Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 17 KWIETNIA 2007 R.
SNO 18/07
Przewodniczący: sędzia SN Wiesław Kozielewicz (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Teresa Bielska-Sobkowicz, Hubert Wrzeszcz.
S ą d N a j w y ż s z y – S ą d D y s c y p l i n a r n y na rozprawie z udziałem
Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sądu Okręgowego – sędziego Sądu
Okręgowego oraz protokolanta po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2007 r. sprawy
obwinionego sędziego Sądu Rejonowego w stanie spoczynku w związku z
odwołaniem obwinionego od wyroku Sądu Apelacyjnego  Sądu Dyscyplinarnego z
dnia 30 października 2006 r., sygn. akt (...)
u t r z y m a ł w m o c y zaskarżony w y r o k .
U z a s a d n i e n i e
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny wyrokiem z dnia 30 października 2006 r.,
sygn. akt (...) uznał obwinionego sędziego Sądu Rejonowego w stanie spoczynku
winnym tego, że:
1. w czasie od dnia 12 lutego 2001 r. do dnia 7 lutego 2003 r. jako sędzia w
ówczesnym Wydziale XIV Rodzinnym i Nieletnich, a obecnie w Wydziale
IX Sądu Rejonowego wskutek swej bezczynności lub nie podejmowania
decyzji w terminie doprowadził do nieuzasadnionej przewlekłości
postępowania w sprawach o sygn. akt: IX RNs. 622/02, IX Rc. 614/01, IX
RC 702/02, IX Rc. 995/01, IX Rc. 445/01, IX Rc. 620/02, IX Rc. 675/02, IX
Npw. 159/02, IX Npw. 115/02, IX Npw. 41/02, IX Now. 62/02, IX Now.
139/02, IX Npw. 166/02, IX Npw. 133/02, IX Npw. 143/02, IX Npw.
136/02, IX Npw. 93/02, IX Npw. 152/02, IX Npw. 215/02, IX Rc. 445/01,
IX Rc. 951/01, IX Rc. 561/02, IX Rc. 620/02, IX Rc. 675/02, IX Rc. 707/02,
IX Rc. 1105/01, IX Rco 41/01, IX RCo 3/02, IX RCo 11/02, IX RCo 23/01,
IX Npw. 155/02, IX Npw. 158/02, IX Npw. 159/02, IX Npw. 183/02, IX
Npw. 192/02, IX Npw. 193/02, IX Npw. 202/02, IX Npw. 22/02, IX Npw.
41/02, IX Npw. 42/02, IX Npw. 66/02, IX Npw. 93/02, IX Npw. 115/02, IX
Npw. 123/02, IX Npw. 134/02, IX Npw. 136/02, IX Npw. 139/02, IX Npw.
140/02, IX Npw. 143/02, IX Npw. 152/02, IX Npw. 154/02, IX Now. 26/02,
IX Now. 62/02, IX Now. 105/02,
2. w dniu 12 grudnia 2002 r. w sprawie sygn. akt Nk. 8/02 i 24 stycznia 2003 r.
jako przewodniczący składu orzekającego, w dniu 12 grudnia 2002 r. w
2
sprawie IX Npw. 145/02 ogłosił wydane orzeczenie, jakkolwiek nie zostało
ono sporządzone, zaś w sprawie Nk. 8/02 – nie złożył podpisu pod
orzeczeniem, które zostało ogłoszone, natomiast w dniu 24 stycznia 2003 r.
nie sporządził wyroku, aczkolwiek został on ogłoszony (sygn. akt Nk. 9/02),
to jest o przewinienia służbowe z art. 107 § 1 ustawy z 27 lipca 2001 r. –
Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 154 z 2001 r., poz. 1787 z
późn. zm.)
z tym, że ustalił, iż w chwili ich popełnienia miał ograniczoną poczytalność w stopniu
znacznym i na podstawie art. 108 § 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju
sądów powszechnych umorzył postępowanie w zakresie wymierzenia kary
dyscyplinarnej.
Od tego wyroku odwołanie złożył obwiniony i podnosząc uchybienia opisane w
art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k., a także naruszenia art. 6 ust. 3 lit. c Europejskiej Konwencji
o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności poprzez naruszenie prawa do
obrony oraz zarzucając obrazę art. 202 § 1 k.p.k. i art. 200 § 1 i 2 k.p.k. poprzez
wydanie opinii sądowopsychiatrycznej w sposób nieprawidłowy i niepełny, co miało
istotny wpływ na orzeczenie co do winy, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zupełnie chybiony jest podnoszony w odwołaniu zarzut co do popełnienia przez
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny uchybienia o jakim mowa w art. 439 § 1 pkt 10
k.p.k. Przepis ten stanowi, że niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych
zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia sąd uchyla zaskarżone
orzeczenie, gdy oskarżony w postępowaniu sądowym nie miał obrońcy w wypadkach
określonych w art. 79 § 1 i 2 oraz art. 80 k.p.k. lub obrońca nie brał udziału w
czynnościach, w których jego udział był obowiązkowy. W orzecznictwie
dyscyplinarnym sędziów dopuszcza się stosowanie tego przepisu poprzez
zastosowanie instytucji z art. 128 u.s.p. W niniejszej sprawie, co wyżej już
wspomniano, nie doszło do uchybień opisanych w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. Na
rozprawie dyscyplinarnej w dniu 2 października 2006 r. (k. 574  577) jak i w dniu 30
października 2006 r. (k. 587  589) był przecież zawsze obecny sędzia Sądu
Okręgowego – obrońca z urzędu obwinionego. Obrońca ten, jak wynika z treści
protokołów, aktywnie uczestniczył w rozprawie (składał wnioski). Nie można też
dopatrzyć się naruszenia przez Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny standardu
wynikającego z art. 6 ust. 3 lit. c Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka
i Podstawowych Wolności. Powołany przepis stanowi, iż „każdy oskarżony o
popełnienie czynu zagrożonego karą ma co najmniej prawo do bronienia się osobiście
lub przez ustanowionego przez siebie obrońcę, a jeśli nie ma wystarczających środków
na pokrycie kosztów obrony – do bezpłatnego korzystania z pomocy z obrońcy
3
wyznaczonego z urzędu, gdy wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości”. Przecież
w niniejszej sprawie niezależnie od tego, że w rozprawach uczestniczył obrońca
obwinionego – sędzia Sądu Okręgowego, to także i obwiniony brał udział w całej
rozprawie w dniu 2 października 2006 r. (wówczas rozpoczęto przewód
dyscyplinarny, obwiniony złożył wyjaśnienia, przesłuchano biegłych psychiatrów), jak
też w części rozprawy w dniu 30 października 2006 r. (por. k. 587 v.). Przypomnieć
przy tym należy, że zgodnie z art. 115 § 3 u.s.p. możliwe jest prowadzenie rozprawy
dyscyplinarnej bez udziału obwinionego jak i jego obrońcy, jeżeli ich
niestawiennictwo jest nieusprawiedliwione. Oprócz tego, zgodnie z art. 376 § 1 k.p.k.,
stosowanym odpowiednio po myśli art. 128 u.s.p., jeżeli obwiniony który złożył już
wyjaśnienia opuścił salę rozpraw bez zezwolenia przewodniczącego, sąd może
prowadzić rozprawę w dalszym ciągu pomimo nieobecności obwinionego.
Z protokołu rozprawy dyscyplinarnej z dnia 30 października 2006 r. wynika, że
obwiniony opuścił salę rozpraw bez zezwolenia przewodniczącego. W tej sytuacji Sąd
Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny podjął decyzję o kontynuowaniu rozprawy pod
nieobecność obwinionego. W realiach niniejszej sprawy, nie można zasadnie
wywodzić, iż ta decyzja była błędna i, że tym samym doszło do naruszenia
przysługującego obwinionemu prawa do obrony, skoro obwiniony świadomie i z
własnego wyboru opuścił salę rozpraw, bez zezwolenia przewodniczącego. Po czym o
godz. 13.30 złożył w Oddziale Kadr Sądu Apelacyjnego kserokopię skierowania do
szpitala (k. 585 – 586).
Po opuszczeniu przez obwinionego sali rozpraw Sąd Apelacyjny – Sąd
Dyscyplinarny dokończył postępowanie dowodowe (k. 588 – 589), wysłuchał głosów
Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego i sędziego Sądu Okręgowego – obrońcy
obwinionego, po czym, po odbyciu narady, ogłosił wyrok. Rozprawę zakończono o
godz. 14.30 (k. 584). Należy przy tym, zwrócić uwagę, że gdy okoliczności
wskazywały na zasadność wniosku o odroczenie rozprawy z powodu aktualnego stanu
zdrowia obwinionego, to rozprawę przerwano (por. treść protokołu rozprawy z dnia 2
października 2006 r., k. 576 v.).
Na uwzględnienie nie zasługuje też argumentacja obwinionego co do zaistnienia
w sprawie obrazy art. 202 § 1 k.p.k. oraz art. 200 § 1 i 2 k.p.k. Opinia sądowo-
psychiatryczna wydana przez biegłych lekarzy psychiatrów J. B. i E. S. (koperta z k.
229) spełnia bowiem wymogi wskazane w tych przepisach. Biegli psychiatrzy J. B. i
E. S. zostali również przesłuchani przez Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny podczas
rozprawy dyscyplinarnej w dniu 2 października 2006 r. (k. 575 – 575 v.). Nie można,
w realiach sprawy, zasadnie twierdzić, że opinia ta jest niepełna, lub niejasna lub że
zachodzą w niej sprzeczności. W doktrynie i orzecznictwie dominuje pogląd, że
podstawą oceny dowodu z opinii biegłych nie może być polemika stron, z czysto
fachowymi opiniami specjalistów a jedynie analiza w zakresie jej logiczności i
4
poprawności wnioskowania, z uwzględnieniem niepowtarzalnych okoliczności
konkretnej sprawy. Z opinii sądowo-psychiatrycznej wynika, że w dacie czynów z pkt.
1 i 2, które wypełniają znamiona przewinień służbowych o jakich mowa w art. 107 § 1
u.s.p., obwiniony miał ograniczoną poczytalność w stopniu znacznym. Nie wynika z
opinii biegłych psychiatrów, aby stan zdrowia psychicznego obwinionego
uniemożliwiał mu udział w rozprawie dyscyplinarnej. Z akt sprawy dyscyplinarnej
wynika zaś, że obwiniony, przez cały czas trwania postępowania dyscyplinarnego,
aktywnie w nim uczestniczył, składał wnioski oraz pisma.
Kierując się powyższym Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny orzekł jak w
wyroku.

SNO 18/07

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia