I CZ 52/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-05-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 52/07
POSTANOWIENIE
Dnia 30 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
w sprawie z powództwa Instytutu […]
przeciwko Narodowemu Funduszowi Zdrowia w Warszawie
i Skarbowi Państwa - Ministrowi Finansów w Warszawie
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 30 maja 2007 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 24 stycznia 2007 r.,
oddala zażalenie i zasądza od powoda na rzecz pozwanego
Skarbu Państwa - Ministra Finansów zastępowanego przez
Prokuratorię Generalną kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset)
złotych tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2007 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
powoda od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 28 lutego 2006 r. w
uzasadnieniu podniósł, że powód na mocy postanowienia z dnia 24 października
2003 r. w sprawie korzystał z całkowitego zwolnienia od kosztów sądowych. Z tego
względu na podstawie art. 14 ust. 2 w zw. z art. 3 ust. 2 pkt 2, art. 14 ust. 3 i art. 10
ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.
Nr 167, poz. 1398 ze zm., dalej „u.k.s.c.”) powinien był najpóźniej w terminie
otwartym do wniesienia apelacji uiścić opłatę podstawową, a termin ten upłynął
bezskutecznie w dniu 14 kwietnia 2006 r. Wezwanie pełnomocnika powoda przez
Przewodniczącego Wydziału Sądu Okręgowego do uiszczenia opłaty podstawowej
nie było trafne, a niezależnie od tego uiszczenie po tym wezwaniu opłaty było
spóźnione, skoro nastąpiło dopiero w dniu 5 maja 2006 r.
W zażaleniu powód wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W sprawie postępowanie przed sądem drugiej instancji zostało prawomocnie
zakończone wskazanym wyrokiem w dniu 28 lutego 2006 r., natomiast apelacja
została wniesiona w dniu 10 kwietnia 2006 r., a więc już w czasie obowiązywania
ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Wprowadzony do systemu prawnego tą ustawą art. 1302
§ 3 k.p.c. daje podstawę
do odrzucenia skargi kasacyjnej, gdy jest wniesiona między innymi przez radcę
prawnego, bez wzywania o uiszczenie opłaty stałej, jaką jest także opłata
podstawowa lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości
zaskarżenia.
Regulacja zawarta w art. 149 u.k.s.c. jest wyjątkiem od zasady
bezpośredniego działania ustawy nowej. Za tezą, że chwila wydania orzeczenia
powinna być postrzegana jako zakończenie postępowania w instancji przemawia
to, że jest to jedyny termin, który pozwala w sposób nie budzący wątpliwości
rozgraniczyć czasowe zakresy stosowania starej i nowej ustawy o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych. Środek odwoławczy może bowiem być wniesiony
3
przez strony w różnych terminach, gdyż otwarcie tego terminu dla każdej ze stron
następuje w sposób indywidualny. Poza tym tylko łączenie zakończenia
postępowania w instancji z chwilą wydania orzeczenia może stanowić
zadawalające rozwiązanie dla sytuacji, w której wydane zostało orzeczenie
kasatoryjne, a więc nie podlegające zaskarżeniu. Z tych względów należy przyjąć,
że zakończenie postępowania w danej instancji w rozumieniu art. 149 ust. 1 u.k.s.c.
następuje z chwilą wydania orzeczenia merytorycznego bądź formalnego
kończącego postępowanie w sprawie w instancji (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 28 czerwca 2006 r., III CZ 36/06, OSNC 2007, nr 1, poz. 19).
Postępowanie w sprawie w pierwszej instancji w świetle powyższych uwag
zakończyło się przed Sądem Okręgowym w dniu w dniu 28 lutego 2006 r. a więc
w czasie obowiązywania ustawy starej.
W powołanej w zażaleniu uchwale z dnia 7 grudnia 2006 r. III CZP 110/06
rzeczywiście został wyrażony pogląd, że obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej
od apelacji, w której zawarto wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, powstaje
po uwzględnieniu tego wniosku. Z jej uzasadnienia wynika, że dotyczy on sytuacji
gdy strona nie została zwolniona w całości od kosztów sądowych i w związku z tym
w piśmie podlegającym opłacie – w tym wypadku apelacji – złożyła wniosek
o dalsze zwolnienie od opłat. W rozpoznawanej sprawie mamy jednak do czynienia
z odmiennym stanem faktycznym, gdyż postanowieniem z dnia 24 października
2003 r. powód został zwolniony w całości od kosztów sądowych. Zawarty zatem
wniosek o zwolnienie od kosztów w apelacji był bezprzedmiotowy i na powodzie
zastępowanym przez radcę prawnego ciążył obowiązek uiszczenia opłaty
podstawowej wraz z wnoszonym środkiem odwoławczym. Sąd Apelacyjny trafnie
więc zastosował art. 1302
§ 3 k.p.c. Gdyby oczywiście powód uprawdopodobnił,
że bez swej winy apelacji nie opłacił opłatą podstawową mógłby domagać się
przywrócenia terminu do wniesienia apelacji.
Z tych względów zażalenie jako nieuzasadnione uległo oddaleniu (art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c.). O kosztach orzeczono zgodnie
z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania (art. 98 k.p.c.).
