Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 112/06
POSTANOWIENIE
Dnia 12 stycznia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Tadeusz Żyznowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa R. M.
przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie […]
i Gminie Miasta W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 stycznia 2007 r.,
zażalenia strony pozwanej Gminy Miasta W.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 9 sierpnia 2006 r.,
oddala zażalenie i zasądza od pozwanej Gminy Miasta W. na
rzecz powoda kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych)
kosztów postępowania zażaleniowego; oddala wniosek
pozwanego Skarbu Państwa o zasądzenie kosztów
postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2006 r. Sąd Apelacyjny
odrzucił skargę kasacyjną pozwanej Gminy Miasta W. z powodu nieuiszczenia
opłaty sądowej w należnej wysokości. W zażaleniu pozwana wnosiła o uchylenie
zaskarżonego postanowienia. Powód R. M. w odpowiedzi na zażalenie wnosił o
oddalenie zażalenia z zasądzeniem kosztów postępowania zażaleniowego.
Również pozwany Skarb Państwa - Wojewoda […] w odpowiedzi na zażalenie
wnosił o jego oddalenie z zasądzeniem kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Na wstępie należy zauważyć, że Skarb Państwa Wojewoda jest po tej samej
stronie procesu co Gmina Miasta W. (patrz uzasadnienie Sądu Apelacyjnego - k.
192). Oba wskazane podmioty występują w przedmiotowej sprawie po stronie
pozwanej. Nie ulega wątpliwości, że jeden ze współpozwanych nie jest
legitymowany do zaskarżenia orzeczenia przeciwko występującemu po tej samej
stronie drugiemu współpozwanemu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11
listopada 1977 r., IV CR 306/77, LEX nr 8028. uchwała Sądu Najwyższego z 14
listopada 1991 r., III CZP 112/91, OSP nr 7/1992, poz. 169). Także strona
przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do
celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Oczywistym jest, że nie podlegają
rozliczeniu koszty pomiędzy podmiotami występującymi po tej samej stronie (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 września 1969 r., l CR 10/69, OSNC nr
7-8/1970, poz. 133). Dlatego wniosek pozwanego Skarbu Państwa o zasądzenie
kosztów procesu od współpozwanej Gminy podlega oddaleniu.
W sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.),
zwana dalej „ustawą o kosztach". Zgodnie z art. 12 ustawy o kosztach opłata stała
pobierana jest w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie
niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od
wartości przedmiotu zaskarżenia. Natomiast art. 13 ustawy o kosztach przewiduje
3
pobranie opłaty stosunkowej w pozostałych sprawach o prawa majątkowe, która to
wynosi 5% wartości przedmiotu zaskarżenia.
Zażalenie nie jest zasadne. Nie ulega wątpliwości, że przedmiotowa sprawa
jest sprawą o prawa majątkowe. Powód domagał się zasądzenia kwoty pieniężnej
tytułem odszkodowania od Skarbu Państwa -Wojewody […] i Gminy Miasta W.
Podzielić należy wprawdzie pogląd skarżącej, że na gruncie obowiązującej
ustawy o kosztach podstawowym rodzajem opłaty jest opłata stała. Jednakże
przepis art. 12 ustawy o kosztach nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie.
Pobranie opłaty stałej w sprawach o prawa majątkowe wymaga wskazania
w ustawie przepisu szczególnego, który obejmowałby swoim zakresem dany rodzaj
sprawy. Żaden przepis nie przewiduje jednak pobrania opłaty stałej od pisma
wniesionego w sprawie o odszkodowanie. Powołany przez skarżącą przepis art. 23
ustawy o kosztach stosuje się wyłącznie do środków zaskarżenia (apelacji,
zażalenia, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia) wnoszonych
w sprawach, w których to postępowanie nieprocesowe zostało wszczęte z urzędu.
Z powyższych względów należy stwierdzić, że opłata sądowa powinna
zostać obliczona na podstawie art. 13 ustawy o kosztach. Skarżąca w sposób
nieprawidłowy dokonała obliczenia opłaty oraz w terminie uiściła jedynie opłatę
w wysokości 40 zł. Pozwana Gmina Miasta W. reprezentowana była przez
zawodowego pełnomocnika. W konsekwencji, wniesienie skargi kasacyjnej bez
uiszczenia w terminie należnej opłaty skutkuje jej odrzuceniem.
Skutki nieuiszczenia opłat od środków odwoławczych wnoszonych przez
profesjonalnych pełnomocników określa art. 1302
§ 3 k.p.c. Obecnie obowiązujące
przepisy są znacznie bardziej rygorystyczne od przepisów na gruncie poprzednio
obowiązującej ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych. Wymagają od zawodowych pełnomocników uiszczania bez wezwania
opłat od pism przez nich wnoszonych, jeżeli pismo podlega nie tylko opłacie
w wysokości stałej (tak jak stanowił art. 17 wymienionej ustawy), ale także gdy
pismo podlega opłacie stosunkowej, obliczonej od wskazanej przez stronę wartości
przedmiotu sporu lub wartości zaskarżenia. Przepis art. 1302
§ 3 k.p.c. stanowi, że
4
sąd odrzuca bez wezwania o uiszczenie opłaty wniesione przez adwokata, radcę
prawnego lub rzecznika patentowego środki odwoławcze lub środki zaskarżenia
(apelację, zażalenie, skargę kasacyjną, skargę o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia, sprzeciw od wyroku zaocznego, zarzuty od
nakazu zapłaty, skargę na orzeczenie referendarza sądowego) podlegające opłacie
w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości
przedmiotu zaskarżenia. W związku z powyższym skarżone postanowienie należy
uznać za prawidłowe.
Z powyższych względów zażalenie podlega oddaleniu (art. 39814
i 3941
§ 3
k.p.c.) z zasądzeniem od pozwanej Gminy Miasta W. żądanych kosztów
postępowania na rzecz powoda R. M. (art. 39821
w zw. z art. 391 § 1 w zw. z art.
108 § 1 zd. 1 k.p.c. i art. 98 § 1 k.p.c.) oraz oddaleniem z przyczyn powyżej
wskazanych wniosku Skarbu Państwa - Wojewody […] o zasądzenie od
współpozwanej Gminy kosztów za instancję kasacyjną.
jc