Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Mirosław Kędzierski - sprawozdawca

Sędziowie SO Piotr Kupcewicz

SO Włodzimierz Wojtasiński

Protokolant st. sekr. sądowy Aleksandra Deja - Lis

przy udziale Antoniny Kasprowicz-Czerwińskiej - prokuratora Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy

po rozpoznaniu dnia 5 grudnia 2014 r.

sprawy skazanego G. S. s. S.i G. ur. (...)w C.

w przedmiocie wydania wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez skazanego

od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 14 lipca 2014 r. sygn. akt IX K 745/14

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że wymiar orzeczonej wobec skazanego łącznej kary pozbawienia wolności obniża do 1 (jednego) roku i 8 (ośmiu) miesięcy; w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zwalnia skazanego od ponoszenia wydatków za postępowanie odwoławcze i obciąża nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Przedmiotem postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego wobec G. S.były prawomocne wyroki :

I.  Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 30 marca 2009r. sygn. akt XVI K 495/09 za przestępstwo określone w art.178a§1 kk, popełnione w dniu 21 grudnia 2008r. na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na okres próby 2 lat, 2 lata zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, świadczenie pieniężne w kwocie 300 zł, podanie wyroku do publicznej wiadomości;

II.  Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 27 września 2011r. sygn. akt IV K 226/10 za przestępstwo określone w art.18§3 kk w zw. z art.13§1 kk w zw. z art.286§1 kk i w zw. z art.297 w zw. z art.11§2 kk, popełnione w listopadzie 2009r. na k arę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat i grzywny w wymiarze 30 stawek dziennych po 20 zł, przy czym postanowieniem z dnia 12 lutego 2014r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności;

III.  Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 18 października 2011r. sygn. akt IV K 487/11 za przestępstwo określone w art.13§1 kk w zw. z art.286§1 kk i w zw. z art.297 i w zw. z art.271§1 kk i w zw. z art.11§2 kk, popełnione w dniu 16 października 2009r. na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na okres próby 3 lat, grzywnę w wymiarze 40 stawek dziennych po 20 zł, przy czym postanowieniem z dnia 28 lutego 2014r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności;

IV.  Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 22 sierpnia 2013r. sygn. akt XVI K 1075/13 za przestępstwo określone w art.291§1 kk w zw. z art.12 kk, popełnione w okresie od grudnia 2012r. do 26 stycznia 2013r. na karę 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat, grzywny w wymiarze 30 stawek dziennych po 30 zł i orzeczono dozór kuratora.

Wyrokiem z dnia 14 lipca 2014r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w sprawie IX K 745/14 na podstawie art.569§1 kpk w zw. z art.85 kk i art.86§1 i 2 kk połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczone wyrokami opisanymi wyżej w punktach II i III , tj. w wyrokach o sygn. IV K 226/10 i IV K 487/11 i wymierzył skazanemu G. S.karę łączną 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz łączną karę grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł, orzekł iż w pozostałym zakresie wyroki opisane wyżej w punktach I i II podlegają odrębnemu wykonaniu, umorzył postępowanie w pozostałym zakresie co do wydania wyroku łącznego oraz zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów postępowania związanych z wydaniem wyroku łącznego i obciążył nimi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł skazany, domagając się obniżenia wymierzonej mu kary łącznej. Na poparcie swojego wniosku wskazał na swoją sytuację rodzinną i majątkową, a nadto zadeklarował przestrzeganie prawa w przyszłości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja skazanego zasługiwała na uwzględnienie, co w konsekwencji prowadziło do obniżenia skazanemu G. S. orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

W pierwszym rzędzie Sąd Okręgowy pragnie skonstatować, że Sąd I instancji w sposób prawidłowy ustalił okoliczności leżące u podstaw wydania przedmiotowego wyroku łącznego, po czym – po dokonaniu ich należytej analizy i oceny – połączył kary orzeczone wymienionymi wyrokami, albowiem spełnione zostały wszelkie warunki formalne przewidziane treścią przepisu art.85 kk.