4
jz
POSTANOWIENIE
Dnia 30 maja 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
w sprawie z powództwa Instytutu […]
przeciwko Narodowemu Funduszowi Zdrowia w Warszawie
i Skarbowi Państwa - Ministrowi Finansów w Warszawie
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 30 maja 2007 r.,
zażalenia strony powodowej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 24 stycznia 2007 r.,
oddala zażalenie i zasądza od powoda na rzecz pozwanego
Skarbu Państwa - Ministra Finansów zastępowanego przez
Prokuratorię Generalną kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset)
złotych tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2007 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
powoda od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 28 lutego 2006 r. w
uzasadnieniu podniósł, że powód na mocy postanowienia z dnia 24 października
2003 r. w sprawie korzystał z całkowitego zwolnienia od kosztów sądowych. Z tego
względu na podstawie art. 14 ust. 2 w zw. z art. 3 ust. 2 pkt 2, art. 14 ust. 3 i art. 10
ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.
Nr 167, poz. 1398 ze zm., dalej „u.k.s.c.”) powinien był najpóźniej w terminie
otwartym do wniesienia apelacji uiścić opłatę podstawową, a termin ten upłynął
bezskutecznie w dniu 14 kwietnia 2006 r. Wezwanie pełnomocnika powoda przez
Przewodniczącego Wydziału Sądu Okręgowego do uiszczenia opłaty podstawowej
nie było trafne, a niezależnie od tego uiszczenie po tym wezwaniu opłaty było
spóźnione, skoro nastąpiło dopiero w dniu 5 maja 2006 r.
W zażaleniu powód wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W sprawie postępowanie przed sądem drugiej instancji zostało prawomocnie
zakończone wskazanym wyrokiem w dniu 28 lutego 2006 r., natomiast apelacja
została wniesiona w dniu 10 kwietnia 2006 r., a więc już w czasie obowiązywania
ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Wprowadzony do systemu prawnego tą ustawą art. 1302
§ 3 k.p.c. daje podstawę
do odrzucenia skargi kasacyjnej, gdy jest wniesiona między innymi przez radcę
prawnego, bez wzywania o uiszczenie opłaty stałej, jaką jest także opłata
podstawowa lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości
zaskarżenia.
Regulacja zawarta w art. 149 u.k.s.c. jest wyjątkiem od zasady
bezpośredniego działania ustawy nowej. Za tezą, że chwila wydania orzeczenia
powinna być postrzegana jako zakończenie postępowania w instancji przemawia
to, że jest to jedyny termin, który pozwala w sposób nie budzący wątpliwości
rozgraniczyć czasowe zakresy stosowania starej i nowej ustawy o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych. Środek odwoławczy może bowiem być wniesiony
3
przez strony w różnych terminach, gdyż otwarcie tego terminu dla każdej ze stron
następuje w sposób indywidualny. Poza tym tylko łączenie zakończenia
postępowania w instancji z chwilą wydania orzeczenia może stanowić
zadawalające rozwiązanie dla sytuacji, w której wydane zostało orzeczenie
kasatoryjne, a więc nie podlegające zaskarżeniu. Z tych względów należy przyjąć,
że zakończenie postępowania w danej instancji w rozumieniu art. 149 ust. 1 u.k.s.c.
następuje z chwilą wydania orzeczenia merytorycznego bądź formalnego
kończącego postępowanie w sprawie w instancji (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 28 czerwca 2006 r., III CZ 36/06, OSNC 2007, nr 1, poz. 19).
Postępowanie w sprawie w pierwszej instancji w świetle powyższych uwag
zakończyło się przed Sądem Okręgowym w dniu w dniu 28 lutego 2006 r. a więc
w czasie obowiązywania ustawy starej.
W powołanej w zażaleniu uchwale z dnia 7 grudnia 2006 r. III CZP 110/06
rzeczywiście został wyrażony pogląd, że obowiązek uiszczenia opłaty podstawowej
od apelacji, w której zawarto wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, powstaje
po uwzględnieniu tego wniosku. Z jej uzasadnienia wynika, że dotyczy on sytuacji
gdy strona nie została zwolniona w całości od kosztów sądowych i w związku z tym
w piśmie podlegającym opłacie – w tym wypadku apelacji – złożyła wniosek
o dalsze zwolnienie od opłat. W rozpoznawanej sprawie mamy jednak do czynienia
z odmiennym stanem faktycznym, gdyż postanowieniem z dnia 24 października
2003 r. powód został zwolniony w całości od kosztów sądowych. Zawarty zatem
wniosek o zwolnienie od kosztów w apelacji był bezprzedmiotowy i na powodzie
zastępowanym przez radcę prawnego ciążył obowiązek uiszczenia opłaty
podstawowej wraz z wnoszonym środkiem odwoławczym. Sąd Apelacyjny trafnie
więc zastosował art. 1302
§ 3 k.p.c. Gdyby oczywiście powód uprawdopodobnił,
że bez swej winy apelacji nie opłacił opłatą podstawową mógłby domagać się
przywrócenia terminu do wniesienia apelacji.
Z tych względów zażalenie jako nieuzasadnione uległo oddaleniu (art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c.). O kosztach orzeczono zgodnie
z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania (art. 98 k.p.c.).
4
jz