Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2014 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa S. B.

przeciwko Gminie M. A. reprezentowanej przez (...) sp. z o.o. w A.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki S. B.

od wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie

z dnia 8 września 2014r., sygn. akt I C 356/14

1.  Oddala apelację;

2.  Zasądza od powódki S. B. na rzecz pozwanej Gminy M. A. reprezentowanej przez (...) sp. z o.o. w A. kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II – giej instancji.

Sygn. akt: I. Ca. 374/14

UZASADNIENIE

S. B. wystąpiła z pozwem przeciwko Gminie M. A., w którym domagała się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach I Wydział Cywilny z dnia 27 listopada 2013 r. wydanego w sprawie sygn. akt I Ca 358/13, w którym nakazano jej usunięcie budynków gospodarczych. Jednocześnie wniosła o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że nigdy nie była właścicielką budynków gospodarczych, o które toczy się spór i nie jest też ich prawną posiadaczką, tym samym nie może ingerować fizycznie w cudze prawo własności. Powódka wskazała, że tytuł własności do w/w budynków posiadają spadkobiercy W. K.. Powódka wskazywała również, że umowa kupna – sprzedaży nieruchomości, którą zawarła z synem W. L. K. jest wadliwa i nieważna, ponieważ nie została dochowana forma aktu notarialnego oraz L. K. nie był jedynym właścicielem budynku i jako taki nie miał prawa nim samodzielnie rozporządzać, jak również przedmiot umowy nie był pozbawiony wad prawnych.

Gmina M. A. zastępowana przez (...) Sp. z o.o. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, z wyszczególnieniem kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, że w procesie opozycyjnym nie może dojść do ponownego badania okoliczności wskazanych jako podstawa faktyczna powództwa, na podstawie którego powstał tytuł wykonawczy oraz analizy przepisów prawa materialnego decydujących o sposobie rozstrzygnięcia sądu.

Wyrokiem z dnia 8 września 2014 r. w sprawie o sygn. akt: I. C. 356/14 Sąd Rejonowy w Augustowie oddalił powództwo oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 197,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Z ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy wynika, że w sprawie o sygn. akt I C 229/13 prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Augustowie wytoczonej z powództwa Gminy M. A. zastąpionej przez (...) Sp. z o.o. w A. przeciwko S. B. wyrokiem z dnia 11 września 2013 r. nakazano pozwanej usunięcie budynków gospodarczych: nr 1 o powierzchni 12 m ² i nr 2 o powierzchni 2 m ² usytuowanych na działce nr (...) położonej w A. przy ulicy (...) oznaczonej na mapie ewidencyjnej z dnia 15 maja 2013 r. kolorem niebieskim i kolorem pomarańczowym. Wyrok ten stał się prawomocny dnia 27 listopada 2013 r. na mocy orzeczenia Sądu II instancji, natomiast postanowieniem z dnia 31 grudnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach w sprawie sygn. akt I Ca 358/13 na podstawie art. 781 k.p.c. i art. 782 k.p.c. nadał klauzulę wykonalności co do pkt I i II wyroku Sądu Rejonowego oraz co do pkt II prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 27 listopada 2013 r.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy na gruncie art. 840 k.p.c. wskazał, że Sąd w przedmiotowej sprawie nie jest władny kontrolować zasadności, słuszności wyroku sądowego korzystającego z waloru prawomocności. Powództwo opozycyjne nie może prowadzić do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem. W związku z tym nie jest dopuszczalna merytoryczna zmiana uprzednio wydanego prawomocnego orzeczenia w oparciu o przepis art. 840 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka S. B., zarzucając Sądowi Rejonowemu błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku i w konsekwencji wniosła o uchylenie zaskarżonego orzeczenia oraz zasądzenie od pozwanej na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu skarżąca podała, że nie była właścicielką budynków gospodarczych objętych wyrokiem w sprawie o sygn. akt: I. C. 229/13, ani też nie była ich posiadaczką ani użytkownikiem. Wskazała, że podstawą wyrokowania w wyżej wymienionej sprawie stanowiła nieważna umowa, albowiem nie została zachowana forma aktu notarialnego, sprzedający L. K. nie miał prawa do samodzielnego rozporządzania prawem, a przedmiot umowy nie był pozbawiony wad prawnych. O powyższych faktach, powódka dowiedziała się dopiero po uprawomocnieniu się wyroku, któremu nadano klauzulę wykonalności.

W odpowiedzi, pozwana Gmina M. A. zastępowana przez (...) Sp. z o.o. wniosła o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd I instancji dokonał w sprawie właściwych ustaleń faktycznych i na ich podstawie wywiódł prawidłowe wnioski, co skutkowało słuszną merytoryczną oceną przemawiającą za oddaleniem powództwa.

Przepis art. 840 k.p.c., określający przesłanki merytorycznej obrony dłużnika i stanowiący podstawę prawną rozstrzygnięcia, opartego na nim powództwa, ma charakter materialnoprawny (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2014 r., IV CSK 22/13). Sformułowanie żądania jako pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności wiąże sąd orzekający w tym sensie, że musi on dokonać oceny stanu faktycznego z uwzględnieniem treści art. 840 k.p.c. Powództwo przeciwegzekucyjne nie może zmierzać do kwestionowania bądź do uchylenia prawomocnego rozstrzygnięcia sądu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 18 października 2013 r., I ACa 459/13). Istotą powództwa z art. 840 k.p.c. jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy. Powództwo opozycyjne nie prowadzi do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym lub natychmiast wykonalnym orzeczeniem sądowym. Jego celem jest pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, nie zaś podważenie treści orzeczenia sądowego, które zaopatrzono w klauzulę wykonalności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2012 r., II CSK 760/12).

Odnosząc się do zarzutów apelacyjnych w pierwszej kolejności należy podkreślić, że strona powodowa niezasadnie domagała się pozbawienia tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach wydanego w sprawie o sygn. akt: I. Ca. 358/13. Zauważyć bowiem należy, że orzeczenie to nie stanowi tytułu wykonawczego, ponieważ wyrok tego Sądu sprowadzał się do oddalenia apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w Augustowie w sprawie o sygn. akt: I. C. 229/13, a zatem już z tego względu nie było podstaw do pozbawienia wykonalności wskazanego orzeczenia.

Ponadto stwierdzić należy, że argumentacja podniesiona przez stronę apelującą sprowadzała się do nakazania w przedmiotowej sprawie ponownej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie o sygn. akt: I. C. 229/13 Sądu Rejonowego w Augustowie i rozstrzygnięcie o zasadności powództwa, a tego rodzaju postępowanie w świetle art. 840 k.p.c. jest niedopuszczalne. Apelująca pomija też, że do wzruszenia wyroku zapadłego w sprawie o sygn. akt: I. C. 229/13 przysługiwała jej apelacja, która była już przedmiotem rozpoznania i która została oddalona na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach w sprawie o sygn. akt: I. Ca. 358/13.

Nie sposób jest też podzielić zarzutów skarżącej, jakoby Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie rozstrzygnął wbrew wykładni art. 840 k.p.c. zaprezentowanej w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2012 r. w sprawie II CSK 760/11(Lex nr 1215616). Podkreślić trzeba, że Sąd Najwyższy w powyższym orzeczeniu wprost wskazał m. in., że „Powództwo opozycyjne nie prowadzi do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym lub natychmiast wykonalnym orzeczeniem sądowym. Jego celem jest pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, nie zaś podważenie treści orzeczenia sądowego, które zaopatrzono w klauzulę wykonalności. Innymi słowy, dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części, jeżeli przeczy zdarzeniom na których oparto wydanie klauzuli wykonalności. (…) Powództwo przeciwegzekucyjne nie może w żadnym wypadku kwestionować ani zmierzać do uchylenia powagi rzeczy osądzonej (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 1985 r., III CZP 14/85, OSNC 1985/12/192, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2006 r., IV CSK 24/06). Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać trzeba, że przedmiotowe powództwo w żadnym stopniu nie zmierza do wzruszenia tytułu egzekucyjnego – wyroku wydanego w dniu 11 września 2013 r. przez Sąd Rejonowy w Augustowie w sprawie o sygn. akt: I. C. 229/13. Strona powodowa nie wskazała bowiem żadnych zdarzeń, które nie były objęte oceną merytoryczną Sądu Rejonowego w Augustowie i Sądu Okręgowego w Suwałkach, a które miałyby wpływ na wykonalność tytułu wykonawczego.

Trafności zaskarżonego orzeczenia nie mogły podważyć też pozostałe zarzuty apelacji związane z ważnością umowy z dnia 26 lipca 2012 r. Podkreślić bowiem należy, że przedmiotem tej umowy nie była sprzedaż nieruchomości, a ewentualne roszczenia związane z wadami przedmiotu umowy winny być kierowane do drugiej strony tej umowy. Z powyższego wynika, że dla ważności tej umowy nie była wymagalna forma aktu notarialnego. Brak jest też podstaw do przyjęcia, że powódka o przedmiocie umowy dowiedziała się po uprawomocnieniu się wyroku, skoro na tej umowie widnieje jej podpis (k. 4v).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powódki jako bezzasadną.

W przedmiocie kosztów procesu, na podstawie art. 98 k.p.c. w zw.
z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. oraz § 6 pkt 2 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. j. – Dz. U. z 2013 r., poz. 490) Sąd Okręgowy zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 90,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.