Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 32/07
POSTANOWIENIE
Dnia 21 czerwca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z powództwa E. P. i J. P.
przeciwko Bank […]
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 czerwca 2007 r.,
zażalenia powodów
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 20 lutego 2007 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną
powodów na skutek nieuiszczenia opłaty (art. 1302
§ 3 k.p.c.).
Z uzasadnienia postanowienia wynika, że pełnomocnik powodów wniósł
skargę kasacyjną z wnioskiem o zwolnienie skarżących od należnej od niej opłaty,
lecz nie dołączył do wniosku przewidzianego w art. 102 ust. 2 ustawy o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych oświadczenia obejmującego szczegółowe dane
o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej
się o zwolnienie od kosztów. W związku z tym przewodniczący zarządzeniem
z dnia 20 lutego 2007 r. – wydanym na podstawie art. 102 ust. 4 ustawy o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych – zwrócił wniosek o zwolnienie od opłaty od skargi
kasacyjnej. W konsekwencji skarga kasacyjna została odrzucona, ponieważ
pełnomocnik powodów ani nie uiścił należnej od niej opłaty, ani nie złożył
skutecznie wniosku o zwolnienie od niej.
W zażaleniu pełnomocnik powodów wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia. Zarzucił, że nie zachodziła potrzeba dołączenia oświadczenia do
wniosku zawartego w skardze kasacyjnej, ponieważ w aktach sprawy znajdowały
się, przywołane w skardze kasacyjnej, „dokumenty i oświadczenia” złożone
w związku ze zgłoszonym w pozwie wnioskiem powodów o zwolnienie o od
kosztów sądowych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 102 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 ze zm., dalej: ustawa)
zwolnienia od kosztów sądowych może domagać się osoba fizyczna, która złożyła
oświadczenie, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku koniecznego dla
siebie i rodziny. Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być
dołączone oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym,
majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od
kosztów. Oświadczenie sporządza się według ustalonego wzoru.
3
Wspomniany wzór oświadczenia został określony w rozporządzeniu Ministra
Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie określenia wzoru
oświadczenia o stanie rodzinnym, majątkowym, dochodach i źródłach utrzymania
osoby fizycznej ubiegającej się o zwolnienie od kosztów sądowych w postępowaniu
cywilnym (Dz. U. Nr 27, poz. 200, dalej: rozporządzenie).
Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych strony reprezentowanej przez
adwokata lub radcę prawnego złożony bez oświadczenia, o którym mowa w art.
102 ust. 2 ustawy, przewodniczący – w myśl art. 102 ust. 4 ustawy – zwraca bez
wzywania do uzupełnienia braków formalnych wniosku o zwolnienie od kosztów
sądowych.
Sąd Apelacyjny trafnie uznał, że skarga kasacyjna powodów z dnia 5 lutego
2007 r., wniesiona od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 5 grudnia 2006 r.,
podlegała odrzuceniu z powodu nieuiszczenia opłaty (art. 130 § 3 k.p.c.).
Wprawdzie pełnomocnik powodów zawarł w skardze kasacyjnej wniosek
skarżących o zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjne, lecz nie dopełnił
przewidzianego w art. 102 ust. 2 ustawy obowiązku dołączenia do wniosku
oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania
powodów. Niedopełnienie tego obowiązku spowodowało – zgodnie z art. 102 ust. 4
ustawy – zwrot wniosku bez wzywania do usunięcia stwierdzonego braku
formalnego. W konsekwencji – jak słusznie uznał Sąd Apelacyjny – doszło do
sytuacji, w której pełnomocnik powodów ani nie uiścił należnej od skargi kasacyjnej
opłaty, ani nie złożył skutecznie wniosku o zwolnienie od niej.
Tej oceny nie zmienia okoliczność, że w uzasadnieniu zamieszczonego
w skardze kasacyjnej wniosku powodów o zwolnienie od opłaty od skargi
pełnomocnik powodów zawarł stwierdzenie, że warunki materialne wnioskodawców
nie uległy zmianie od chwili wniesienia powództwa w grudzień 2004 r. (k. 205).
Oświadczenie przewidziane w art. 102 ustawy powinno bowiem pochodzić od
strony zabiegającej o zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjnej i nie może go
zastąpić zamieszczone w uzasadnieniu tego wniosku stwierdzenie pełnomocnika
procesowego, że sytuacja materialna strony nie uległa zmianie od chwili wniesienia
pozwu. Poza tym wniosek powodów o zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjnej,
4
podlegający – w przeciwieństwie do zawartego w pozwie wniosku o zwolnienie od
kosztów sądowych – ocenie według art. 102 ustawy, powinien spełniać wymagania
określone w tym przepisie.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
db