Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 28/07
POSTANOWIENIE
Dnia 22 sierpnia 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marek Sychowicz (przewodniczący)
SSN Henryk Pietrzkowski (sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa B.R.
przeciwko I.S.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu niejawnym
w dniu 22 sierpnia 2007 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 28 lutego 2007 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w K. postanowieniem z dnia 28 lutego 2007 r. ustalił, że
wartością przedmiotu zaskarżenia we wniesionej przez powoda skardze kasacyjnej
jest kwota 47.490 zł, nie zaś wskazana przez skarżącego kwota 106.050 zł oraz
skargę kasacyjną jako niedopuszczalną odrzucił. Rozstrzygnięcie powyższe
uzasadnione zostało stwierdzeniem, iż zarówno w pozwie, jak i w apelacji, którą
wniósł zawodowy pełnomocnik powoda wartość odpowiednio przedmiotu sporu
oraz przedmiotu zaskarżenia określona została kwotą 47.490 zł, ona zatem
wyznacza wartość przedmiotu zaskarżenia także w skardze kasacyjnej od wyroku
oddalającego apelację od wyroku oddalającego powództwo o zobowiązanie
pozwanej do złożenia oświadczenia woli przenoszącego na rzecz powoda
własność udziału ½ części we współwłasności nieruchomości. Skoro wartość
przedmiotu zaskarżenia jest niższa od kwoty 50.000 zł, która w sprawach o prawa
majątkowe wyznacza dolną granicę wartości zaskarżenia, decydującą
o dopuszczalności skargi kasacyjnej, należało ją, jako niedopuszczalna odrzucić.
W zażaleniu powód zarzucił, że skoro Sąd Okręgowy „badał wartość
przedmiotu zaskarżenia w trybie art. 25 § 1 k.p.c., to powinien przy określaniu
wartości przedmiotu zaskarżenia (faktycznej wartości przedmiotu sporu) kierować
się dyrektywami art. 19 i nast. k.p.c.”. Doprowadziłoby to ustalenia faktycznej
wartości żądań powoda wobec pozwanej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Według utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego w postępowaniu
kasacyjnym odpowiednie stosowanie - dla oznaczenia wartości przedmiotu
zaskarżenia - art. 19-23 k.p.c., nie może uzasadniać ponownego ustalania tej
wartości. (por. orzeczenia SN z dnia 17.VII.1997 r., III CKN 135/97, z dnia
14.XI.1997 r., III CZ 82/97, z dnia 19.VI.1997 r., III CZ 25/97, opubl. w OSNC 1997,
z. 10, poz. 162). W ostatnim z wymienionych orzeczeń Sąd Najwyższy podniósł,
iż tożsamość zakresu rozstrzygnięcia kwestionowanego w apelacji i w kasacji
wyłącza dopuszczalność oznaczenia w kasacji „wartości przedmiotu zaskarżenia"
3
w kwocie innej niż poprzednio w apelacji. Podzielając argumentacje przytoczoną
w ostatnim z wymienionych orzeczeń, podnieść należy, iż przepisy o podawaniu lub
oznaczeniu wartości przedmiotu wszczynanego sporu są skonstruowane
z wyraźnym uwzględnieniem specyfiki warunków formalnych pozwu i okresu
wszczęcia sporu (por. zasady zawarte w art. 19 § 2, art. 25 § 2 in fine i art. 26
k.p.c.). Według zgodnego, poczynając od okresu przedwojennego, stanowiska
doktryny i orzecznictwa, przyjmowano, że odesłanie to nie pozwala na
samodzielne, niezależne od ustalonej wartości przedmiotu sporu, wskazanie
w kasacji (aktualnie w skardze kasacyjnej) wartości przedmiotu zaskarżenia,
z uwzględnieniem aktualnych cen, zmienionej wysokości świadczeń okresowych,
podwyższonego czynszu najmu lub dzierżawy, itp. Z przepisów odpowiadających
obecnemu art. 25 i 26 k.p.c. wyprowadzono regułę utrwalenia nie
zakwestionowanej przez pozwanego lub nie sprawdzonej przez sąd wartości
przedmiotu sporu na okres całego postępowania we wszystkich instancjach.
Stanowisko takie wyraźnie uwzględniało również występujące zjawiska inflacyjne.
Oznacza to, że możliwość odpowiedniego zastosowania do oznaczenia wartości
przedmiotu zaskarżenia, zarówno w apelacji, jak i w skardze kasacyjnej „Przepisów
o wartości przedmiotu sporu" musi być - wbrew zarzutom podniesionym
w zażaleniu - sprowadzona do tego, że w razie zaskarżenia w całości orzeczenia
rozstrzygającym o całym przedmiocie sporu, jako wartość przedmiotu zaskarżenia
należy podać jego wartość ustaloną w sądzie pierwszej instancji. Nie można
natomiast odesłania tego rozumieć jako uprawnienia do ponownego oznaczania
wartości przedmiotu zaskarżenia na użytek postępowania kasacyjnego, według
reguł z art. 19 i nast. k.p.c., w sposób prowadzący do podwyższenia ustalonej już
wartości przedmiotu sporu.
Niedopuszczalność interpretacji przepisów dotyczących wartości przedmiotu
zaskarżenia ujawnia się wyraźnie - jak w niniejszej sprawie - wówczas, gdy
ustalona już była nie tylko wartość przedmiotu sporu, ale i wartość przedmiotu
zaskarżenia. Profesjonalny pełnomocnik powoda wartość tę oznaczył w apelacji
kwotą 47.490 zł. Podana zatem w skardze kasacyjnej kwota 106.050 zł nie może
być przyjęta jako wartość przedmiotu zaskarżenia.
4
Dodać należy, że skarżący błędnie zakłada, że Sąd Okręgowy na podstawie
art. 25 k.p.c. ponownie zbadał wartość przedmiotu sporu. Sąd Okręgowy jedynie
wskazał, że podana w skardze kasacyjnej wartość przedmiotu zaskarżenia jest
wadliwa, bowiem nie odpowiada ustalonej i nie podlegającej badaniu w toku
postępowania wartości przedmiotu sporu (art. 26 k.p.c.).
Z powyższych względów zażalenie jako bezzasadne należało oddalić
(art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.).

III CZ 28/07

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia