V CZ 81/07
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-07-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 81/07
POSTANOWIENIE
Dnia 21 września 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący)
SSN Krzysztof Strzelczyk
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J. R.
przeciwko Gminie W.
o ustalenie i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 21 września 2007 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 21 maja 2007 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 21 maja 2007 r. odrzucił skargę
kasacyjną powoda. W uzasadnieniu wskazał, że zwolnienie od kosztów sądowych
udzielone stronie przez sąd powszechny rozciąga się także na postępowanie
kasacyjne. Powód był całkowicie zwolniony od kosztów sądowych, a więc wnosząc
skargę kasacyjną powinien uiścić opłatę podstawową. Tego obowiązku jednak nie
wykonał. W sprawie stosuje się ustawę o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 14 grudnia 2006 r. (Dz. U.
z 2007 r. nr 21, poz. 123).
W zażaleniu pełnomocnik powoda wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania. Podkreślił, że powód
nie został uprzednio wezwany do uiszczenia opłaty podstawowej, dlatego
rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego jest błędne.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Obowiązujący przed nowelizacją z dnia 14 grudnia 2006 r. art. 14 ust. 2
ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych stanowił, że opłatę
podstawową pobiera się także od wnoszonych przez stronę zwolnioną od kosztów
sądowych pism podlegających opłacie, o których mowa w art. 3 ust. 2 tej ustawy.
Do pism wymienionych w art. 3 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych należy również skarga kasacyjna. W konsekwencji, strona zwolniona od
kosztów sądowych, obowiązana była uiścić przy wniesieniu skargi kasacyjnej
opłatę podstawową (zob. też art. 100 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 14 grudnia 2006 r.).
W orzecznictwie po wejściu w życie w dniu 6 lutego 2005 r. przepisów
wprowadzających w postępowaniu cywilnym skargę kasacyjną jako środek
zaskarżenia prawomocnych orzeczeń sądu drugiej instancji zarysowała się
rozbieżność poglądów co do tego, czy zwolnienie od kosztów sądowych przez sąd
powszechny rozciąga się także na postępowanie wywołane wniesieniem skargi
kasacyjnej.
3
Według stanowiska, które znalazło wyraz w szczególności w orzeczeniach
Sądu Najwyższego z dnia: 23 stycznia 2007 r., III CZ 3/07 (niepubl.), 14 marca
2007 r., l CZ 5/07 (niepubl.), i 24 sierpnia 2007 r. (niepubl.), zwolnienie od kosztów
sądowych przez sąd powszechny nie rozciąga się na postępowanie wywołane
wniesieniem skargi kasacyjnej.
Bardziej jednak przekonuje odmienne stanowisko, znajdujące wyraz
w szczególności w orzeczeniach Sądu Najwyższego z dnia: 30 maja 2006 r., l CZ
23/06 (niepubl.), 26 lipca 2006 r., IV CZ 59/06 (niepubl.), 8 sierpnia 2006 r., l CSK
170/06 (niepubl.), 28 sierpnia 2006 r., IV CSK 166/06 (niepubl.), 20 października
2006, IV CZ 77/06 (niepubl.), 9 listopada 2006 r., IV CZ 85/06 (niepubl.), i 30 maja
2007 r., l CZ 54/07 (niepubl.).
Akceptując pogląd, że zwolnienie od kosztów sądowych przez sąd
powszechny rozciąga się także na postępowanie wywołane wniesieniem skargi
kasacyjnej, należało uznać tym samym zaskarżone postanowienie za zasadne
z przyczyn w nim podanych.
Rozstrzygnięcie zawarte w zaskarżonym postanowieniu odpowiadałoby
jednak prawu również przy założeniu, że zwolnienie od kosztów sądowych przez
sąd powszechny nie rozciąga się na postępowanie wywołane wniesieniem skargi
kasacyjnej. W takim bowiem razie powód, wnosząc skargę kasacyjną, powinien
albo wnieść o zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjnej, albo uiścić - pod rygorem
sankcji przewidzianej w art. 1302
§ 3 k.p.c. - stosowną opłatę, nie uczynił zaś ani
jednego, ani drugiego. W tej sytuacji, mimo dostrzeżenia przez skład orzekający
Sądu Najwyższego wskazanej wyżej rozbieżności w orzecznictwie, nie było nawet
podstaw do przedstawienia spornego zagadnienia do rozstrzygnięcia
powiększonemu składowi Sądu Najwyższego (art. 39817
k.p.c.).
Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji (art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 21 września 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący)
SSN Krzysztof Strzelczyk
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J. R.
przeciwko Gminie W.
o ustalenie i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 21 września 2007 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 21 maja 2007 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 21 maja 2007 r. odrzucił skargę
kasacyjną powoda. W uzasadnieniu wskazał, że zwolnienie od kosztów sądowych
udzielone stronie przez sąd powszechny rozciąga się także na postępowanie
kasacyjne. Powód był całkowicie zwolniony od kosztów sądowych, a więc wnosząc
skargę kasacyjną powinien uiścić opłatę podstawową. Tego obowiązku jednak nie
wykonał. W sprawie stosuje się ustawę o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 14 grudnia 2006 r. (Dz. U.
z 2007 r. nr 21, poz. 123).
W zażaleniu pełnomocnik powoda wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania. Podkreślił, że powód
nie został uprzednio wezwany do uiszczenia opłaty podstawowej, dlatego
rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego jest błędne.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Obowiązujący przed nowelizacją z dnia 14 grudnia 2006 r. art. 14 ust. 2
ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych stanowił, że opłatę
podstawową pobiera się także od wnoszonych przez stronę zwolnioną od kosztów
sądowych pism podlegających opłacie, o których mowa w art. 3 ust. 2 tej ustawy.
Do pism wymienionych w art. 3 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych należy również skarga kasacyjna. W konsekwencji, strona zwolniona od
kosztów sądowych, obowiązana była uiścić przy wniesieniu skargi kasacyjnej
opłatę podstawową (zob. też art. 100 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 14 grudnia 2006 r.).
W orzecznictwie po wejściu w życie w dniu 6 lutego 2005 r. przepisów
wprowadzających w postępowaniu cywilnym skargę kasacyjną jako środek
zaskarżenia prawomocnych orzeczeń sądu drugiej instancji zarysowała się
rozbieżność poglądów co do tego, czy zwolnienie od kosztów sądowych przez sąd
powszechny rozciąga się także na postępowanie wywołane wniesieniem skargi
kasacyjnej.
3
Według stanowiska, które znalazło wyraz w szczególności w orzeczeniach
Sądu Najwyższego z dnia: 23 stycznia 2007 r., III CZ 3/07 (niepubl.), 14 marca
2007 r., l CZ 5/07 (niepubl.), i 24 sierpnia 2007 r. (niepubl.), zwolnienie od kosztów
sądowych przez sąd powszechny nie rozciąga się na postępowanie wywołane
wniesieniem skargi kasacyjnej.
Bardziej jednak przekonuje odmienne stanowisko, znajdujące wyraz
w szczególności w orzeczeniach Sądu Najwyższego z dnia: 30 maja 2006 r., l CZ
23/06 (niepubl.), 26 lipca 2006 r., IV CZ 59/06 (niepubl.), 8 sierpnia 2006 r., l CSK
170/06 (niepubl.), 28 sierpnia 2006 r., IV CSK 166/06 (niepubl.), 20 października
2006, IV CZ 77/06 (niepubl.), 9 listopada 2006 r., IV CZ 85/06 (niepubl.), i 30 maja
2007 r., l CZ 54/07 (niepubl.).
Akceptując pogląd, że zwolnienie od kosztów sądowych przez sąd
powszechny rozciąga się także na postępowanie wywołane wniesieniem skargi
kasacyjnej, należało uznać tym samym zaskarżone postanowienie za zasadne
z przyczyn w nim podanych.
Rozstrzygnięcie zawarte w zaskarżonym postanowieniu odpowiadałoby
jednak prawu również przy założeniu, że zwolnienie od kosztów sądowych przez
sąd powszechny nie rozciąga się na postępowanie wywołane wniesieniem skargi
kasacyjnej. W takim bowiem razie powód, wnosząc skargę kasacyjną, powinien
albo wnieść o zwolnienie od opłaty od skargi kasacyjnej, albo uiścić - pod rygorem
sankcji przewidzianej w art. 1302
§ 3 k.p.c. - stosowną opłatę, nie uczynił zaś ani
jednego, ani drugiego. W tej sytuacji, mimo dostrzeżenia przez skład orzekający
Sądu Najwyższego wskazanej wyżej rozbieżności w orzecznictwie, nie było nawet
podstaw do przedstawienia spornego zagadnienia do rozstrzygnięcia
powiększonemu składowi Sądu Najwyższego (art. 39817
k.p.c.).
Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji (art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).