Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 40/04
POSTANOWIENIE
Dnia 21 maja 2004 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Domińczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
SSN Barbara Myszka
w sprawie z wniosku PPH "W." Spółki z o.o. w G.
o otwarcie postępowania układowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 21 maja 2004 r.,
zażalenia wnioskodawcy
na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 17 lutego 2004 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 30 września 2003 r. Sąd Rejonowy oddalił podanie
P.P.H. „W.” Sp. z o.o. w G. o otwarcie postępowania układowego. Zażalenie Spółki
na to postanowienie Sąd Okręgowy oddalił postanowieniem z dnia 26 listopada
2003 r. Postanowienie Sądu Okręgowego Spółka zaskarżyła kasacją, którą Sąd ten
odrzucił jako niedopuszczalną. W zażaleniu na to postanowienie Spółka zwalcza
stanowisko Sądu Okręgowego jakoby od postanowienia Sądu drugoinstancyjnego
oddalającego zażalenie na postanowienie Sądu pierwszej instancji, oddalającego
podanie o otwarcie układu, kasacja nie przysługiwała. Wniosek zawarty w zażaleniu
wyraża wobec tego oczekiwanie uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 24 § 3 rozporządzenia Prezydenta RP z dnia
24 października 1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym, na postanowienie
uwzględniające podanie o otwarcie postępowania układowego nie ma zażalenia.
W zdaniu drugim przepis ten stanowi, że na postanowienie sądu drugiej instancji
oddalające takie podanie oraz umarzające postępowanie służy kasacja. Na tle
takiej redakcji przepisu nasuwa się podstawowe pytanie, czy sąd drugoinstancyjny
w ogóle może oddalić podanie o otwarcie układu, także orzekając reformatoryjnie.
Na tak postawione pytanie odpowiedź może być tylko negatywna. Jeżeli bowiem
zaskarżeniu podlega tylko postanowienie sądu pierwszej instancji oddalające
podanie o otwarcie układu, to sąd drugiej instancji poddaje kontroli tylko zasadność
oddalenia podania. Jeżeli wobec tego podziela stanowisko sądu pierwszej instancji
to oddala zażalenie. W przeciwnym wypadku może natomiast orzec o otwarciu
układu. Oznacza to, iż użyte art. 24 § 3 zd. 2 wyrażenie „Na postanowienie sądu
drugiej instancji oddalające takie podanie” należy odczytywać jako odnoszące się
do postanowienia sądu drugiej instancji oddalającego zażalenie na postanowienie
o oddaleniu podania o otwarcie układu.
3
Sąd Najwyższy w obecnym składzie nie podziela stanowiska Sądu
Najwyższego wyrażonego w postanowieniu z dnia 20 czerwca 2002 r., I CK 118/02
(OSNC 2003/6/87), według którego kasacja przysługuje tylko na postanowienie
sądu drugiej instancji oddalające podanie o otwarcie postępowania układowego.
Taką też ocenę Sąd Najwyższy zdaje się wyrażać w postanowieniu z dnia 18
kwietnia 2002 r. II CZ 24/02 (nie publ.) zauważając w uzasadnieniu, że „art. 24 § 3
zd. 2 p.p.u. dopuszcza skargę kasacyjną nie tylko na postanowienie w przedmiocie
oddalenia podania o otwarcie postępowania układowego…”. Zwrot „w przedmiocie”
należy uznać jako odstępstwo o ścisłej wykładni językowej powołanego przepisu
i w konsekwencji obejmującego postanowienie sądu drugiej instancji oddalające
zażalenie na postanowienie sądu pierwszej instancji oddalające podanie o otwarcie
układu. Tylko tak rozumiane omawiane uregulowanie oddaje mu właściwy sens.
Z tych wszystkich względów i na zasadzie art. 39319
i 386 § 3 k.p.c. należało
orzec jak w sentencji.
er