Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI Ka 710/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Piotr Mika (spr.)

Sędziowie SSO Ewa Trzeja-Wagner

SSO Dariusz Prażmowski

Protokolant Natalia Skalik-Paś

przy udziale Bożeny Sosnowskiej

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2014 r.

sprawy skazanego D. T., syna A. i E.

ur. (...) w Z.

w przedmiocie wydania wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 6 maja 2014 r. sygnatura akt IX K 2008/13

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 710/14

UZASADNIENIE

D. T. skazany został prawomocnymi wyrokami

I. Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 6.12.2011 roku w sprawie o sygn. akt VII K 1096/11, za ciąg przestępstw z art. 278 § l k.k. popełniony w dniach 25.09.2011 roku/ 1.10.2011 roku i 7.10.2011 roku na jedną karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby, którą to karę następnie postanowieniem z dnia 7.10.2013 roku zarządzono do wykonania;

II. Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 22.05.2012 roku w sprawie o sygn. akt VII K 254/12, za przestępstwo z art. 278 § l k.k. popełnione w dniu 24.02.2012 roku na karę 8 miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin w stosunku miesięcznym;

III. Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 5.03.2013 roku w sprawie o sygn. akt VII K 1274/12, za przestępstwo z art. 278 § l k.k. w zw z art. 12 k.k. popełnione w okresie od dnia 10 do 17.08.2012 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

IV Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 15.05.2013 roku w sprawie o sygn. akt VII K 127/13, za przestępstwo z art. 278 § l k.k. popełnione w dniu 10.10.2012 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

V. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 19.06.2013 roku w sprawie o sygn. akt IX K 68/13, za przestępstwo z art. 278 § l k.k. popełnione w dniu 6.12.2012 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat próby oraz karę grzywny w ilości 80 stawek dziennych po 10 złotych każda stawka’

Wyrokiem łącznym z dnia 6 maja 2014 roku w sprawie o sygn. akt IX K 2008/13 Sąd Rejonowy w Gliwicach :

1. na podstawie art. 85 k.k. oraz art. 86 § l k.k. orzeczone wyrokami opisanymi w pkt. III i IV jednostkowe kary pozbawienia wolności połączył i jako karę łączną orzekł wobec skazanego D. T. karę 10 miesięcy pozbawienia wolności;

2. na podstawie art. 577 k.p.k. zaliczył skazanemu D. T. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres kary odbytej w sprawie Sądu Rejonowego w Zabrzu o sygn. akt VII K 1274/12 w dniach od 6.11.2013 roku do 6.05.2014 roku;

3. na podstawie art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie w zakresie połączenia kar jednostkowych orzeczonych wyrokami opisanymi w pkt. I, II i V;

4. ustalił, że wyroki opisane w pkt III i IV części wstępnej wyroku łącznego w pozostałym zakresie podlegają odrębnemu wykonaniu;

5. orzekł o wynagrodzeniu obrońcy z urzędu i zwolnił skazanego z obowiązku poniesienia wydatków, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od wyroku wywiódł prokurator, który zaskarżając orzeczenie w całości na niekorzyść skazanego zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 85 k.k., polegającą na zaniechaniu orzeczenia wobec D. T. kary łącznej w stosunku do wszystkich spełniających warunki do połączenia kar wymierzonych na mocy wyroków jednostkowych objętych postępowaniem w przedmiocie wydania wyroku łącznego pomimo istnienia ku temu warunków.

W oparciu o powyższy zarzut prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest w pełni zasadna.

