Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2014 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2014 r. w Legnicy

sprawy z wniosku Urzędu Gminy P.

przy udziale zainteresowanej A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla A. S.

na skutek odwołania Urzędu Gminy P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 26 listopada 2013 roku

znak (...) dec. nr (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 125/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 listopada 2013 r. znak (...) numer (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. ustalił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie wypadkowe i zdrowotne od przychodów uzyskanych przez A. S. jako zleceniobiorcę u płatnika składek Urzędu Gminy P. w okresie od kwietnia 2012 r. do czerwca 2012 r.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że od wynagrodzenia uzyskiwanego przez zainteresowaną w okresie od kwietnia 2012 r. do czerwca 2012 r. z tytułu realizacji umowy zlecenia zawartej z Urzędem Gminy P. odprowadzano jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wynikało to z założenia przyjętego przez płatnika składek, że w stosunku do A. S. zachodzi zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych. Tymczasem przychód, jaki ubezpieczona uzyskiwała w przeliczeniu na okres miesiąca z tytułu zatrudnienia w (...) Centrum (...) w R. nie przekroczył kwoty minimalnego wynagrodzenia, co rodziło obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie wypadkowe i zdrowotne również od przychodów uzyskanych przez A. S. jako zleceniobiorcę.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył Urząd Gminy P.. W uzasadnieniu odwołania wnioskodawca wskazał, że przy ferowaniu zaskarżonej decyzji organ rentowy pominął istotną dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy okoliczność, że do zawarcia umowy zlecenia z A. S. na realizację zadania pn. „Świadczenie usług szkolnictwa w Gimnazjum nr(...) w P. w ramach projektu: Realizacja programów rozwojowych szkół gimnazjalnych w Gminie P.” doszło w trybie przetargu nieograniczonego, w którym jedyne kryterium oceny składanych ofert stanowiła cena za jedną godzinę zajęć lekcyjnych brutto. W związku z powyższym, celem zagwarantowania uczestnikom przetargu równego traktowania ustalono, że w przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, a ubiegającej się o realizację zamówienia – przez cenę brutto zależy rozumieć cenę, od której odprowadzane będą składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz zaliczkę na podstawek dochodowy oraz inne przewidziane prawem narzuty na wynagrodzenie, w przypadku i w wysokości prawem przewidzianych. Z tego względu stwierdzenie, że od wskazanej przez A. S. w ofercie przetargowe ceny za jedną godzinę zajęć lekcyjnych brutto powinny być odprowadzane składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie wypadkowe i zdrowotne prowadziłoby do udzielenia zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, gdyż oferta zainteresowanej, wyłoniona w toku przetargu nieograniczonego byłaby najkorzystniejsza jedynie pozornie.

W odpowiedzi na odwołanie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego oddalenie, uzasadniając swoje stanowisko tak jak w zaskarżonej decyzji.

Wezwana do udziału w sprawie, zainteresowana A. S., nie zajęła w sprawie stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 lutego 2012 r. Gmina P. ogłosiła przetarg nieograniczony na realizację zadania pn. „Świadczenie usług szkolnictwa w Gimnazjum Nr(...) w P. w ramach projektu: Realizacja programów rozwojowych szkół gimnazjalnych w Gminie P.”.

Ze Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia zawartej w ofercie przetargowej wynikało, iż zadaniem wykonawcy będzie realizowanie zajęć:

1. dla uczniów powtarzających klasę lub otrzymujących ocenę klasyfikacyjną niedostateczną;

2. dla uczniów z dysleksja rozwojową;

3. w zakresie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego nauczycieli;

4. techniczno-artystycznych – gra na gitarze;

5. warsztaty dla uczniów przeciwdziałające agresji poprzez metodę dramy i teatru forum.

