Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Wasiluk Sędziowie: SO Przemysław Wasilewski – spr.

SR del Beata Maria Wołosik

Protokolant Agnieszka Malewska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Białymstoku Haliny Dyszlatys

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2013 roku

sprawy K. S.

oskarżonego o czyn z art. 242 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim

z dnia 27 grudnia 2012 roku, sygnatura akt VII K 592/12

I.  Wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że uznaje oskarżonego K. S. za winnego popełnienia zarzuconego w akcie oskarżenia czynu z art. 242 § 1 k.k.

II.  Zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

K. S. został oskarżony to, że:

w dniu 17 lipca 2012 r. w D., odbywając karę pozbawienia wolności w Areszcie Śledczym w H., uwolnił się sam w ten sposób, że będąc zatrudnionym w systemie bez konwojenta przy pracach na rzecz Gminy D. zbiegł z miejsca pracy, po czym w dniu 22 lipca 2012 roku został zatrzymany i doprowadzony do najbliższej jednostki penitencjarnej przez funkcjonariuszy policji,

to jest o czyn z art. 242 § 1 k.k.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim z dnia 27 grudnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt VII K 592/12 oskarżony K. S. został uznany za winnego tego, że w dniu 17 lipca 2012 r. w D., odbywając karę pozbawienia wolności w Areszcie Śledczym w H., działając w porozumieniu z inną ustaloną osobą, uwolnił się sam w ten sposób, że będąc zatrudnionym w systemie bez konwojenta przy pracach na rzecz Gminy D. zbiegł z miejsca pracy, po czym w dniu 22 lipca 2012 r. został zatrzymany i doprowadzony do najbliższej jednostki penitencjarnej przez funkcjonariuszy policji. Tak opisany czyn zakwalifikowano z art. 242 § 4 k.k. i za to na podstawie art. 242 § 4 k.k. wymierzono mu karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności.

Zwolniono oskarżonego od kosztów sądowych, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Na zasadzie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k. apelację od powyższego orzeczenia w całości na korzyść oskarżonego K. S. wniósł prokurator.

Na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k., art. 438 pkt 1 k.p.k. i art. 437 § 1 i 2 k.p.k. wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 242 § 4 k.k. poprzez przyjęcie, że K. S. podczas odbywania kary pozbawienia wolności w czasie zatrudnienia w systemie bez konwojenta przy pracach na rzecz Urzędu Gminy D. zbiegł z miejsca pracy wspólnie z inną osobą, czym wyczerpał znamiona wyżej wymienionego przepisu, pomimo, iż czyn ten powinien zostać potraktowany jako przestępstwo z art. 242 § 1 k.k.

Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonego K. S. winnym popełnienia czynu z art. 242 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.

Należy wskazać, że w świetle materiału dowodowego wina oskarżonego K. S. i okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości. W tym zakresie Sąd I Instancji poczynił prawidłowe ustalenia, czemu dał wyraz w uzasadnieniu orzeczenia.

Sąd Okręgowy w wyniku przeprowadzonej kontroli odwoławczej nie dopatrzył się w zaskarżonym wyroku żadnego błędu w ustaleniach faktycznych. Stan faktyczny został ustalony prawidłowo w oparciu o całokształt ujawnionych dowodów, a w wyniku ich wszechstronnej analizy Sąd Rejonowy wywiódł logiczny i trafny wniosek, co do braku wątpliwości w zakresie winy oskarżonego w zakresie przypisanego mu przestępstwa oraz okoliczności popełnienia czynu.

Należy przy tym podkreślić, iż w uzasadnieniu orzeczenia Sąd Rejonowy szczegółowo wskazał, które fakty i okoliczności uznał za udowodnione, na jakich dowodach oparł swe przekonania.

Przechodząc do szczegółowej analizy apelacji wywiedzionej przez prokuratora należy stwierdzić, że obraza przepisów prawa materialnego (error iuris) może polegać na błędnej wykładni przepisu, zastosowaniu niewłaściwego przepisu lub zastosowaniu go w niewłaściwy sposób, zastosowaniu danego przepisu, mimo zakazu określonego rozstrzygania, lub niezastosowaniu normy, której stosowanie było obowiązkowe. Podzielić zatem należy tezę, że naruszenie prawa materialnego polega na jego wadliwym zastosowaniu (niezastosowaniu) w orzeczeniu, które oparte jest na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych ( vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2008 roku, V KK 89/08, OSNwSK 2008/1/1183, LEX 549359).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt stanu faktycznego niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż zarówno zarzut apelacji oskarżyciela publicznego, jak i wywody przytoczone na jego poparcie w pełni zasługują na aprobatę. Sąd Okręgowy podzielił również sformułowany przez autora apelacji wniosek odwoławczy.

Zgodzić się należy z rzecznikiem oskarżenia, że czyn zabroniony ujęty w art. 242 § 1 k.k. ma postać zasadniczą, kwalifikowaną i dwie uprzywilejowane. Kwalifikowana postać przestępstwa opisanego w art. 242 § 1 k.k. jest ujęta w art. 242 § 4 k.k. i ma miejsce w następujących wypadkach: jeżeli sprawca działał w porozumieniu z innymi osobami, jeżeli sprawca używał przemocy, jeżeli sprawca groził użyciem przemocy, jeżeli sprawca uszkadzał miejsce zamknięcia.

W ocenie Sądu Okręgowego działanie oskarżonego K. S. poza wypełnieniem zasadniczej postaci przestępstwa samouwolnienia, nie wypełniło żadnej z postaci kwalifikowanych, w tym w szczególności – działania wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami. Działanie bowiem wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, jak już sama wykładnia językowa wskazuje oznacza działanie z więcej niż z jedną osobą (pomijając oczywiście osobę samouwalniającego czyli oskarżonego w niniejszym postępowaniu). Tym samym zachowanie oskarżonego polegające na ucieczce z miejsca pracy z inną (jedną) osobą wyczerpało znamiona czynu w jego podstawowej postaci tj. z art. 242 § 1 k.k., a nie jak przyjął to Sąd I Instancji art. 242 § 4 k.k.

Mając na uwadze powyższe koniecznym okazała się zmiana wyroku w zaskarżonej części w ten sposób, że uznano oskarżonego K. S. za winnego popełnienia zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu z art. 242 § 1 k.k.

Zaskarżony wyrok nie jest dotknięty innymi wadami, które powinny być brane przez Sąd Odwoławczy z urzędu.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.

Na mocy art. 624 § 1 k.k. w zw. z art. 634 k.p.k. Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze uznając, iż przemawiają za tym zasady słuszności.