Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 4/08
POSTANOWIENIE
Dnia 27 marca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa J. Z.
przeciwko B. K. i A. S.
o nakazanie i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 marca 2008 r.,
zażalenia pozwanych
na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 21 listopada 2007 r., sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2007 r. Sąd Okręgowy w Z., zasądził od pozwanych
B. K. i A. S. solidarnie na rzecz powódki J. Z. kwotę 10 tys. zł tytułem zadośćuczynienia
oraz na podstawie art. 222 § 2 w zw. z art. 144 k.c. zakazał pozwanym immisji hałasu
spowodowanego użytkowaniem przez pozwanych lokalu do sąsiadującego z nim
mieszkania powódki. Wyrok został zaskarżony przez pozwanych apelacją w całości.
Skarżący wskazali w apelacji wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 10.000 zł. Mimo
wezwania Sądu, skarżący nie uzupełnili braku formalnego apelacji przez wskazanie
wartości przedmiotu zaskarżenia w części obejmującej rozstrzygnięcie o zakazie immisji
hałasu. Z tej przyczyny zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy na podstawie art.
373 zd. 3 k.p.c. odrzucił apelację w tej części.
2
W zażaleniu pozwani zarzucili naruszenie przepisów art. 222 § 2 w zw. z art. 144
k.c. przez błędne przyjęcie, że objęte postanowieniem zaskarżone apelacją roszczenie
powódki miało charakter majątkowy oraz naruszenie art. 19 § 2 k.p.c. przez jego
nieuprawnione zastosowanie, art. 1302
§ 3 w zw. z art. 1302
§ 5 k.p.c. oraz art. 3 ust. 1 i
art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych przez ich
niezastosowanie.
Wnosili o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Trafnie podnoszą skarżący, że w judykaturze istnieje rozbieżność poglądów
odnośnie do charakteru roszczenia negatoryjnego właściciela nieruchomości o
zaniechanie immisji (art. 222 § 2 w zw. z art. 144 k.c.). Za jego majątkowym
charakterem opowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 19 grudnia 2002 r.,
V CZ 162/02 (OSNC 2004, nr 2, poz. 31). Odmienne stanowisko, które podziela Sąd
Najwyższy w obecnym składzie, wyrażone zostało w postanowieniu Sądu Najwyższego
z dnia 10 kwietnia 2002 r., IV CZ 29/02 (nie publ.). Podzielić należy sformułowaną w
jego uzasadnieniu regułę, zgodnie z którą o majątkowym charakterze sprawy decyduje
ścisłe powiązanie zasadniczego przedmiotu rozstrzygnięcia z mieniem wyrażające się w
bezpośrednim wpływie rozstrzygnięcia na stan i bezpieczeństwo mienia. Jeżeli
rozstrzygnięcie ma oddziaływać bezpośrednio na sferę dóbr osobistych powoda, a tylko
pośrednio na sferę ekonomiczną, sprawa ma charakter niemajątkowy. Przedmiotem
rozstrzygnięcia o żądaniu powódki opartym na przepisie art. 144 k.c. jest określenie
sposobu korzystania z nieruchomości pozwanych nie zakłócającego samopoczucia
(dobrostanu) powódki. Związek między żądaniem powódki i rozstrzygnięciem, a stanem
interesów majątkowych pozwanych oraz powódki jako właścicielki nieruchomości
sąsiedniej ma, z uwagi na cel procesu, jedynie charakter pośredni i drugoplanowy.
W tym stanie rzeczy oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia nie stanowiło
wymogu formalnego wniesionej przez pozwanych apelacji (art. 368 § 2 k.p.c. a
contrario). Brak było tym samym podstaw do jej odrzucenia z powodu jego
niewypełnienia.
O uchyleniu postanowienia orzeczono na podstawie odpowiednio stosowanego
art. 39815
§ 1 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.