Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 10/10
POSTANOWIENIE
Dnia 22 kwietnia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z powództwa Z. W. – Z.
przeciwko K. Z.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 22 kwietnia 2010 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie o kosztach zawarte w wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 29 października 2009 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 29 października 2009 r. Sąd Okręgowy oddalił apelację
pozwanego K. Z. oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda Z. W.-Z. kwotę 467
zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego. Sąd Okręgowy, zgodnie z
art. 98 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c., zasądził na rzecz powoda zwrot
kosztów postępowania apelacyjnego. Koszty niezbędne do celowego dochodzenia
praw i celowej obrony zostały określone przez Sąd na kwotę 467 zł, stanowiącą
stawkę minimalną za udzielenie pomocy prawnej. Zdaniem Sądu Apelacyjnego
mimo rzetelnego przygotowania odpowiedzi na apelację przez pełnomocnika
pozwanego, z uwagi na nieskomplikowany charakter sprawy, nie było podstaw do
uwzględnienia wynagrodzenia adwokata w kwocie przekraczającej wskazaną
stawkę.
Na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania w części, w jakiej
Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniosku powoda o zwrot kosztów zastępstwa
adwokackiego, powód wniósł zażalenie, żądając jego zmiany przez zasądzenie od
pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego w wysokości
1.317 zł. Powód zarzucił:
- naruszenie art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo
o adwokaturze poprzez nieuwzględnienie umowy łączącej pełnomocnika
z klientem;
- błędną wykładnię art. 16 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. –
Prawo o adwokaturze poprzez przyjęcie, iż rzekomo nieskomplikowany
charakter sprawy nie uzasadnia zasądzenia kosztów zastępstwa
procesowego w kwocie wyższej od stawek minimalnych wskazanych
w rozporządzeniu wydanym na podstawie cytowanych przepisów;
- niewłaściwe zastosowanie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nierozpoznanie
wniosku dowodowego powoda w postaci łączącej go z pełnomocnikiem
umowy oraz niewskazanie przyczyn, dla których Sąd odmówił zgłoszonemu
wnioskowi wiarygodności.
3
W uzasadnieniu zażalenia powód zarzucił także nieuwzględnienie przez Sąd
obowiązujących stawek rynkowych za czynności adwokackie oraz wkładu
pełnomocnika w wyjaśnienie sprawy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Według art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze
(j.t. Dz. U. z 2009 r., nr 146, poz. 1188 z późn. zm.) opłaty za czynności
adwokackie ustala umowa z klientem. Umowa ta jest wiążąca w relacji pomiędzy
pełnomocnikiem, będącym adwokatem i jego mocodawcą. Ustalona w umowie
wysokość opłat za czynności adwokackie nie musi stanowić podstawy zasądzenia
przez sąd poniesionych przez tę stronę kosztów zastępstwa prawnego od
przeciwnika procesowego.
Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest
zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia
praw i celowej obrony. Powołany przepis ustanawia dwie zasady rozstrzygania
o kosztach procesu, tj. zasadę odpowiedzialności za wynik procesu oraz zasadę
orzekania o zwrocie kosztów niezbędnych i celowych. Według art. 98 § 3 k.p.c. do
niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata, zalicza się
wynagrodzenie, jednakże nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych
przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego
przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Pojęcie kosztów niezbędnych do
celowego dochodzenia praw i celowej obrony nie może być więc utożsamiane
ze wszystkimi kosztami, jakie w toku postępowania ponosi strona.
Na podstawie wskazanych w zażaleniu przepisów art. 16 ust. 2 i 3 ustawy
z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze zostało wydane rozporządzenie
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.), które w § 2 ust. 1
stanowi, że zasądzając opłatę za czynności adwokata z tytułu zastępstwa
prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy adwokata, a także
charakter sprawy i wkład pracy adwokata w przyczynienie się do jej wyjaśnienia
i rozstrzygnięcia. Natomiast § 2 ust. 2 tego rozporządzenia stanowi, że podstawę
4
zasądzenia opłaty, o której mowa w ust. 1, stanowią stawki minimalne określone
w rozdziałach 3-5. Opłata nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka
minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sporu.
Uwzględniając powyższą regulację prawną, brak jest podstaw do
uwzględnienia zażalenia. Wskazane w zażaleniu okoliczności – wysokość
wynagrodzenia ustalona w umowie pełnomocnika z jego mocodawcą oraz
przyjmowana na rynku wysokość wynagrodzeń pełnomocników procesowych - nie
stanowią podstawy do określenia wysokości opłat zasądzanych od przeciwnika
procesowego na rzecz strony, która sprawę wygrała i poniosła opłaty za czynności
adwokackie zgodnie z umową, którą zawarła ze swoim pełnomocnikiem.
Przedmiotowa sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, zaś
wartość przedmiotu sporu wynosiła 2.482 zł. Ze względu na powyższe nie można
uznać za uzasadniony zarzut, że sprawa była skomplikowana oraz wymagała od
adwokata znacznego nakładu pracy, co mogłoby stanowić podstawę do ustalenia
opłaty za czynności adwokata podlegającej zasądzeniu od strony, która przegrała
sprawę, w wysokości wyższej od stawki minimalnej.
O tym, w jakim stopniu strona wygrała lub przegrała sprawę decyduje
rezultat przeprowadzonego porównania roszczeń dochodzonych z roszczeniami
ostatecznie uwzględnionymi, przy czym porównania tego dokonuje się mając na
względzie ostateczny wynik procesu. Żadnego znaczenia, dla oceny stopnia
w jakim strona wygrała lub przegrała sprawę, nie ma natomiast to, czy sąd
rozstrzygając sprawę podzielił argumentację prawną przedstawioną przez stronę
oraz czy uwzględnił, a jeśli tak, to w jakim zakresie, podniesione przez stronę
zarzuty (por. postanowienie SN z dnia 12 stycznia 2010 r., III CZ 65/09, niepubl.).
Wobec powyższego zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.