Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CSK 372/07
POSTANOWIENIE
Dnia 10 stycznia 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski
SSN Zbigniew Strus (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Z. B.
przy uczestnictwie J. B., A. B., W. B., K. K., A. S., B. B. i B. G.
o zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 10 stycznia 2008 r.,
skargi kasacyjnej uczestniczki postępowania J. B. od postanowienia Sądu Okręgowego
w S. z dnia 29 marca 2007 r., sygn. akt V Ca (…),
oddala skargę kasacyjną i orzeka, że każdy uczestnik ponosi koszty postępowania
kasacyjnego związane ze swym udziałem w sprawie.
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił apelację J. B. uczestniczki
postępowania o zasiedzenie nieruchomości, toczącego się na skutek wniosku J. B.
Uzasadniając rozstrzygnięcie wydane w postępowaniu apelacyjnym, Sąd
Okręgowy stwierdził, że ponownie ocenił zgromadzony materiał dowodowy i aprobował
ustalenia Sądu Rejonowego wskazujące, że w okresie biegu terminu zasiedzenia - od
dnia 1 stycznia 1956 r. do 1 stycznia 1986 r. posiadaczami samoistnymi byli najpierw
małżonkowie B., a po śmierci A. B. wyłącznie jego żona - wnioskodawczyni Z. B.
Władanie w charakterze właścicieli przejawiało się w stałym zamieszkiwaniu,
wykarczowaniu drzew, budowie komórki oraz domu z dachem dwuspadowym. Sąd
drugiej instancji potwierdził również ustalenie dokonane przez Sąd Rejonowy,
2
że wnioskodawczyni nie była uczestniczką postępowania uwłaszczeniowego
prowadzonego na wniosek jej córki A. S. zakończonej formalnym postanowieniem o
umorzeniu, wydanym 13 stycznia 1984 r. przez Sąd Rejonowy w O. [I Ns (…)].
Potwierdził też ocenę, że w stosunku do wnioskodawczyni bieg terminu zasiedzenia nie
uległ przerwaniu.
Skarga kasacyjna uczestników postępowania J. B. i A. B. oparta została na
pierwszej podstawie (art. 3981
§ 1 pkt k.p.c.) sformułowanej jako zarzut naruszenia art.
172 k.c. przez jego błędne zastosowanie polegające na pominięciu samoistnego
posiadania jako przesłanki nabycia własności przez zasiedzenie – co doprowadziło do
stwierdzenia nabycia własności przez zasiedzenie na rzecz osoby, co do której ustalono
w toku postępowania, iż przed upływem terminu zasiedzenia przeniosła samoistne
posiadanie na osobę trzecią (swoją córkę), tracąc wskutek tego przymiot samoistnego
posiadacza, niezbędny do nabycia własności przez zasiedzenie.
Powołując się na tę podstawę, skarżąca wnosiła o uchylenie w całości
zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
Okręgowemu oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania.
Wnioskodawczyni odpowiadając na skargę żądała m. in. oddalenia skargi kasacyjnej i
zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W postępowaniu kasacyjnym Sąd Najwyższy jest związany ustaleniami
faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego orzeczenia (art. 39813
§ 2 k.p.c.).
Zarzut niewłaściwego zastosowania art. 172 k.c. sformułowany w postaci
rozbudowanego zdania zawiera twierdzenie skarżących, że sąd orzekający, tj. sąd
drugiej instancji, którego orzeczenie jest zaskarżone, ustalił, że wnioskodawczyni Z. B.
w okresie przyjętym dla zasiedzenia utraciła posiadanie samoistne nieruchomości,
przekazując je córce. Twierdzenie to, dotyczące zdarzeń faktycznych i ukształtowanego
nimi stanu posiadania nie wynika jednak z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, w
którym Sąd Okręgowy zgodnie z art. 328 § 2 k.p.c. przytaczał postawę faktyczną i
prawną rozstrzygnięcia. Kwestia posiadania została trafnie przez sąd odwoławczy
uznana za istotną w postępowaniu o zasiedzenie. Sąd ustalił zatem datę początkową
samoistnego posiadania na dzień 1 stycznia 1956 r. oraz stwierdził, że „nigdy w
stosunku do wnioskodawczyni nie nastąpiła przerwa w biegu terminu zasiedzenia działki
nr 633”. Wiąże się to z zarzutem uczestniczenia w postępowaniu o uregulowanie
własności nieruchomości rolnej, wszczętym przez córkę Z. B.. W związku z tym, sąd
3
odwoławczy stwierdził równie kategorycznie, że wnioskodawczyni nigdy nie była
uczestnikiem administracyjnego postępowania uwłaszczeniowego dotyczącego działki
nr 633, związanych z tym postępowaniem odwołań – jak również dotyczącego tejże
działki postępowania sądowego. Do kwestii samoistnego posiadania wnioskodawczyni
powrócił Sąd Okręgowy ponownie w przedostatnim zdaniu uzasadnienia, stwierdzając,
że wnioskodawczyni miała w swoim samoistnym posiadaniu w złej wierze działkę nr (…)
przez okres 30 lat.
Wobec przytoczonej treści uzasadnienia, podstawa skargi kasacyjnej została
sformułowana nie na podstawie stanu faktycznego ustalonego (przyjętego) przez sąd,
lecz na podstawie stanu, o którego prawdziwości przekonani są skarżący. Postępowanie
kasacyjne nie dopuszcza jednak sporu o fakty i ponownego ustalania stanu faktycznego.
Art. 3983
§ 3 k.p.c. postanawia bowiem, że podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być
zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów. Sąd Najwyższy wielokrotnie
wskazywał, że zarzut naruszenia prawa materialnego nie może być skutecznie
uzasadniony próbą zwalczenia ustaleń faktycznych (np. wyroki z dnia 23 stycznia 1997
r., I CKN 51/96, OSNC z 1997 r. Nr 6/7, poz. 79, z dnia 18 marca 2004 r., III CK 456/02
oraz z dnia 19 kwietnia 2006 r., V CSK 35/06 niepubl.).
Nie znajdując usprawiedliwionej podstawy skargi Sąd Najwyższy na mocy art.
39814
k.p.c., orzekł jak w sentencji. Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
kasacyjnego, których domagała się wnioskodawczyni w odpowiedzi na skargę
kasacyjną stanowi art. 520 § 1 k.p.c.

IV CSK 372/07

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia