Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XII Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący- Sędzia: SO Bożena Cincio-Podbiera

Sędzia: SO Janusz Beim

Sędzia: SR del. Kamila Wójcik

Protokolant: st.sekr.sądowy Paweł Sztwiertnia

po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2014 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w K.

przeciwko (...)spółce akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez stronę powodową od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie z dnia 23 grudnia 2013 r. sygn. akt IV GC 175/13/S

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt XII Ga 221/14

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Sp. z o.o. spółka komandytowa w K. wniosła o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 1 200 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 18 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania. W uzasadnieniu strona powodowa podała, że na skutek zdarzenia komunikacyjnego uszkodzony został pojazd należący do (...)sp. z o.o. i poszkodowana spółka w okresie naprawy wynajęła pojazd zastępczy. Czynsz najmu wynosił 160 zł netto dziennie. Strona powodowa nabyła od (...)sp. z o.o. wierzytelność obejmującą zwrot kosztów pojazdu zastępczego, przysługującą jej wobec strony pozwanej jako ubezpieczyciela sprawcy szkody. Poszkodowana korzystała z pojazdu zastępczego przez 9 dni, a łączny koszt najmu wyniósł 1 440 zł netto. Strona pozwana przyznała odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów najmu jedynie w kwocie 320 zł netto, to jest za dwa dni najmu.

W dniu 1 grudnia 2012 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie Wydział IV Sąd Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając w całości żądanie pozwu.
Strona pozwana wniosła sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości. Wskazała, że dochodzona przez stronę powodową w niniejszym postępowaniu kwota, stanowiąca czynsz najmu za dalsze siedem dni wynika z niesłusznego przedłużenia najmu i nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, które wywołało szkodę. Zasadny okres najmu pojazdu zastępczego wynosił dwa dni, gdyż czas potrzebny na naprawę uszkodzeń wynosił jeden dzień, a w ciągu drugiego dnia możliwym było załatwienie formalności i odbiór pojazdu.
W dniu 23 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie Wydział IV Sąd Gospodarczy wydał wyrok, w którym w pkt I zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 480 zł wraz z ustawowymi odsetkami, w pkt II oddalił powództwo w pozostałej części i w pkt III zasądził na rzecz strony pozwanej kwotę 307,07 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sąd I instancji ustalił, że uszkodzony samochód został oddany do naprawy w dniu 28 listopada 2011 r., następnego dnia sporządzono kalkulację naprawy i przetransportowano pojazd do lakierni. Naprawa rozpoczęła się w dniu 30 listopada 2011 r., a w dniu 2 grudnia 2011 r. auto zostało przetransportowane do serwisu. Następnego dnia samochód został sprawdzony w serwisie i poszkodowaną powiadomiono o możliwości jego odbioru. Odbiór nastąpił dopiero w dniu 8 grudnia 2011 r. W oparciu o opinię biegłego Sąd I instancji ustalił, że organizacja naprawy i naprawa pojazdu uszkodzonego powinny zająć nie więcej niż 5 dni (w tym: oddanie pojazdu – 1 dzień, sporządzenie kalkulacji – 1 dzień, naprawa – 2 dni, odbiór pojazdu – 1 dzień). W konsekwencji Sąd ten uznał za ekonomicznie uzasadniony najem auta zastępczego przez pięć dni. Uwzględniając, że ubezpieczyciel w toku postępowania likwidacyjnego wypłacił odszkodowanie za okres dwóch dni najmu, Sąd zasądził na rzecz strony powodowej kwotę 480 zł jako odpowiadającą czynszowi najmu za dalsze 3 dni.
Strona powodowa wniosła apelację, w której zaskarżyła powyższy wyrok w części, a to w zakresie jego pkt II i III, zarzucając:
1. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż w dniu 1 grudnia 2011 r. powód winien był zawiadomić poszkodowaną o zakończeniu naprawy, co skutkowałoby możliwością odbioru samochodu w dniu 2 grudnia 2011 r., w sytuacji w której w dniu 1 grudnia 2011 r. wykonywane były czynności naprawcze oraz sprawdzające i dopiero po ich zakończeniu i wykluczeniu ewentualnych dalszych usterek możliwe jest powiadomienie poszkodowanej o możliwości odbioru pojazdu z naprawy;
2. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 17 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 r. w zw. z art. 16 § 1 pkt 1 i 2 tej ustawy, poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji w której pozwana nie wykazała, by niedopełnienie obowiązku minimalizowania szkody (art. 16 § 1 pkt 1 i 2 ustawy) miało miejsce z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa osoby występującej z roszczeniem (art. 17 ustawy).
Podnosząc powyższe zarzuty strona powodowa wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonej części i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania przed Sądem I instancji. Nadto wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania odwoławczego.
W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o jej oddalenie w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.
Apelacja strony skarżącej była bezzasadna i nie zasługiwała na uwzględnienie.
Pierwszy z zarzutów apelacji stanowi polemikę z ustaleniami Sądu Rejonowego, który ustalił, że czas naprawy uszkodzonego pojazdu i okres najmu pojazdu zastępczego nie powinny trwać dłużej niż 5 dni. W konsekwencji, uwzględniając że oddanie pojazdu do naprawy nastąpiło w dniu 28 listopada 2011 r., jego odbiór i zwrot pojazdu zastępczego powinny nastąpić w dniu 2 grudnia 2011 r. W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które wynikają ze zgromadzonych w sprawie dowodów, ocenionych w sposób wszechstronny i z uwzględnieniem zasad logiki oraz doświadczenia życiowego. Sąd Rejonowy ustalił sporną okoliczność głównie w oparciu o sporządzoną w sprawie opinię biegłego, której rzetelność nie nasuwa wątpliwości. Biegły wskazał, że czas technologicznej naprawy auta i załatwienia związanych z tym formalności nie powinien przekroczyć 5 dni, a skarżący nie zgłosił do opinii żadnego zarzutu, który mógłby skutecznie podważyć jej wnioski. Strona powodowa podała, że w dniu 1 grudnia 2011 r. w serwisie wykonywane były jeszcze czynności naprawcze i sprawdzające, a dopiero po ich zakończeniu możliwe było powiadomienie o możliwości odbioru pojazdu. W konsekwencji powiadomienie poszkodowanej mogło nastąpić dopiero w dniu 2 grudnia 2011 r. Jednocześnie skarżący nie wskazał powodu, dla którego powiadomienie poszkodowanej nie mogłoby nastąpić po zakończeniu czynności sprawdzających, w dniu ich przeprowadzenia. Co istotne, z zeznań świadka będącego pracownikiem serwisu wynika, iż w rzeczywistości jednego dnia przeprowadzono czynności sprawdzające i powiadomiono poszkodowaną. Podniesiony zarzut jest niezasadny i stanowi nie popartą dowodami polemikę z ustaleniami Sądu Rejonowego, które są rezultatem oceny dokonanej w sposób swobodny, z uwzględnieniem wszystkich przeprowadzonych dowodów i wszelkich okoliczności towarzyszących ich przeprowadzeniu.

