Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 288/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 października 2014 roku

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Zientara

Protokolant: sekr. sądowy Bogumiła Biniewicz

po rozpoznaniu w dniu 7 października 2014 r. w Elblągu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) (...) w W.

przeciwko I. U.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego I. U.na rzecz powoda (...) (...) w W.kwotę:

- 126.294,69 zł /sto dwadzieścia sześć tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt dziewięć groszy/ z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności kredytu lombardowego NBP od dnia 17 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty,

- 29.884,16 zł / dwadzieścia dziewięć tysięcy osiemset osiemdziesiąt cztery złote szesnaście groszy/ z ustawowymi odsetkami od dnia 17 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty,

- 944,87 zł /dziewięćset czterdzieści cztery złote osiemdziesiąt siedem groszy/,

- 5.506,43 zł /pięć tysięcy pięćset sześć złotych czterdzieści trzy grosze/ z ustawowymi odsetkami od dnia 17 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty,

- 10.020,53 zł /dziesięć tysięcy dwadzieścia złotych pięćdziesiąt trzy grosze/ z ustawowymi odsetkami od dnia 17 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.250 zł /dwanaście tysięcy dwieście pięćdziesiąt złotych/ tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 288/14

UZASADNIENIE

Powód (...) (...) z siedzibą w W.wystąpił z pozwem przeciwko I. U.domagając się zasądzenia na jego rzecz następujących kwot:

-126.294,69 zł jako równowartości niespłaconego kapitału kredytu, z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

- 29.884,16 zł tytułem odsetek karnych za opóźnienie naliczonych do dnia 19 lipca 2013 r., z odsetkami ustawowym od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty:

- 944,87 zł tytułem poniesionych opłat windykacyjnych i kosztów;

- 5.506,43 zł tytułem odsetek umownych naliczonych za okres od dnia 22 grudnia 2009 r. do dnia 19 lipca 2013 r., z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

- kwoty 10.020,53 zł tytułem odsetek karnych od dnia 20 lipca 2013 r. do dnia 16 stycznia 2014 r. od niespłaconej kwoty kredytu według zmiennej stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Powód zażądał nadto zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazał, że pozwany w dniu 22 grudnia 2009 r. zawarł z (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w K. umowę o mieszkaniowy kredyt budowlano-hipoteczny na kwotę 128.000 zł, którą zobowiązał się spłacić w 360 miesięcznych ratach. Kwota kredytu miała zostać przeznaczona przez pozwanego na zakup lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w J. przy ul. (...), budowanego przez Spółdzielcze Zrzeszenie Towarzystwa (...) w R.. Pozwany dokonał wpłaty własnej w kwocie 32.000 zł, po czym kredyt został uruchomiony, a środki pieniężne przekazane wprost na rachunek bankowy wykonawcy. Pozwany nie wywiązał się z umowy, nie ustanowił na rzecz kredytodawcy zabezpieczenia poprzez ustanowienie hipoteki umownej kaucyjnej, nie regulował rat zaciągniętego zobowiązania. Kredytodawca wypowiedział pozwanemu umowę, a następnie wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, który po zaopatrzeniu w klauzulę wykonalności był podstawą prowadzonego przeciwko pozwanemu postępowania egzekucyjnego, umorzonego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.

W dniu 19 lipca 2013 r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w K. zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności, przelewając na rzecz cesjonariusza wierzytelność przysługującą wobec pozwanego z tytułu umowy kredytu budowlano – hipotecznego. Powód w dniu 17 sierpnia 2013 r. wezwał pozwanego do zapłaty, pozwany wpłacił jedynie 1.500 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 30 stycznia 2014 r. Sąd Okręgowy w Elblągu w sprawie o sygnaturze akt I Nc (...) orzekł zgodnie żądaniem pozwu.

Pozwany w piśmie procesowym z dnia 6 czerwca 2014 r. wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty, wnosząc jednocześnie środek zaskarżenia. Wniosek pozwanego o przywrócenie terminu został uwzględniony.

I. U. w sprzeciwie od nakazu zapłaty domagał się oddalenia powództwa oraz zasądzenia na jego rzecz od powoda kosztów procesu według norm prawem przepisanych. Zażądał wezwania do udziału w sprawie w charakterze pozwanego Spółdzielczego Zrzeszenia Towarzystwa (...) w R..

Pozwany nie negował, iż z poprzednikiem prawnym powoda łączyła go umowa kredytu budowlano – hipotecznego z dnia 22 grudnia 2009 r. na kwotę 128.000 zł. Wskazał, iż kwota ta została przez niego w całości przeznaczona na zakup lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w J. przy ul. (...) i przelana przez bank na rzecz Spółdzielczego Zrzeszenia Towarzystwa (...) w R..

Z uwagi na zmianę sytuacji życiowej i miejsca zamieszkania, pozwany zrezygnował z zakupu nieruchomości, złożył oświadczenie woli o odstąpieniu od umowy nr (...); prezes (...) R. (...) w R. S. M. zobowiązał się do zwrotu kwoty kredytu na rzecz (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w K..

Pozwany nie kwestionował roszczenia co do wysokości oraz skuteczności nabycia wierzytelności przez powoda.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 22 grudnia 2009 r. pozwany I. U. zawarł z (...) Bankiem (...) S.A. w K. umowę nr (...) o mieszkaniowy kredyt budowlano – hipoteczny w złotych. Bank udzielił pozwanemu kredytu w wysokości 128.000 zł, którą to kwotę pozwany zobowiązał się spłacić w 360 miesięcznych ratach do dnia 5 marca 2040 r. Środki z kredytu miały zostać przeznaczone na zakup lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w J. przy ulicy (...), budowanego przez Spółdzielcze Zrzeszenie Towarzystwo (...).

Przed zawarciem umowy kredytowej pozwany przedstawił dowód wpłaty kwoty 32.000 zł tytułem własnego wkładu budowlanego.

Kwota udzielonego kredytu została przelana bezpośrednio na rachunek bankowy Spółdzielczego Zrzeszenia Towarzystwo (...) w R., jako tytułu przelewu wpisano „budowa lokalu mieszkalnego nr (...) w J. przy ul. (...) zgodnie z umową nr (...) z dnia 6 sierpnia 2009 r.”

Pozwany na podstawie art. 97 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r Prawo Bankowe poddał się egzekucji prowadzonej na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego, obejmującej roszczenia wynikające z zawartej umowy kredytowej do kwoty 192.000 zł.

Z obowiązku zapłaty nie wywiązywał się terminowo. W związku ze zmianą sytuacji życiowej, pozwany w dniu 24 lipca 2011 r. odstąpił od umowy (...). Zaprzestał regulowania jakichkolwiek należności z tytułu zaciągniętego zobowiązania kredytowego.

Kredytodawca w dniu 21 października 2011 r. wypowiedział pozwanemu umowę kredytu nr (...), stawiając w stan natychmiastowej wymagalności z dniem 5 grudnia 2011 r. kwotę niespłaconych należności, tj. 130.919,08 zł powiększoną o dalsze odsetki ustawowe w kwocie 4.439,15 zł.

W dniu 21 marca 2012 r. poprzednik prawny powoda wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) na kwotę 141.894 zł wraz z dalszymi odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 126.294,69 zł od dnia 21 marca 2012 r. do dnia zapłaty. Sąd Rejonowy w Iławie postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2012 r. nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności.

Na podstawie tego tytułu wykonawczego poprzednik prawny powoda złożył wniosek do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Iławie M. G. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Postępowanie prowadzone pod sygn. Km 1218/12 zostało w dniu 12 marca 2013 r. umorzone z powodu bezskuteczności egzekucji (art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.).

W dniu 19 lipca 2013 r. (...) Bank (...) S.A. w K. zawarł z (...) Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w W. umowę przelewu wierzytelności, w wyniku czego na powoda przeszły uprawnienia poprzedniego wierzyciela wynikające z umowy kredytowej nr (...), zawartej z pozwanym. W tej samej dacie pozwany został zawiadomiony o dokonanym przelewie wierzytelności.