Rację ma skarżący, twierdząc, że sąd I instancji mimo prawidłowych ustaleń i wyrażenia prawidłowego poglądu co do zbiegających się w warunkach art. 85 k.k. skazań D. T. za przestępstwa wskazane w wyrokach Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 05.03.2013 roku w sprawie VII K 1274/12 /pkt III/, z dnia 15.05.2013 roku w sprawie VII K 127/13 /pkt IV/ jak też Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 19.06.2013 roku w sprawie IX K 68/13 /pkt V/, jako popełnionych odpowiednio w dniach 17.08.2012 roku, 10.10.2012 roku i 6.12.2012 roku, a więc przed dniem 5.03.2013 roku tj. datą wydania wyroku w sprawie o sygn. akt VII K 1274/12, błędnie wbrew dyspozycji powołanego przepisu nie objął węzłem kary łącznej wszystkich trzech zbiegających się jednorodzajowych kar pozbawienia wolności i wymierzył karę łączną pozbawienia wolności obejmującą jedynie skazania z wyroków z punktów III i IV. Swoje stanowisko Sąd Rejonowy uzasadnił tym, że połączenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania z karami pozbawienia wolności orzeczonymi bez warunkowego zawieszenia wykonania na podstawie art. 89 k.k. byłoby możliwe wyłącznie w sytuacji, gdyby sąd zdecydował się na warunkowe zawieszenie kary łącznej pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu Rejonowego jeżeli nie dopatrzono się warunków do takiego rozstrzygnięcia, to nie było również przesłanek do łączenia takich kar. Przywołane na poparcie takiego poglądu wyroku Sądu Najwyższego z dn.11.07.2008r. III KK 82/08 oraz uchwały z dnia 27 marca 2001r. I KPZ 2/01 nie uwzględnia jednak tego, że judykaty te zapadły na gruncie stanu prawnego obowiązującego do dnia 8 czerwca 2010 roku tj. daty wejścia w życie nowelizacji kodeksy karnego dokonanej ustawą z dnia 05.11.2009 r. (Dz. U. Nr 206 pózn. 1589) i zgoła odmiennej treści normatywnej przepisu art. 89 § 1 k.k. Treść obowiązującego od powołanej daty przepisu art. 89 § 1 a k.k. zgodnie z którym aktualnie możliwe jest orzeczenia kary łącznej bezwzględnego pozbawienia wolności w miejsce zbiegających się kar jednostkowych pozbawienia wolności orzeczonych z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, względnie jednoznacznie świadczy o możliwości orzeczenia jako kary łącznej bezwzględnej kary pozbawienia wolności w miejsce zbiegających się kar pozbawienia wolności orzeczonych z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, jak też kar o charakterze bezwzględnym. Orzeczenie w miejsc zbiegających się kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem i bez warunkowego zawieszenia wykonania jednej kary łącznej nie jest przy tym ani rozstrzygnięciem fakultatywnym ani też uzależnionym od możliwości postawienia pozytywnej prognozy kryminologicznej będącej warunkiem zawieszenia wykonania kary łącznej w oparciu o art. 69 k.k. Przywołać wypada w tym zakresie pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu uchwały z dnia 28 listopada 2013 r. sygn. I KZP 13/13 (lex nr 1394021): „Wprowadzenie do Kodeksu karnego art. 89 § 1a k.k. doprowadziło zatem do zmiany normatywnej w zakresie, w jakim powstała konieczność każdorazowego orzekania kary łącznej, przy spełnieniu warunków wskazanych w art. 85 k.k., niezależnie od zastosowanego środka probacyjnego co do którejkolwiek z kar orzeczonych za pozostające w zbiegu realnym przestępstwa, tym samym wpływając na treść normy uprzednio dekodowanej w oparciu o art. 89 § 1 k.k.” Będąca zasadniczym przedmiotem powołanej uchwały kwestia zastosowania reguł intertemporalnych z art. 4 § 1 k.k. nie ma w niniejszej sprawie znaczenia wobec popełnienia wszystkich zbiegających się w warunkach art. 85 k.k. czynów po 8 czerwca 2010 roku.

Opisanego wyżej uchybienia prawa materialnego nie sposób konwalidować poprzez zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie przez sąd odwoławczy prawidłowej kary łącznej obejmującej wszystkie trzy skazania. Takie rozstrzygnięcie sprzeczne byłoby z zasadą dwuinstancyjności postępowania sądowego w znaczeniu materialnym, tj. pozbawiłoby strony prawa do poddania rozstrzygnięcia o karze łącznej ocenie sądów obu instancji. Z tego też względu konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.