II CZ 98/04
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:26-03-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 98/04
POSTANOWIENIE
Dnia 29 września 2004 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Gerard Bieniek (przewodniczący)
SSN Tadeusz Domińczyk (sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
w sprawie z wniosku dłużnika Przedsiębiorstwa
Produkcyjno-Usługowo-Handlowego "S. – A." Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w P.
o otwarcie postępowania układowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 września 2004 r.,
zażalenia dłużnika
na postanowienie Sądu Okręgowego w P.
z dnia 16 lutego 2004 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 16 lutego 2004 r. Sąd Okręgowy w P. odrzucił
kasację dłużnika PPHU „S. – A.” Sp. z o.o. w P. od postanowienia tego Sądu z dnia
26 listopada 2003 r. oddalające zażalenie na postanowienie Sądu pierwszej
instancji umarzające postępowanie układowe. Sąd Okręgowy powołał się na
przepis art. 24 § 3 rozp. Prezydenta RP z dnia 24 października 1934 r. Prawo
o postępowaniu układowym (Dz. U. Nr 93, poz. 836 ze zm.), z treści którego
wyprowadził wniosek, iż kasacja przysługuje tylko na postanowienie sądu drugiej
instancji oddalające podanie o otwarcie postępowania układowego, względnie
umarzające takie postępowanie. Zaskarżone kasacją postanowienie do żadnej
z tych kategorii postanowień nie należy, a co za tym idzie nie jest ono zaskarżalne.
W zażaleniu dłużnik zwalcza stanowisko Sądu Okręgowego, zarzucając
temu Sądowi błędne odczytanie powołanego przepisu. Domaga się w związku
z tym uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W myśl art. 24 § 3 powołanego na wstępie rozporządzenia na postanowienie
uwzględniające podanie o otwarcie postępowania układowego nie ma zażalenia.
Na postanowienie sądu drugiej instancji oddalające takie podanie oraz umarzające
postępowanie służy kasacja. Z takiego uregulowania wynika jednoznacznie, że
kontroli instancyjnej podlegają tylko postanowienie sądu pierwszoinstancyjnego
oddalające podanie o otwarcie układu, bądź umarzające to postępowanie. Sąd
drugiej instancji rozpoznając zażalenie na tego rodzaju postanowienie może zatem
je albo oddalić albo, orzekając reformatoryjnie, w przypadku oddalenie podania
otworzyć układ, w przypadku zaś umorzenia postępowania układowego,
uchylić postanowienie w tym względzie. Wymieniony przepis traktuje zatem
o zaskarżalności postanowień drugoinstancyjnych w przedmiocie odmowy otwarcia
układu lub umorzenia postępowania układowego i tylko takie rozumienie tego
przepisu nadaje mu właściwy sens. W tym też duchu wypowiedział się Sąd
Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 kwietnia 2002 r., II CZ 24/02 (niepubl.)
stwierdzając: „… należy przyjąć, że art. 24 § 3 zd. 2 in fine p.p.u. dopuszcza skargę
3
kasacyjną na wszystkie wydane przez sąd drugiej instancji postanowienia co do
umorzenia postępowania (orzekające o umorzeniu lub utrzymujące w mocy
orzeczenie sądu pierwszej instancji o umorzeniu) – także zatem na postanowienie
sądu drugiej instancji oddalające zażalenie na umorzenie postępowania przez sąd
pierwszej instancji z powodu niedojścia do skutku układu”. Takiemu zapatrywaniu
Sąd Najwyższy dał też wyraz w niepubl. orzeczeniu z dnia 21 maja 2004 r.,
V CZ 40/04.
Sąd Najwyższy w obecnym składzie nie podziela natomiast stanowiska Sądu
Najwyższego wyrażonego w postanowieniu z dnia 20 czerwca 2002 r., I CK 118/02
(OSNC 2003/6/87), w tezie odwołującego się do brzemienia art. 24 § 3
powoływanego rozporządzenia. Wymagałoby to bowiem klasyfikowania
wydawanych przez sąd drugiej instancji postanowień w przedmiocie umorzenia
postępowania układowego na te podlegające zaskarżeniu i niezaskarżalne, do
czego brzmienie przepisu nie uprawnia, a w odniesieniu do postanowień
oddalających podanie o otwarcie układu trudno byłoby nawet wskazać na sytuacje,
w których mogłyby one zapaść.
Z tych względów i na zasadzie art. 386 § 4 w związku z art. 39318
§ 1 i 3 oraz
art. 397 § 2 k.p.c. należało orzec jak w sentencji.
