III CZP 72/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-07-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III CZP 93/04
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CZP 72/07
POSTANOWIENIE
Dnia 17 lipca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jacek Gudowski (przewodniczący)
SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
Protokolant Iwona Budzik
w sprawie z powództwa Miasta W.
przeciwko Przedsiębiorstwu W.
o zapłatę,
na posiedzeniu jawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 lipca 2007 r.,
na skutek zagadnienia prawnego przedstawionego
przez Sąd Apelacyjny
postanowieniem z dnia 8 marca 2007 r., sygn. akt [...],:
"Czy umowa na podstawie, której organ właściwy do pobierania opłat
za parkowanie pojazdów samochodowych (ustalony w myśl § 8 ust.
2 rozporządzenia Rady Ministrów z 27.VI. 2000 r. w sprawie
szczegółowych zasad wprowadzania opłat za parkowanie pojazdów
samochodowych na drogach publicznych (Dz.U. 51 poz. 608)
upoważnia do ich pobierania inny podmiot, który w myśl postanowień
umowy zatrzymuje dla siebie część pobranych kwot z tytułu opłat za
parkowanie pojazdów samochodowych, jest ważna ?"
odmawia podjęcia uchwały.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z dnia 8.11.2005 r. zasądził od pozwanego
Przedsiębiorstwa W. na rzecz Miasta W. kwotę 10.826.837,82 zł z ustawowymi
odsetkami. W sprawie tej ustalono, że na podstawie umowy z dnia 2.10.1998 r.
pozwany inkasował opłaty z tytułu parkowania w ramach miejskiego systemu
parkowania płatnego niestrzeżonego i sporządzał miesięczne specyfikacje
należności przypadających stronom umowy w proporcjach tam określonych. Z
treści tej umowy wynikało też, że opłaty za parkowanie są obliczane jako stawki
brutto, uwzględniając podatek VAT, który miał uiszczać pozwany od całości
wpływów z parkomatów. Kwoty należne stronie powodowej były obliczane przez
pozwanego, który za podstawę kalkulacji przyjmował kwotę wpływów
z parkomatów, pomniejszoną o 22% podatku VAT. Dochodzona w sprawie
niniejszej kwota, to nie uiszczona stronie powodowej należność z tytułu wpływów
z parkowania. W ocenie strony powodowej jej należność z tytułu umowy nie
powinna być obciążona podatkiem VAT, ten bowiem obciążał pozwanego.
Uwzględniając powództwo Sąd Okręgowy podzielił pogląd Trybunału
Konstytucyjnego wyrażony w wyroku z dnia 10.12.2002 r. P6/02, że opłaty
parkingowe mają charakter daniny publicznej. Konsekwentnie tego rodzaju
dochody nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Rozpoznając apelację pozwanego Sąd Apelacyjny przedstawił do
rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne o treści sformułowanej
w sentencji postanowienia. W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny podniósł, że w świetle
treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10.12.2002 r. uzasadnione jest
postawienie pytania o ważność umowy zawartej między stronami. Analiza
postanowień umowy wskazuje, że dotyczyła ona opłat za parkowanie na drogach
publicznych, przy czym wpływy z tych opłat podzielono w ten sposób, że do
budżetu strony powodowej wpływało jedynie od 30 do 50% pobranych kwot. Taki
podział opłat, które mają charakter publicznoprawny pozostaje w sprzeczności
z ustawą, skoro nie przeznaczano ich na rozbudowę dróg.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wymogiem warunkującym podjęcie uchwały przez Sąd Najwyższy jest
spełnienie wszystkich przesłanek określonych w art. 390 § 1 k.p.c., a nadto
wydanie przez sąd drugiej instancji w sprawie prawidłowego postanowienia
o przedstawieniu zagadnienia prawnego (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 18.03.2005 r. III CZP 93/04, niepubl.). To ostatnie wymaganie nie zostało
w niniejszej sprawie spełnione z tego względu, że postanowienie Sądu
Apelacyjnego z dnia 8.03.2007 r. o przedstawieniu zagadnienia prawnego, wydane
zostało przez Sąd orzekający w niewłaściwym składzie. W składzie tego Sądu
uczestniczyła p. Sędzia Sądu Okręgowego MM Dokument z dnia 20.12.2006 r.
zawierający udzieloną Jej delegację do orzekania w Sądzie Apelacyjnym (k. 481)
został podpisany przez ówczesnego podsekretarza Stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości.