W treści SIWZ zastrzeżono, że kryterium oceny składanych ofert będzie stanowić cena za jedną godzinę zajęć lekcyjnych brutto i stwierdzono, że w przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, a ubiegającej się o realizację zamówienia – przez cenę brutto zależy rozumieć cenę, od której odprowadzane będą składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz zaliczkę na podstawek dochodowy oraz inne przewidziane prawem narzuty na wynagrodzenie, w przypadku i w wysokości prawem przewidzianych.

Dowód: specyfikacja istotnych warunków zamówienia, k. 8-29; ogłoszenie o zamówieniu, k. 63-72.

Przetarg, w części dotyczącej prowadzenia zajęć w zakresie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego wygrała A. S., która składając formularz ofertowy zaproponowała kwotę 75,00 zł brutto za jedną godzinę lekcyjną.

W związku z powyższym, w dniu 14 marca 2012 r. między zainteresowaną a Urzędem Gminy P. doszło do zawarcia umowy zlecenia na realizację zadań w zakresie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. W trakcie zawierania przedmiotowej umowy A. S. poinformowała płatnika składek, że jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w (...) Centrum (...) w R. w pełnym wymiarze czasu pracy i uzyskuje z tego tytułu uposażenie przekraczające wysokość minimalnego wynagrodzenia.

W dniu 15 marca 2012 r. między zainteresowaną a (...) Centrum (...) w R. doszło do zawarcia porozumienia, na mocy którego strony ograniczyły wymiar czasu pracy ubezpieczonej w okresie od marca 2012 r. do sierpnia 2012 r. do 0,55 etatu oraz zredukowały wysokość należnego wynagrodzenia do kwoty 1.092,78 zł brutto. Z tytułu zatrudnienia we wskazanej placówce na rzecz A. S. wypłacono wynagrodzenie:

- w kwocie 500,87 zł brutto w kwietniu 2012 r. (potrącenie nadpłaty za marzec 2012 r. w kwocie 981,93 zł wynikające ze zmiany wielkości etatu z 0,9 na 0,55 w marcu 2012 r.);

- w kwocie 1.482,80 zł w maju 2012 r. ;

- w kwocie 1.436,37 zł brutto w czerwcu 2012 r.

Dowód: - przesłuchanie zainteresowanej: e-protokół z dnia 13.05.2014r.: 00:08:13-00:29:49;

- przesłuchanie M. M.: e-protokół z dnia 17.09.2014r.: 00:01:49-00:09:39.

- informacja z dnia 08.03.2012r., k. 36-37; formularz ofertowy wraz z załącznikami, k. 38-44; zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, k. 132;

- akta ZUS: umowa zlecenia, k. 91-21;

- akta osobowe: porozumienie zmieniające, k. 26.

Płatnik składek wypłacił na rzecz A. S.:

- w maju 2012 r. kwotę 3.225,00 zł brutto tytułem przepracowania 55 godzin lekcyjnych w kwietniu 2012 r.

- w czerwcu 2012 r. kwotę 5.925,00 zł brutto tytułem przepracowania 79 godzin lekcyjnych w maju 2012 r.

- w lipcu 2012 r. kwotę 5.850,00 zł brutto tytułem przepracowania 78 godzin lekcyjnych w czerwcu 2012 r.

Od uzyskanych przychodów z tytułu wykonywanych umowy zlecenia płatnik składek zadeklarował wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Dowód: - rachunek nr (...), k. 89-90; rachunek nr (...), k. 91-94; rachunek nr (...), k. 95-96; ZUS P DRA, k. 98-103; szczegóły transakcji, k. 104-106;

- akta ZUS: ustalenie podstaw wymiaru składek: 163-175; protokół przyjęcia wyjaśnień, k. 109-110; listy płac, k. 95-97.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie Urzędu Gminy P. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 j.t.) płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać i opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Jak wynika z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 w zw. z art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu - podlegają od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy - osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy zlecenia.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców ustala się zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych tytułu prowadzenia umowy zlecenia) jeżeli w umowie zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Jak wynika natomiast z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

Ponadto, zgodnie z treścią art. 66 ust. 1 pkt 1 ppkt e ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.) osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy zlecenia podlegają również obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Art. 81 tej ustawy stanowi zaś, że do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób z zastrzeżeniem ust. 5 (przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), ust. 6 (podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych) i ust. 10 (podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. f i pkt 21, z wyłączeniem osób duchownych będących podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych lub zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych, jest kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych).

