsame. Na poparcie swoich twierdzeń powód nie przedstawił żadnych innych niż umowa z dnia 30.06.2013 r. dowodów, a zgłaszane początkowo przez powoda wnioski dowodowe o przesłuchanie w charakterze świadków: I. S. i A. D. zostały przez niego cofnięte. Powód domagał się też zakończenia niniejszego postępowania podczas rozprawy dnia 15 maja 2014 r.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.

Orzeczenie o kosztach ma swoje uzasadnienie w art. 98 k.p.c statuującym zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.