W związku z tym należy zauważyć, że możliwość delegowania sędziego za
jego zgodą, do pełnienia obowiązków sędziego w innym sądzie, ustawodawca
przyznał wyłącznie Ministrowi Sprawiedliwości i uprawnienie to nie może być
przenoszone na inne osoby. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 17 lipca 2007 r. III 81//07 (dotychczas niepublikowanej) stwierdzając co
następuje: „Uprawnienie do delegowania sędziego do pełnienia obowiązków
sędziego w innym sądzie (art. 77 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - prawo o ustroju
sądów powszechnych – Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) przysługuje wyłącznie
Ministrowi Sprawiedliwości i nie może być przenoszone na inne osoby. Tylko w razie
nieobsadzenia stanowiska Ministra Sprawiedliwości lub jego czasowej niezdolności
do wykonywania obowiązków, uprawnienie to może wykonać Prezes Rady Ministrów
lub inny wskazany przez Prezesa Rady Ministrów członek Rady Ministrów (art. 36
ustawy z dnia 8 sierpnia1996 r. o Radzie Ministrów: - jedn. tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr
24, poz. 199 ze zm.)”. Taki pogląd oznacza, że jeżeli dokument zawierający decyzję
o delegowaniu sędziego Sądu Okręgowego p. MM do pełnienia obowiązków sędziego
w Sądzie Apelacyjnym został podpisany przez podsekretarza stanu, to należało
przyjąć, że delegacja ta nie została skutecznie udzielona. W konsekwencji, ponieważ
w składzie Sądu orzekającego, który postanowieniem z dnia 8.03.2007 r. przedstawił
Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne uczestniczył sędzia do tego
4
nieuprawniony, skład ten należało uznać za niezgodny z przepisami prawa (art. 367
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.). Prowadzi to do uznania, że wymienione
postanowienie zostało wydane w sposób nieprawidłowy, bo przez Sąd orzekający
w niewłaściwym składzie.
W tej sytuacji Sąd Najwyższy na podstawie art. 61 § 1 ustawy z dnia
23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. Nr 240, poz. 2052, ze zm.)
postanowił, jak w sentencji, uznając, że nie zostały spełnione warunki
umożliwiające podjęcie uchwały.
POSTANOWIENIE
Dnia 17 lipca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jacek Gudowski (przewodniczący)
SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
Protokolant Iwona Budzik
w sprawie z powództwa Miasta W.
przeciwko Przedsiębiorstwu W.
o zapłatę,
na posiedzeniu jawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 lipca 2007 r.,
na skutek zagadnienia prawnego przedstawionego
przez Sąd Apelacyjny
postanowieniem z dnia 8 marca 2007 r., sygn. akt [...],:
"Czy umowa na podstawie, której organ właściwy do pobierania opłat
za parkowanie pojazdów samochodowych (ustalony w myśl § 8 ust.
2 rozporządzenia Rady Ministrów z 27.VI. 2000 r. w sprawie
szczegółowych zasad wprowadzania opłat za parkowanie pojazdów
samochodowych na drogach publicznych (Dz.U. 51 poz. 608)
upoważnia do ich pobierania inny podmiot, który w myśl postanowień
umowy zatrzymuje dla siebie część pobranych kwot z tytułu opłat za
parkowanie pojazdów samochodowych, jest ważna ?"
odmawia podjęcia uchwały.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z dnia 8.11.2005 r. zasądził od pozwanego
Przedsiębiorstwa W. na rzecz Miasta W. kwotę 10.826.837,82 zł z ustawowymi
odsetkami. W sprawie tej ustalono, że na podstawie umowy z dnia 2.10.1998 r.
pozwany inkasował opłaty z tytułu parkowania w ramach miejskiego systemu
parkowania płatnego niestrzeżonego i sporządzał miesięczne specyfikacje
należności przypadających stronom umowy w proporcjach tam określonych. Z
treści tej umowy wynikało też, że opłaty za parkowanie są obliczane jako stawki
brutto, uwzględniając podatek VAT, który miał uiszczać pozwany od całości
wpływów z parkomatów. Kwoty należne stronie powodowej były obliczane przez
pozwanego, który za podstawę kalkulacji przyjmował kwotę wpływów
z parkomatów, pomniejszoną o 22% podatku VAT. Dochodzona w sprawie
niniejszej kwota, to nie uiszczona stronie powodowej należność z tytułu wpływów
z parkowania. W ocenie strony powodowej jej należność z tytułu umowy nie
powinna być obciążona podatkiem VAT, ten bowiem obciążał pozwanego.