W rozpoznawanej sprawie bezspornym było, że w dniu 14 marca 2013 r. między A. S. a Urzędem Gminy P. doszło do zawarcia umowy zlecenia na realizację zadań w zakresie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. Wątpliwości Sądu nie budził również i to, że od przychodów uzyskanych przez zainteresowaną z tego tytułu w okresie od kwietnia 2012 r. do czerwca 2012 r. płatnik składek zadeklarował wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Kwestią sporną między stronami niniejszego postępowania było natomiast ustalenie, czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych prawidłowo ustalił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie wypadkowe i zdrowotne od przychodów uzyskanych przez A. S. jako zleceniobiorcę u płatnika składek w okresie od kwietnia 2012 r. do czerwca 2012 r.

Odnosząc się do powyższego należy zauważyć, że w okresie obowiązywania umowy zlecenia z dnia 14 marca 2012 r. ubezpieczona była zatrudniona w wymiarze 0,55 etatu w (...) Centrum (...) w R. uzyskując z tego tytułu uposażenie, które w przeliczeniu na okres miesiąca nie przekraczało kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. kwoty 1.500,00 zł brutto miesięcznie (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 r.). W kolejnych miesiącach placówka wypłaciła bowiem na rzecz zainteresowanej kwoty 500,87 zł brutto (kwiecień 2012 r.), kwotę 1.482,80 zł (maj 2012 r.) oraz 1.436,37 zł brutto (czerwiec 2012 r.).

Stwierdzenie powyższych okoliczności wyłączało w stosunku do A. S. przyjęcie zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych, o którym mowa w art. 9 ust. 1 a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepis ten stanowi bowiem, że osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od kwoty wynagrodzenia minimalnego, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów.

Konsekwencją powyższego był obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne od przychodów uzyskiwanych przez zainteresowaną w okresie od kwietnia 2012 r. do czerwca 2012 r. zarówno z tytułu zatrudnienia w (...) Centrum (...) w R., jak też z tytułu świadczenia usług na rzecz Urzędu Gminy P..

Abstrahując od powyższego należy stwierdzić, że okoliczności związane ze sposobem wywiązywania się przez A. S. z obowiązku informowania płatnika składek o zdarzeniach mających wpływ na obowiązek ubezpieczeniowy pozostają obojętne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Aktualnie obowiązujące przepisy nie uzależniają bowiem powstania tytułu do ubezpieczeń od tego rodzaju okoliczności. Zdarzenia te mogą mieć natomiast znaczenie przy rozliczeniach stron realizowanych w ramach nawiązanego między nimi stosunku prawnego.

Podobnie należało ocenić zarzut odwołania związany z przetargowym trybem wyłonienia wykonawcy realizowanego przez płatnika składek zadania pn. „Świadczenie usług szkolnictwa w Gimnazjum Nr (...) w P. w ramach projektu: Realizacja programów rozwojowych szkół gimnazjalnych w Gminie P.”, który nie mógł zostać uwzględniony w ramach niniejszego postępowania.

Sumując powyższe należy stwierdzić, że decyzja organu rentowego w zakresie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie wypadkowe i zdrowotne od przychodów uzyskanych przez A. S. jako zleceniobiorcę u płatnika składek w okresie od kwietnia 2012 r. do czerwca 2012 r. -której wysokości wnioskodawca ani zainteresowana nie kwestionowali - jest prawidłowa.

Z powyższych względów Sąd, na podstawie art. 477 ^{( 14 )}§ 1 k.p.c. oddalił odwołanie Urzędu Gminy P. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 26 listopada 2013 r. znak (...) numer (...)