Również zarzut obrazy prawa materialnego, a to naruszenia art. 17 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (dalej: u.u.ob.) nie zasługuje na uwzględnienie. Wskazany przepis umożliwia ubezpieczycielowi dochodzenie zwrotu części wypłaconego odszkodowania lub ograniczenie odszkodowania w sytuacji, gdy poszkodowany nie dopełnił obowiązków z art. 16 u.u.ob., mających na celu usprawnienie postępowania likwidacyjnego. Możliwość zastosowania art. 17 u.u.ob. zachodzi dopiero wtedy, gdy dojdzie do ustalenia wartości poniesionej szkody i należnego odszkodowania. Powyższe jest logiczną konsekwencją faktu, iż nie jest możliwym dochodzenie zwrotu lub ograniczenie świadczenia o nieustalonej wartości. Należy więc odróżnić możliwość ograniczenia należnego odszkodowania na podstawie art. 17 u.u.ob. od kwestii ustalenia wysokości należnego odszkodowania w oparciu o przepisy ustawy Kodeks cywilny, w tym art. 361 kc. W niniejszym postępowaniu strona pozwana nie powoływała się na ograniczenie odszkodowania, lecz kwestionowała jego wysokość. W konsekwencji w niniejszej sprawie art. 17 u.u.ob. w ogóle nie znalazł zastosowania, a rozważania Sądu I instancji koncentrowały się na ustaleniu wysokości należnego odszkodowania. Sąd ten analizując art. 361 kc prawidłowo uznał, że odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje jedynie konieczne, a więc celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego ( tak też Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, LEX nr 1011468). Zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia szkody, adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem komunikacyjnym a szkodą i celowości najmu pojazdu zastępczego spoczywał na stronie powodowej. Tymczasem powodowa spółka nie wykazała konieczności najmu pojazdu zastępczego przez okres 9 dni, a przeciwnie – już z twierdzeń pozwu wynikało, że poszkodowana korzystała z pojazdu zastępczego jeszcze kilka dni po tym, gdy możliwy był odbiór pojazdu naprawionego. Strona pozwana wykazała, iż czas koniczny do naprawy pojazdu uszkodzonego a przez to i czas celowego oraz ekonomicznie uzasadnionego najmu nie powinien przekroczyć 5 dni. W konsekwencji Sąd I instancji prawidłowo ustalił wysokość należnego odszkodowania, stosując właściwe przepisy ustawy Kodeks cywilny. Twierdzenia podniesione w apelacji, iż strona pozwana winna wykazać wystąpienie przesłanek z art. 17 u.u.ob. wynikają z niezrozumienia istoty odpowiedzialności odszkodowawczej i nie zasługiwały na uwzględnienie.
Wobec powyższego apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach procesu w instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 391 § 1 kpc w zw. z art. 98 kpc oraz § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1349 ze zm.), zasądzając od strony skarżącej jako strony przegrywającej sprawę na rzecz strony pozwanej kwotę 90 złotych, stanowiącą zwrot kosztów zastępstwa procesowego.

S. ref. I inst. Marta Kowalska