IV CSK 101/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-06-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CSK 101/07
POSTANOWIENIE
Dnia 9 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie z wniosku J.S.
przy uczestnictwie K.S., H.S., K.C., J.S. i E.S.
o stwierdzenie nabycia spadku,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 maja 2007 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestnika postępowania K.S.
od postanowienia Sądu Okręgowego w Ł.
z dnia 28 grudnia 2006 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę kasacyjną.
2
Uzasadnienie
Uczestnik postępowania K.S., domagając się w skardze kasacyjnej
wniesionej od postanowienia Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 28 grudnia 2006 r.
uchylenia tego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania,
podniósł, że „rozpoznanie kasacji jest uzasadnione ponieważ: rozstrzygnięcia
Sądów niższych instancji w sposób oczywisty naruszają prawo, a w sprawie
występują istotne zagadnienia prawne dotyczące w szczególności rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 1990 r. (Dz. U. nr 89, poz. 519) w kwestii
posiadania przygotowania zawodowego do prowadzenia produkcji rolnej
uprawniające do dziedziczenia gospodarstwa rolnego oraz istnieje potrzeba
wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości, wywołujących
rozbieżności w orzecznictwie sądów".
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skargę uczestnika należy ocenić jako niedopuszczalną z następujących
przyczyn:
Zgodnie z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. skarga kasacyjna, obok innych
zasadniczych elementów, powinna także zawierać wniosek o przyjęcie jej do
rozpoznania oraz uzasadnienie tego wniosku. Pominięcie choćby jednego z tych
elementów czyni skargę kasacyjną niedopuszczalną (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 9 listopada 2000 r., II CKN 1385/00, OSNC 2001, nr 3, poz.
51; z dnia 12 grudnia 2000 r., V CKN 1780/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 52; z dnia
22 marca 2001 r., V CZ 131/00, OSNC 2001, nr 10. poz. 156; a także z dnia
14 lipca 2005 r., III CZ 61/05, OSNC 2006. nr 4, poz. 75). Wniosek o przyjęcie
skargi do rozpoznania powinien być sformułowany w taki sposób, aby nie było
wątpliwości, że został on w skardze zawarty. W tym celu wniosek taki powinien
przybrać formę stanowczego żądania, które jasno wskazuje na to, że intencją
skarżącego jest przyjęcie skargi do rozpoznania. W skardze uczestnika tak
skonstruowanego wniosku trudno się doszukać. Nawet jednak, gdyby zawarte
w skardze kasacyjnej uczestnika stwierdzenie, zacytowane wyżej, uznać za
wniosek, o którym mowa w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c., to trzeba również zauważyć,
3
że w skardze tej nie została skutecznie podjęta próba uzasadnienia tak ujętego
wniosku.
Ponieważ stosownie do art. 3989
§ 1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje
skargę kasacyjną do rozpoznania tylko wówczas, gdy zachodzą przesłanki
określone w pkt 1-4 tego przepisu uzasadnienie wspomnianego wniosku powinno
nawiązywać do co najmniej jednej z nich (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 20 października 2005 r., II CZ 89/05, OSNC 2006. nr 7-8, poz. 135).
Za nieskuteczne należy zatem uznać powołanie się przez skarżącego na
oczywiste naruszenie prawa przez „Sądy niższej instancji" jako okoliczność
przemawiającą za przyjęciem skargi do rozpoznania, skoro nie mieści się ona
w katalogu przesłanek, który przewidziany został w art. 3989
§1 pkt 1-4 k.p.c.
Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania nie może także
ograniczać się do wskazania tej przesłanki przez powtórzenia ustawowych
sformułowań zawartych w art. 3939
§ 1 k.p.c., ani też wskazania jej w inny ogólny
sposób. Prawidłowe spełnienie wymagania uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi
do rozpoznania łączy się ściśle z przedstawieniem w formie wyodrębnionego
wywodu, argumentacji jurydycznej, zmierzającej do przekonania Sądu o tym, że
wskazana w skardze przesłanka rzeczywiście w sprawie występuje
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 października 2001 r., III CZ
98/01, OSNC 2002, nr 5, poz. 71). Dopiero tak sformułowane uzasadnienie może
być uznane za uzasadnienie wniosku, o którym mowa w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.
W skardze uczestnika uzasadnienia takiego, jak to już wyżej wskazano,
zabrakło. Skarżący, wskazując na występujące - jego zdaniem – zagadnienia
prawne, nie wyjaśnił bowiem na czym miałyby one polegać, powołując się zaś na
potrzebę wykładni przepisów prawnych budzących - jego zdaniem – poważne
wątpliwości i wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów nie wskazał tych
przepisów, ani wydanych na ich podstawie rozbieżnych orzeczeń, a także nie
wyjaśnił w czym owe wątpliwości miałyby się przejawiać.
Mając to na względzie, należy więc uznać, że skarga kasacyjna uczestnika
oprócz wniosku o przyjęcia jej do rozpoznania również nie zawiera spełniającego
ustawowe wymagania uzasadnienia wniosku.
4
W konsekwencji, ponieważ skarga uczestnika dotknięta jest nieusuwalnymi
brakami podlegała ona odrzuceniu jako niedopuszczalna (por. powołane wyżej
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2005 r.).
Dodatkowo należy stwierdzić, że wbrew wyraźnemu zakazowi
wynikającemu z art. 3983
§ 3 k.p.c. skarga kasacyjna uczestnika została oparta
w istocie wyłącznie na zarzutach dotyczących ustalenia faktów oraz oceny
dowodów. Z uzasadnienia podniesionych podstaw skargi wynika bowiem
jednoznacznie, że skarżącemu chodziło jedynie o podważenie ustalonego
w sprawie stanu faktycznego. Chociaż więc skarżący powołał się na obie podstawy
kasacyjne określone w art. 3983
§ 1 k.p.c., a w ich ramach zarzucił, że w sprawie
niniejszej oprócz naruszenia przepisów prawa procesowego, doszło także do
naruszenia przepisu prawa materialnego (skarżący, zarzucając naruszenie tego
rodzaju przepisów, mimo powołania w tym zakresie dwóch aktów normatywnych,
ograniczył się do wskazania konkretnej jednostki redakcyjnej tylko jednego z nich),
należy przyjąć, iż skarga została w rzeczywistości oparta na podstawie, której
ustawa nie przewiduje, co również czyni środek ten niedopuszczalnym
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2005 r., III CSK 13/05,
OSNC 2006, nr 4, poz. 76).
Wobec powyższego należało orzec, jak w sentencji, przyjmując za
podstawę rozstrzygnięcia art. 3986
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 9 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie z wniosku J.S.
przy uczestnictwie K.S., H.S., K.C., J.S. i E.S.
o stwierdzenie nabycia spadku,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 maja 2007 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestnika postępowania K.S.
od postanowienia Sądu Okręgowego w Ł.
z dnia 28 grudnia 2006 r., sygn. akt [...],
odrzuca skargę kasacyjną.
2
Uzasadnienie
Uczestnik postępowania K.S., domagając się w skardze kasacyjnej
wniesionej od postanowienia Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 28 grudnia 2006 r.
uchylenia tego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania,
podniósł, że „rozpoznanie kasacji jest uzasadnione ponieważ: rozstrzygnięcia
Sądów niższych instancji w sposób oczywisty naruszają prawo, a w sprawie
występują istotne zagadnienia prawne dotyczące w szczególności rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 1990 r. (Dz. U. nr 89, poz. 519) w kwestii
posiadania przygotowania zawodowego do prowadzenia produkcji rolnej
uprawniające do dziedziczenia gospodarstwa rolnego oraz istnieje potrzeba
wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości, wywołujących
rozbieżności w orzecznictwie sądów".
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skargę uczestnika należy ocenić jako niedopuszczalną z następujących
przyczyn:
Zgodnie z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. skarga kasacyjna, obok innych
zasadniczych elementów, powinna także zawierać wniosek o przyjęcie jej do
rozpoznania oraz uzasadnienie tego wniosku. Pominięcie choćby jednego z tych
elementów czyni skargę kasacyjną niedopuszczalną (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 9 listopada 2000 r., II CKN 1385/00, OSNC 2001, nr 3, poz.
51; z dnia 12 grudnia 2000 r., V CKN 1780/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 52; z dnia
22 marca 2001 r., V CZ 131/00, OSNC 2001, nr 10. poz. 156; a także z dnia
14 lipca 2005 r., III CZ 61/05, OSNC 2006. nr 4, poz. 75). Wniosek o przyjęcie
skargi do rozpoznania powinien być sformułowany w taki sposób, aby nie było
wątpliwości, że został on w skardze zawarty. W tym celu wniosek taki powinien
przybrać formę stanowczego żądania, które jasno wskazuje na to, że intencją
skarżącego jest przyjęcie skargi do rozpoznania. W skardze uczestnika tak
skonstruowanego wniosku trudno się doszukać. Nawet jednak, gdyby zawarte
w skardze kasacyjnej uczestnika stwierdzenie, zacytowane wyżej, uznać za
wniosek, o którym mowa w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c., to trzeba również zauważyć,
3
że w skardze tej nie została skutecznie podjęta próba uzasadnienia tak ujętego
wniosku.
Ponieważ stosownie do art. 3989
§ 1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje
skargę kasacyjną do rozpoznania tylko wówczas, gdy zachodzą przesłanki
określone w pkt 1-4 tego przepisu uzasadnienie wspomnianego wniosku powinno
nawiązywać do co najmniej jednej z nich (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 20 października 2005 r., II CZ 89/05, OSNC 2006. nr 7-8, poz. 135).
Za nieskuteczne należy zatem uznać powołanie się przez skarżącego na
oczywiste naruszenie prawa przez „Sądy niższej instancji" jako okoliczność
przemawiającą za przyjęciem skargi do rozpoznania, skoro nie mieści się ona
w katalogu przesłanek, który przewidziany został w art. 3989
§1 pkt 1-4 k.p.c.
Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania nie może także
ograniczać się do wskazania tej przesłanki przez powtórzenia ustawowych
sformułowań zawartych w art. 3939
§ 1 k.p.c., ani też wskazania jej w inny ogólny
sposób. Prawidłowe spełnienie wymagania uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi
do rozpoznania łączy się ściśle z przedstawieniem w formie wyodrębnionego
wywodu, argumentacji jurydycznej, zmierzającej do przekonania Sądu o tym, że
wskazana w skardze przesłanka rzeczywiście w sprawie występuje
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 października 2001 r., III CZ
98/01, OSNC 2002, nr 5, poz. 71). Dopiero tak sformułowane uzasadnienie może
być uznane za uzasadnienie wniosku, o którym mowa w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.
W skardze uczestnika uzasadnienia takiego, jak to już wyżej wskazano,
zabrakło. Skarżący, wskazując na występujące - jego zdaniem – zagadnienia
prawne, nie wyjaśnił bowiem na czym miałyby one polegać, powołując się zaś na
potrzebę wykładni przepisów prawnych budzących - jego zdaniem – poważne
wątpliwości i wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów nie wskazał tych
przepisów, ani wydanych na ich podstawie rozbieżnych orzeczeń, a także nie
wyjaśnił w czym owe wątpliwości miałyby się przejawiać.
Mając to na względzie, należy więc uznać, że skarga kasacyjna uczestnika
oprócz wniosku o przyjęcia jej do rozpoznania również nie zawiera spełniającego
ustawowe wymagania uzasadnienia wniosku.
4
W konsekwencji, ponieważ skarga uczestnika dotknięta jest nieusuwalnymi
brakami podlegała ona odrzuceniu jako niedopuszczalna (por. powołane wyżej
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2005 r.).
Dodatkowo należy stwierdzić, że wbrew wyraźnemu zakazowi
wynikającemu z art. 3983
§ 3 k.p.c. skarga kasacyjna uczestnika została oparta
w istocie wyłącznie na zarzutach dotyczących ustalenia faktów oraz oceny
dowodów. Z uzasadnienia podniesionych podstaw skargi wynika bowiem
jednoznacznie, że skarżącemu chodziło jedynie o podważenie ustalonego
w sprawie stanu faktycznego. Chociaż więc skarżący powołał się na obie podstawy
kasacyjne określone w art. 3983
§ 1 k.p.c., a w ich ramach zarzucił, że w sprawie
niniejszej oprócz naruszenia przepisów prawa procesowego, doszło także do
naruszenia przepisu prawa materialnego (skarżący, zarzucając naruszenie tego
rodzaju przepisów, mimo powołania w tym zakresie dwóch aktów normatywnych,
ograniczył się do wskazania konkretnej jednostki redakcyjnej tylko jednego z nich),
należy przyjąć, iż skarga została w rzeczywistości oparta na podstawie, której
ustawa nie przewiduje, co również czyni środek ten niedopuszczalnym
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2005 r., III CSK 13/05,
OSNC 2006, nr 4, poz. 76).
Wobec powyższego należało orzec, jak w sentencji, przyjmując za
podstawę rozstrzygnięcia art. 3986
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.