V CKN 1790/00
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-04-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I C 101/99 I C 22/2000
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CKN 1790/00
POSTANOWIENIE
Dnia 19 grudnia 2000 r.
Sąd Najwyższy, Izba Cywilna w składzie
następującym:
Przewodniczący: SSN Jacek Gudowski (spraw.) Sędziowie: SN
Gerard Bieniek
SN Mirosława Wysocka
po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2000 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z
powództwa P. Ś.
przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń „Na Zycie" S.A. - Inspektoratowi w
W. o zapłatę,
na skutek kasacji powoda
od postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 30 czerwca 2000 r„postanawia:
uchylić zaskarżone postanowienie oraz postanowienie Sądu
Rejonowego w O. z dnia 26 maja 2000 r., I C 22/2000.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 26 maja 2000 r. Sąd Rejonowy w O. odrzucił pozew P. Ś.
przeciwko PZU „Na Życie" S.A., Inspektorat w W., o zapłatę kwoty 5 692,81 zł
należnej z tytułu ubezpieczenia zaopatrzenia dzieci, albowiem stwierdził, że sprawa
między stronami o to samo roszczenie została już prawomocnie osądzona.
Zażalenie powoda na to orzeczenie Sąd Okręgowy - postanowieniem z dnia 30
czerwca 2000 r. - oddalił, podzielając pogląd o istnieniu powagi rzeczy osądzonej.
W kasacji opartej na podstawie pierwszej z art. 393 * k.p.c. powód wytknął
naruszenie art. 199 § 1 pkt 2 w związku z art. 366 k.p.c. Zdaniem skarżącego, nie może
być mowy o powadze rzeczy osądzonej, ponieważ roszczenie, którego dochodzi obecnie
jest oparte na innej podstawie faktycznej i prawnej niż poprzednio.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie budzi wątpliwości, bo wynika to wprost z uzasadnienia pozwu, że roszczenie
zgłoszone w niniejszej sprawie zostało oparte na innych twierdzeniach niż roszczenie
dochodzone i rozpoznane w sprawie I C 101/99. Powód bowiem nie tylko podniósł, że
domaga się odszkodowania oraz że podstawą jego żądania jest wina strony pozwanej ,
ale także przytoczył przepisy prawa cywilnego, na których to żądanie opiera.
Wprawdzie wskazanie przez powoda przepisów prawa materialnego, mających stanowić
podstawę prawną orzeczenia, nie jest wymagane ani wiążące, nie pozostaje jednak bez
znaczenia dla oceny charakteru żądania, a następnie przebiegu i wyniku sprawy,
albowiem pośrednio określa także
V/
3
okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie pozwu (por. wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 23 lutego 1999 r„ ICKN 252/98, OSNC 1999, nr 9, poz. 152). Jest przy tym
oczywiste, że z punktu widzenia zasad odpowiedzialności zachodzi zasadnicza różnica
między żądaniem waloryzacji na podstawie art. 358 ^ § 3 k.c., rozstrzygniętym w
sprawie I C 101/99, a żądaniem odszkodowania na zasadzie winy, za szkodę powstałą
na skutek nienależytego wykonania zobowiązania. Zarazem nie może schodzić z pola
widzenia fakt, że określenie (wskazanie) okoliczności faktycznych, mających stanowić
podstawę roszczenia, należy wyłącznie do powoda i ani pozwany, ani sąd nie może tych
okoliczności korygować, zwłaszcza w kierunku przynoszącym powodowi niekorzystne
skutki procesowe.
W tym stanie rzeczy, nie przesądzając, oczywiście, trafności żądania
przedstawionego w sprawie niniejszej, bo to kwestia oceny, która należy do sądów
meńti, należy stwierdzić, że ze względu na odmienność prezentowanej przez powoda
podstawy faktycznej i prawnej żądania, nie zachodzi negatywna przesłanka procesowa
określona w art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Podniesiony w kasacji zarzut obrazy tego przepisu,
w związku z art. 366 k.p.c., okazał się zatem uzasadniony.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł na podstawie art. 39313
§ 1 k.p.c., jak w
sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 19 grudnia 2000 r.