Odnosząc się natomiast wprost do zarzutu apelacyjnego skazanego, należy stwierdzić, co następuje :

Zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen można podnosić w sposób zasadny w sytuacji, kiedy wymierzona kara nie uwzględnia w sposób właściwy wszystkich okoliczności, jakie winny być brane pod uwagę przy ferowaniu tego rodzaju orzeczenia. Innymi słowy zarzut taki można podnosić, gdy w odczuciu społecznym kara taka byłaby karą niesprawiedliwą. Zatem „rażąca niewspółmierność kary”, o jakiej traktuje treść art.438 pkt 4 kpk zachodzi wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary można przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną, a tą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary wskazanych w art.53 kk i art.54§1 kk oraz zasad wymiaru kary ukształtowanych praktyką orzeczniczą Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych w zakresie wyroku łącznego. Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę w ocenach wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną można by nazwać także w potocznym znaczeniu tego słowa „rażąco niewspółmierną”, tj. w stopniu nie dającym się zaakceptować.

Kierując się powyższymi zasadami Sąd odwoławczy stanął na stanowisku, iż z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie w przypadku rozstrzygnięcia o karze łącznej pozbawienia wolności. W realiach tej sprawy należało bowiem podzielić stanowisko skarżącego zawarte w apelacji, skłaniające się do modyfikacji rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego w przedmiocie kary łącznej pozbawienia wolności w kierunku jej złagodzenia.

Należy skonstatować bowiem, iż priorytetową zasadą kary łącznej powinna być zasada asperacji, a kara łączna orzeczona na zasadzie absorpcji lub kumulacji – wyjątkiem. Żaden automatyzm nie może zasługiwać na aprobatę w wymiarze kary, gdyż zasada kumulacji byłaby wyrazem formy odpłaty, a zasada absorpcji wyrazem formy nagrody.

Jest oczywistym, iż przy wymiarze kary łącznej przy wydawaniu wyroku łącznego należy brać pod uwagę przede wszystkim związek podmiotowy lub przedmiotowy między poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary oraz charakter tego związku , czy jest on odległy, ścisły, czy też w ogóle go brak, a ponadto sąd winien rozważyć, czy okoliczności , które zaistniały już po wydaniu poprzednich wyroków przemawiają za korzystnym lub niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej.

Powyższe przesłanki zostały dostrzeżone przez Sąd I instancji, jednakże nie zostały one w sposób należyty ocenione, co miało istotne znaczenie dla wymiaru kary łącznej pozbawienia wolności.

Jakkolwiek należy podzielić stanowisko tego sądu o zasadności oparcia kary wobec G. S. o zasadę asperacji, to nie sposób uznać, iżby orzeczona kara 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności była zbliżona do zasady częściowej absorpcji, gdyż w rzeczywistości wysokość kar wskazuje na zastosowanie zasady asperacji i to zbliżonej do zasady kumulacji.

Realia niniejszej sprawy tymczasem wskazują na zasadność wymierzenia G. S. kary z zastosowaniem zasady asperacji, ale zbliżonej do zasady absorpcji.

Jednoznacznie przemawia za tym ścisły związek przedmiotowy między poszczególnymi czynami, bliska odległość czasowa między nimi, jak również w poprawne zachowanie skazanego podczas odbywania kary pozbawienia wolności.

Rozważając kwestię bliskości podmiotowo-przedmiotowej pomiędzy poszczególnymi czynami objętymi wyrokiem łącznym, stwierdzić należy, iż zaledwie miesięczna odległość czasowa między nimi oraz fakt, że obydwa czyny były skierowane przeciwko mieniu ( identyczna kwalifikacja prawna ) przemawiają za istnieniem ścisłego związku pomiędzy nimi.

Jeżeli chodzi o okoliczności zaistniałe po wydaniu poszczególnych wyroków, to z opinii sporządzonej przez Dyrektora Zakładu Karnego w I. wynika, iż skazany w stosunku do przełożonych zachowuje się w sposób regulaminowy, przestrzega porządku i dyscypliny, nie był nagradzany, jak i karany dyscyplinarnie. Skazany nie przynależy też do podkultury przestępczej.

Okoliczności te wskazują więc na wyraźne istnienie i przewagę okoliczności, które uzasadniają orzeczenie kary łącznej w niższym wymiarze niż w wyroku Sądu Rejonowego.

W konsekwencji zdaniem Sądu odwoławczego karą łączną jaką należało wymierzyć skazanemu była kara roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności. Kara w tej właśnie wysokości spełni wszelkie wymogi, jakie kara winna spełniać w zakresie społecznego oddziaływania oraz celów, jakie ma osiągnąć w stosunku do skazanego.

O kosztach sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym orzeczono zgodnie z art.636 kpk w zw. z art.624§1 kpk, mając na uwadze aktualną sytuację rodzinną i majątkową skazanego oraz konieczność odbywania orzeczonych kar w warunkach więziennych.