Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 października 2014 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Mirosław Barszcz

Protokolant: protokolant sądowy – stażysta Anna Niedbalska

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2014 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko P. S.

o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny wygasł

powództwo oddala.

UZASADNIENIE

Do Sądu Rejonowego w Pruszkowie w dniu 26 marca 2014 r. wpłynął pozew M. S. przeciwko P. S. o ustanie świadczeń alimentacyjnych. W uzasadnieniu pozwu powód podał, iż pozwany osiągnął pełnoletność. W szkole, do której uczęszcza zastrzegł dane dotyczące postępów w nauce, ocen oraz frekwencji. W czerwcu 2014 r. ma planowo ukończyć szkołę. Powodowi nie jest wiadome, czy pozwany kontynuuje naukę czy też nie, ani czy pracuje, czy też nie. Podniósł także, że jego sytuacja materialna nie pozwala mu na dalsze alimentowanie pozwanego (k. 3-4).

Pismem procesowym złożonym na rozprawie w dniu 3 września 2014r. M. S. wniósł o wygaszenie jego obowiązku alimentacyjnego względem syna od dnia 13 sierpnia 2008r. (k.24-28)

M. S. na rozprawie w dniu 3 września 2014 roku popierał powództwo w zakresie jak w pozwie i domagał się ustalenia, że obowiązek alimentacyjny jego wobec pozwanego D. S. (1) wygasł. Na rozprawę w dniu 21 października 2014 r. powód nie stawił się, powiadomiony prawidłowo (k. 49, k. 57).

Pozwany do chwili zamknięcia rozprawy wnosił o oddalenie powództwa (k.49, k. 57).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

P. S. urodzony (...) pochodzi ze związku małżeńskiego D. S. (2) i M. S. rozwiązanego przez rozwód (bezsporne).

Alimenty od M. S. na rzecz P. S. zostały ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 13 sierpnia 2008 r. w sprawie IV C 1574/07 na kwotę po 600 zł miesięcznie. (k. 87 akt IV C 1574/07)

Sąd Rejonowy w Pruszkowie w sprawie z powództwa M. S. przeciwko P. S. prowadzonej pod sygnaturą III RC 662/11 wydał w dniu 28 lutego 2012 r. wyrok oddalający powództwo o obniżenie alimentów (akta dołączone).

W dacie orzekania w sprawie rozwodowej M. S. miał 42 lat, mieszkał w Niemczech, gdzie prowadził działalność gospodarczą. Nie utrzymywał kontaktu z synem. Obecnie M. S. ma 49 lat, z wykształcenia jest rolnikiem. Uzyskiwała dochód ok. 700 euro miesięcznie. W dalszym ciągu mieszka w Niemczech. Jego sytuacja nie uległa istotnej zmianie. Posiada zadłużenie z tytułu wypłacanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego na rzecz P. S. w wysokości na dzień 29 lipca 2014 r. - 14.500 zł oraz odsetki w wysokości 2.220,33 zł. Jest zadłużony w banku w ramach kredytu odnawialnego na kwotę ok. 3.460,52 zł. Nie posiada majątku, z którego można by prowadzić egzekucję zaległych alimentów. M. S. poza P. S. jest zobowiązany do alimentowania starszego syna - D.. Ma zaległości również z tytułu zapłaty alimentów na rzecz syna D.. Nie utrzymuje kontaktów z synem, nie partycypuje w jego kosztach utrzymania.

W dacie orzekania w poprzedniej sprawie alimentacyjnej P. S. miał 14 lat. Mieszkał razem z matką i bratem w P.. Ukończył klasę II gimnazjum. Utrzymywała go matka, zaś ojciec wysyłał wówczas kwotę 200 euro miesięcznie z przeznaczeniem na obu synów.

Obecnie P. S. ma 20 lat, zamieszkuje w dalszym ciągu z matką i starszym bratem w P. w wynajmowanym mieszkaniu. W 2014r. ukończył szkołę średnią – Technikum (...) i zdał maturę. Następnie został studentem na (...)Akademii (...)w Ł. Wydział Zamiejscowy w W. w systemie niestacjonarnym na kierunku (...). W październiku 2014 r. rozpoczął pierwszy semestr nauki. Planowany termin ukończenia studiów to 30 września 2017 r. Opłata za studia wynosi 460 zł miesięcznie, nadto pozwany uiścił tytułem wpisowego 270 zł. P. S. nie pracuje, obecnie szuka pracy zgodnej z kierunkiem studiów. Utrzymuje się ze świadczeń z funduszu alimentacyjnego, które obecnie chce przeznaczać na opłatę czesnego. W pozostałym zakresie jest na utrzymaniu swojej matki – D. S. (2), która pracuje od wielu lat w tym samym miejscu jako kasjerka. Potrzeby P. S. są standardowe, jak osób w tym wieku. P. S. nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Nie orientuj się w wysokości kosztów mieszkaniowych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: zaświadczenie z banku k. 29, zaświadczenie z MOPS w P. k. 31, pismo o bezskuteczności egzekucji w Niemczech z tłumaczeniem k. 35-36v, pismo Zespołu Szkół (...)w W. – k.39 przesłuchanie P. S. k. 58, k. 50, zaświadczenie (...) Akademii (...) k. 54, kopia świadectwa ukończenia technikum k. 55- 56.

Pozostałe dokumenty złożone przez powoda w postaci: wniosku o udzielenie zabezpieczenia w sprawie rozwodowej k. 30, pismo z dnia 4 lutego 2013r. - k. 32, świadectwa szkolne - k. 33-34v, pismo Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej - k. 40, pismo D. S. (2)-k.41, zawiadomienie o rozprawie – k. 42, odpowiedź na apelację D. S. (1) k.43 – 44, decyzji k. 45-48v nie wniosły nic istotnego do sprawy. Nie dotyczyły one przedmiotu niniejszej sprawy. Dotyczyły one innych postępowań albo drugiego z synów powoda, bądź nie przedstawiały żadnych okoliczności dotyczących aktualnej sytuacji powoda czy pozwanego.

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Należy także wskazać, iż niektóre z pism zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych.

Przesłuchanie pozwanego było, zdaniem Sądu, wiarygodne i korespondowało z pozostałymi dowodami w sprawie. Dowód z przesłuchania stron został ograniczony do przesłuchania pozwanego wobec braku stawiennictwa powoda. Wysłuchanie zaś informacyjne M. S. na rozprawie w dniu 3 września 2014r. nie miało charakteru dowodu w sprawie.

Sąd nie uwzględnił wniosku o dopuszczenie dowodu z zeznań E. J.. Wniosek o przesłuchanie pedagoga szkolnego, ze szkoły którą ukończył pozwany był bezprzedmiotowy w postępowaniu dotyczącym alimentacji, nie wniósłby nic istotnego do sprawy w przedmiocie możliwości samodzielnego utrzymania się pozwanego.

Sąd dopuścił dowód z zeznań D. S. (2) – matki pozwanego. Świadek jaki osoba bliska w rozumieniu art. 261§1 kpc na rozprawie w dniu 21 października 2014r. odmówiła składania zeznań.

W zakresie stanu poprzedniego Sąd oparł się o ustalenia Sądu Okręgowego w Warszawie sprawie – IV C 1574/07.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie ciąży na obydwojgu rodzicach (art. 133 kro). Zakres tego obowiązku, zgodnie z art. 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i wykształceniu.

W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art. 138 kro). Zmiana stosunków może zatem prowadzić do zniweczenia obowiązku alimentacyjnego, który wygasa wówczas, gdy uprawniony do alimentacji uzyska zdolność do samodzielnego utrzymania się bądź zobowiązany utraci całkowicie możliwości zarobkowe. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeśli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się (art. 133§3 kro)

Przechodząc do oceny zgłoszonego w rozpoznawanej sprawie żądania należy w pierwszej kolejności wskazać, iż alimenty od M. S. na rzecz P. S. zostały zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 13 sierpnia 2008 roku w sprawie IV C 1574/07 na kwotę po 600 zł miesięcznie.

Dla oceny zasadności zgłoszonego roszczenia należało ustalić czy od tej 13 sierpnia 2008 r. nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadniałaby zniweczenie obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanego i to od daty znacznie wcześniejszej niż data wytoczenia niniejszego powództwa.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku troszczenia się o jego rozwój fizyczny i duchowy oraz należytego przygotowania dziecka do pracy zawodowej. Polega na zaspokojeniu indywidualnych potrzeb uprawnionego takich jak wyżywienie, ubranie, środki higieny osobistej, wykształcenie, wypoczynek, ochrona zdrowia, zapewnienie mieszkania i mediów. Obowiązek ten nie jest ograniczony żadnym sztywnym terminem, w szczególności dojściem alimentowanego do pełnoletności. Nie jest też związany stopniem wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której uzależnione jest trwanie bądź ustanie obowiązku jest możliwość samodzielnego utrzymania się dziecka. Obowiązek alimentacyjny rodziców trwa zatem dopóty dopóki dziecko nie zdobędzie odpowiednich kwalifikacji zawodowych. W szczególności nie traci prawa do alimentowania przez rodziców dziecko, które osiągnęło pełnoletność, jeżeli chce ono kontynuować naukę oraz jego osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie edukacji. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec pełnoletniego dziecka może ustać wówczas, gdy dziecko uzyska zawód bądź podejmie zatrudnienie w czasie pobierania nauki, a osiągane zarobki pozwolą mu na zaspokojenie jego potrzeb. Pozbawienie dziecka środków materialnych niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletności mogłoby prowadzić, co najmniej do znacznego utrudnienia jego dalszego rozwoju, co sprzeciwiałoby się podstawowemu obowiązkowi rodzicielskiemu.

Odnośnie powoda stwierdzić należy, że w okresie będącym przedmiotem zainteresowania w sprawie jego sytuacja nie uległa istotnej zmianie. Powód w niniejszej sprawie nie wykazał by całkowicie utracił możliwości zarobkowe bądź jego możliwości majątkowe i zarobkowe uległy pogorszeniu. Nie wykazała również by istniały okoliczności uniemożliwiające mu wytoczenie niniejszego powództwa we wcześniejszym terminie.

Jego jedyny dochód nadal stanowi wynagrodzenie osiągane zagranicą. Powód nadal mieszka w Niemczech. Nadal też poza pozwanym ma na utrzymaniu starszego syna. Powód nie utracił możliwości zarobkowych i majątkowych. Nie kontaktuje się z synem. Zasadzone alimenty na rzecz pozwanego to kwota, która nie wykracza poza możliwości majątkowe i zarobkowe powoda, będącego doświadczonym pracownikiem pracującym od wielu lat poza Polską. Po jego stronie brak jest przesłanek uzasadniających uwzględnienie powództwa o wygaszenie obowiązku alimentacyjnego z momentem orzekania, tym bardziej z datą 13 sierpnia 2008r. , kiedy to pozwany miał 14 lat.

Decydująca zatem dla rozstrzygnięcia sprawy stała się ocena, czy P. S. osiągnął zdolność do samodzielnego utrzymania się, jeśli nie to czy dokłada należytych starań celem usamodzielnienia się.

W okresie będącym przedmiotem zainteresowania w sytuacji P. S. wprawdzie nastąpiły zmiany, ale nie są to tego rodzaju zmiany, które w ocenie Sądu uzasadniałyby zaprzestanie alimentacji ze strony powoda. P. S. ma obecnie 20 lat, nadal mieszka w P. z matką i bratem. Ukończył w dniu 25 kwietnia 2014 r. Technikum(...) w W.. Zdał maturę. Nie miał w tym zakresie opóźnień. Następnie dnia 1 października 2014 r. rozpoczął niestacjonarne studia I stopnia na kierunku (...)w (...)Akademii (...)w Ł., gdzie zajęcia będą odbywały się w W.. Ponosi opłatę miesięczną za studia w wysokości 460 zł miesięcznie. Nie pracuje, choć szuka pracy. W ocenie Sądu P. S. nie jest w stanie jeszcze samodzielnie się utrzymać. Kontynuacja zaś nauki wskazuje na prawidłowe wykorzystywanie swoich możliwości. Pozwany chce kontynuować naukę, podnosić swoje kwalifikacje, co umożliwi mu zwiększenie jego szans na rynku pracy.

Poza sporem pozostaje okoliczność, iż P. S. posiada już pewne możliwości zarobkowe, które są jeszcze jednak wciąż ograniczone kontynuowaniem nauki. Możliwości te są z całą pewnością mniejsze, niż jego ojca, który nie ma tego typu ograniczenia, ma wieloletnie doświadczenie zawodowe i który mieszka i pracuje w Niemczech, gdzie uzyskiwane zarobki są zdecydowanie większe niż zarobki uzyskiwane w Polsce.

Zdaniem Sądu, pozwany wykorzystuje swoje możliwości intelektualne prawidłowo. Ukończył w terminie technikum, w tym samym roku rozpoczął studnia i równolegle poszukuje pracy zgodnej z kierunkiem studiów. Potrzeby jednak pozwanego są znaczne wobec konieczności ponoszenia stałych rat czesnego za studia. Pozwany w sposób prawidłowy kontynuuje edukację i do czasu jej zakończenia winien uzyskiwać środki finansowe od swojego ojca. Pozwany nie osiągnął jeszcze samodzielności życiowej, nie jest w stanie w pełni sam się utrzymać, a zatem winny w dalszym ciągu być alimentowany przez rodziców. Pozbawienie jego alimentów mogłoby poważnie utrudnić, bądź nawet uniemożliwić mu osiągnięcie zamierzonego celu, jakim jest ukończenie studiów. Pozwanego utrzymuje matka. M. S. natomiast nie przekazuje alimentów na syna, a także nie uczestniczy w jego życiu. Od wielu lat nie utrzymuje z nim osobistych kontaktów. Nawet w przypadku podjęcia przez pozwanego pracy, dochody przez niego możliwe do uzyskania nie pozwolą jeszcze na pokrycie wszystkich usprawiedliwionych potrzeb pozwanego, choć winny stanowić już znaczny wkład.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd uznał, iż w rozpoznawanej sprawie nie zaistniała taka istotna zmiana stosunków, która pozwalałaby na definitywne zniweczenie obowiązku alimentacyjnego powoda wobec pozwanego i dlatego też wobec braku przesłanek z art. 133§3 kro i 138 kro oraz przy uwzględnieniu art. 133§1 kro Sąd orzekł jak w sentencji.

Już na zakończenie należy wskazać, iż gdyby czas pobierania nauki przez P. S. nadmiernie się wydłużał, bądź gdyby pozwany nie czynił należytych postępów w nauce i z własnej winy nie ukończył nauki w okresie przewidzianym w programie studiów M. S. będzie wówczas uprawniony ponownie do wystąpienia z żądaniem wygaszenia jego obowiązku alimentacyjnego wobec syna. Obecnie jednak jego powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.