Ubocznie tylko należy zauważyć, że umorzone zostało postępowanie
układowe otwarte postanowieniem Sądu Rejonowego w P. z dnia 30 września 2002
r. Stosownie zatem do treści art. 536 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo
upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535) postępowanie w sprawie
podlega przepisom dotychczasowym.
jk
POSTANOWIENIE
Dnia 29 września 2004 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Gerard Bieniek (przewodniczący)
SSN Tadeusz Domińczyk (sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
w sprawie z wniosku dłużnika Przedsiębiorstwa
Produkcyjno-Usługowo-Handlowego "S. – A." Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w P.
o otwarcie postępowania układowego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 września 2004 r.,
zażalenia dłużnika
na postanowienie Sądu Okręgowego w P.
z dnia 16 lutego 2004 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 16 lutego 2004 r. Sąd Okręgowy w P. odrzucił
kasację dłużnika PPHU „S. – A.” Sp. z o.o. w P. od postanowienia tego Sądu z dnia
26 listopada 2003 r. oddalające zażalenie na postanowienie Sądu pierwszej
instancji umarzające postępowanie układowe. Sąd Okręgowy powołał się na
przepis art. 24 § 3 rozp. Prezydenta RP z dnia 24 października 1934 r. Prawo
o postępowaniu układowym (Dz. U. Nr 93, poz. 836 ze zm.), z treści którego
wyprowadził wniosek, iż kasacja przysługuje tylko na postanowienie sądu drugiej
instancji oddalające podanie o otwarcie postępowania układowego, względnie
umarzające takie postępowanie. Zaskarżone kasacją postanowienie do żadnej
z tych kategorii postanowień nie należy, a co za tym idzie nie jest ono zaskarżalne.
W zażaleniu dłużnik zwalcza stanowisko Sądu Okręgowego, zarzucając
temu Sądowi błędne odczytanie powołanego przepisu. Domaga się w związku
z tym uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W myśl art. 24 § 3 powołanego na wstępie rozporządzenia na postanowienie
uwzględniające podanie o otwarcie postępowania układowego nie ma zażalenia.
Na postanowienie sądu drugiej instancji oddalające takie podanie oraz umarzające
postępowanie służy kasacja. Z takiego uregulowania wynika jednoznacznie, że
kontroli instancyjnej podlegają tylko postanowienie sądu pierwszoinstancyjnego
oddalające podanie o otwarcie układu, bądź umarzające to postępowanie. Sąd
drugiej instancji rozpoznając zażalenie na tego rodzaju postanowienie może zatem
je albo oddalić albo, orzekając reformatoryjnie, w przypadku oddalenie podania
otworzyć układ, w przypadku zaś umorzenia postępowania układowego,
uchylić postanowienie w tym względzie. Wymieniony przepis traktuje zatem
o zaskarżalności postanowień drugoinstancyjnych w przedmiocie odmowy otwarcia
układu lub umorzenia postępowania układowego i tylko takie rozumienie tego
przepisu nadaje mu właściwy sens. W tym też duchu wypowiedział się Sąd
Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 kwietnia 2002 r., II CZ 24/02 (niepubl.)
stwierdzając: „… należy przyjąć, że art. 24 § 3 zd. 2 in fine p.p.u. dopuszcza skargę
3
kasacyjną na wszystkie wydane przez sąd drugiej instancji postanowienia co do
umorzenia postępowania (orzekające o umorzeniu lub utrzymujące w mocy
orzeczenie sądu pierwszej instancji o umorzeniu) – także zatem na postanowienie
sądu drugiej instancji oddalające zażalenie na umorzenie postępowania przez sąd
pierwszej instancji z powodu niedojścia do skutku układu”. Takiemu zapatrywaniu
Sąd Najwyższy dał też wyraz w niepubl. orzeczeniu z dnia 21 maja 2004 r.,
V CZ 40/04.
Sąd Najwyższy w obecnym składzie nie podziela natomiast stanowiska Sądu
Najwyższego wyrażonego w postanowieniu z dnia 20 czerwca 2002 r., I CK 118/02
(OSNC 2003/6/87), w tezie odwołującego się do brzemienia art. 24 § 3
powoływanego rozporządzenia. Wymagałoby to bowiem klasyfikowania
wydawanych przez sąd drugiej instancji postanowień w przedmiocie umorzenia
postępowania układowego na te podlegające zaskarżeniu i niezaskarżalne, do
czego brzmienie przepisu nie uprawnia, a w odniesieniu do postanowień
oddalających podanie o otwarcie układu trudno byłoby nawet wskazać na sytuacje,
w których mogłyby one zapaść.
Z tych względów i na zasadzie art. 386 § 4 w związku z art. 39318
§ 1 i 3 oraz
art. 397 § 2 k.p.c. należało orzec jak w sentencji.
Ubocznie tylko należy zauważyć, że umorzone zostało postępowanie
układowe otwarte postanowieniem Sądu Rejonowego w P. z dnia 30 września 2002
r. Stosownie zatem do treści art. 536 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo
upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535) postępowanie w sprawie
podlega przepisom dotychczasowym.
jk