Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2013r. w Katowicach

sprawy z odwołania K. B. (K. B. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wysokość należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Bielsku-Białej

z dnia 13 marca 2012r. sygn. akt VI U 1254/11

1.  zmienia zaskarżony wyrok i oddala odwołanie,

2.  zasądza od K. B. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. kwotę 180 zł ( sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

/-/ SSA J. Ansion/-/ SSA K. Merker/-/ SSA M. Woźnowska - Gallos

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1025/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Bielsku-Białej zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia
21 września 2011r. w ten sposób, że stwierdził że K. B. nie ma obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne w łącznej kwocie 1.551,68 zł za okres od
1 stycznia 2001r. do grudnia 2002r. oraz zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy rozpoznając odwołanie ustalił, że ubezpieczony K. B. nie opłacił składek na ubezpieczenie zdrowotne za lata 2001-2002 w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z treścią art.28 ust.2 ustawy z dnia 6.02.1997 roku
o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28, poz.153 ze zm.) i zgodnie z treścią art.33 ustawy z dnia 23.01.2003 roku o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. z 2003r. nr 45, poz.391 ze zm.) należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne ulegały przedawnieniu z upływem lat 5-ciu licząc od dnia w którym składka stała się wymagalna.

Od dnia 1.07.2004 roku na podstawie art.17 pkt 1 lit.a ustawy z dnia 20.04.2004 roku
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.
z 2004r. nr 121, poz.1264) wydłużeniu uległ termin przedawnienia składek na ubezpieczenie zdrowotne do lat 10-ciu (art.24 ust.4 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych).

Ustawą z dnia 16.09.2011 roku o redukcji niektórych obowiązków obywateli
i przedsiębiorców (Dz.U. nr 232, poz.1378) na podstawie art.11 dokonano zmiany art.24 ust.4 ustawy z dnia 13.10.1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych w ten sposób,
że należności z tytułu składek ulegają ponownie przedawnieniu po upływie 5-ciu lat licząc od dnia, w którym stały się wymagalne.

Jednocześnie w art.27 ust.1 tej ustawy postanowiono, że do przedawnienia należności z tytułu składek, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1.01.2012 roku, stosuje się przepisy
w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą z tym, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1.01.2012 roku. Z ust.2 tego artykułu wynika, że jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1.01.2012 roku nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska organu rentowego, że 10-letnie przedawnienie ma zastosowanie także do należności powstałych przed 1.01.2003 roku, o ile nie uległy one przedawnieniu na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stanowisko organu rentowego narusza podstawową zasadę nieretroakcyjności prawa.

Z tych względów Sąd Okręgowy uznał, że nie opłacone przez ubezpieczonego składki na ubezpieczenie zdrowotne za lata 2001-2002 uległy 5 - letniemu przedawnieniu.

Od powyższego wyroku apelację wniósł pełnomocnik organu rentowego i zarzucił naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie,
a w szczególności:

- art.33 ust.2 ustawy z dnia 23.01.2003 roku o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. z 2003 roku, nr 45, poz.391) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1.07.2004 roku, art.93 ust.2 ustawy z dnia 27.08.2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008r. Nr 164, poz.1027)
w związku z art.24 ust.4 ustawy z dnia 13.10.1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 205, poz.1585) w drodze przyjęcia, iż nie opłacone przez ubezpieczonego składki na ubezpieczenie zdrowotne za lata 2001-2002 uległy 5-letniemu przedawnieniu i nie dotyczy ich wydłużony 10-letni termin przedawnienia wprowadzony ustawą z dnia 20.04.2004 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2004r. Nr 21, poz.1264).

Wskazując na powyższe naruszenie wnosił:

- o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu pierwszej instancji w całości poprzez oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych,

względnie

- uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy temuż Sądowi do ponownego rozpoznania, z pozostawieniem mu orzeczenia o kosztach za obydwie instancje.

Pełnomocnik organu rentowego podniósł, że art.33 ust.2 ustawy z dnia 23.01.2003 roku
w wersji obowiązującej od 1.07.2004 roku oraz w art.93 ust.2 ustawy z dnia 27.08.2004 roku stanowi, iż - należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne ulegają przedawnieniu na zasadach określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych. Za przyczyną powyższego odesłania, od dnia 1.07.2004 roku składki na ubezpieczenia zdrowotne przedawniają się na zasadach określonych w ustawie systemowej, co oznacza, że od tego dnia okres przedawnienia składek jest taki sam, jak składek na ubezpieczenie społeczne, czyli
10-letni.

Sąd Apelacyjny w Katowicach rozpoznając apelację zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego zasługuje na uwzględnienie..

Słusznie zarzuca pełnomocnik organu rentowego, że Sąd I instancji przy rozpoznaniu sprawy naruszył prawo materialne przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisu
art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U.
z 2009r., nr 205, poz. 1585), który ma zastosowanie od dnia 1 lipca 2004r. do przedawnienia składek na ubezpieczenie zdrowotne na mocy art. 17 pkt 1 lit.a ustawy z dnia 20.04.2004r.
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
Nr 121, poz.1264).

Zgodnie bowiem z treścią art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 23.01.2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. nr 45, poz. 391) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2004r. oraz art. 93 ust. 2 obecnie obowiązującej ustawy
z dnia 27.08.2004r. o świadczeniach z opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008r. nr 164, poz. 1027), oceny przedawnienia składek na ubezpieczenie zdrowotne należy dokonywać w oparciu o uregulowania zawarte w ustawie
o systemie ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że składki na ubezpieczenie zdrowotne przedawniają się tak samo jak składki na ubezpieczenie społeczne, czyli po 10 latach.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego w związku z brakiem przepisów intertemporalnych w ustawie nowelizującej z dnia 20.04.2004r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr.121, poz.1264), która dokonała wydłużenia okresu przedawnienia składek na ubezpieczenie zdrowotne należy stosować taką samą wykładnię, która została dokonana w związku z brakiem przepisów przejściowych w ustawie z dnia 18.12.2002r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 241,
poz. 2074), która wydłużyła termin przedawnienia składek na ubezpieczenie społeczne.

Z tych względów stanowisko Sądu Okręgowego nie jest zgodne z dokonaną wykładnią przez Sąd Najwyższy odnośnie do przedawnienia składek na ubezpieczenie społeczne zawartą
w uchwałach z dnia 2 lipca 2008r.(sygn. akt II UZP 5/08) oraz z dnia 8 lipca 2008r.(sygn. akt I UZP 4/08).

Zgodnie z tezą uchwały z dnia 8 lipca 2008 r. I UZP 4/08 Sąd Najwyższy wskazał, że do składek na ubezpieczenia społeczne należnych i nieprzedawnionych przed dniem 31 grudnia 2002r. należy stosować przepis art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst Dz. U. z 2007r. Nr 11, poz. 74) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 18 grudnia 2002r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 241, poz. 2074).

Natomiast w uchwale z dnia 2 lipca 2008r . IIUZP 5/08 Sąd Najwyższy podniósł,
że dziesięcioletni okres przedawnienia przewidziany w art. 24 ust. 4 ustawy z dnia
13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007r.
Nr 11, poz. 74 ze zm.) w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 18 grudnia 2002r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 241, poz. 2074) znajduje zastosowanie do należności z tytułu składek, które stały się wymagalne przed dniem 1 stycznia 2003r., jeżeli do tej daty nie uległy przedawnieniu według przepisów dotychczasowych.

Identyczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 stycznia 2009r. IUK 204/08.

Podobna argumentacja została też zawarta w uzasadnieniu nietezowanego wyroku WSA
w Łodzi z dnia 13.01.2010r, sygn. akt - III SA/Łd 447/09 (lex nr 601701), w którym Sąd zajmował się analogicznym jak w przedmiotowej sprawie problemem przedawnienia składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając powyższe na uwadze nie opłacone przez ubezpieczonego składki na ubezpieczenie zdrowotne za lata 2001-2002r. nie uległy przedawnieniu.

Dlatego też na mocy art. 386 § 1 kpc oraz art. 98 kpc i art. 108 § 1 należało orzec jak
w sentencji.

/-/ SSA J. Ansion/-/ SSA K. Merker/-/ SSA M. Woźnowska - Gallos

Sędzia Przewodniczący Sędzia

JM