Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 337/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Magdalena Dąbrowska

Sędziowie: SSO Michał Pieńkowski

SSO Artur Bobiński (spr.)

Protokolant : Ewa Chrzczonowska

Przy udziale Prokuratora Prok. Okr. Andrzeja Luchcińskiego

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2014 r.

sprawy W. T.

oskarżonego z art. 178a§ 4 kk i in.

na skutek apelacji prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Przasnyszu

z dnia 26 czerwca 2014 r. sygn. akt. II K 263/14

I.  zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że:

- w pkt „2” na podstawie art. 69§1, 2 i 4 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 4 (cztery) lata próby,

- w pkt „3” orzeka wobec oskarżonego, na podstawie art. 42§ 2 kk zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 (pięć) lat;

II.  pozostałym zakresie wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia oskarżonego z obowiązku uiszczania opłaty, a koszty postępowania odwoławczego przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt II Ka 337/14

UZASADNIENIE

W. T. został oskarżony o to, że w okresie czasu od 19.2.2014 r. do 26.2.2014 r. działając w podobny sposób w krótkich odstępach czasu będąc uprzednio karany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości prowadził w ruchu lądowym pojazd mechaniczny w ten sposób, że:

- będąc uprzednio karany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości przez Sąd Rejonowy w Przasnyszu wyrokami w sprawach o sygn. akt VI K 385/03 uprawomocniony w dniu 28.12.2003 r., VI K 321/06 uprawomocniony w dniu 5.10.2006 r. prowadził w ruchu lądowym w dniu 19 lutego 2014 r. w miejscowości J., gm. P., pow. (...), woj. (...) pojazd marki D. (...) o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości (0,83 mg/l; 0,89 mg/l),

- będąc uprzednio karany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości przez Sąd Rejonowy w Przasnyszu wyrokami w sprawie o sygn. akt VI K 385/03 uprawomocniony w dniu 28.12.2003 r., VI K 321/06 uprawomocniony w dniu 5.10.2006 r. prowadził w ruchu lądowym w dniu 26 lutego 2014 r. w miejscowości M. ul. (...), pow. (...), woj. (...) pojazd marki D. (...) o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości (1,88 mg/l, 1,59 mg/l, 1,69 mg/l), to jest o czyn z art. 178a§4 k.k. w zw. z art. 178a§1 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k.

Sąd Rejonowy w Przasnyszu wyrokiem z dnia 26 czerwca 2014 r. wydanym w sprawie II K 263/14 uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów i za to na podstawie art. 178a§1 k.k. w zw. z art. 178a§4 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k. skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, warunkowo zawieszając jej wykonanie na okres próby wynoszący 3 lata. Na podstawie art. 42§2 k.k. Sąd orzekł wobec oskarżonego środek karny zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat, zaś na mocy art. 49§2 k.k. zobowiązał oskarżonego do uiszczenia świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości 100 zł. Sąd zwolnił także oskarżonego od kosztów sądowych i obciążył nimi Skarb Państwa.

Powyższy wyrok apelacją wniesioną w części dotyczącej orzeczenia o karze i środka karnego na niekorzyść oskarżonego zaskarżył oskarżyciel publiczny. Orzeczeniu temu zarzucił rażącą niewspółmierność kary wymierzonej W. T., wyrażającą się w wymierzeniu wobec niego kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat, środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat, w rezultacie czego nie uwzględnia ona należycie stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celów kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, jak również nie uwzględnia celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, podczas gdy uprzednia dwukrotna karalność oskarżonego za przestępstwo z art. 178a§1 k.k., wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu, którego oskarżony dopuścił się znajdując się w stanie nietrzeźwości ponad siedmiokrotnie przewyższającym ustawowy próg (1,88 mg/l), popełnienie czynu w ramach ciągu przestępstw oraz wzgląd na cele kary w zakresie prewencji szczególnej i ogólnej przemawiają przeciwko tak liberalnemu traktowaniu oskarżonego.

W konkluzji apelacji skarżący wniósł o orzeczenie wobec oskarżonego kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 lat oraz środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora na niekorzyść oskarżonego W. T. w części dotyczącej orzeczenia o karze zasługiwała na częściowe uwzględnienie. Sąd Okręgowy podzielił zarzut w zakresie rażącej niewspółmierności kary – w sensie łagodności - wymierzonej przez Sąd I instancji oskarżonemu W. T., w odniesieniu do wymiaru okresu próby i środka karnego.

Warto wskazać w tym miejscu, że ingerencja Sądu Odwoławczego w rozstrzygnięcie co do kary Sądu I instancji ograniczona jest do wypadku uznania, iż kara ta jest niewspółmierna i to w formie kwalifikowanej, bowiem niewspółmierność musi mieć charakter rażący. W niniejszej sprawie sytuacja taka miała miejsca w odniesieniu do wymiaru okresu próby i środka karnego.

Apelacja prokuratora okazała się skuteczna w zakresie wydłużenia okresu próby i podwyższenia wymiaru orzeczonego środka karnego. Wniosek o podwyższenie wymiaru kary zasadniczej pozbawienia wolności z 6 miesięcy pozbawienia wolności do jednego roku, nie zasługiwał natomiast na uwzględnienie. O ile bowiem Sąd Rejonowy niedostatecznie uwzględnił okoliczności wpływające na wymiar środka karnego i długość okresu próby, o czym niżej, o tyle orzeczona kara pozbawienia wolności w ocenie Sądu Okręgowego jakkolwiek łagodna, nie może zostać uznana za rażąco łagodną, a tylko taka konstatacja uprawnia sąd odwoławczy do wydania w tej części orzeczenia o charakterze reformatoryjnym. Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy dostatecznie rozważył okoliczności wynikające z art. 53 kk, wpływające na wymiar kary za przypisany oskarżonemu ciąg przestępstw. Wymierzona oskarżonemu W. T. kara pozbawienia wolności jest karą adekwatną do stopnia winy oskarżonego, jak też stopnia społecznej szkodliwości przypisanych mu przestępstw, przez co realizuje wystarczająco cele wychowawcze i zapobiegawcze. Spełnia równocześnie pozostałe dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k. Oskarżony wyraził żal i skruchę oraz obiecał poprawę. Powyższe w połączeniu z okolicznościami czynów, zwłaszcza z dnia 19 lutego 2014r., kiedy oskarżony kierował pojazdem mechanicznym w niewielkiej miejscowości i w porze o wręcz znikomym natężeniu ruchu w tej miejscowości, pozwalały na orzeczenie kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia. Dolegliwość orzeczonej kary nie przekracza stopnia winy i uwzględnia to, że oskarżony popełnił dwa przestępstwa umyślne, a czynów będących przedmiotem niniejszego postępowania dopuścił się w bliskości czasowej.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy niedostatecznie wyważył okoliczności uzasadniające przyjęcie pozytywnej prognozy kryminologicznej i zastosowanie dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Sąd Rejonowy w podstawie orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności wprawdzie, pominął przepis art. 69§4 kk, jednak w uzasadnieniu wykazał, że w sprawie niniejszej wobec oskarżonego W. T. zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek pozwalający na warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Oskarżony był wprawdzie karany z art. 178a§1 kk, jednak skazania za czyny z art. 178a§1 kk miały miejsce 11 i 8 lat temu, a oskarżony przez ten czas respektował orzeczone zakazy.

Zdaniem Sądu Okręgowego rację ma prokurator, wskazując, że aby zweryfikować pozytywną prognozę kryminologiczną oskarżonego należy wydłużyć okres próby do 4 lat. Zdaniem Sądu Okręgowego, fakt łącznie 4-krotnej karalności w tym 3-krotnej za przestępstwa umyślne, wobec popełnienia w krótkim okresie czasu dwóch czynów, w nieco ponad 2 lata od poprzedniego skazania za czyn z art. 286§1 kk tj. przestępstwo umyślne, obligowało Sąd Rejonowy do położenia większego nacisku na wymiar okresu próby, który powinien oscylować raczej w górnych granicach ustawowego wymiaru, zwłaszcza, że warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności wobec sprawcy czynu z art. 178a§4 jest wyjątkowe.

Zdaniem Sądu Okręgowego ostrze represji karnej wobec oskarżonego, należało nakierować na wymiar orzeczonego środka karnego. Rację ma prokurator podkreślając wysokie stężenie alkoholu w organizmie oskarżonego, co powodowało, że oskarżony znajdował się, zwłaszcza w dniu 26 lutego 2014r. w stanie znacznej nietrzeźwości. Prawidłowe ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy w tym zakresie nie doczekały się jednak pogłębionej refleksji i odzwierciedlenia w przyjętych rozwiązaniach penalnych. Wymiar tego środka karnego razi łagodnością. Rację ma prokurator, wskazując, że dyrektywy kary sprawiedliwej wymagają podwyższenia wymiaru tego środka karnego do 5 lat. Wniosek prokuratora o orzeczenie środka karnego w takim wymiarze okazał się skuteczny i dlatego Sąd okręgowy uwzględnił go.

Uznanie za zasadnych zarzutów podnoszonych w apelacji przez prokuratora rodziło konieczność wydania orzeczenia o charakterze reformatoryjnych. Wskazane wyżej okoliczności przemawiały, zdaniem Sądu Okręgowego za orzeczeniem kary pozbawienia wolności w wymiarze jak w wyroku. Zdaniem Sądu Okręgowego tylko taka kary spełni swoje cele w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej.

Z uwagi sytuację majątkową oskarżonego, który jest bezrobotny, nie posiada majątku, a ma utrzymaniu jedno dziecko uzasadniło zwolnienie go z kosztów sądowych

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak na wstępie.