Uwzględniając powództwo Sąd Okręgowy podzielił pogląd Trybunału
Konstytucyjnego wyrażony w wyroku z dnia 10.12.2002 r. P6/02, że opłaty
parkingowe mają charakter daniny publicznej. Konsekwentnie tego rodzaju
dochody nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Rozpoznając apelację pozwanego Sąd Apelacyjny przedstawił do
rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne o treści sformułowanej
w sentencji postanowienia. W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny podniósł, że w świetle
treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10.12.2002 r. uzasadnione jest
postawienie pytania o ważność umowy zawartej między stronami. Analiza
postanowień umowy wskazuje, że dotyczyła ona opłat za parkowanie na drogach
publicznych, przy czym wpływy z tych opłat podzielono w ten sposób, że do
budżetu strony powodowej wpływało jedynie od 30 do 50% pobranych kwot. Taki
podział opłat, które mają charakter publicznoprawny pozostaje w sprzeczności
z ustawą, skoro nie przeznaczano ich na rozbudowę dróg.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wymogiem warunkującym podjęcie uchwały przez Sąd Najwyższy jest
spełnienie wszystkich przesłanek określonych w art. 390 § 1 k.p.c., a nadto
wydanie przez sąd drugiej instancji w sprawie prawidłowego postanowienia
o przedstawieniu zagadnienia prawnego (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 18.03.2005 r. III CZP 93/04, niepubl.). To ostatnie wymaganie nie zostało
w niniejszej sprawie spełnione z tego względu, że postanowienie Sądu
Apelacyjnego z dnia 8.03.2007 r. o przedstawieniu zagadnienia prawnego, wydane
zostało przez Sąd orzekający w niewłaściwym składzie. W składzie tego Sądu
uczestniczyła p. Sędzia Sądu Okręgowego MM Dokument z dnia 20.12.2006 r.
zawierający udzieloną Jej delegację do orzekania w Sądzie Apelacyjnym (k. 481)
został podpisany przez ówczesnego podsekretarza Stanu w Ministerstwie
Sprawiedliwości.
W związku z tym należy zauważyć, że możliwość delegowania sędziego za
jego zgodą, do pełnienia obowiązków sędziego w innym sądzie, ustawodawca
przyznał wyłącznie Ministrowi Sprawiedliwości i uprawnienie to nie może być
przenoszone na inne osoby. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 17 lipca 2007 r. III 81//07 (dotychczas niepublikowanej) stwierdzając co
następuje: „Uprawnienie do delegowania sędziego do pełnienia obowiązków
sędziego w innym sądzie (art. 77 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - prawo o ustroju
sądów powszechnych – Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) przysługuje wyłącznie
Ministrowi Sprawiedliwości i nie może być przenoszone na inne osoby. Tylko w razie
nieobsadzenia stanowiska Ministra Sprawiedliwości lub jego czasowej niezdolności
do wykonywania obowiązków, uprawnienie to może wykonać Prezes Rady Ministrów
lub inny wskazany przez Prezesa Rady Ministrów członek Rady Ministrów (art. 36
ustawy z dnia 8 sierpnia1996 r. o Radzie Ministrów: - jedn. tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr
24, poz. 199 ze zm.)”. Taki pogląd oznacza, że jeżeli dokument zawierający decyzję
o delegowaniu sędziego Sądu Okręgowego p. MM do pełnienia obowiązków sędziego
w Sądzie Apelacyjnym został podpisany przez podsekretarza stanu, to należało
przyjąć, że delegacja ta nie została skutecznie udzielona. W konsekwencji, ponieważ
w składzie Sądu orzekającego, który postanowieniem z dnia 8.03.2007 r. przedstawił
Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne uczestniczył sędzia do tego
4
nieuprawniony, skład ten należało uznać za niezgodny z przepisami prawa (art. 367
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.). Prowadzi to do uznania, że wymienione
postanowienie zostało wydane w sposób nieprawidłowy, bo przez Sąd orzekający
w niewłaściwym składzie.
W tej sytuacji Sąd Najwyższy na podstawie art. 61 § 1 ustawy z dnia
23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. Nr 240, poz. 2052, ze zm.)
postanowił, jak w sentencji, uznając, że nie zostały spełnione warunki
umożliwiające podjęcie uchwały.