Sąd Najwyższy, Izba Cywilna w składzie
następującym:
Przewodniczący: SSN Jacek Gudowski (spraw.) Sędziowie: SN
Gerard Bieniek
SN Mirosława Wysocka
po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2000 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z
powództwa P. Ś.
przeciwko Powszechnemu Zakładowi Ubezpieczeń „Na Zycie" S.A. - Inspektoratowi w
W. o zapłatę,
na skutek kasacji powoda
od postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 30 czerwca 2000 r„postanawia:
uchylić zaskarżone postanowienie oraz postanowienie Sądu
Rejonowego w O. z dnia 26 maja 2000 r., I C 22/2000.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 26 maja 2000 r. Sąd Rejonowy w O. odrzucił pozew P. Ś.
przeciwko PZU „Na Życie" S.A., Inspektorat w W., o zapłatę kwoty 5 692,81 zł
należnej z tytułu ubezpieczenia zaopatrzenia dzieci, albowiem stwierdził, że sprawa
między stronami o to samo roszczenie została już prawomocnie osądzona.
Zażalenie powoda na to orzeczenie Sąd Okręgowy - postanowieniem z dnia 30
czerwca 2000 r. - oddalił, podzielając pogląd o istnieniu powagi rzeczy osądzonej.
W kasacji opartej na podstawie pierwszej z art. 393 * k.p.c. powód wytknął
naruszenie art. 199 § 1 pkt 2 w związku z art. 366 k.p.c. Zdaniem skarżącego, nie może
być mowy o powadze rzeczy osądzonej, ponieważ roszczenie, którego dochodzi obecnie
jest oparte na innej podstawie faktycznej i prawnej niż poprzednio.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie budzi wątpliwości, bo wynika to wprost z uzasadnienia pozwu, że roszczenie
zgłoszone w niniejszej sprawie zostało oparte na innych twierdzeniach niż roszczenie
dochodzone i rozpoznane w sprawie I C 101/99. Powód bowiem nie tylko podniósł, że
domaga się odszkodowania oraz że podstawą jego żądania jest wina strony pozwanej ,
ale także przytoczył przepisy prawa cywilnego, na których to żądanie opiera.
Wprawdzie wskazanie przez powoda przepisów prawa materialnego, mających stanowić
podstawę prawną orzeczenia, nie jest wymagane ani wiążące, nie pozostaje jednak bez
znaczenia dla oceny charakteru żądania, a następnie przebiegu i wyniku sprawy,
albowiem pośrednio określa także
V/
3
okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie pozwu (por. wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 23 lutego 1999 r„ ICKN 252/98, OSNC 1999, nr 9, poz. 152). Jest przy tym
oczywiste, że z punktu widzenia zasad odpowiedzialności zachodzi zasadnicza różnica
między żądaniem waloryzacji na podstawie art. 358 ^ § 3 k.c., rozstrzygniętym w
sprawie I C 101/99, a żądaniem odszkodowania na zasadzie winy, za szkodę powstałą
na skutek nienależytego wykonania zobowiązania. Zarazem nie może schodzić z pola
widzenia fakt, że określenie (wskazanie) okoliczności faktycznych, mających stanowić
podstawę roszczenia, należy wyłącznie do powoda i ani pozwany, ani sąd nie może tych
okoliczności korygować, zwłaszcza w kierunku przynoszącym powodowi niekorzystne
skutki procesowe.
W tym stanie rzeczy, nie przesądzając, oczywiście, trafności żądania
przedstawionego w sprawie niniejszej, bo to kwestia oceny, która należy do sądów
meńti, należy stwierdzić, że ze względu na odmienność prezentowanej przez powoda
podstawy faktycznej i prawnej żądania, nie zachodzi negatywna przesłanka procesowa
określona w art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. Podniesiony w kasacji zarzut obrazy tego przepisu,
w związku z art. 366 k.p.c., okazał się zatem uzasadniony.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł na podstawie art. 39313
§ 1 k.p.c., jak w
sentencji.