Pismem z dnia 17 sierpnia 2013 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 166.178,55 zł.

Pozwany nie spłacił zadłużenia wobec powoda, obecnie pracuje w Szwecji.

(dowód: umowa o Mieszkaniowy Kredyt Budowlano – Hipoteczny nr (...)z dnia 22 grudnia 2009 r. wraz z załącznikami , k. 9-27; faktura Vat nr (...).2009 potwierdzająca uiszczenie przez pozwanego wkładu budowlanego w wysokości 32.000 zł, k. 29; wypowiedzenie umowy kredytowej, k. 30; bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 21 marca 2012 r., k. 31; postanowienie Sądu Rejonowego w Iławie z dnia 12 kwietnia 2012 r., sygn. I Co (...), k. 32; postanowienie o umorzeniu egzekucji, k. 36; umowa przelewu wierzytelności z dnia 19 lipca 2013 r., k. 37-44; zawiadomienie pozwanego o dokonanym przelewie, k. 62; wezwanie pozwanego do zapłaty z dnia 17 sierpnia 2013 r. k. 60-61; oświadczenie pozwanego o odstąpieniu od umowy (...), k. 134; zeznania pozwanego I. U., k. 155 verte-156).

Sąd zważył co następuje:

Stanowisko zajmowane w sprawie przez pozwanego nie zasługiwało na aprobatę.

Roszczenie dochodzone w ramach niniejszego postępowania przez powoda jest konsekwencją zawarcia przez pozwanego w dniu 22 grudnia 2009 r. umowy kredytu z (...) Bankiem (...) S.A. w K. na zakup lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w J. przy ulicy (...), wybudowanego przez Spółdzielcze Zrzeszenie Towarzystwa (...) w R..

Zawarcie wskazywanej umowy skutkowało powstaniem węzła obligacyjnego pomiędzy poprzednikiem prawnym powoda, a pozwanym. Żadne z roszczeń, jakie na tle wykonywania tej umowy mogły się pojawić, nie mogły być kierowane wobec Spółdzielczego Zrzeszenia, ani jego organu – prezesa S. M.. Podmiot ten nie występuje w umowie kredytowej jako jej strona czy też poręczyciel zaciąganego przez pozwanego zobowiązania.

Okoliczności podawane przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty, związane z rzekomymi rozmowami z prezesem Spółdzielczego Zrzeszenia co do działań, jakie pozwany miał podjąć w kwestii zbycia prawa do lokalu mieszkalnego, będącego przedmiotem umowy nr (...) oraz „przyjęcia na siebie” przez prezesa obowiązków uregulowania zobowiązania kredytowego pozwanego wobec poprzednika prawnego powoda, w istocie nie miały dla sprawy żadnego znaczenia.

Na marginesie zauważyć należy, że pozwany w ramach innych postępowań nie występował z powództwem przeciwko Spółdzielczemu Zrzeszeniu, ani członkom jego organów o zapłatę, nie składał również zawiadomień o możliwości popełniania przestępstwa na jego szkodę.

Skoro jest tak jak wskazuje pozwany, to z chwilą złożenia przez niego oświadczenia o odstąpieniu od umowy nr (...) o zakup lokalu mieszkalnego, co miało miejsce w dniu 24 czerwca 2011 r., środki przekazane przez (...) Bank (...) S.A. w K. z tytułu zawartej umowy kredytowej z dnia 22 grudnia 2009 r. powinny zostać przez Spółdzielcze Zrzeszenie przekazane na rzecz I. U., lub zwrócone wprost do poprzednika prawnego powoda – kredytodawcy. Niemniej jednak, bez względu na czynione w tym przedmiocie uzgodnienia, nie zmienia to faktu, iż podstawowy stosunek zobowiązaniowy, zawiązany w dniu 22 grudnia 2009 r. nie uległ podmiotowemu przekształceniu, tj. pozwany w dalszym ciągu był stroną tej umowy i nadal zobligowany był do zwrotu na rzecz banku należności wynikających z tej umowy, ze wszelkimi konsekwencjami, na jakie godził się, zaciągając kredyt (odsetki za opóźnienie w spłacie zobowiązania, ich wysokość, okoliczności i terminy aktywujące prawo do naliczania tych i innych należności ubocznych, itp.).

Skuteczność umowy cesji wierzytelności z dnia 19 lipca 2013 r. zawartej pomiędzy (...) Bankiem (...) S.A., a powodem nie była przez pozwanego kwestionowana. Pozwany nie kwestionował roszczenia także co do wysokości. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza fakt nabycia omawianej wierzytelności przez powoda, a zatem to wobec (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. pozwany jest zobligowany do uregulowania kwot dochodzonych pozwem.

Podkreślenia także wymaga, iż powód nie zakwestionował wysokości roszczeń dochodzonych przez powoda, nie przedstawił żadnego miarodajnego dowodu wskazującego na mniejszy zakres jego zobowiązania aniżeli wysokość kwot dochodzonych pozwem.

Podnoszona przez pozwanego argumentacja dotycząca jego niekorzystnej sytuacji finansowej, uniemożliwiającej uregulowanie należności wobec powoda, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia, skoro nie wpływa na zakres jego obowiązków, wynikających z zawarcia w dniu 22 grudnia 2009 r. umowy kredytu.

Sąd oddalił wniosek dowodowy pozwanego o przesłuchanie w charakterze świadków W. S., M. B. oraz S. B.. Świadkowie ci, zgodnie z przedstawioną przez pozwanego tezą dowodową, mieli zeznawać na okoliczność odstąpienia przez niego od umowy nr (...), niezwrócenia przez Spółdzielcze Zrzeszenie kwoty udzielonego kredytu oraz zobowiązania się przez S. M. do spłaty kredytu (k.129).

Jak podkreślono, odstąpienie przez pozwanego od umowy na zakup lokalu mieszkalnego oraz jego ustalenia czynione z prezesem Spółdzielczego Zrzeszenia (...) odnośnie dalszego trybu spłaty kredytu, nie skutkowały modyfikacją umowy kredytowej z dnia 22 grudnia 2009 r., w kontekście określenia podmiotu, który byłby zobowiązany do dalszej spłaty. Ani Spółdzielcze Zrzeszenie, ani jego prezes S. M. nie wstąpili w miejsce pozwanego, co mogłoby ewentualnie uzasadniać zwolnienie pozwanego z długu.

Bezsporne nadto jest, że pozwany odstąpił od umowy kupna sprzedaży lokalu oraz to, że Spółdzielcze Zrzeszenie nie zwróciło na rzecz banku środków przelanych z kredytu udzielonego pozwanemu. W tym kontekście przeprowadzanie wskazanych dowodów skutkowałoby jedynie nieuzasadnionym wydłużeniem postępowania, a jednocześnie pozostawałoby bez wpływu na jego wynik.

Sąd oddalił także wniosek pozwanego o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego Spółdzielczego Zrzeszenia Towarzystwa (...) w R., skoro podmiot ten nie był stroną umowy kredytowej z dnia 22 grudnia 2009 r., nie miało także miejsca zdarzenie, wskutek którego powód nabyłby przeciwko temu podmiotowi jakiekolwiek roszczenia dochodzone pozwem.

W tym stanie rzeczy zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę:

- 126.294,69 zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności kredytu lombardowego NBP od dnia 17 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty,

- 29.884,16 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty,

- 944,87 zł;

- 5.506,43 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty,

- 10.020,53 zł /dziesięć tysięcy dwadzieścia złotych pięćdziesiąt trzy grosze/ z ustawowymi odsetkami od dnia 17 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 zd. 1 k.p.c. oraz w oparciu o § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. 2013, poz. 490 j.t.) Na zasądzone koszty składała się opłata od pozwu w kwocie 8.633 zł, opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powoda w kwocie 3.600 zł.